نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
2 استاد زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
چکیده
کلزا ((Brassica napus L. یکی از مهم‌ترین دانه‌های روغنی است که در سال‌های اخیر مورد توجه بسیار قرار گرفته است؛ لذا کشت، تولید و مدیریت صحیح آن جهت افزایش عملکرد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به منظور بررسی تأثیر چهار سطح کود نیتروژن (0، 75 ، 150، 225 کیلوگرم در هکتار) در کرت های فرعی و چهار سطح تنش قطع آبیاری (آبیاری در‌تمام مراحل رشد کلزا (تیمار شاهد)، و تنش در دوره‌های به ترتیب گلدهی، خورجین‌دهی و دانه بندی) به عنوان کرت اصلی بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا، آزمایشی در سال‌های 1385 و 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه) روی رقم طلایه کلزا انجام شد. نتایج نشان داد که بیش ترین میزان عملکرد دانه، تعداد خورجین، وزن هزاردانه از تیمار‌شاهد آبیاری و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. با افزایش میزان نیتروژن، ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد شاخه‌های فرعی، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه افزایش معنی‌داری یافتند. کم ترین وزن هزاردانه مربوط به تیمار بدون مصرف کود نیتروژن و تنش در مرحله دانه‌بندی بود. با افزایش مصرف نیتروژن درصد روغن دانه کاهش یافت؛ به نحوی که بالاترین درصد روغن‌دانه در تیمار شاهد آبیاری و 75 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل گردید. نتایج نشان داد کلزا از کودپذیری نسبتاً بالایی برخوردار می باشد و گلدهی نیازمندترین مرحله رشدی گیاه است که با انجام آبیاری در این مرحله می‌توان از کاهش عملکرد جلوگیری‌کرد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The effect of nitrogen fertilizer rates and withheld irrigation stress on yield and yield components in different growth stages of oilseed rape
نویسندگان [English]
- M A 1
- M.J B 2
1
2
چکیده [English]
Oilseed rape (Brassica napus L.) is one of the most important oilseed crop which in recent years was attentioned, therefore; cultivation, production and its management in order to increase grain yield is very important. Thus, a two year (2006-2008) field experiment was conducted at the Experimental Research Field of College of Agriculture, Shiraz University, to study the effect of nitrogen (N) rates (0, 75, 150, and 225 kg ha-1) and drought stress (full irrigation at all growth stages, withheld irrigation stress at flowering, pod development, and seed filling stages) on yield and yield components of oilseed rape (Talayeh cultivar). The experimental design was split plots arranged in randomized complete block design with four replications. Results showed that full irrigation and 225 kg ha-1 of nitrogen treatment had the highest grain yield, number of pods per plant, and 1000- grain weight. Increased N fertilizer application significantly increased plant height, number of branches per plant, number of pods per plant, and seed yield, but increased N fertilizer application resulted in a decrease in grain oil percentage. Full irrigation and 75 kg ha-1 of nitrogen treatment had the highest grain oil percentage. It is concluded that rapeseed has a high requirement for nitrogen fertilizer. Also, it seems that providing sufficient water to plant during flowering stage is especially important to produce higher yield with high quality at water deficit prone environments.
کلیدواژه‌ها [English]
- Nitrogen Fertilizer
- Withheld irrigation stress
- Grain yield
- Oil percentage
- Rape seed
)