نوع مقاله : علمی پژوهشی - فیزیولوژی گیاهی

نویسندگان

• الهام دانائی ¹
• زهرا اوراقی اردبیلی ²

¹ گروه علوم باغبانی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

² گروه زیست‌شناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

شکی نیست که پیشرفت قابل توجهی در علم و فناوری نانو راه را برای پیشرفت در بسیاری از زمینه‌های مختلف مانند کشاورزی، زیست‌شناسی، غذا و پزشکی هموار کرده است. در میان انواع مختلف اکسیدهای فلزی با مقیاس نانو، نانوذرات اکسید روی (ZnONPs) از جمله پرکاربردترین نانوذرات در صنایع مختلف از جمله کشاورزی، غذایی و دارویی هستند. اکسید نیتریک (NO) یک ماده فعال سیگنالینگ در موجودات زنده منجمله گیاهان شناخته می‌شود که نقش‌های حیاتی را در مراحل مختلف نموی گیاهان در طی چرخه زندگی بازی می‌کند. پاسخ‌های فیزیولوژیک گیاهان زراعی به استفاده طولانی مدت از NO و یا نانوزینک اکسید به طور انفرادی و ترکیبی به خوبی بررسی نشده است و تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است. این تحقیق در سال 1400 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار انجام شد. هدف این تحقیق، بررسی تاثیر بکارگیری برگی طولانی مدت نیتریک اکسید و نانوزینک اکسید بر رشد، نمو زایشی و فیزیولوژی گیاه گوجه فرنگی است. با توجه به ضرورت رویکرد کشاورزی سازگار، این تحقیق طراحی شد تا اثر کاربرد برگی طولانی مدت نیتریک اکسید و نانوذرات زینک اکسید را بر رشد، نموزایشی، تغذیه و متابولیسم گیاه گوجه فرنگی را ارزیابی کند. این طرح در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 گروه تیماری با 3 تکرار مستقل اجرا شد. دانه رست‌های 30 روزه گوجه فرنگی با ZnO-NP در دو غلظت (صفر و 3 میلی‌گرم در لیتر) و یا نیتریک اکسید در دو غلظت صفر و 25 میکرومولار محلول‌پاشی شدند. نتایج نشان داد که تیمارهای NO و ZnONPs به ویژه در تیمار ترکیبی موجب افزایش معنی‌دار زیست توده در اندام هوایی و ریشه نسبت به شاهد شد. تیمارهای بکارگرفته شده ویژگی‌های شاخص در مرحله زایشی گیاه را تحت تاثیر قرارداد. اعمال تیمارهای NO و ZnONPs به مقدار معنی‌داری موجب کاهش زمان ورود به فاز زایشی، افزایش تولید میوه و نیز افزایش زیست توده میوه شدند که دلالت بر اثربخشی این تیمارها بر نمو زایشی گیاه بود. محلول‌پاشی برگی با NO و ZnONPs موجب افزایش میزان عناصر پتاسیم، آهن و روی در برگ و میوه گیاهان تیمارشده نسبت به شاهد شد. تیمارهای NO و ZnONPs به طور تقویت کننده سبب افزایش معنی‌دار محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی شامل کلروفیل a، b و کاروتنوئیدها در برگ نسبت به شاهد شد. بالاترین میزان اسید آمینه پرولین در تیمارهایZnONP و NO+ZnONP مشاهده شد که به مقدار معنی‌داری بیشتر از گروه شاهد بود. تیمارهای تکی و ترکیبی NO و ZnONPs موجب افزایش معنی‌دار میزان فنل محلول برگ در مقایسه با گروه شاهد شدند. فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیا لیاز نیز از روندی مشابه فنل محلول تبعیت کرد. همچنین، فعالیت آنزیم آنتی‌اکسیدان پراکسیداز روند افزایشی معنی‌دار نسبت به شاهد در اثر تیمارهای اعمال شده نشان داد. بیشترین فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در برگ گیاهانی ثبت شد که تحت تیمار ترکیبی NO و ZnONPs بودند. نتایج این تحقیق بیانگر این موضوع بود که محلول‌پاشی برگی با نیتریک اکسید و زینک اکسید در غلظت کم به تعداد دفعات زیاد ضمن کاهش ریسک ناشی از سمیت احتمالی می‌تواند منجر به ارتقا رشد و عملکرد متابولیسم گیاه و نیز تقویت سیستم دفاعی گیاه ‌شود که به ویژه در مورد گیاهان دارویی و زراعی این امر بسیار اهمیت دارد. این یافته‌ها می‌تواند برای طراحی مطالعات آینده در مورد نانو کودها یا آفت‌کش‌ها مفید باشد. این مطالعه همچنین بر ضرورت ارائه داده های مولکولی در مطالعات آتی تاکید می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• اکسید فلزات
• الیسیتور
• نانوذره
• غنی سازی زیستی
• نانوتکنولوژی

موضوعات

• H: فیزیولوژی گیاهی

عنوان مقاله [English]

Efficacy of nitric oxide and zinc oxide nanoparticles in improving growth, nutrition, metabolism and reproductive development in tomato plants

نویسندگان [English]

• Elham Danaee ¹
• zahra oraghi ardebili ²

¹ Department of Horticultural Sciences, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran .

² Department of Biology, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran

چکیده [English]

Introduction

There is no doubt that significant progress is being made in nanoscience and technology, which has paved the way for advancements in many different fields such as agriculture, biology, food, and medicine. Among the different types of nano-scaled metal oxides, zinc oxide nanoparticles (ZnONPs) are among the most widely employed nano-compounds in various industries, including agriculture, food, and medicine. Nitric oxide (NO) is a bioactive signaling substance in living organisms, including plants, which plays vital roles in different stages of plant development during the life cycle. Physiological responses of crop plants to long-term application of NO or ZnONPs individually and mixed manners have not been well investigated and remain largely unknown. The purpose of this research is to investigate the effect of long-term foliar application of NO or ZnONPs on the growth performance and physiology of tomato plants. Considering the necessity of developing a sustainable agricultural approach, this project was designed to evaluate the effect of long-term foliar application of NO or ZnONPs on the growth, performance, nutrition and metabolism of tomato plants.

Materials and methods

This study was implemented as a completely randomized design with four treatment groups and three independent replications. This experiment was conducted in soilless conditions (cocopeat and perlite) in a greenhouse (Islamic Azad University, Garmsar branch, Garmsar). Tomato seedlings was irrigated with Hoagland nutrient solution. 30-day-old tomato seedlings were sprayed with ZnO-NP at two concentrations (0 and 3 mg/L) or NO (0 and 25 μM) 15 times with an interval of 72 hours.

Results and Discussion

The results showed that NO and ZnONPs treatments, especially in the combined one, caused a significant increase in the biomass in shoot and root compared to the control. The applied treatments also affected the characteristics of the plants in the reproductive stage. The application of NO and ZnONPs treatments significantly reduced the time of entering into the reproductive phase, increased fruit production, and enhanced fruit biomass, which indicated the effectiveness of these treatments on plant reproductive development. Foliar spraying with NO and ZnONPs caused a significant improvement in the content of several essential minerals, including potassium (K+), iron (Fe) and zinc (Zn) in both leaves and fruits, compared to the control group. The NO and ZnONPs treatments synergistically and significantly augmented in the concentrations of photosynthetic pigments, including chlorophyll a (Chl a), chlorophyll b (Chl b), and carotenoids in leaves in comparison to the control group. The highest amount of proline amino acid was observed in ZnONP and NO+ZnONP treatment groups, which was significantly higher than the control group. Single and combined treatments of seedlings with NO and ZnONPs led to a significant increase in the content of soluble phenols in leaves compared to the control group. Phenylalanine ammonia lyase (PAL) enzyme activity also followed the same trend as soluble phenols. Also, the activity of antioxidant peroxidase enzyme showed a significant up-regulation in response to the application of NO or ZnONPs. The highest activity of nitrate reductase enzyme was recorded in the leaves of plants simultaneously supplemented with NO and ZnONPs.

Conclusion

The results of this research indicated that foliar spraying with NO or ZnONPs at low concentration can lead to the promotion of plant growth and metabolism and also strengthening the plant's defense system, while reducing the risk of possible toxicity. These findings can be useful for designing future studies on nano-fertilizers or pesticides. This study also emphasizes the necessity of providing transcriptome and proteome data in future studies

کلیدواژه‌ها [English]

• Biofortification
• Elicitor
• Metal oxides
• Nanoparticles
• naotechnology