تولیدات گیاهی - فهرست مقالات

علمی - پژوهشی

ارزیابی میزان اثربخشی غلظت عناصر غذایی آهن و روی در گل در زمان گل‌دهی کامل به برخی پارامترهای برگی، صفات رشد و عملکرد دانهال‌های "به"(Cydonia oblonga Mill.) ایران تحت شرایط خاک‌های آهکی

میترا میرعبدالباقی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 159-170

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26943.1645

چکیده

چکیدهبه ‌منظور ارزیابی میزان اثربخشی غلظت عناصر آهن و روی در گل (در زمان گل‌دهی کامل) به ‌برخی پارامترهای برگی (جذب برگی عناصر غذایی ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی و بور و سطح و کلروفیل برگ)، ... بیشتر چکیدهبه ‌منظور ارزیابی میزان اثربخشی غلظت عناصر آهن و روی در گل (در زمان گل‌دهی کامل) به ‌برخی پارامترهای برگی (جذب برگی عناصر غذایی ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی و بور و سطح و کلروفیل برگ)، صفات رشد (قطر و ارتفاع تنه)، تعداد گل و میوه/دانهال و مقدار محصول دانهال‌های " به" (Cydonia oblonga Mill.) ایران تحت شرایط خاک‌های آهکی آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد‌شده (کرت فرعی، 28 دانهال "به" و کرت اصلی، سطوح مختلف آهک در خاک (کربنات کلسیم معادل 13، 14، 15، 16 و 18 درصد) در 3 تکرار و در هر کرت با 4 اصله در باغ تحقیقاتی کمال‌آباد/کرج در سال‌های 1395 و 1396 انجام شد. نتایج نشان داد که در بین تمام صفات مورد بررسی دانهال‌های "به"، تنها غلظت روی در گل با افزایش مقدار کربنات کلسیم معادل خاک یک رگرسیون منفی و معنی‌دار (در سطح احتمال یک درصد) بوده است. این در حالی است که همزمان غلظت روی در گل با مقدار غلظت آهن در گل (در سطح احتمال یک درصد) و با ازت برگ (در سطح احتمال پنج درصد) در همبستگی مثبت و معنی‌دار و با تعداد کل گل/دانهال (در سطح احتمال یک درصد) و همچنین با قطر تنه (در سطح احتمال پنج درصد) در همبستگی منفی و معنی‌داری بوده است. بنابراین، جهت گروه‌بندی میزان مقاومت دانهال‌های "به" به افزایش مقدار کربنات کلسیم معادل خاک از تجزیه خوشه‌ای به روش وارد ward)) و بر اساسپنجصفتمنتخب اثربخش شامل غلظت روی و آهن در گل، جذب برگی ازت، تعداد کل گل/دانهال و قطر تنه استفاده گردید. بدین ترتیب دانهال‌های "به" درسه گروهقرارگرفتند. با توجه به محاسبات آماری مختلف در این پژوهش، در مرحله اول دانهال‌های گروه دوم (شاملUnknown; NB3; AS2; KVD4; NB2; PK2;ET1; ASM3; ASP1) و در مرحله بعدی دانهال‌های گروه سوم (SVS2; NB4; KVD1; ASM2; Oghafespehan; ASM1) به‌عنوان دانهال‌های مقاوم به خاک‌هایی با مقدار کربنات کلسیم معادل خاک بالا (در دامنه‌ای بین 14 تا 18 درصد) و بالاخره دانهال‌های گروه یک دندروگرام (KVD3;Moghavem2;SVS1;KVD2;PH2;ASP2;Sahelborjmoghavem;Moghavem1; SHA1;Gardandar;KM1;Khosro;Behtorsh;) گروه حساس ارزیابی شدند.

علمی - پژوهشی

اثر عصاره گیاه اسپند بر جمعیت باکتریایی محلول نگهدارنده و عمرگلجایی ارقام ‘Stanza’ و ‘Pink Elegance’ گل شاخه بریده ژربرا

میثم محمدی؛ میترا اعلائی؛ مهدی صیدی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 171-184

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27785.1680

چکیده

چکیدهتیمار محلول‌های نگهدارنده گل‌هایبریده با مواد باکتری‌کش یکی از راه‌های کاهش انسداد آوندی و افزایش عمرگلجایی می‌باشد. در این پژوهش عصاره آبی-الکلی گیاه اسپند در غلظت‌های صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 درصد ... بیشتر چکیدهتیمار محلول‌های نگهدارنده گل‌هایبریده با مواد باکتری‌کش یکی از راه‌های کاهش انسداد آوندی و افزایش عمرگلجایی می‌باشد. در این پژوهش عصاره آبی-الکلی گیاه اسپند در غلظت‌های صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 درصد به مدت 3، 6 و 9 روز در دمای 1±22 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 70 درصد بر جمعیت باکتری‌های محلول نگهدارنده و برخی خصوصیات کیفی رقم‌های ‘Stanza’ و ‘Pink Elegance’ گل بریده ژربرا به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بهار سال 1397 در دانشگاه ایلام مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر بازدارندگی عصاره‌ها بر رشد باکتری‌های گرم مثبت بیشتر از باکتری‌های گرم منفی بود و با افزایش غلظت عصاره اسپند، اثر بازدارندگی نیز افزایش یافت. همچنین تحت تأثیر تیمارها، رقم ‘Stanza’ نسبت به رقم‘Pink Elegance’از کیفیت بهتر و عمر گلجایی بیشتری برخوردار بود. با افزایش مدت زمان نگهداری گل‌ها، کیفیت آن‌ها کاهش یافت، ولی در مرتبه اول غلظت 25/0 و سپس 5/0 درصد عصاره اسپند علاوه بر کاهش جمعیت باکتری‌ها در محلول گلجایی و انتهای ساقه، باعث کاهش نشت یونی ساقه و گلبرگ، حفظ کیفیت (تغییر رنگ محلول گلجایی، ساقه و گلبرگ)، وزن تر نسبی، قطر ساقه، مواد جامد محلول و حفظ آنزیم‌های کاتالاز و فنیل آلانین آمونیالیاز نسبت به نمونه‌های شاهد شدند و عمر گلجایی گل‌های ژربرا را افزایش دادند. غلظت‌های 75/0 و یک درصد اگرچه جمعیت میکروبی محلول گلجایی و انتهای ساقه را کاهش دادند ولی در حفظ کیفیت و عمر گلجایی گل‌های ژربرا اثر قابل توجهی نداشتند که می‌تواند به دلیل افزایش غلظت مواد آللوپاتیک در آن‌ها باشد.

علمی - پژوهشی

اثر کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن و ریزمغذی آهن بر عملکرد و کیفیت علوفه ذرت (Zea mays L.)

هدی محمدی؛ غلامرضا حیدری؛ یوسف سهرابی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 185-198

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27736.1678

چکیده

چکیدهبه منظور بررسی اثر کودهای زیستی در تلفیق با کودهای شیمیایی وآهن بر عملکرد و صفات مرتبط با کیفیت علوفه ذرت رقم متوسط رس MV500، آزمایش اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال ... بیشتر چکیدهبه منظور بررسی اثر کودهای زیستی در تلفیق با کودهای شیمیایی وآهن بر عملکرد و صفات مرتبط با کیفیت علوفه ذرت رقم متوسط رس MV500، آزمایش اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان انجام شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل سطوح مختلف کود نیتروژن:کود زیستی حامل باکتری Azorhizobium caulinodans، kgha-1150 کود اوره + کود زیستی Azorhizobium caulinodans،کود زیستی حامل باکتری‌های Bacillus Subtilis،Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp ، کود زیستی حامل Bacillus Subtilis،Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp + kgha-1 150 اوره، بدون کود اوره، kgha-1 450 اوره،کود زیستی حامل Azorhizobium caulinodans+ kgha-1300 اوره، کود زیستی حاملBacillus Subtilis، Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp + kgha-1 300 اوره و فاکتور فرعی کود آهن در دو سطح شامل kgha-1 10 لبیریل آهن و شاهد بدون کود آهن بود. نتایج نشان داد کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی همراه با آهن به افزایش درصد پروتئین خام و کاهش درصد الیاف نامحلول در شوینده خنثی واسیدی ذرت در مقایسه با کاربرد کودهای شیمیایی به تنهایی و عدم مصرف آهن منجر شد. بیشترین عملکرد علوفه خشک از کاربرد کود زیستی Bacillus Subtilis،Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp + kgha-1300 اوره همراه با کود آهن و کمترین مقدار آن از تیمار شاهد بدون کود اوره و آهن حاصل گردید. نتایج این پژوهش نشان دادتأمین تلفیقی نیتروژن مورد‌نیاز ذرت از طریق کاربرد کود زیستی حامل باکتری‌هایBacillus Subtilis،Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp + kgha-1 300 اوره همراه با مصرف آهن به حصول بیشترین عملکرد و کیفیت علوفه منجر می‌شود.

علمی - پژوهشی

تأثیر محلول‌پاشی برگی گاما-آمینوبوتیریک اسید (GABA) بر سرمازدگی و کیفیت پس از برداشت گوجه‌فرنگی رقم نیوتون

لولاو زارعی؛ محمود کوشش صبا؛ یاور وفایی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 199-212

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.27796.1681

چکیده

چکیدهگوجه‌فرنگی یکی از سبزی‌های مورد علاقه و پرمصرف در جهان است که میوه آنسرشارازمواد معدنی، ویتامین‌هاوترکیباتضد‌اکسایشیمی‌باشد، اما این محصول با خاستگاه گرمسیری به دمای پایین حساس است که محدودیت ... بیشتر چکیدهگوجه‌فرنگی یکی از سبزی‌های مورد علاقه و پرمصرف در جهان است که میوه آنسرشارازمواد معدنی، ویتامین‌هاوترکیباتضد‌اکسایشیمی‌باشد، اما این محصول با خاستگاه گرمسیری به دمای پایین حساس است که محدودیت جدی در عرضه پس از برداشت محصول دارد. در این آزمایش اثر تیمار دو هفته قبل از برداشت اسید گاما-آمینوبوتیریک در سه سطح (صفر، 5 و 10 میلی‌مولار) بر کیفیت پس از برداشت و سرمازدگی میوه گوجه‌فرنگی رقم نیوتون در سال 1396 در دانشگاه کردستان مورد بررسی قرار گرفت. برداشت میوه بعد از مرحله بلوغ فیزیولوژیک صورت گرفت. پس از برداشت میوه، طی دوره انبارداری (در دمای 4 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 95-90 درصد) در روزهای صفر، 5، 10، 15 و 20 برخی خصوصیات فیزیکی، زیست شیمیایی و صدمه سرمازدگی مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان سرمازدگی میوه شاهد در روز آخر 25 درصد مشاهده شد، در‌حالی‌که در تیمار اسید گاما-آمینوبوتیریک 10 میلی‌مولار 33/8 درصد بود. تیمار برگی اسید گاما-آمینوبوتیریک سبب کاهش از دست دادن وزن، حفظ سفتی و همچنین، حفظ ویتامین ث و اسیدیته قابل تیتراسیون نسبت به تیمار شاهد گردید. تیمار اسید گاما-آمینوبوتیریک سبب بهبود ویژگی‌های کیفی و افزایش رنگیزه لیکوپن در گوجه‌فرنگی نسبت به میوه‌های شاهد شد و خسارت سرمازدگی را به‌طور قابل توجهی کاهش داد.

علمی - پژوهشی

تأثیر سطوح مختلف کود محرک رشد حاوی عصاره جلبک و وزن بنه مادری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی و مواد مؤثره زعفران

سکینه خندان ده ارباب؛ محمد حسین امینی فرد؛ حمید رضا فلاحی؛ حامد کاوه

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 213-226

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26492.1630

چکیده

چکیدهبه ‌منظور بررسی تأثیر کود محرک رشد و وزن بنه مادری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی و محتوای مواد مؤثره زعفران sativus L.)(Crocusآزمایشی در سال زراعی 96- 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند به‌صورت ... بیشتر چکیدهبه ‌منظور بررسی تأثیر کود محرک رشد و وزن بنه مادری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی و محتوای مواد مؤثره زعفران sativus L.)(Crocusآزمایشی در سال زراعی 96- 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل کود محرک رشد حاوی 16 درصد عصاره جلبک با مقادیر صفر، 15 و 30 لیتر در هکتار به‌صورت غوطه‌وری بنه و مصرف در آب آبیاری) و وزن بنه مادری (4- 1/0، 8- 1/4 و12- 1/8 گرم) بودند.کاربرد کود زیستی اثر معنی‌داری بر عملکرد گلبرگ، مقدار کاروتنوئید و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گلبرگ (محتوای آنتی‌اکسیدان کل و آنتوسیانین) و مواد مؤثره کلاله (پیکروکروسین، سافرانال و کروسین) داشت. بیشترین مقدار عملکرد گلبرگ (027/0 گرم در بوته)، محتوای کاروتنوئید (83/1 میلی‌گرم در گرم وزن تر)، آنتوسیانین (49/24 میلی‌گرم در صد گرم)، آنتی‌اکسیدانت (80/29 درصد)، سافرانال، کروسینو پیکروکروسین از تیمار مصرف 30 لیتر در هکتار کود زیستی به‌دست‌آمد؛ اما در بیشتر صفات تفاوت معنی‌داری بین دو سطح 15 و 30 لیتر در هکتار کود محرک زیستی مشاهده نشد. کمترین مقادیر عملکرد گلبرگ خشک (023/0 گرم در بوته)، کارتنوئید (04/1 میلی‌گرم در گرم وزن تر)، آنتوسیانین (29/22 میلی‌گرم در صد گرم)، آنتی‌اکسیدانت (54/25 درصد)، سافرانال، کروسین و پیکروکروسین نیز از تیمار شاهد به‌دست‌آمد. وزن بنه مادری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی، مقدار آنتوسیانین و کاروتنوئید گلبرگ و میزان سافرانال کلاله تأثیر معنی‌داری داشت و با افزایش وزن بنه، مقدار این صفات افزایش پیدا کرد. اثر متقابل کود محرک زیستی و وزن بنه مادری بر صفات مورد مطالعه معنی‌دار نبود. در مجموع، مصرف کود محرک زیستیِ تکامین آلگا و همچنین کاربرد بنه‌های مادری با وزن 12-1/8 گرم به بهبود خصوصیات کیفی زعفران منجر شد.

علمی - پژوهشی

مطالعه تنوع فنوتیپی و ژنتیکی ژنوتیپ‌های آفتابگردان دانه روغنی (Helianthus annus L.) از نظر صفات اگرو-مورفولوژیکی تحت شرایط نرمال و تنش خشکی

علی صارمی راد؛ خداداد مصطفوی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 227-240

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.27588.1671

چکیده

چکیدهیکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در ردیف تنش‌های غیر زیستی قرار می‌گیرد و باعث ایجاد محدودیت در عملکرد گیاهان می‌شود، تنش خشکی است. شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی مهم‌ترین گام در طرح‌های به‌نژادی ... بیشتر چکیدهیکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در ردیف تنش‌های غیر زیستی قرار می‌گیرد و باعث ایجاد محدودیت در عملکرد گیاهان می‌شود، تنش خشکی است. شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی مهم‌ترین گام در طرح‌های به‌نژادی محسوب می‌گردد، بدین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط تنش و عدم تنش رطوبتی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال زراعی 1394 روی 12 ژنوتیپ آفتابگردان پایه‌ریزی و اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب وجود تنوع میان ژنوتیپ‌های مورد مطالعه را از لحاظ بیشتر صفات تأیید نمود. اثر محیط برای تمامی صفات و اثر متقابل ژنوتیپ با محیط نیز فقط برای ارتفاع بوته معنی‌دار بود. صفت عملکرد دانه از نظر پارامتر‌های بازده ژنتیکی، ضرایب تغییرات ژنوتیپی و فنوتیپی در شرایط تنش و عدم تنش نسبت به سایر صفات مقادیر بیشتری را نشان داد. بالاترین وراثت‌پذیری در آزمایش نرمال متعلق به عملکرد دانه (55/77 درصد) و در آزمایش تنش متعلق به ارتفاع بوته (70/62 درصد) بود. بیشترین تغییر میزان صفت در شرایط تنش نسبت به شرایط نرمال به‌ترتیب مربوط به ارتفاع بوته (27 درصد)، عرض برگ (5/25 درصد)، قطر ساقه (25 درصد) و طول برگ (22 درصد) بود. دندروگرام به‌دست‌آمده از تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌ها را بر اساس صفات تحت بررسی در هر دو شرایط تنش و عدم تنش در سه گروه طبقه‌بندی نمود. با توجه به گروه‌بندی تجزیه خوشه‌ای در شرایط تنش خشکی ژنوتیپ‌های Sor و Progress به‌عنوان ژنوتیپ‌های متحمل و در مقابل ژنوتیپ‌های Favorite، Record، SHF81-90، Master و Lakomka به‌عنوان ژنوتیپ‌های حساس شناخته شدند. بر اساس نتایج حاصل و با توجه به وجود تنوع کافی در بین ژنوتیپ‌ها به نظر می‌رسد امکان شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی وجود دارد.

علمی - پژوهشی

اثر نوع محیط ‌کشت و تنظیم‌کننده‌های‌رشد بر ریزازدیادی پایه‌رویشی 677GF (دورگ بین هلو و بادام)

محمد گردکانه؛ هدیه بدخشان؛ مریم محمدی؛ عیسی ارجی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 241-254

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27439.1667

چکیده

چکیدهپایه677GF، یک پایه مناسب برای بادام و هلو است، که به‌طور گسترده در سراسر دنیا استفاده می‌شود.در این تحقیق به‌منظور بهبود روشریزازدیادی پایه 677GF، ریزنمونه‌های گره بر روی محیط‌های کشت MS، B5 و WPM در ... بیشتر چکیدهپایه677GF، یک پایه مناسب برای بادام و هلو است، که به‌طور گسترده در سراسر دنیا استفاده می‌شود.در این تحقیق به‌منظور بهبود روشریزازدیادی پایه 677GF، ریزنمونه‌های گره بر روی محیط‌های کشت MS، B5 و WPM در حاوی تنظیم‌کننده‌های رشد بنزیل آدنین(BA) ، در شش غلظت صفر، 25/0، 5/0، 1، 2 و 4 میلی‌گرم بر لیتر و ایندول-3- بوتیریک اسید (IBA)در چهار غلظت صفر، 1/0، 25/0 و 5/0 میلی‌گرم بر لیتر در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابعطبیعی کرمانشاه در سال 1395 اجرا شد. آنالیز داده‌های صفات مختلف بر اساس مدل آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی تجزیه و تحلیل گردید و مقایسات میانگین داده‌ها به روش آزمون LSD در سطح احتمــال پنج درصد انجام شد. نتایج نشان داد که محیط ‌کشت MS،همراه با 1 میلی‌گرم در لیتر BA و 5/0 میلی‌گرم در لیترIBAبا تولید بیشترین تعدادشاخساره، بلندترین طول ساقه،بیشترین قطر ساقه،تعداد گره وفواصل میان‌گره، تعداد برگ و درصد ریزنمونه‌های باززایی‌شده، مناسب‌ترین محیط‌ کشت در بین سایر محیط‌های کشت مورد استفاده بود. جهت ریشه‌زایی، شاخساره‌ها را به محیط کشت MS جامد همراه با IBA‌،در چهار غلظت 25/0، 5/0‌، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر و BA‌، در چهار غلظت صفر، 1/0، 2/0 و 5/0 میلی‌گرم بر لیتر منتقل شدند. بهترین ریشه‌زایی در محیط کشت MS حاوی 1 میلی‌گرم در لیتر IBAو 5/0 BAحاصل شد. گیاهچه‌های ریشه‌دار‌شده در محیط شامل پرلیت، ماسه و خاک به نسبت 1:2:1 قرار گرفتند. 90 درصد نمونه‌های انتقال‌یافته به محیط خاکی زنده مانده و رشد طبیعی داشتند.

مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

اثر تیمارهای مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد، نوع ریزنمونه و روشنایی بر تولید کالوس گیاه داروئی گزنه (Urtica dioica L.)

عبدالکریم زارعی؛ فاطمه سلاجقه؛ مجاهد کمالی زاده

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 255-266

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27548.1670

چکیده

چکیدهگیاه گزنهبه‌عنوانیکی از گیاهان با ارزش داروئی بوده که به علت دارا بودن ترکیبات فیتوشیمیایی با ارزش، اخیراً توجه زیادی به آن برای درمان بیماری‌هایمختلف و همچنین استفاده از آن در صنایع غذایی به‌عنوان ... بیشتر چکیدهگیاه گزنهبه‌عنوانیکی از گیاهان با ارزش داروئی بوده که به علت دارا بودن ترکیبات فیتوشیمیایی با ارزش، اخیراً توجه زیادی به آن برای درمان بیماری‌هایمختلف و همچنین استفاده از آن در صنایع غذایی به‌عنوان نگهدارنده شده است. در این پژوهش به منظور بهینه‌سازی شرایط کشت بافت برای القاء کالوس از بافت‌های مختلف این گیاه، اثر تیمارهای مختلف تنظیم‌کننده‌هایرشد، شرایط نگهداری محیط کشت و نوع ریزنمونه بر میزان تولید کالوس آن مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال های 1395-1396 در دانشگاه جهرم انجام گردید و ریزنمونه‌های مختلف شامل برگ‌هایمسن و جوان، گره و بذر این گیاه در محیط کشت MS جامد حاوی 30 گرم بر لیتر ساکارز و غلظت‌های متفاوت دو تنظیم‌کننده رشد تو-فور-دی (1، 2 و 3 میلی‌گرم در لیتر) و بنزیل آدنین (1، 5/0 و 1/0 میلی‌گرم در لیتر) کشت شدند و چهار هفته پس از کشت صفاتی از قبیل درصد تولید کالوس، زمان کالوس‌دهی، بافت و رنگ کالوس‌های القایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصله، ریزنمونه‌های مورد استفاده تفاوت معنی‌داری از نظر تولید کالوس نشان دادند، به‌طوری‌که ریزنمونه‌های برگ مسن، برگ جوان و گره قادر به تولید کالوس بودند. پاسخ ریزنمونه‌ها برای تولید کالوس با قرار گرفتن در شرایط نوری مختلف متفاوت بود به نحوی که شرایط تاریکی تأثیربیشتری در القای کالوس و میزان رشد آن داشت. همچنین اثر تیمارهای مختلف تنظیم‌کننده رشد بر تولید کالوس ریزنمونه‌های مختلف در سطح یک درصد معنی‌دار بود، به‌طوری‌که بیشترین میزان تولید کالوس در ریزنمونه‌های برگ‌های جوان و ریزنمونه‌های گره در محیط‌ کشت دارای یک میلی‌گرم در لیتر تو-فور-دی و یک میلی‌گرم بنزیل آدنین به‌دست‌آمد ولی در مورد برگ مسن بیشترین میزان این صفت در یک میلی‌گرم در لیتر تو-فور-دی و 1/0 میلی‌گرم در لیتر بنزیل آدنین در شرایط تاریکی حاصل شد. در بین ریزنمونه‌های مورد استفاده، ریزنمونه‌های برگ جوان در شرایط تاریکی بیشترین درصد تولید کالوس را نشان داده و رشد کالوس بهتری داشتند. استفاده از ریزنمونه برگ جوان و تیمار یک میلی‌گرم در لیتر تو-فور-دی و یک میلی‌گرم در لیتر بنزیل آدنین و نگهداری کشت‌ها در شرایط تاریکی برای تولید کالوس از این گیاه پیشنهاد می‌گردد.

علمی - پژوهشی

بررسی تأثیر محلول‌پاشی گلایسین بتائین بر برخی ویژگی‌های کمی و کیفی نعناع (Mentha spicata var. crantz) تحت تنش شوری

زینب جوشن؛ حمید سودائی زاده؛ محمدعلی حکیم زاده اردکانی؛ رستم یزدانی بیوکی؛ ساره خواجه حسینی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 267-280

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27413.1666

چکیده

چکیدهبه منظور بررسی اثر تنش شوری و محلول‌پاشی گلایسین بتائین بر روی صفات کمی و کیفی گیاه نعناع در سال زراعی 97-1396، آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی، با سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشگاه یزد اجرا ... بیشتر چکیدهبه منظور بررسی اثر تنش شوری و محلول‌پاشی گلایسین بتائین بر روی صفات کمی و کیفی گیاه نعناع در سال زراعی 97-1396، آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی، با سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشگاه یزد اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل 1- سطوح مختلف کلرید سدیم در چهار سطح شاهد،30، 60 و 90 میلی‌مولار و 2- محلول‌پاشی گلایسین بتائین در 3 سطح صفر، 100 و 200 میلی‌مولار بود. صفات ارتفاع، وزن تر و خشک اندام هوایی، حجم، وزن تر و خشک ریشه، رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a و bو کل)، میزان پروتئین، پرولین و قندهای محلول مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش شوری اثر معنی‌داری بر روی صفات مذکور داشت، به‌طوری‌که با افزایش سطح شوری همه پارامترها به جز رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل b و کل)، پرولین و قندهای محلول کاهش پیدا کرد. شوری باعث کاهش ارتفاع به میزان (47/29 درصد)، وزن تر اندام هوایی (56/49 درصد)، وزن خشک اندام هوایی (87/56 درصد)، حجم ریشه (89/47 درصد)، وزن تر و خشک ریشه (15/52 درصد)، (92/43 درصد)، رنگیزه‌های فتوسنتزی (a) (18 درصد) و (b) (41/29 درصد)، میزان پروتئین (79/17 درصد)، پرولین (98/30 درصد) و همچنین قندهای محلول (58/3 درصد) گردید.کاربرد گلایسین بتائین به‌طوری معنی‌داری اثرات منفی ناشی از تنش شوری را بهبود بخشید، اما باعث کاهش صفات ارتفاع به میزان (16/9 درصد) و کلروفیل b به میزان (31/26 درصد) نسبت به شاهد گردید. همچنین اثرات متقابل تنش شوری و تیمار محلول‌پاشی گلایسین بر روی صفات وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، میزان پرولین، پروتئین (01/0 P <)، حجم ریشه و میزان قندهای محلول (05/0 P <) معنی‌دار گردید. بالاترین مقادیر صفات مورد بررسی در تیمار ترکیبی تنش شوری شاهد و محلول‌پاشی 200 میلی‌مولار گلایسین بتائین به‌دست‌آمد.

علمی - پژوهشی

تأثیر کود سبز تحت شرایط مختلف خاک‌ورزی بر خصوصیات علف‌های‌هرز و عملکرد ذرت (Zea mays L.)

محمد سرخه؛ فائزه زعفریان؛ محمد حسین قرینه

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 281-294

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27385.1665

چکیده

چکیدهبه ‌منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف کود سبز و انواع سامانه‌های خاک‌ورزی در راستای نیل به اهداف کشاورزی پایدار، آزمایشی شامل تیمارهای مختلف خاک‌ورزی (خاک‌ورزی رایج و کم‌خاک‌ورزی) به‌عنوان ... بیشتر چکیدهبه ‌منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف کود سبز و انواع سامانه‌های خاک‌ورزی در راستای نیل به اهداف کشاورزی پایدار، آزمایشی شامل تیمارهای مختلف خاک‌ورزی (خاک‌ورزی رایج و کم‌خاک‌ورزی) به‌عنوان عامل اصلی و منابع مختلف کود سبز (کود سبز ماش، لوبیا چشم‌بلبلی و بقایای گندم) به‌همراه تیمار شاهد به‌عنوان عامل فرعی اجرا شد. این آزمایش در شهرستان شوش از توابع استان خوزستان در سال زراعی 94-1393 به‌صورت استریپ‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج حاصل از آنالیز داده‌ها نشان داد که بیشترین میزان عملکرد ذرت تحت تأثیر تیمار بقایای گندم (27/10399کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد، که با تیمار کود سبز لوبیا چشم‌بلبلی (48/10013 کیلوگرم در هکتار) تفاوت معنی‌داری نداشت. همچنین کمترین میزان عملکرد در تیمار عدم مصرف کود سبز (شاهد) (01/7382 کیلوگرم در هکتار) رؤیت گردید. بیشترین میزان عملکرد زیستی ذرت با اعمال کم‌خاک‌ورزی (16139 کیلوگرم در هکتار) و همچنین با کاربرد بقایای گندم و کود سبز لوبیا چشم‌بلبلی (به‌ترتیب 89/17170 و 37/16790 کیلوگرم در هکتار) به‌دست‌آمد. همچنین بهترین تیمار از نظر تأثیرگذاری روی تراکم، تنوع و وزن خشک علف‌های‌هرز، تیمار کود سبز ماش در حالت کم‌خاک‌ورزی بود. بر اساس نتایج حاصل در مرحله 4 تا 6 برگی، با انجام خاک‌ورزی رایج، علف‌‌هرز عروسک پشت‌پرده و در حالت کم‌خاک‌ورزی، علف‌‌هرز خرفه به‌عنوان علف‌هرز غالب مزرعه شناسایی شد. در مرحله رسیدگی ذرت نیز هم در حالت خاک‌ورزی رایج و هم در حالت کم‌خاک‌ورزی، علف‌‌هرز غالب مزرعه عروسک پشت‌پرده بود که در هر دو مرحله بیشترین وزن خشک علف‌های‌هرز را نیز به خود اختصاص دادند. لذا کاربرد بقایای گندم و کود سبز لوبیا چشم‌بلبلی همراه باکم‌خاک‌ورزی می‌تواند راهکاری مناسب در جهت افزایش عملکرد ذرت و کاهش تنوع و زیست‌توده علف‌های‌هرز در کشاورزی پایدار بشمار آید.

علمی - پژوهشی

مقایسه محلول‌پاشی نانوکلات سیلیسیم و ایمیداکلوپراید بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک گل شاخه بریده ژربرا و کنترل سفید بالک (Trialeurodes vaporariorum) در شرایط گلخانه

پریسا رنجبر؛ محمد جواد نظری دلجو؛ عباس حسین زاده

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 295-308

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27344.1662

چکیده

چکیدهبا توجه به خطرات زیست‌محیطی متعدد ناشی از استفاده از آفت‌کش‌ها به‌ویژه در شرایط گلخانه‌ای، این مطالعه به‌منظور مقایسه اثر آفت‌کش ایمیداکلوپراید و نانوکلات سیلیسیم به‌عنوان یک عنصر شبه ... بیشتر چکیدهبا توجه به خطرات زیست‌محیطی متعدد ناشی از استفاده از آفت‌کش‌ها به‌ویژه در شرایط گلخانه‌ای، این مطالعه به‌منظور مقایسه اثر آفت‌کش ایمیداکلوپراید و نانوکلات سیلیسیم به‌عنوان یک عنصر شبه ضروری بر کنترل آفت مهم گلخانه‌ای سفید بالک و تغییرات رشدو نموی و کیفی گل تحت تأثیر تیمارها، در سال 1392 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد انجام شد. بر همین اساس محلول‌پاشی برگی نانوکلات سیلیسیم (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر) و ایمیداکلوپراید بر شاخص‌های رشدی، عملکرد و کیفیت گل شاخه بریده ژربرا رقم "استانزا" و همچنین درصد آلودگی به سفید بالک (تخم‌، پوره، شفیره و حشره بالغ) در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه هیدروپونیک انجام شد.بر اساس نتایج، محلول‌پاشی نانوکلات سیلیسیم در مقایسه با ایمیداکلوپراید منجر به افزایش معنی‌دار کیفیت گل شامل قطر گل، طول ساقه گل‌دهنده و عمر گلجایی گردید. همچنین محتوای فنل کل و محتوای کلسیم و سیلیسیم برگ تحت تأثیر نانوکلات سیلیسیم افزایش یافت. درصد جمعیت سفید بالک گل‌های تیمار‌شده با نانوکلات سیلیسیم و ایمیداکلوپراید به‌طور معنی‌داری در مقایسه با شاهد (بدون تیمار محلول‌پاشی) کاهش یافت. اما تیمار ایمیداکلوپراید با وجود کنترل سفید بالک منجر به کاهش قطر گل و محتوای فنل کل گردید. همچنین، ایمیداکلوپراید به‌طور قابل ملاحظه‌ای، موجب افزایش ارتفاع ساقه گل‌دهنده و عدم کنترل پوره در مقایسه با نانوکلات سیلیسیم شد. با توجه به کنترل مثبت و قابل‌توجه سفید بالک تحت تأثیر نانوکلات سیلیسیم و همچنین بهبود کیفیت گل در مقایسه با تیمار ایمیداکلوپراید، استفاده از محلول‌پاشی نانوکلات سیلیسیم قابل توصیه است.

علمی - پژوهشی

اثر نوع محیط کشت، کلات‌کننده آهن و ترکیب هورمونی بر ریزازدیادی انار(Punica granatum L.)

طیبه اسحاقی ثانی؛ محمد زارع مهرجردی؛ احمد شریفی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، صفحه 309-322

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27232.1655

چکیده

چکیدهریزازدیادی انار از طریق کشت بافت به‌عنوان یک راهکار برای تولید نهال‌های یکنواخت و عاری از بیماری مطرح است. با این حال برخی عوامل از قبیل عدم ریشه‌زایی و قهوه‌ای شدن می‌تواند ریزازدیادی این گیاه ... بیشتر چکیدهریزازدیادی انار از طریق کشت بافت به‌عنوان یک راهکار برای تولید نهال‌های یکنواخت و عاری از بیماری مطرح است. با این حال برخی عوامل از قبیل عدم ریشه‌زایی و قهوه‌ای شدن می‌تواند ریزازدیادی این گیاه را با مشکل مواجه کند. لذا تأثیر عوامل مختلف بر روی ریزازدیادی انار رقم شیشه کپ فردوس در سال 1394 در آزمایشگاه جهاد دانشگاهی خراسان رضویمورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور در دو آزمایش جداگانه برای کنترل قهوه‌ای شدن ریزنمونه‌های گره اثر محیط‌های کشت DKW، MS و WPM و دو نوع کلات‌کننده آهن شاملEDTA و EDDHAو برای حداکثر پرآوری شاخه مقادیر 1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر BA در ترکیب با 2/0 میلی‌گرم بر لیتر از اکسین‌های IBA، NAA و IAA مورد بررسی قرار گرفت. برای ریشه‌زایی شاخه‌ها اثر اکسین‌های IBA، NAA و IAA در محیط کشت WPM در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفت. بعد از ریشه‌زایی، گیاهچه‌ها جهت سازگاری به بسترهای مختلف منتقل شدند. نتایج نشان داد که استفاده از محیط کشت WPM و کلات‌کننده آهن EDDHA قهوه‌ای شدن ریزنمونه‌ها را نسبت به محیط کشت DKW به میزان 8/55 درصدکاهش داد. بهترین تیمار جهت شاخساره‌زایی، محیط کشت WPM با تیمار هورمونی 2 میلی‌گرم بر لیتر BA و 2/0 میلی‌گرم بر لیترIAA بود. برای ریشه‌زایی، محیط کشت حاوی 1 میلی‌گرم بر لیتر IAA از نظر درصد ریشه‌زایی، تعداد و طول ریشه تولید‌شده پاسخ بهتری نشان داد. درنهایت برای سازگاری گیاهچه‌های کشت بافتی انار ترکیب پیت ماس و پرلیت (2:1) مناسب‌تر بود.

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

دوره و شماره: دوره 43، شماره 2، شهریور 1399، صفحه 159-322

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده