مهرزاد احمدی؛ منصور امیدی؛ بهرام علیزاده؛ علی اکبر شاه نجات بوشهری
چکیده
چکیدهاین پژوهش به منظور بررسی پایداری و سازگاری عملکرد دانه و شناسایی ژنوتیپهای پرمحصول کلزا در ایستگاههای تحقیقاتی مناطق سرد و نیمه سردسیر شامل کرج، زرقان، اصفهان و کرمانشاه انجام گرفت. در این بررسی ...
بیشتر
چکیدهاین پژوهش به منظور بررسی پایداری و سازگاری عملکرد دانه و شناسایی ژنوتیپهای پرمحصول کلزا در ایستگاههای تحقیقاتی مناطق سرد و نیمه سردسیر شامل کرج، زرقان، اصفهان و کرمانشاه انجام گرفت. در این بررسی تعداد 16 لاین جهشیافته کلزا به همراه والدین آنها و سه رقم تجاری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی (1396-1394) در کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه مرکب (دو سال و چهار مکان) نشان داد که اثرات ساده سال و ژنوتیپ، اثر متقابل سال در مکان، ژنوتیپ در مکان و اثر متقابل سال در مکان در ژنوتیپ برای عملکرد دانه از نظر آماری معنیدار بود. بیشترین وکمترین عملکرد دانه بهترتیب مربوط به کرمانشاه با 4016 کیلوگرم در هکتار و زرقان با 2886 کیلوگرم در هکتار بوده و لاین T-900-4 با متوسط عملکرد دانه 3840 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را در بین ارقام و لاینها مورد بررسی داشت. برای مطالعه اثر متقابل ژنوتیپ در محیط از روش GGE بای پلات استفاده شد. بر اساس نمودار چند ضلعی مربوط به ژنوتیپها، لاینهای، Z-800-6، Z-900-7، Okapi و Z-800-3 به ترتیب در کرج، زرقان، کرمانشاه و اصفهان بیشترین عملکرد را تولید نمودند. همچنین براساس نمودار ژنوتیپ ایدهآل فرضی و نمودار بای پلات ژنوتیپها و محیطها، لاینZ-900-7 باتوجه به معیار پایداری در روش GGE و مقایسه رتبهبندی عملکرد دانه، پایداری مطلوبتری را نشان داد و بهعنوان ژنوتیپ برتر از لحاظ تولید دانه و نیز پایداری عملکرد شناسایی شد.