تولیدات گیاهی - فهرست مقالات

علمی - پژوهشی

تأثیر شوک حرارتی، عمق دفن و جایگاه بذر بر جوانه‌زنی بذور هترومورفیسم ماستونک (Torilis arvensis)

رضوان پیامنی؛ ایرج نصرتی؛ معصومه عامریان

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 1-12

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26379.1621

چکیده

چکیدهعلف‌های هرز یکی از فاکتورهای کاهش عملکرد محصولات هستند. علف ‌‌هرز ماستونکدو شکل بذر کرک‌دار و بدون کرک تولید می‌کند که اطلاعات کمی در ارتباط با رفتار جوانه‌زنی آن‌ها وجود دارد. هدف از مطالعه‌ ... بیشتر چکیدهعلف‌های هرز یکی از فاکتورهای کاهش عملکرد محصولات هستند. علف ‌‌هرز ماستونکدو شکل بذر کرک‌دار و بدون کرک تولید می‌کند که اطلاعات کمی در ارتباط با رفتار جوانه‌زنی آن‌ها وجود دارد. هدف از مطالعه‌ حاضر بررسی اثر جایگاه بذر، عمق دفن، شوک حرارتی و چندشکلی بذر بر درصد جوانه‌زنی علف ‌‌هرز ماستونکاست. آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی طی سال‌های 1395-1396 اجرا شدند. در آزمایش اول فاکتورها شامل جایگاه بذر (‌بالا، وسط و پایین بوته)، دما (20 و 25 درجه سانتی‌گراد) و شکل بذر (کرک‌دار و بدون کرک) بود. فاکتورها در آزمایش دوم شامل شوک حرارتی (100، 150 و 200 درجه سانتی‌گراد)، عمق دفن بذر (صفر، 2 و 4 سانتی‌متر) و شکل بذر (کرک‌دار و بدون کرک) بود. نتایج نشان داد که عمق دفن، دما، و شکل بذر اثر معنی‌داری بر درصد جوانه‌زنی بذر ماستونک دارد. در آزمایش اول با افزایش دما از 20 به 25 درجه سانتی‌گراد درصد جوانه‌زنی بذر کاهش نشان داد و در دمای 20 درجه سانتی‌گراد بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی (33/73 درصد) مشاهده شد. در آزمایش دوم عمق دفن تأثیر مثبتی بر جوانه‌زنی بذر ماستونک داشت و با افزایش عمق دفن درصد جوانه‌زنی بذر افزایش نشان داد. اثر متقابل شوک حرارتی و عمق دفن نشان داد که با افزایش عمق دفن و دما درصد جوانه‌زنی افزایش می‌یابد. در هر دو شکل بذر با افزایش عمق دفن درصد جوانه‌زنی افزایش نشان داد و در بیش‌ترین عمق دفن (4 سانتی‌متر)، بذور بدون کرک بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی (14/58 درصد) را داشت و شکل بذر نیز بر درصد جوانه‌زنی بذور تأثیر معنی‌داری داشت. با وجود بزرگ‌تر بودن اندازه بذرور کرک‌دار، بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی در بذر بدون کرک مشاهده شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که این علف ‌هرز قادر به جوانه‌زنی در دامنه گسترده‌ای از شرایط محیطی است. با افزایش عمق دفن درصد جوانه‌زنی علف ‌هرز ماستونک افزایش نشان داد. دمای بهینه برای جوانه‌زنی بذر ماستونک دمای 20 درجه‌ سانتی‌گراد است. شکل بذر بر درصد جوانه‌زنی ماستونک تأثیرگذار بود.

علمی - پژوهشی

بررسی بیان ژن‌های پینن‌سنتاز و لینالول‌سنتاز در پاسخ به تیمار جیبرلیک اسید در گیاه بومادران (Achillea millefolium L.)

امید پور عسکری؛ داریوش نباتی احمدی؛ خسرو مهدی خانلو؛ لیلا نژاد صادقی

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 13-24

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27042.1652

چکیده

چکیدهاخیراً توجه روزافزونی به گیاهان دارویی و متابولیت‌های ثانویه می‌شود. بومادران (Achillea millefolium L.) یک گیاه دارویی است که دارای ترکیبات مهمی از جمله پینن و لینالول می‌باشد. این دو ترکیب به سبب اهمیت بالایی ... بیشتر چکیدهاخیراً توجه روزافزونی به گیاهان دارویی و متابولیت‌های ثانویه می‌شود. بومادران (Achillea millefolium L.) یک گیاه دارویی است که دارای ترکیبات مهمی از جمله پینن و لینالول می‌باشد. این دو ترکیب به سبب اهمیت بالایی که دارند، زمینه‌ساز توجه محققان به خود شدند. در این تحقیق میزان بیان رونوشت دو ژن کدکننده پینن‌سینتاز و لینالول‌سینتاز را که در انتهای مسیر مونوترپنی MEP قرار دارند و سبب تولید پینن و لینالول می‌شوند، با اعمال برون‌زاد تیمار جیبرلیک‌اسید (GA3( با سه سطح غلظتی (صفر، 25، 50 میلی‌گرم) در زمان‌های مختلف نمونه‌برداری (24، 48 و 72 ساعت پس از اعمال تیمار)، سال 1396-1395 در گلخانه دانشکده کشاورزی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج واکنش زنجیره پلیمرزدر زمان واقعی نشان دادکه بیشترین میزان رونوشت در اعمال تیمار جیبرلیک اسید با غلظت 25 میلی‌گرم و زمان نمونه‌برداری 48 ساعت پس از اعمال تیمار، مربوط به ژن پینن‌سینتاز بود. در بیشتر نمونه‌ها، با افزایش میزان رونوشت پینن‌سینتاز، میزان رونوشت لینالول‌سینتاز کاهش می‌یافت. شواهد حاکی از آن‌ است که، کاربرد برون‌زاد جیبرلیک‌اسید، باعث ایجاد فرآیند مولکولی شده که منتج به پاسخ‌دهی گیاه با تغییر بیان ژن‌های کد‌کننده پینن‌سنتاز و لینالول‌سینتاز می شود.

علمی - پژوهشی

بهینه‌سازی کالوس‌زایی و رویان‌زایی رویشی درون شیشه‌ای گیاه ترب اسبی (Armoracia rusticana) با کاربرد اکسین‌های 2,4-D و IAA

سارا احمدی؛ کامبیز مشایخی؛ سید جواد موسوی زاده

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 25-38

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26639.1635

چکیده

چکیدهترب اسبی به‌دلیل داشتن نرعقیمی، بذر کمی تولید کرده که بذرهای تولیدی نیز دارای جوانه‌زنی پایینی هستند. از این‌رو ازدیاد آن با قلمه ریشه انجام می‌شود که آن نیز با محدودیت تعداد پایه مادری مناسب ... بیشتر چکیدهترب اسبی به‌دلیل داشتن نرعقیمی، بذر کمی تولید کرده که بذرهای تولیدی نیز دارای جوانه‌زنی پایینی هستند. از این‌رو ازدیاد آن با قلمه ریشه انجام می‌شود که آن نیز با محدودیت تعداد پایه مادری مناسب روبرو است. بنابراین ازدیاد انبوه این گیاه از طریق کشت بافت اهمیت ویژه‌ای دارد. این آزمایش با هدف دست‌یابی به بهترین روش برای القای کالوس و تولید رویان‌های رویشی در دو محیط کشت B5 و NL، در دو فاز جامد و مایع طی سال‌های 97-1395 در آزمایشگاه کشت بافت گروه علوم باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شده است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده در هر دو فاز محیط کشت جامد و مایع B5و NL، کالوس و رویان رویشی تولید شد. در بررسی کالوس‌زایی این پژوهش با توجه به سنجش از نظر کیفیت ظاهری و بررسی روند تشکیل کالوس، رشد و افزایش کالوس در کشت جامد نسبت به کشت مایع بیشتر بود. در محیط کشت جامد B5 حاوی دو میکرومولار kin (کنیتین) و یک میکرومولار 2,4-D (توفوردی) بهترین نتیجه در کالوس‌زایی به‌دست‌آمد. نتایج حاصل از رویان‌زایی ترب اسبی نشان داد که تعداد رویان‌ها در مراحل کروی، قلبی، اژدری و در‌نهایت تعداد کل رویان‌ها در محیط کشت B5 حاوی یک میکرومولار 2,4-D نسبت به محیط کشت NL حاوی یک میکرومولار IAA (ایندول استیک اسید) بیشتر بود. بهینه‌سازی رشد رویان‌های رویشی، در گیاهانی که از لحاظ جوانه‌زنی بذر با مشکل مواجه‌اند و یا دوره رشد طولانی دارند، در راستای ازدیاد بسیار مهم است. با توجه به موفقیت تولید رویان‌های رویشی ترب اسبی، نتایج این تحقیق می‌تواند نویدبخش امکان تولید و ازدیاد آسان این گیاه در مدت زمان کوتاه‌تر باشد.

علمی - پژوهشی

بررسی اثر اسید‌سالیسیلیک بر ویژگی‌های کیفی میوه سیب زرد و قرمز (Golden delicious and Red delicious) لبنانی طی دوره انبارمانی

زهرا صداقتی؛ فاطمه ناظوری؛ سید حسین میردهقان

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 39-52

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24821.1577

چکیده

چکیدهیکی از عوامل مؤثر در کاهش عمر انباری میوه سیب وجود اتیلن در محیط نگهداری است که منجر به کاهش ویژگی‌های کمی و کیفی آن می‌گردد. در سال 1394 به منظور حفظ کیفیت و افزایش عمر انباری میوه سیب و حل معضلات ... بیشتر چکیدهیکی از عوامل مؤثر در کاهش عمر انباری میوه سیب وجود اتیلن در محیط نگهداری است که منجر به کاهش ویژگی‌های کمی و کیفی آن می‌گردد. در سال 1394 به منظور حفظ کیفیت و افزایش عمر انباری میوه سیب و حل معضلات پس از برداشت این میوه، تاًثیر غلظت‌های مختلف اسید‌سالیسیلیک بر انبارمانی میوه‌های سیب ارقام زرد و قرمز لبنانی از منطقه سرچشمه واقع در رفسنجان در زمان های صفر ، 45، 90، 135 و 180روز بعد از انبارمانی بررسی شد. تیمارها شامل بدون شست و شو (شاهد)، آب‌مقطر، اسید‌سالیسیلیک 1، 2 و 3 میلی‌مولار بود. میوه ها پس از تیمار در سردخانه با دمای 1±2 درجه‌سلیسیوس و رطوبت نسبی 5±90 درصد نگهداری شد. سفتی بافت میوه، ویتامین‌ ث، TSS/TA، فنل، آردی شدن میوه، عطر و طعم (تست پانل)، سرمازدگی در پایان هر دوره انبارمانی و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی در سه دوره (صفر، 90 و 180 روز بعد از انبار) ارزیابی شدند. کلیه تیمارهای اسید‌سالیسیلیک نسبت به شاهد روند سرمازدگی، آردی شدن و رسیدن میوه را کند کرده و باعث حفظ عطر و طعم شد. 90 روز بعد از انبارمانی ظرفیت آنتی‌اکسیدانی (90 درصد) و مقدار فنل (30 درصد) با تیمار اسید‌سالیسیلیک دو و سه میلی‌مولار افزایش یافت ولی این تیمار تأثیر معنی داری بر ویتامین‌ ث و سفتی میوه نداشت. طی انبارمانی بیشترین میزان سرمازدگی و آردی شدن مربوط به میوه سیب زرد و بیشترین مقدار سفتی گوشت (6/2 کیلوگرم نیرو) و پوست (7/4 کیلوگرم نیرو)، ویتامین ث (62 میلی‌گرم بر100 میلی‌لیتر) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی (15 درصد) متعلق به سیب رقم قرمز بود. از بین تیمارها کاربرد اسید‌سالیسیلیک دو میلی‌مولار به مدت 30 دقیقه در حفظ کیفیت انبارمانی میوه هر دو رقم سیب زرد و قرمز لبنانی مؤثرتر از تیمار شاهد و سایر تیمارهای اسید‌سالیسیلیک بود.

علمی - پژوهشی

تأثیر نانو کلات کلسیم بر ویژگی‌های رشدی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عمرگلجای سه رقم گل ژربرا (Gerbera jamesonii L.) تحت سیستم هیدروپونیک

ثریا معلای مزرعی؛ مهرانگیز چهرازی؛ اسمعیل خالقی

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 53-66

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.25085.1574

چکیده

چکیدهژربرا یکی از مهم‌ترین گل‌های بریدنی جهان است که تولید آن رو به افزایش می‌باشد. یکی از مشکلات عمده در پرورش گل ژربرا، خمیدگی گردن و عمر پس از برداشت آن می‌باشد. با توسعه روزافزون صنعت گلکاری و لزوم ... بیشتر چکیدهژربرا یکی از مهم‌ترین گل‌های بریدنی جهان است که تولید آن رو به افزایش می‌باشد. یکی از مشکلات عمده در پرورش گل ژربرا، خمیدگی گردن و عمر پس از برداشت آن می‌باشد. با توسعه روزافزون صنعت گلکاری و لزوم افزایش کمیت و کیفیت گل، لازم است از عناصر سودمند در تولید گل‌ها استفاده شود. کلسیم، یکی از عناصر پرمصرف مهم می‌باشد.با استفاده از نانو ذرات می‌توان کاربرد کودهارا کنترل شده‌تر و آزادسازی عناصر را با تأخیر زمانی مطلوبی فراهمنمود. پژوهش حاضر به‌صورت کشت گلدانی از پاییز سال 1395 تا بهار سال 1396 در مجتمع گلخانه‌های دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز و به منظور بررسی اثرات غلظت‌های مختلف نانو کلات کلسیم بر خصوصیات رشدی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عمر پس از برداشت گل ژربرا صورت گرفت. این پژوهش با استفاده از محلول‌پاشی سه غلظت نانوکلات کلسیم (صفر، 2 و 3 گرم در لیتر) روی سه رقم گل ژربرا به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و به اجرا درآمد و در پایان صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و ماندگاری این ارقام بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نانو کلات کلسیم صفات مورفولوژیکی مرتبط با گل به‌طور معنی‌داری بهبود یافت. کاربرد نانو کلات کلسیم باعث افزایش میزان کلروفیل و کلسیم بافت ساقه گل‌دهنده و همچنین باعث کاهش نشت‌یونی گردید. افزایش غلظت نانو کلات کلسیم در ماندگاری و جذب آب گل‌آذین ژربرا مؤثر بود. پاسخ ارقام به نانو کلات کلسیم بر اساس صفات اندازه‌گیری‌شده متفاوت بود. در بین تیمارهای به کاررفته، غلظت 3 گرم در لیتر با افزایش ماندگاری گل و بهبود صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل به‌عنوان بهترین تیمار شناخته شد. کلیدواژه‌ها: کشت هیدروپونیک، ماندگاری، نانو ذرات کلسیم

علمی - پژوهشی

جداسازی، همسانه‌سازی، بررسی بیوانفورماتیکی ویژگی‌های پروتئینی و تحلیل بیان ژن دی هیدروبنزوفنانتریدین اکسیداز (DBOX) گیاه دارویی شقایق (Papaveer somniferum L.)

کامران سمیعی؛ احمد اسماعیلی؛ فرهاد نظریان فیروزابادی؛ سید محسن سهرابی

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 67-80

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.21559.1463

چکیده

چکیدهگیاه شقایق P. somniferum از مهم‌ترین گیاهان داروئی به شمار رفته و تنها منبع بسیاری از آلکالوئیدهای بنزیل ایزوکوینولینی (BIAs) محسوب می‌گردد. آلکالوئیدهای بنزیل ایزوکوینولینی گروه بزرگ و پیچیده‌ای از ... بیشتر چکیدهگیاه شقایق P. somniferum از مهم‌ترین گیاهان داروئی به شمار رفته و تنها منبع بسیاری از آلکالوئیدهای بنزیل ایزوکوینولینی (BIAs) محسوب می‌گردد. آلکالوئیدهای بنزیل ایزوکوینولینی گروه بزرگ و پیچیده‌ای از متابولیت‌های ثانویه گیاهی بوده که از خواص داروئی و درمانی قابل توجهی بر خوردار هستند. در مطالعه حاضر (در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه لرستان در سال 1393-1395) به منظور جداسازی و همسانه‌سازی ژن DBOXژنوتیپ ایرانی گیاه شقایق، ابتدا توالی مورد‌نظر با استفاده از آغازگرهای طراحی‌شده، تکثیر و سپس قطعه تولید‌شده به پلاسمید pTZ57R/T منتقل گردید. نتایج توالی‌یابی قطعه 1614 جفت‌بازی را معین نمود که با 100 درصد همسانی با ژن DBOX گیاه شقایق شباهت داشت. توالی پروتئینی کد‌شده توسط این ژن مورد تجزیه و تحلیل بیوانفورماتیکی قرار گرفت و سه دامنه عملکردی FAD binding، Berberine و FAD/FMN-containing dehydrogenase در توالی پروتئینی و وجود یک سیگنال پپتید در انتهای آمینی آن مشخص گردید. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین تجمع پروتئین کد‌شده توسط ژن DBOX در ناحیه غشای سلولی و پلاسمایی بوده و بیشترین عملکرد این پروتئین در ناحیه خارج سلولی می‌باشد. جهت تجزیه و تحلیل بیان ژن DBOX و تعیین الگوی بیانی آن در بافت‌های مختلف گیاهی، تعداد 5 کتابخانه ترنسکریپتومی حاصل از داده‌های RNA-seq گیاه شقایق با شماره‌های دسترسی ERX651037، ERX651023، ERX651056، ERX651082 و ERX651062 از پایگاه SRA سایت NCBI دریافت شد. تعداد توالی‌های حاصل از همردیفی بین بافت‌های مختلف با استفاده از آزمون‌های آماری Fisher exact test و Chi-squared 2X2 مقایسه گردید. نتایج تجزیه و تحلیل بیان ژن با استفاده از تکنیک real time RT-PCR و آزمون‌های In silico نشان داد که بیشترین سطح بیان این ژن در ریشه و کمترین آن در ساقه می‌باشد. کلیدواژه‌ها: الگوی بیان ژن، ترنسکریپتوم، توالی‌یابی، دامنه عملکردی، شقایق

علمی - پژوهشی

بررسی تأثیر محلول‌پاشی متانول بر تغییرات رشد، عملکرد دانه و موسیلاژ گیاه خاکشیر (Descurainia sophia L.)

فاطمه عظیمی؛ فاطمه نجات زاده

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 81-92

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26775.1639

چکیده

چکیدهخاکشیر گیاه دارویی ارزشمندی است که مصرف دانه‌های آن در صنایع داروسازی برای تولید موسیلاژ اهمیت زیادی دارد. متانول به‌عنوان یک محرک زیستی روی گیاهان سه کربنه مانند خاکشیر می‌تواند باعث افزایش ... بیشتر چکیدهخاکشیر گیاه دارویی ارزشمندی است که مصرف دانه‌های آن در صنایع داروسازی برای تولید موسیلاژ اهمیت زیادی دارد. متانول به‌عنوان یک محرک زیستی روی گیاهان سه کربنه مانند خاکشیر می‌تواند باعث افزایش تثبیت دی‌اکسیدکربن و کاهش تنفس نوری شود که در نتیجه ماده خشک بیشتری در این گیاهان تولید خواهد شد. این آزمایش به منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی متانول بر تغییرات عملکرد دانه و موسیلاژ گیاه خاکشیر در مزرعه‌ای طی سال‌های 1395-1396 در شهرستان خوی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 5 تیمار محلول‌پاشی و 3 تکرار اجرا شد. محلول‌پاشی در طول فصل رشد طی سه نوبت با فواصل زمانی 12 روز یک بار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تیمار شاهد (محلول‌پاشی با آب‌مقطر بدون کاربرد متانول) و محلول‌پاشی با چهار غلظت مختلف متانول شامل 10، 20، 30 و 40 درصد حجمی بود. نتایج نشان داد محلول‌پاشی غلظت‌های مختلف متانول تأثیر معنی‌داری بر تعداد ساقه فرعی بوته، تعداد برگ بوته، وزن خشک بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملکرد دانه، عملکرد موسیلاژ دانه، خاکستر دانه، شاخص تورم دانه (05/0p ≤ )، ارتفاع بوته و وزن هزار دانه (05/0p ≤ ) گیاه داشت. محلول‌پاشی متانول به‌عنوان یک محرک زیستی فعال در تولید گیاهان دارویی موجب بهبود عملکرد دانه و موسیلاژ دانه خاکشیر شد. به‌طور‌کلی بیشترین مقادیر برای خصوصیات مورد ارزیابی در القای تیمار محلول‌پاشی با غلظت 40 درصد حجمی متانول حاصل شد. کلیدواژه‌ها: شاخص تورم دانه، محرک زیستی، وزن خشک

علمی - پژوهشی

تأثیر تغذیه سیلیسیومی بر رشد و باردهی توت‌فرنگی رقم کاماروسا درکشت هیدروپونیک در شرایط فضای باز

کامران قاسمی؛ مهدی قاجار سپانلو؛ مهدی حدادی نژاد

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 93-106

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26611.1634

چکیده

چکیدهتوت‌فرنگی از ریزمیوه‌های مهم می‌باشد که اهمیت تجاری بالایی دارد. در این آزمایش که در سال 1395 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور بستر کاشت و تغذیه سیلیسیومی ... بیشتر چکیدهتوت‌فرنگی از ریزمیوه‌های مهم می‌باشد که اهمیت تجاری بالایی دارد. در این آزمایش که در سال 1395 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور بستر کاشت و تغذیه سیلیسیومی اجرا شد، دو بستر کاشت شامل بستردوگانه (نسبت مساوی کوکوپیت + پرلیت) و بستر سه‌گانه (نسبت مساوی کوکوپیت + پرلیت + پوسته برنج) و همچنین تغذیه سیلیسیومی در پنج سطح شامل صفر میلی‌گرم بر لیتر (شاهد)،50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر سیلیسیوم از منبع سیلیکات سدیم و 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر سیلیسیوم از منبع سیلیکات پتاسیم مورد ارزیابی قرار گرفت. محلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم 100 توانست به‌طور معنی‌داری غلظت سیلیس برگ را افزایش دهد (حدود 14 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک). تعداد برگ بوته و وزن خشک قسمت هوایی در بستر سه‌گانه برتری معنی‌داری را نسبت به بستر دوگانه نشان دادند.غلظت بالای سیلیکات پتاسیم در بستر سه‌گانه به‌طور معنی‌داری قطر طوقه کمتری نسبت به سیلیکات پتاسیم 50 در همین بستر داشته است؛ این درحالی است که در بستر دوگانه سیلیکات پتاسیم 100 قطر طوقه‌ای مناسب داشته است. تیمار سیلیکات پتاسیم 50 در بستر سه‌گانه، بیشترین مقدار وزن تر و خشک ریشه را نشان دادند. از نظر وزن تک میوه، سیلیکات سدیم 100 در بستر دوگانه بیشترین وزن تک میوه را داشت که اختلاف آن با سیلیکات پتاسیم 100 در بستر سه‌گانه معنی‌دار نبود. لذا اگر تولید با عملکرد بالا و وزن تک میوه زیاد مدنظر باشد استفاده از سیلیکات پتاسیم 100 در بستر دوگانه توصیه می‌شود. در‌صورتی‌که هدف رشد رویشی قوی باشد سیلیکات پتاسیم 50 در بستر سه‌گانه می‌تواند قطر طوقه بیشتر و ریشه‌های قوی را موجب گردد.

علمی - پژوهشی

ارزیابی روابط صفات، عملکرد و ویژگی‌های زراعی لاین‌های امیدبخش برنج

الناز خلیل خلیلی؛ غفار کیانی؛ سید کمال کاظمی تبار

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 107-116

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26920.1643

چکیده

چکیدهبه منظور ارزیابی مهم‌ترین ویژگی‌های زراعی مؤثر بر عملکرد در سال 1396، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. ژنوتیپ‌ها ... بیشتر چکیدهبه منظور ارزیابی مهم‌ترین ویژگی‌های زراعی مؤثر بر عملکرد در سال 1396، آزمایشی در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. ژنوتیپ‌ها شامل 30 لاین امیدبخش برنج بود. در این بررسی 10 صفت از جمله ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد پنجه، تعداد کل ‌دانه، تعداد دانه ‌پر، طول دانه، قطر دانه، نسبت طول به عرض دانه، وزن هزاردانه و عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه همبستگی نشان داد که همبستگی مثبت و معنی‌داری بین عملکرد با تعداد پنجه، دانه‌ پر و وزن هزاردانه وجود دارد. نتایج به‌دست‌آمده از تجزیه علیت نشان داد که تعداد دانه پر بالاترین اثر مستقیم (67/0) و بعد از آن، صفات تعداد پنجه (59/0) و قطر دانه (47/0) بیشترین اثر را بر عملکرد دارد. بنابراین بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق، صفات تعداد پنجه، تعداد دانه پر به‌عنوان شاخص انتخاب بر بهبود عملکرد برنج شناسایی شدند. نتایج تجزیه خوشه‌ای لاین‌های مورد مطالعه نیز در 4 گروه مختلف قرار گرفتند، که ارقام موجود در کلاستر دوم و سوم علاوه‌بر متوسط عملکرد بالاتر، از ارتفاع کمتر، تعداد پنجه و تعداد دانه پر بیشتری برخوردار بودند. در این تحقیق لاین‌های 8، 13، 14، 15 و 28 برترین لاین‌ها از نظر عملکرد و سایر ویژگی‌های زراعی بودند.

علمی - پژوهشی

اثر روش استخراج بر میزان ترکیبات فنولی، فلاونوئیدی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره مرزه اورامانی (Satureja avromanica Maroofi)

لیلا حکیمی؛ مرجان معصومی گودرزی

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 117-128

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26694.1636

چکیده

چکیدهبه ‌منظور بررسی ویژگی‌های بیوشیمیایی و ترکیبات عصاره مرزه اورامانی، با دو روش حلال و امواج فراصوت آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال 1395 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در ... بیشتر چکیدهبه ‌منظور بررسی ویژگی‌های بیوشیمیایی و ترکیبات عصاره مرزه اورامانی، با دو روش حلال و امواج فراصوت آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال 1395 انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش شامل نوع حلال (آب خالص، 75 درصد آب، 50 درصد آب، 75 درصد متانول و متاونول خالص) و روش استخراج (حلال و حلال-امواج فراصوت با توان 200 وات) بود. نتایج نشان داد که در استخراج ترکیبات گونه مرزه، روش حلال-امواج فراصوت به‌طور معنی‌داری بیشتر از حلال بود. مقدار درصد فعالیت آنتی‌اکسیدانی در روش حلال-امواج فراصوت و حلال به‌ترتیب برابر 62/16 و 92/11 درصد به‌دست‌آمد. ترکیبات فنولی و فلانوئید در روش حلال-امواج فراصوت برابر 36/45 و 33/15 میلی‌گرم در گرم و این مقدار برای روش حلال به‌ترتیب 29/40 و 29/13 میلی‌گرم در گرم بود بنابراین روش حلال-امواج فراصوت از لحاظ کارایی و هزینه نسبت به حلال، روش مناسب‌تری برای استخراج ترکیبات گونه مرزه اورامانی معرفی شد. بررسی ترکیبات گونه مرزه اورامانی در حلال‌های مختلف نشان داد که حلال آب و حلال 75 درصد آب نسبت به سایر حلال‌ها مقدار بیشتری از ترکیبات را استخراج کردند. نتایج کروماتوگرام مواد مؤثره نمونه‌های عصاره آبی و امواج فراصوت با روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC)نشان داد که از گونه مرزه اورامانی، ترکیبات کافئیک اسید، گالیک اسید، کلروژنیک اسید، کوئرستین، پاراکوماریک اسید، فرولیک اسید و روتین به‌دست‌آمد و بیشترین مقدار این ترکیبات با 12/9 میلی‌گرم در لیتر مربوط به فرولیک اسید بود.

علمی - پژوهشی

اثر عصاره پوست انار، اسانس رزماری و درمنه بر عمر گلجایی گل شاخه بریده داودی (Chrysanthemum morifolium R.)

معصومه ابراهیمی پور بافقی؛ مریم دهستانی اردکانی؛ جلال غلام نژاد

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 129-143

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.25748.1596

چکیده

چکیدهداودی (Chrysanthemum morifolium R.) یکی از پرطرفدارترین گل‌های تولیدی در دنیا است. این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره پوست سه رقم انار (شهوار دانه سفید، رباب دانه قرمز و ملس پوست سیاه یزد) هر کدام در چهار غلظت صفر، ... بیشتر چکیدهداودی (Chrysanthemum morifolium R.) یکی از پرطرفدارترین گل‌های تولیدی در دنیا است. این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره پوست سه رقم انار (شهوار دانه سفید، رباب دانه قرمز و ملس پوست سیاه یزد) هر کدام در چهار غلظت صفر، 15، 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر و اسانس‌های رزماری و درمنه با چهار غلظت صفر، 25، 50 و 75 میلی‌گرم در لیتر روی عمر گلجایی گل شاخه بریده داودی رقم ‘Ramat’ در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکراردر سال 98-1397 در دانشگاه اردکان، انجام شد. تمام تیمارها حاوی سه درصد ساکارز بودند. بر اساس نتایج گل‌هایی که با 15 میلی‌گرم در لیتر عصاره پوست انار رقم "شهوار دانه سفید" تیمار شدند، بیشترین عمر گلجایی (66/14 روز) را نشان دادند که 10/34 درصد نسبت به شاهد بیشتر بود. کمترین تعداد باکتری در انتهای ساقه گل‌های بریده تیمار‌شده با 25 میلی‌گرم در لیتر اسانس رزماری حاصل شد که 14/70 درصد نسبت به شاهد کمتر بود. با افزایش غلظت عصاره و اسانس، جمعیت باکتری در انتهای ساقه بریده شده به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. بیشترین محتوای آب گلبرگ (66/75 درصد) در تیمار 75 میلی‌گرم در لیتر اسانس رزماری حاصل شد. به‌طورکلی همه تیمارهای مورد بررسی نسبت به شاهد قادر به افزایش عمر گلجایی و کاهش وزن تر و بار میکروبی انتهای گل شاخه بریده داودی بودند. همچنین در میان سه عصاره پوست انار، عصاره "شهوار دانه سفید" بیشترین اثر را در افزایش عمر گلجایی، کاهش وزن تر، نشت یونی و بار میکروبی انتهای ساقه نشان داد.

علمی - پژوهشی

تحلیل احتمالاتی ویژگی‌های زمانی نمو گندم دیم در استان گلستان با استفاده از متغیرهای اقلیمی

کامی کابوسی

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، صفحه 143-158

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26579.1633

چکیده

چکیدهبارش و دما دو عامل اساسی کنترل‌کننده تاریخ کشت و نمو گندم می‌باشند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف برآورد هشت متغیر اکوفنولوژیکی شامل تاریخ کشت، تاریخ سبز شدن، تاریخ گل‌دهی، تاریخ رسیدگی و طول ... بیشتر چکیدهبارش و دما دو عامل اساسی کنترل‌کننده تاریخ کشت و نمو گندم می‌باشند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف برآورد هشت متغیر اکوفنولوژیکی شامل تاریخ کشت، تاریخ سبز شدن، تاریخ گل‌دهی، تاریخ رسیدگی و طول هر یک از مراحل رشد گندم دیم در استان گلستان در پنج سطح احتمال وقوع 25، 50، 75، 85 و 95 درصد انجام شد. برای این منظور ابتدا این متغیرها با استفاده از داده‌های روزانه بارش و دمای کمینه و بیشینه 33 ایستگاه هواشناسی برای یک دوره آماری 26 ساله (1395-1370) تعیین شد. سپس مقادیر متغیرهای اکوفنولوژیکی در سطوح احتمال مختلف با تحلیل فراوانی برآورد گردید. به منظور صحت‌سنجی برآورد متغیرهای اکوفنولوژیکی از یافته‌های پژوهش‌های مختلف که در مقیاس مزرعه در استان گلستان انجام شده بود، استفاده گردید که نتایج نشان از دقت قابل قبول برآوردها و نقشه‌های پهنه‌بندی داشت. نتایج نشان داد سطح احتمال وقوع بر همه متغیرهای مورد بررسی تأثیر معنی‌دار داشت به گونه‌ای که با افزایش سطح احتمال وقوع، تعویق معنی‌دار تاریخ‌های کشت، سبز شدن، گل‌دهی و رسیدگی، افزایش معنی‌دار طول دوره کشت تا سبز شدن و کاهش معنی‌دار طول مرحله‌های سبز شدن تا گل‌دهی، گل‌دهی تا رسیدگی و کشت تا رسیدگی مشاهده گردید. تاریخ کشت مناسب گندم دیم در 90 درصد وسعت استان گلستان برای سطوح احتمال وقوع 25، 50 و 75 درصد قبل از 20 آذر و در 78 و 90 درصد وسعت استان برای سطوح احتمال وقوع به‌ترتیب 85 و 95 درصد 30-11 آذر و 20-1 دی‌ بود. تاریخ سبز شدن گندم دیم در بیش از 90 درصد وسعت استان گلستان برای سطوح احتمال وقوع 25 تا 95 درصد به‌ترتیب تا 30 آذر، تا 15 دی‌، 30-1 دی، 16 دی تا 15 بهمن و 30-1 بهمن به‌دست‌آمد. نتایج نشان داد که در بیش از 90 درصد وسعت استان تاریخ رسیدگی گندم دیم با احتمال 25 درصد در نیمه اول خرداد، با احتمال 50 درصد در ماه خرداد، با احتمال 75 درصد در نیمه دوم خرداد و با احتمال 85 و 95 درصد در نیمه دوم خرداد تا نیمه اول تیر اتفاق می‌افتد.

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

دوره و شماره: دوره 43، شماره 1، خرداد 1399، صفحه 1-169

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده