نوع مقاله : علمی پژوهشی - اکولوژی گیاهان زراعی

نویسندگان

• رامین گل پرست ¹
• علی عبادی ²
• فاطمه احمدنیا ³
• محمد حسن زاده ⁴
• سدابه جهانبخش گده کهریز ²

¹ دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اگروتکنولوژی- علوم علف های هرز، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه

² استاد، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

³ دانش آموخته دکتری، اگروتکنولوژی-فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق

⁴ استادیار، گروه علوم گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

امروزه نظام های کشاورزی برای حفظ امنیت غذایی، حفظ محیط زیست و جبران هزینه های رو به افزایش تولید بر ضرورت تجدید نظر و استفاده از شیوه‌های جدید مدیریتی تولید محصول تاکید دارند. سویا و گل جعفری اهمیت و ارزش غذایی و دارویی بالایی دارند. این پژوهش با هدف بررسی اثر کشت مخلوط گیاه سویا و گل جعفری و سطوح مختلف وجین دستی در سال زراعی 1401 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در استان اردبیل، شهرستان پارس آباد اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبت های مختلف سویا و گل جعفری در کشت مخلوط (صفر - 100، 25-75، 50-50، 75-25 و 100- صفر) و وجین دستی علف های هرز (وجین دستی کامل و عدم وجین دستی) بود. نتایج نشان داد که بیشترین نسبت برابری زمین و ارزش نسبی (27/1 و 01/1) از کشت مخلوط 75-25 (سویا-گل جعفری) به‌دست آمد. کمترین زیست توده علف های هرز در مرحله سبز شدن از 75-25 (سویا-گل جعفری) و کشت خالص سویا در وجین دستی، گلدهی سویا از کشت خالص سویا و گل جعفری در عدم وجین دستی، غلاف دهی سویا ازکشت خالص سویا و گل جعفری و کشت مخلوط 25-75 (گل جعفری-سویا) در وجین دستی و برداشت محصول سویا ازکشت خالص سویا و گل جعفری در وجین دستی به‌دست آمد. عملکرد جزئی سویا و گل جعفری در کشت‌های مخلوط 75-25 (سویا-گل جعفری) و 25-75 (گل جعفری-سویا) بیشترین مقدار را داشت. مجموع ارزش نسبی سیستم بیانگر بالا بودن درآمد خالص کشت سویا در برابر گل جعفری بود. عملکرد و اجزای عملکرد سویا شامل تعداد غلاف در بوته، مجموع تعداد دانه در بوته، میانگین وزن غلاف با دانه در تک بوته، وزن دانه در غلاف و وزن صد دانه سویا از کشت مخلوط 75-25 و 50-50 (سویا-گل جعفری) در وجین دستی حاصل شد. همچنین عملکرد و اجزای عملکرد گل جعفری شامل وزن تر و خشک کل بوته، تعداد گل در بوته، ارتفاع بوته از کشت خالص گل جعفری و 25-75 (سویا-گل جعفری) به دست آمد. سویا به عنوان گیاهی غالب در کشت‌های مخلوط با گل جعفری شناخته شد که از سودمندی‌های کشت مخلوط بیشترین بهرمندی را داشت. گل جعفری علیرغم سهم ردیف‌های کاشت بالا در کشت خالص توان رقابتی اندکی در شرایط عدم وجین دستی داشت. وجین دستی علف‌های‌هرز در مقایسه با عدم وجین دستی اثر قابل توجهی بر عملکرد هر دو گونه گیاهی داشت. این مطالعه بر ضرورت انتخاب گونه گیاهی مناسب در کشت مخلوط با سویا به جهت بهرمندی کارآمد هر دو گونه گیاهی تاکید دارد.

کلیدواژه‌ها

• شاخص نسبت برابری زمین
• علف های هرز
• عملکرد
• کشت مخلوط
• وجین دستی

موضوعات

• A: اکولوژی گیاهان زراعی

عنوان مقاله [English]

Evaluation of benefits of marigold (Tagetes erecta L.) and soybean (Glycine max L.) intercropping

نویسندگان [English]

• Ramin Gholparast ¹
• Ali Ebadi ²
• Fatemeh Ahmadnia ³
• Mohammad Hasanzadeh ⁴
• Sodabeh Jahanbakhsh Godehkahriz ²

¹ M.Sc. Graduate of Agrotechnology- Weed Science, Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.

² Professor, Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardebili, Ardebil, Iran

³ Ph.D. Graduate, Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.

⁴ Assistant Professor, Department of Plant Science, Faculty of Agriculture and Natural Resources (Moghan), University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

چکیده [English]

Introduction: Agricultural systems are moving towards reducing the use of chemical inputs and modifying management methods to minimize the harmful effects on the environment caused by excessive chemical use. This includes weed control, maintaining soil fertility, and addressing the increasing production costs by revising and implementing new management methods for product production. Soybeans are highly nutritious. It is important to pay attention to their production methods while maintaining food security, in line with sustainable agriculture. The use of allelopathic plants such as marigolds in intercropping with soybeans can be one of the ways to benefit from the benefits of intercropping. Therefore, a study was conducted to investigate the impact of intercropping of soybeans and marigold weeding on soybean (Glycine max L.) and marigold (Tagetes erecta L.) yield.

Material and Methods: An experiment was conducted in Pars-Abad, Ardabil, in 2022. The study employed a factorial randomized complete block design with three replications. The first factor consisted of varying ratios of soybean and marigold in intercropping (0-100, 75-25, 50-50, 25-75, and 0-100). The second-factor involved hand-weeding, categorized into complete hand-weeding and non-hand weeding. Marigold seeds were sourced from the Ardabil Municipality Green Space Research Center. To prepare the seedlings, a planting mixture was created on March 30, 2022, using 20% rotten animal manure, 20% sand, and 60% fertile soil in planting trays. The spacing between and within the rows of marigolds in the experimental field was set at 40 × 40 cm. The dimensions of the experimental plots measured 8 × 4 meters. Additionally, L17 soybean seeds were obtained from the Moghan Agriculture and Industry Research Center. The seeding rate for soybeans was established at 40 kg/h, with planting intervals of 40 × 5 cm between rows.

Results and Discussion: The experiment's findings concluded that the intercropping consisting of 75-25 (soybean – marigold) is the most desirable option when considering ecological indicators such as land equality ratio (LER), and relative value total (RVT). Additionally, the lowest biomass of weeds was recorded during the Vegetative growth stage in the 75-25 (soybean-marigold) and hand-weeded monoculture of soybeans. In the Soybean flowering stage, the lowest biomass was noted in both the monoculture of soybeans and marigolds without hand-weeding. During the Soybean podding stage, the lowest biomass occurred in the monoculture of soybeans and marigolds, as well as in the 25-75 (marigold -soybeans) under hand-weeding. Finally, at the soybean yield stage, the lowest biomass was observed in the monoculture of soybeans and marigolds with hand-weeding. The most desirable soybean yield and yield components, such as, the number of pods per plant, the total number of seeds per plant, the average weight of pods with seeds per plant, the seed weight per pod, and the one hundred soybean seeds weight, were achieved from the 75 -25 (soybean – marigold) intercropping. Moreover, the most desirable yield and yield components of marigold, such as the number of flowers per plant, were obtained from marigold monoculture and the 25-75 (soybean – marigold) intercropping.

Conclusion: Soybeans emerged as the dominant species in intercropping with marigolds, gaining the most from this intercropping. In contrast, marigold flowers showed limited competitive ability in unweeded conditions, even though they are typically planted in high-density rows in monoculture. The results revealed that hand-weeding significantly improved the yields of both species compared to non-hand-weeding. This study underscores the importance of selecting appropriate plant species for intercropping with soybeans to maximize the benefits for both plants.

کلیدواژه‌ها [English]

• Intercropping
• Hand-weeding
• Land equality ratio
• Weeds
• Yield