تولیدات گیاهی

علمی - پژوهشی

بررسی تأثیرات سوء ریزگردها بر عملکرد دانه و برخی خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گندم در غرب ایران

زینب شریفی؛ محسن سعیدی؛ ایرج نصرتی؛ حسن حیدری

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 149-164

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.21856.1470

چکیده

چکیدهبهمنظوربررسی میزان و نحوه تأثیر ریزگردها بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم در منطقه کرمانشاه، این تحقیق بهصورتآزمایش فاکتوریلدرقالبطرح بلوک‌های کامل تصادفی و با چهارتکراردرسالزراعی ... بیشتر چکیدهبهمنظوربررسی میزان و نحوه تأثیر ریزگردها بر عملکرد و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم در منطقه کرمانشاه، این تحقیق بهصورتآزمایش فاکتوریلدرقالبطرح بلوک‌های کامل تصادفی و با چهارتکراردرسالزراعی 93-1392در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد. فاکتوراولشامل دو رقم گندم نان (پیشگام و زرین) و یک رقم دوروم (بهرنگ) و فاکتور دوم با هدف شبیه‌سازی اثرات آبیاری بارانی و زدودن ذرات ریزگرد بر سطح برگ‌ها در دو سطح شامل: شستشو و عدم شستشوی سطح تاج‌پوشش گندم بودند. بر اساس نتایج، در شرایط عدم شستشوی سطح تاج‌پوشش رقم پیشگام بیشترین و بهرنگ کمترین عملکرد دانه را دارا بودند (به‌ترتیب 91/6 و 97/4 تن در هکتار). تیمار شستشوی تاج‌پوشش در مقایسه با تیمار عدم شستشو به‌طور معنی‌داری موجب افزایش عملکرد دانه (به‌طور متوسط 18 درصد) و اجزاء آن به غیر از وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت شد. همچنین سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II و شاخص زنده‌مانی برگ‌ها، غلظت پروتئین‌های محلول، کلروفیل b و کارتنوئیدها را به‌طور معنی‌دار افزایش داد ولی بر راندمان تعرق اثر معنی‌دار نداشت. ذرات با قطر 3/0 میکرومتر و کمتر، بیشترین نسبت از ذرات ریزگرد را تشکیل داده بودند. به نظر می‌رسد که بسته شدن روزنه‌ها در اثر رسوب این ریزگردها دلیل اصلی کاهش هدایت روزنه‌ای و در نتیجه، کاهش سرعت فتوسنتز برگ‌ها و عملکرد دانه باشد.

علمی - پژوهشی

بررسی بیان ژن 3- هیدروکسی 3- متیل گلوتاریل کوآنزیم A ردوکتاز (HMGR)و گاماترپینن سینتاز (TPS2) تحت تنش کم‌آبی در آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)

فاطمه میرزایی؛ احمد اسماعیلی؛ فؤاد فاتحی؛ اردشیر قادری؛ سهیلا افکار

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 165-180

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.20928.1436

چکیده

چکیدهاین آزمایش با هدف بررسی بیان ژن‌های دخیل در مسیر بیوسنتز مونوترپن‌ها و برخی صفات مورفولوژی (شامل وزن تر ریشه و اندام هوایی، ارتفاع بوته، طول ریشه و تعداد ساقه جانبی) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی ... بیشتر

علمی - پژوهشی

اثر پرتودهی با نور فرابنفش C بر کاهش سرمازدگی میوه خرمالو رقم کاشان طی انبارمانی

زهرا سادات عسگریان؛ محمد سیاری؛ محمود اثنی عشری

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 181-194

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.18805.1367

چکیده

چکیدهدر این مطالعه اثر پرتودهی نور فرابنفش C در شدت صفر (به‌عنوان شاهد)، 5 دقیقه پرتودهی از فاصله 15 و 30 سانتی‌متری به‌ترتیب با شدت 2/3 و 8/0 کیلوژول بر مترمربع و 10 دقیقه پرتودهی از فاصله 15 و 30 سانتی‌متری ... بیشتر چکیدهدر این مطالعه اثر پرتودهی نور فرابنفش C در شدت صفر (به‌عنوان شاهد)، 5 دقیقه پرتودهی از فاصله 15 و 30 سانتی‌متری به‌ترتیب با شدت 2/3 و 8/0 کیلوژول بر مترمربع و 10 دقیقه پرتودهی از فاصله 15 و 30 سانتی‌متری به‌ترتیب با شدت 4/16 و1/4 کیلوژول بر مترمربع بر کاهش سرمازدگی و حفظ شاخص‌های کیفی خرمالو رقم کاشان در انبار طی سال‌های 1394 و 1395 و در دانشگاه بوعلی سینا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پرتودهی روی کاهش وزن، شاخص سرمایی، نشت الکترولیت، پراکسیداسیون لیپید و فعالیت پلی فنل اکسیداز در طول دوره انبارمانی مؤثر بود. بیشترین درصد کاهش وزن (84/6) و شاخص سرمایی (40) در میوه‌های پرتوتابی‌شده با 4/16 کیلوژول بر مترمربع مشاهده شد و سطح پایین پارامترهای ذکر‌شده در تیمار 2/3 کیلوژول بر مترمربع دیده شد. سطح بالای نشت الکترولیت (49/80) و پراکسیداسیون لیپید (78/1 نانو مول بر گرم وزن ‌تر) در میوه‌های تیمار‌شده با 1/4 و 4/16 کیلوژول بر مترمربع مشاهده شد و نیز سطح پایین پارامترهای ذکر‌شده در میوه‌های تیمار‌نشده و تیمار‌شده با 2/3 کیلوژول بر مترمربع به‌دست آمد. کاربرد پرتو فرابنفش C با دزهای بالا فعالیت پلی فنل اکسیداز (7/9 واحد بر گرم وزن ‌تر) را در مقایسه با دیگر سطوح کاربردی پرتو فرابنفش C افزایش داد. با توجه به نتایج به دست آمده استفاده بعد از برداشت پرتو فرابنفش C در سطح پایین می‌تواند عمر پس از برداشت خرمالوی کاشان را با کنترل علائم آسیب سرمایی و حفظ کیفیت میوه افزایش دهد.

علمی - پژوهشی

ارزیابی اثر نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های کنجد (Sesamum indicum L.) تحت رقابت علف‌های‌هرز

ثریا حقانیان؛ علیرضا یدوی؛ حمید رضا بلوچی؛ علی مرادی؛ یعقوب بهزادی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 195-210

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22805.1497

چکیده

چکیدهاین آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان 1392 در شهرستان امیدیه انجام شد. فاکتور اصلی سطوح مختلف نیتروژن (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و فاکتور فرعی شامل ... بیشتر چکیدهاین آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در تابستان 1392 در شهرستان امیدیه انجام شد. فاکتور اصلی سطوح مختلف نیتروژن (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و فاکتور فرعی شامل برهمکنش ژنوتیپ کنجد (بهبهان، یلووایت،tn -238 و tn-240) و علف‌ هرز (با دو سطح عاری وآلوده به علف‌ هرز) بود. نتایج نشان داد که تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن، رقابت علف‌های هرز و ارقام کنجد بـر عملکـرد و اجـزای عملکرد معنی‌داری گردید. برهم‌کنش نیتروژن و رقم بر شاخص سطح برگ، تعداد کپسول در بوته، وزن هزاردانه و شاخص برداشت معنی‌دار شد. با افزایش نیتروژن مصرفی شاخص سطح برگ کنجد افزایش یافت ولی رقابت علف‌های هرز سبب کاهش 23 درصدی تعداد کپسول در بوته کنجد شد و وزن هزار دانه به میزان 5/7 درصد شد. بیشترین عملکرد دانه (06/158 گرم در مترمربع) از تیمار 100 کیلوگرم نیتروژن و از رقم محلی بهبهان (38/ 151 گرم در مترمربع) حاصل شد. در مجموع کاربرد تیمار نیتروژن افزایش 31 درصدی عملکرد بیولوژیک را نسبت به تیمار شاهد سبب شد. رقابت علف‌های هرز به‌ترتیب کاهش 43 و24 درصدی عملکرد دانه و بیولوژیک کنجد را باعث شد. نتایج به‌دست آمده از این تحقیق نشان داد که کشت رقم محلـی بهبهان با کاربرد تیمار 100 کیلوگرم نیتـروژن در شـرایط منطقه‌ای امیدیه، سبب افزایش عملکرد دانه خواهد شد.

علمی - پژوهشی

روش‌های آماری چندمتغیره جهت مطالعه روابط بین صفات گلرنگ در شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی

رقیه امینیان؛ خلیل کریم زاده اصل؛ فرهاد حبیب زاده؛ ابوالفضل باغبانی آرانی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 211-226

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.23810.1527

چکیده

چکیدهدر مطالعات بیولوژیک از متغیرهای آماری می‌توان جهت آزمون تفاوت‌ها و شباهت‌ها و ارزیابی صفات مرفو-فیزیولوژیک در یک جمعیت گیاهی استفاده نمود. به ‌منظور بررسی روابط بین اجزاء عملکرد دانه هشت ژنوتیپ ... بیشتر چکیدهدر مطالعات بیولوژیک از متغیرهای آماری می‌توان جهت آزمون تفاوت‌ها و شباهت‌ها و ارزیابی صفات مرفو-فیزیولوژیک در یک جمعیت گیاهی استفاده نمود. به ‌منظور بررسی روابط بین اجزاء عملکرد دانه هشت ژنوتیپ گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)در شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی و تعیین ژنوتیپ‌های با عملکرد بالا، آزمایشی به‌صورت کرت‌های یک‌بار خرد‌شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشگاه قزوین در سال زراعی 1395 اجرا شد. رژیم آبیاری در دو سطح آبیاری معمولی و تنش خشکی در 50 درصد گلدهی در کرت‌های اصلی و هشت ژنوتیپ گلرنگ در کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که همبستگی صفات ارتفاع، تعداد شاخه فرعی، تعداد غوزه در بوته، قطر ساقه، کلروفیل، وزن گل، عملکرد زیستی و شاخص برداشت با عملکرد دانه در هر دو شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی مثبـت و معنـی‌دار بود. براساس نتایج رگرسیون گام به گام و تجزیه مسیر، شاخص برداشت و عملکرد زیستی در هر دو شرایط آبیاری معمولی وتنش خشکی بیشترین اثر را بر عملکرد دانه داشتند. به دلیل همبستگی بسیار بالا بین میزان عملکرد با صفات شاخص برداشت و عملکرد زیستی در شرایط تنش، انتخاب ارقامی با شاخص برداشت و عملکرد زیستی بالا می‌تواند در حصول حداکثر عملکرد در شرایط تنش بسیار مؤثر باشد. تجزیه به ‌عامل‌هانشان داد در هر دو شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی 4 عامل حدود 82 درصد تغییرات را توجیه نمودند. این عامل‌ها در شرایط آبیاری معمولی به‌ترتیب عملکرد دانه، وزن و تعداد دانه، اندازه غوزه، آب برگ و در شرایط تنش خشکی بنیه گیاه، عملکرد دانه، وزن و تعداد دانه، اندازه غوزه و آب برگ نامیده شدند. بر اساس عامل عملکرد دانه و ترسیم بای‌پلات ارقام فرامان، محلی اصفهان، سینا و محلی کوسه در هر دو شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی عملکرد بالایی را ارائه نمودند.

علمی - پژوهشی

ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های برتر زیره سبز ایران (Cuminum cyminum L.) با استفاده از شاخص‌های تحمل به خشکی

مریم درانی نژاد؛ سونیا عقیقی؛ قاسم محمدی نژاد

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 227-238

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24247.1539

چکیده

چکیدهزیره سبز (Cuminum cyminum L.) از مهم‌ترین گیاهان دارویی و ادویه‌ای، با داشتن دوره رشد کوتاه و نیاز آبی پایین، مناسب کشت در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران می‌باشد. به ‌منظور ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های ... بیشتر چکیدهزیره سبز (Cuminum cyminum L.) از مهم‌ترین گیاهان دارویی و ادویه‌ای، با داشتن دوره رشد کوتاه و نیاز آبی پایین، مناسب کشت در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران می‌باشد. به ‌منظور ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های برتر زیره سبز ایران، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی 1396-1395 انجام شد. در این آزمایش 15 ژنوتیپ برتر زیره سبز در شرایط نرمال و تنش رطوبتی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار بررسی شدند. تنش خشکی به‌صورت قطع آبیاری در اوایل مرحله گلدهی اعمال شد. بر اساس عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش، شاخص‌های تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل (TOL)، میانگین تولید (MP)، میانگین هندسی تولید (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، میانگین هارمونیک (HM)، شاخص عملکرد (YI) و شاخص پایداری عملکرد (YSI) محاسبه شدند. نتایج تجزیه همبستگی عملکرد دانه در شرایط نرمال و تنش رطوبتی با شاخص‌های محاسبه‌شده نشان داد شاخص‌های MP، GMP و STI مناسب‌ترین شاخص‌ها برای شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی می‌باشند. تجزیه به مؤلفه‌های اصلی ژنوتیپ‌های شماره 7، 12، 8 و 13 را به‌عنوان متحمل‌ترین ژنوتیپ‌ها و ژنوتیپ‌های 6، 9، 10 و 14 را به‌عنوان حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها معرفی کرد. همچنین براساس STS محاسبه‌شده برای هر ژنوتیپ، مشخص گردید ژنوتیپ‌های شماره 7، 4، 12، 8 و 13 جزو ژنوتیپ‌های متحمل و ژنوتیپ‌های 14، 10، 6، 9 و 2 به‌عنوان حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها شناسایی شدند. بنابراین می‌توان ژنوتیپ‌های شماره 7، 4، 12، 8 و 13 را برای ایجاد یک جامعه اصلاح‌شده ژنتیکی پیشنهاد داد.

علمی - پژوهشی

تأثیر باکتری‏های محرک رشد و روش کشت بر عملکرد کمی و کیفی گیاه کنجد (Sesamum indicum L) در منطقه اهواز

فریبا مزرعه؛ امیر آینه بند؛ اسفندیار فاتح؛ آرام گورویی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 239-252

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24474.1551

چکیده

چکیدهبه‏منظور بررسی اثر روش کاشت و استفاده از باکتری‌های محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کنجد پژوهشی در تابستان سال زراعی 1395 در دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. طرح آزمایشی به‏صورت کرت‌های ... بیشتر چکیدهبه‏منظور بررسی اثر روش کاشت و استفاده از باکتری‌های محرک رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کنجد پژوهشی در تابستان سال زراعی 1395 در دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. طرح آزمایشی به‏صورت کرت‌های یک‏بار خرد‌شده در قالب پایه بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار بود. تیمار اصلی روش‌های مختلف کاشت و تیمار فرعی شامل چهار ترکیب تلفیقی باکتری‌های محرک رشد شامل کاملاَ شیمیایی (N- P- K)، تلفیقی 1: 50 درصدنیتروژن + 100 درصد فسفر + 100 درصد پتاسیم شیمیایی به‏ همراهکود بیولوژیکی سوپرنیتروپلاس، تلفیقی 2: 100 درصدنیتروژن+ 50 درصد فسفر + 100 درصد پتاسیم شیمیایی به‏همراه کود بیولوژیکیپتا بارور2 و تلفیقی 3: 50 درصد نیتروژن + 100 درصد فسفر + 100 درصد پتاسیم به ‏همراه کود بیولوژیکی بیوسولفور و هیومیکسین بود. نتایج نشان داد که در روش‌های مختلف کاشت بیش‌ترین (1441 کیلوگرم در هکتار) و کم‌ترین (1078) عملکرد دانه به‏ترتیب در روش کاشت یک ردیف روی پشته و روش کاشت کف جوی بودند. همچنین در مورد تیمارهای تلفیق کود بیش‌ترین عملکرد دانه (1674 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار کاملاً شیمیایی و کم‏ترین مقدار آن (1068 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار تلفیقی 1 (50 درصد نیتروژن + 100 درصد فسفر + 100 درصد پتاسیم شیمیایی به‏ همراهکود بیولوژیکی سوپرنیتروپلاس) بودند. همچنین بیش‌ترین (24/52) و کم‌ترین (2/33) درصد روغن به‏ترتیب مربوط به روش کاشت یک ردیف روی پشته با تیمار کودی کاملاً شیمیایی و نیز روش کاشت کف جوی و تیمار کودی تلفیقی 2 (100 درصدنیتروژن+ 50 درصد فسفر + 100 درصد پتاسیم شیمیایی به‏ همراه کود بیولوژیکیپتا بارور2)، بودند. صفات کیفیت روغن و درصد اسیدهای چرب اولئیک و لینولئیک در مدیریت تلفیقی کود و برای تمامی روش‌های کاشت نسبت به تیمار کودی کاملاً شیمیایی بیشتر بود. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد، هر دو تیمار روش کاشت و مدیریت کود بر عملکرد کمی موثر می‏باشند درحالی‏که عملکرد کیفی بیشتر تحت تأثیر مدیریت کود قرار گرفت.

علمی - پژوهشی

اثر محلول‌پاشی پتاسیم و نانوپتاسیم بر برخی خصوصیت‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی لیلیوم رقم Tresor

فرشته عباسی؛ علیرضا خالقی؛ علی خدیوی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 253-264

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24505.1553

چکیده

چکیدهکودهای نانو با قابلیت رهاسازی مناسب و افزایش راندمان مصرف عناصر غذایی گامی مؤثر در جهت دستیابی به کشاورزی پایدار می‌باشند. در این تحقیق، اثر محلول‌پاشی برگی غلظت‌های مختلف پتاسیم (صفر، 1، 2 و 4 ... بیشتر چکیدهکودهای نانو با قابلیت رهاسازی مناسب و افزایش راندمان مصرف عناصر غذایی گامی مؤثر در جهت دستیابی به کشاورزی پایدار می‌باشند. در این تحقیق، اثر محلول‌پاشی برگی غلظت‌های مختلف پتاسیم (صفر، 1، 2 و 4 میلی‌مولار) و نانوپتاسیم (صفر، 5/0، 1 و 2 میلی‌مولار) در چهار مرحله قبل از برداشت بر صفات کمی و کیفی گل شاخه بریده لیلیومرقمTresorدر مهر‌ماه سال 1394 در دانشگاه اراک مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد اندازه‌گیری شامل تعداد غنچه، تعداد برگ، طول غنچه، قطر غنچه، طول ساقه، قطر ساقه، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک ساقه و برگ، درصد ماده خشک ساقه و برگ، نشت یونی، شاخص کلروفیل، عمر گلجایی، طول و قطر دمگل، محتوای آنتوسیانین، فلاونوئید،کارتنوئید و کلروفیلa، bو کل بودند. بالاترین وزن تر ساقه در تیمار 5/0 میلی‌مولار نانوپتاسیم مشاهده شد، در‌حالی‌که، بیشترین تعداد غنچه، بالاترین پایداری سلول‌ها و کمترین نشت یونی در تیمار چهار میلی‌مولار پتاسیم به‌دست آمد. همچنین تیمار چهار میلی‌مولار پتاسیم و دو میلی‌مولار نانوپتاسیم نیز بیشترین عمر گلجایی را باعث شدند. در صفات محتوای کلروفیل a، b، کل، کاروتنوئید، آنتوسیانین و فلاونوئید اثر معنی‌داری مشاهده نشد.با توجه به نتایج به‌دست آمده به‌ویژه در صفات مهمی همچون عمر گلجایی، تیمار دو میلی‌مولار نانو پتاسیم به‌عنوان بهترین تیمار برای محلول‌پاشی جهت تغذیه پتاسیم توصیه می‌شود.

علمی - پژوهشی

اثر سرب بر باززایی و تجمع فلزی Brassica oleracea var. acephala در شرایط کشت درون شیشه‌ای

امید صادقی؛ مینا تقی زاده؛ موسی سلگی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 265-278

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24671.1560

چکیده

چکیدهسرب به‌عنوان، مهم‌ترین ماده آلاینده به‌دلیلایجاد سمیت در گیاهان و موجودات زنده اهمیت زیادی دارد. کشت درون شیشه‌ای گیاهی، به‌طورکلی یک ابزار کلیدی در تحقیقات گیاه‌پالایی می‌باشد. به‌همین منظور ... بیشتر چکیدهسرب به‌عنوان، مهم‌ترین ماده آلاینده به‌دلیلایجاد سمیت در گیاهان و موجودات زنده اهمیت زیادی دارد. کشت درون شیشه‌ای گیاهی، به‌طورکلی یک ابزار کلیدی در تحقیقات گیاه‌پالایی می‌باشد. به‌همین منظور در پژوهشی در سال 1395 در دانشگاه اراک، غلظت‌های مختلف نیترات سرب (50- صفر میلی‌گرم در لیتر) در طی مراحل مختلف باززایی کالوس و سازگاری گیاهچه‌های کلم زینتی مورد بررسی قرار گرفت. پس از اعمال تیمارها صفاتی مانند میزان قهوه‌ای شدن و رشد کالوس، وزن تر، وزن خشک، کالوس‌زایی و میزان تجمع سرب مورد بررسی قرار گرفتند. در مرحله سازگاری تعداد برگ، طول ریشه و اندام هوایی، وزن تر، وزن خشک و میزان سرب تجمع‌یافته در گیاهچه‌ها اندازه‌گیری شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده غلظت‌های مختلف سرب بر رشد کالوس‌ها اثر سمی نداشت و حتی در برخی غلظت‌ها رشد و باززایی نیز تحریک شد. اثر سرب بر گیاهچه‌های باززایی‌شده کلم زینتی نشان داد که افزایش غلظت فلز سرب سبب تحریک تعداد برگ و طول اندام هوایی شد. میزان تجمع سرب در کشت‌ها در تمامی مراحل باززایی با افزایش غلظت سرب در محیط، افزایش یافت. گیاهچه‌های به‌دست آمده در این پژوهش به‌دلیل جذب و تجمع سرب قابل توجه در اندام‌های هوایی (6/1 تا 2/7 برابر نسبت به شاهد) در مطالعات گیاه‌پالایی مناسب و دارای اهمیت می‌باشند.

علمی - پژوهشی

به‌گزینی ژنوتیپ‌های گردوی ایرانی برای برخی از صفات کمّی و کیفی و بررسی تنوع ژنتیکی نمونه‌های امیدبخش بر اساس نشانگر ISSR

نسیم زارع رشنودی؛ جواد عرفانی مقدم؛ آرش فاضلی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، صفحه 279-294

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24861.1569

چکیده

چکیدهدر این پژوهش، 119 ژنوتیپ گردوی ایرانی در سال 1393 و 1394 از مناطق مختلف غرب کشور جمع‌آوری‌شده بودند، بر اساس صفات مربوط به خشک میوه در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام مورد ارزیابی قرار گرفتند. ... بیشتر چکیدهدر این پژوهش، 119 ژنوتیپ گردوی ایرانی در سال 1393 و 1394 از مناطق مختلف غرب کشور جمع‌آوری‌شده بودند، بر اساس صفات مربوط به خشک میوه در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی اولیه ژنوتیپ‌های گردو نشان داد که تنوع بالایی در صفات اندازه‌گیری‌شده مرتبط با خشک میوه و مغز وجود دارد. در بین صفات خشک میوه، چروکیدگی مغز دارای بیشترین مقدار ضریب تنوع (02/114 درصد) بود، در‌حالی‌که کمترین ضریب تنوع مربوط به قطر خشک میوه (68/8 درصد) بود. در بین ژنوتیپ‌های گردو، وزن خشک میوه و مغز به‌ترتیب از 7 تا 8/19 گرم و 8/2 تا 20/9 گرم متغیر بود. بر اساس ارزیابی اولیه، از بین 119 ژنوتیپ مورد بررسی، 30 ژنوتیپ برتر که دارای صفات مطلوبی در ویژگی‌های خشک میوه و مغز مانند وزن خشک میوه و مغز، درصد مغز، سهولت جدایی مغز از خشک میوه، گوشتی و توپر بودن مغز بودند، انتخاب شدند و سپس تنوع ژنتیکی بین آن‌ها با استفاده از 10 آغازگر ISSR بررسی و تنوع قابل توجهی مشاهده گردید. آغازگرهای ISSR در مجموع 79 آلل میان ژنوتیپ‌ها تولید کردند که 77 آلل دارای چندشکلی بودند. اندازه قطعات تکثیر‌شده در محدوه 200 تا 1700 جفت‌باز قرار داشت. تعداد آلل مشاهده‌شده برای هر مکان در دامنه سه (HB10) تا 13 آلل (UBC-807) با میانگین 77/7 آلل برای هر مکان به‌دست آمد. شاخص محتوی چندشکلی (PIC)برایمکانUBC-807 دارای بیشترین مقدار (82/0) و برای مکان HB10 دارای کمترین مقدار (51/0) بود و میانگین آن در همه مکان‌های ISSR برابر با75/0 بود. دامنه تشابه ژنتیکی میان ژنوتیپ‌ها از 31/0 تا 85/0 متغیر بود. تجزیه خوشه‌ای با استفاده از داده‌های ISSR به روشUPGMA ، ژنوتیپ‌ها را در فاصله ژنتیکی 58/0، به هفت گروه اصلی تقسیم کرد. نتایج کلی این تحقیق نشان داد برخی از این ژنوتیپ‌ها (16، 4، 24، 26، 11 و 17) دارای صفات مطلوبی در خشک میوه و مغز هستند که می‌توانند از طریق روش‌های رویشی تکثیر و به صورت تجاری کشت شوند و یا در اصلاح سنتی گردو و مطالعات پیشرفته بیوتکنولوژی برای دستیابی به نتاج بهتر مورد استفاده قرار گیرند.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 47 (1403)

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

دوره و شماره: دوره 42، شماره 2، تیر 1398، صفحه 149-294

بررسی تأثیرات سوء ریزگردها بر عملکرد دانه و برخی خصوصیات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گندم در غرب ایران

چکیده

بررسی بیان ژن 3- هیدروکسی 3- متیل گلوتاریل کوآنزیم A ردوکتاز (HMGR)و گاماترپینن سینتاز (TPS2) تحت تنش کم‌آبی در آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)

چکیده

اثر پرتودهی با نور فرابنفش C بر کاهش سرمازدگی میوه خرمالو رقم کاشان طی انبارمانی

چکیده

ارزیابی اثر نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های کنجد (Sesamum indicum L.) تحت رقابت علف‌های‌هرز

چکیده

روش‌های آماری چندمتغیره جهت مطالعه روابط بین صفات گلرنگ در شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی

چکیده

ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های برتر زیره سبز ایران (Cuminum cyminum L.) با استفاده از شاخص‌های تحمل به خشکی

چکیده

تأثیر باکتری‏های محرک رشد و روش کشت بر عملکرد کمی و کیفی گیاه کنجد (Sesamum indicum L) در منطقه اهواز

چکیده

اثر محلول‌پاشی پتاسیم و نانوپتاسیم بر برخی خصوصیت‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی لیلیوم رقم Tresor

چکیده

اثر سرب بر باززایی و تجمع فلزی Brassica oleracea var. acephala در شرایط کشت درون شیشه‌ای

چکیده

به‌گزینی ژنوتیپ‌های گردوی ایرانی برای برخی از صفات کمّی و کیفی و بررسی تنوع ژنتیکی نمونه‌های امیدبخش بر اساس نشانگر ISSR

چکیده