تولیدات گیاهی

اثر بسترهای معدنی و آلی روی بهبود ویژگی‌های کمی و کیفی گل‌ بریده سوسن در سیستم‌های کشت بدون خاک

علی اطهرجو؛ عبدالرحمن رحیمیان بوگر؛ مهدی آران؛ نسیم فرقانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 اسفند 1403

https://doi.org/10.22055/ppd.2025.48265.2223

چکیده

گل سوسن گیاهی پیازدار زینتی و معطر است که به خاطر گلهای شاخه بریده خیره کننده و گیاهان گلدانی ارزشمند شناخته می شود. سوسن گلی زیبا برای پارک ها، باغ ها و مناظر می‌باشد و گزینه ای عالی برای بهبود جذابیت ... بیشتر گل سوسن گیاهی پیازدار زینتی و معطر است که به خاطر گلهای شاخه بریده خیره کننده و گیاهان گلدانی ارزشمند شناخته می شود. سوسن گلی زیبا برای پارک ها، باغ ها و مناظر می‌باشد و گزینه ای عالی برای بهبود جذابیت دسته گل ها و خوشبو کردن فضاهای بیرونی یا داخلی است. بسترها نقش حیاتی در فراهمی دسترسی آب، عناصر غذایی و بهبود زهکشی برای پایداری و نمو گیاه در کشت بدون خاک دارند. آزمایش حاضر با هدف شناخت نقش آمیخته‌های مختلف معدنی و آلی بر رشد و کیفیت گل شاخه بریده سوسن در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل طی سال‌های 1400 تا 1401 و به صورت هیدروپونیک انجام شد. تیمارها شامل پرلیت (شاهد)، پرلیت + کوکوپیت (1:1)، پرلیت + پیت ماس (1:1)، پرلیت + زئولیت (1:1)، پرلیت + کوکوپیت + پیت ماس (1:1:1)، پرلیت + کوکوپیت + زئولیت (1:1:1)، پرلیت + کوکوپیت + پیت ماس + زئولیت (1:1:1:1) بود. نتایج نشان دهنده اختلاف آماری معنی‌دار بین تاثیر آمیخته‌های مختلف بر ویژگی‌های مورد ارزیابی بود. بیشترین وزن تر وخشک شاخه گل دهنده و قطر گل در آمیخته پرلیت+کوکوپیت+پیت ماس وجود داشت و بیشترین حجم ریشه، قطر سوخ، وزن تر و خشک ریشه، وزن خشک سوخ در بستر پرلیت+کوکوپیت بدست آمد. آمیخته پرلیت + کوکوپیت+ زئولیت منجر به افزایش سطح برگ و وزن گلبرگ، تعداد سوخ در بوته، کلروفیل a، کلروفیلb، کلروفیل کل ، کارتنوئید، آنتوسیانین و فلاونوئید شد. بالاترین درصد و عملکرد اسانس در بستر پرلیت + پیت ماس بدست آمد. بطور کلی می‌توان نتیجه گرفت استفاده از آمیخته‌های مختلف بسته به هدف تولید میتواند متغییر باشد. کاربرد زئولیت به همراه پرلیت و کوکوپیت منجر به بهبود سوخ زایی، رنگ و اندازه گل سوسن شد در حالی که کاربرد پیت ماس در ترکیب با پرلیت و کوکوپیت منجر به تولید سوخ-های درشت‌تر گردد. ترکیب موثر هر دو نوع بسترهای معدنی و آلی برای دستیابی به بهترین رشد گل سوسن بسیار مهم است. استفاده از پرلیت و زئولیت برای خواص فیزیکی عالی، در کنار کوکوپیت و پیت ماس با قابلیت بالای نگهداری آب اثر قابل توجهی بر رشد داشت که می تواند برای تولیدکنندگان گل بریده سوسن آمیخته مناسبی باشد. از طرفی کاربرد بیش از یک سوم حجمی زئولیت در بستر کشت می‌تواند تاثیر منفی بر رشد و نمو و ویژگی‌های کیفی گل سوسن داشته باشد که ممکن است به دلیل افزایش شوری ناشی از آزاد شدن عناصر معدنی این نوع بستر باشد.

مشاهده مقاله

تأثیر بسترهای مختلف کشت و هرس هوایی ریشه بر رشد گیاه خربزه درختی (Carica papaya)

محمد کاظمی؛ الهام دانائی

دوره 46، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 611-623

https://doi.org/10.22055/ppd.2024.44549.2118

چکیده

خربزه درختی (Carica papaya)، میوه‌ای گرمسیری است که کاربردهای دارویی و غذایی فراوانی دارد. انتخـاب بسـتر کشـت مناسب یکی از اهداف مهم در بهبود رشد دانهال درختان میوه می‌باشد. همچنین انجام هرس هوایی ریشه جهت ... بیشتر خربزه درختی (Carica papaya)، میوه‌ای گرمسیری است که کاربردهای دارویی و غذایی فراوانی دارد. انتخـاب بسـتر کشـت مناسب یکی از اهداف مهم در بهبود رشد دانهال درختان میوه می‌باشد. همچنین انجام هرس هوایی ریشه جهت تولید نهال‌هایی با سیستم ریشه‌ای منشعب و مستحکم از عوامـل موثر در پرورش گیاهان است. به‌منظور مطالعه تأثیر بسترهای مختلف کشت و هرس هوایی ریشه بر رشد گیاه خربزه درختی (Carica papaya) آزمایشی در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد، تیمارها شامل بسترهای کاشت (کوکوپیت 100 درصد، پیت‌ماس 100 درصد، کوکوپیت 70 درصد + پرلیت 30 درصد و پیت‌ماس 70 درصد + پرلیت 30 درصد) و انجام یا عدم انجام هرس هوایی ریشه بودند که در سال 1401 در گلخانه‌ای واقع در شهرستان پاکدشت، شهرک گلخانه‌ای گلفام اعمال شد. بذرها در نیمه مهرماه در سینی‌های کشت حاوی بسترهای کاشت مورد نظر کشت گردید و جهت انجام هرس هوایی ریشه در تیمارهای مورد نظر برش‌های افقی در دیواره حفره‌های سینی کشت ایجاد شد و پس از 50 روز از کاشت بذرها نمونه‌ها جهت ارزیابی صفات وزن تر و خشک اندام هوایی گیاهچه، طول بلندترین ریشه، ارتفاع گیاهچه، طول میانگره، تعداد گره، سطح برگ، محتوای کلروفیل کل و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز، کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج نشان داد، تیمارها تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد ارزیابی داشتند. بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی گیاهچه، طول بلندترین ریشه، ارتفاع گیاهچه، طول میانگره و تعداد گره در بستر کشت پیت‌ماس 70 درصد + پرلیت 30 درصد + عدم انجام هرس هوایی ریشه مشاهده شد. بیشترین سطح برگ در تیمار بستر کاشت پیت‌ماس 100 درصد + عدم انجام هرس هوایی ریشه و بیشترین محتوای کلروفیل کل در تیمار پیت‌ماس 70 درصد + پرلیت 30 درصد + انجام هرس هوایی ریشه به‌دست آمد. فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز، کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز نیز در تیمار پیت ماس 100 درصد + انجام هرس هوایی ریشه نیز بیشترین بود. با توجه به نتایج به دست آمده، بسترهای مختلف ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی مختلفی دارند که می توانند بر رشد گیاه تاثیر گذار باشند، در این پژوهش کشت بذر خربزه درختی در بستر کشت حاوی پیت‌ماس 70 درصد و پرلیت 30 درصد و عدم انجام هرس هوایی ریشه به عنوان بهترین تیمار موثر بر رشد گیاه خربزه درختی (Carica papaya) پیشنهاد می‌شود.

اثر بسترهای مختلف کشت بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک، بیوشیمیایی و جذب عناصر غذایی پر مصرف در دوره رشد رویشی گل نسرین (Hippeastrum spp.)

محمد علی خلج؛ محمدحسین عظیمی؛ انوشه یوسفبیکی

دوره 45، شماره 4 ، بهمن 1401، ، صفحه 519-531

https://doi.org/10.22055/ppd.2023.42479.2066

چکیده

بستر کشت ایده آل به اولین و مهمترین نیاز برای کشت موفق هر گیاه تبدیل شده است. یکی از روش‌های مناسب برای رسیدن به عملکرد بهینه و تولید گل‌های با کمیت و کیفیت بازارپسند، استفاده از بسترهای معدنی و آلی به ... بیشتر بستر کشت ایده آل به اولین و مهمترین نیاز برای کشت موفق هر گیاه تبدیل شده است. یکی از روش‌های مناسب برای رسیدن به عملکرد بهینه و تولید گل‌های با کمیت و کیفیت بازارپسند، استفاده از بسترهای معدنی و آلی به عنوان بستر کشت گیاهان زینتی می‌باشد. امروزه در سیستم‌های کشت بدون خاک از بسترهای کشت معدنی و آلی متنوعی در سطح جهان استفاده می‌شود. در بستر گلدانی مناسب، علاوه بر داشتن خصوصیلات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک خوب، خواصی مانند در دسترس بودن، ارزان تر بودن و پایدار بودن باید مورد توجه قرار گرفته و همچنین از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد. گل نسرین یکی از گل‌های سوخوار بوده که اخیرا در گلکاری ایران طرفداران زیادی پیدا کرده است و به صورت شاخه‌بریده، کشت گلدانی و همچنین در فضای سبز استفاده میشود. یکی از ضرورتهای توسعه کشت گیاهان زینتی یافتن بسترهای کشت مناسب برای تولید و پرورش آن‌ها می‌باشد. این آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی، در 13 تیمار و 3 تکرار، جهت بررسی مناسبترین بستر کشت گل آماریلیس، در پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات در سال 2020-2021 انجام شد. تیمارها شامل 13 نوع بستر کشت مخلوط، 1) 80% پرلیت + 20% کوکوپیت،2) 60% پرلیت + 40% کوکوپیت،3) 40% پرلیت + 60% کوکوپیت،4) 20% پرلیت + 80% کوکوپیت، 5) 80% پرلیت + 20% پیت ماس،6) 60% پرلیت + 40% پیت ماس، 7) 40% پرلیت + 60% پیت ماس، 8) 20% پرلیت + 80% پیت ماس، 9) 25% پرلیت شکری+ 75% پرلیت مخلوط، 10) 50% پرلیت شکری+ 50% پرلیت مخلوط،11) 75% پرلیت شکری+ 25% پرلیت مخلوط،12) 100% پرلیت شکری و13) 100% پرلیت مخلوط بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بسترهای کشت در سطح احتمال یک درصد (P≤0.01) بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی معنیدار شدند که بیانگر وجود تاثیرات مثبت بسترها بر همه صفات می‌‌باشد. بیشترین وزن تر اندام هوایی(8 گرم در بوته)، وزن تر اندام زیرزمینی(26 گرم در بوته)، قطر سوخ(62/2 سانتی‌متر) و تعداد سوخ دختری (33/4 عدد در بوته) در تیمارهای 80% پرلیت با 20% کوکوپیت بدست آمد. بالاترین میزان شاخص کلروفیل به مقدار 33/78 در تیمار 80% پرلیت با 20% کوکوپیت مشاهده شد. بالاترین غلظت نیتروژن گیاه به مقدار 07/3 ، بیشترین غلظت فسفر به میزان 41/0 و بیشترین غلظت پتاسیم به میزان 5/2 میلی‌گرم در گرم وزن خشک در تیمارهای 80% پرلیت با 20% کوکوپیت و 80% پرلیت با 20% پیت ماس مشاهده شد. بنابراین بستر کشت 80% پرلیت همراه با 20% کوکوپیت و 20% پیت ماس برای بهبود خصوصیات کمی و کیفی نشاءگل آماریلیس در دوره رویشی توصیه می گردد.

تأثیر غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید (IBA) ، نفتالین استیک اسید (NAA) و برهمکنش آنها بر ریشه زایی قلمه های نیمه خشبی کیوی فروت (Actinidia deliciosa CV. Hayward)

مجید رزاقی؛ ولی ربیعی؛ شهرام صداقت حور

دوره 33، شماره 1 ، شهریور 1389، ، صفحه 87-96

چکیده

این آزمایش (سال 1386) برای ارزیابی اثر غلظتهای مختلف ایندول بوتیریک اسید (0، 2000 ، 4000 و 6000 میلی گرم در لیتر)، نفتالین استیک اسید (0، 1000 ،2000 و 3000 میلی گرم در لیتر) و برهمکنش آنها بر ریشه زایی قلمههای نیمه ... بیشتر این آزمایش (سال 1386) برای ارزیابی اثر غلظتهای مختلف ایندول بوتیریک اسید (0، 2000 ، 4000 و 6000 میلی گرم در لیتر)، نفتالین استیک اسید (0، 1000 ،2000 و 3000 میلی گرم در لیتر) و برهمکنش آنها بر ریشه زایی قلمههای نیمه خشبی کیوی فروت (Actinidia deliciosa) رقم هایوارد به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار و 16تیمار در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت انجام شد. قلمه ها در بستر ریشه زایی ماسه و پرلیت (1:1)، تحت شرایط مه افشانی نوبتی کشت گردیدند. نتایج نشان داد که اثر اکسین ها بر تولید کالوس، تعداد ریشه، طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه، درصد قلمه های ریشه دار شد و سرعت ریشه زایی معنی دار بود. بیشترین تعداد ریشه، وزن تر و خشک ریشه در تیمار 6000 میلی گرم در لیتر IBA + 2000 میلی گرم در لیتر NAA حاصل شد. تیمار 6000 میلی گرم در لیتر IBA + 1000 میلی گرم در لیتر NAA بیشترین طول ریشه را تولید کرد.حداکثر درصد ریشه زایی و تولید کالوس در تیمار 6000 میلی گرم در لیتر IBA مشاهده شد. بالاترین سرعت ریشه زایی در تیمار 4000 میلی گرم در لیتر IBA + 3000 میلی گرم در لیتر NAA و تیمار 6000 میلیگرم در لیتر IBA + 2000 میلی گرم در لیتر NAA به دست آمد. در مجموع تیمار 6000 میلی گرم در لیتر IBA + 2000 میلی گرم در لیتر NAA بهترین تیمار برای ریشه زایی قلمه های نیمه خشبی کیوی فروت می باشد.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 48 (1404)

دوره 47 (1403)

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

کلیدواژه‌ها = پرلیت

اثر بسترهای معدنی و آلی روی بهبود ویژگی‌های کمی و کیفی گل‌ بریده سوسن در سیستم‌های کشت بدون خاک

چکیده

تأثیر بسترهای مختلف کشت و هرس هوایی ریشه بر رشد گیاه خربزه درختی (Carica papaya)

چکیده

اثر بسترهای مختلف کشت بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک، بیوشیمیایی و جذب عناصر غذایی پر مصرف در دوره رشد رویشی گل نسرین (Hippeastrum spp.)

چکیده

تأثیر غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید (IBA) ، نفتالین استیک اسید (NAA) و برهمکنش آنها بر ریشه زایی قلمه های نیمه خشبی کیوی فروت (Actinidia deliciosa CV. Hayward)

چکیده