نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• عبدالرضا سید احمدی ¹
• محمد حسین قرینه ²
• عبدالمهدی بخشنده ³
• قدرت الله فتحی ³
• احمد نادری ⁴

¹ دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین

² دانشیار دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین

³ استاد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین

⁴ استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

چکیده

این تحقیق به منظور مطالعه‌ی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد، درصد روغن، درصد پروتئین و صفات وابسته به ریشه به مدت دو سال 1387و 1388 در شرایط گل دانی درگلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا گردید. تیمارها شامل سطوح خشکی 50،60 و70 درصد تخلیه ی رطوبت خاک که از مرحله ی شروع گل دهی تا زمان برداشت اعمال گردیدو سه رقم کلزا بهاره به نام های هایولا401، شیرالی و آر.جی.اس بوده که به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. اندازه گیری ها شامل عملکرد دانه، اجزای عملکرد دانه، درصد پروتئین، درصد روغن، طول، قطر، حجم و ماده ی خشک ریشه بودند. نتایج نشان داد تنش خشکی سبب کاهش معنی دار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت شد و میانگین کاهش دو ساله به ترتیب 3/21 ، 3/29 و 1/32 درصد بود. در بین اجزا عملکرد دانه وزن دانه و تعداد غلاف در بوته در اثر تنش خشکی به ترتیب 3/28 و 4/49 درصد کاهش یافتند. تنش خشکی درصد روغن را 1/9 درصد کاهش ومیزان پروتئین دانه را 6/16 درصد افزایش داد. تنش خشکی سبب کاهش طول ریشه، ماده ی خشک ریشه و افزایش قطر ریشه شد. میانگین طول ریشه و ماده ی خشک ریشه به ترتیب 55 و 9/36 درصدکاهش یافتند و قطر ریشه 03/58 درصد افزایش نشان داد.  یافته های به دست آمده نشان داد در شرایط آب و هوایی استان خوزستان تنش خشکی انتهایی فصل از طریق تاثیر بر مؤلفه های ریشه و همچنین با کاهش عملکرد دانه و اجزای عملکرد دانه وکاهش درصد روغن تولید کلزا را کاهش داده است.
 

کلیدواژه‌ها

• تنش خشکی
• ریشه
• عملکرد دانه
• روغن
• کلزا

عنوان مقاله [English]

Study of Terminal Drought Stress on Yield, yield Components Oil and Protein, Percentage and Root Growth Canola Under Ahvaz Climate Conditions

نویسندگان [English]

• A S.A ¹
• M.H GH ²
• A B ³
• GH F ³
• A N ⁴

چکیده [English]

This research was carried in a pot experiment in order to study the effect of terminal drought stress on yield, yield components oil and protein percentage and root growth, in Khuzestan agricultural and natural resource research center in 2008-2009 years. Treatments were consisted of drought stress including 50, 60 and 70 percent of water use content, which was applied from early heading stage until completely repining time, and three springs Canola cultivar including shirali, hayola 401 and R.G.S. Treatments were conducted as factorial experiment using completely randomized design with three replications. Measurements were included of yield, yield components, oil and protein percentage, root length, diameter, root volume, and root dry matter. The results showed that, significantly, drought stress reduced grain yield, biological yield and harvest index and the average of reduced of them during 2 years were 21.3, 29.3, and 32.1 percent respectively. Among grain yield components, grain weight and pod number have been reduced 28.3 and 49.4 percent respectively in response of drought stress. Drought stress decline 9.1 percent oil and increased 16.6 percent protein. Drought stress reduced root and dry matter and increased root diameter .mean root length, dry matter reduced 55 and 36.9 percent respectively and root diameter increased 58 percent in response of drought stress. The results showed that under Khuzestan climate condition terminal drought stress has decreased canola production by affecting root growth and also by reducing yield, yield components and decline oil percent.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Drought stress
• Root
• Yield
• Oil
• canola