نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی کرمانشاه
2 استاد دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
3 کارشناس ارشد دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
چکیده
وجود اثر متقابل ژنوتیپ × محیط ایجاب می کند که عملکرد ژنوتیپ ها در دامنه وسیعی از شرایط محیطی مورد آزمایش قرار گیرند تا اطلاعات حاصل بتواند کارایی مربوط به گزینش و معرفی آن ها را افزایش دهد.در این تحقیق به منظور بررسی و انتخاب ژنوتیپ های پر محصول و سازگار با شرایط دیم و آبی، آزمایشی با تعداد21 لاین و رقم نخود در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت چهارسال (1380- 1376)در دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی در دو شرایط دیم و آبی اجرا گردید. اثر متقابل ژنوتیپ × محیط با استفاده از مدل AMMI در سطح احتمال 1% معنی دار بود. مجموع مربعات (SS) اثر متقابل توسط مدل AMMI به چهار مؤلفه اصلی اثر متقابل (IPCA) معنی دار در سطح احتمال 1% تفکیک گردید. در کل دو مؤلفه اصلی (IPCA1 وIPCA2) 58/66 % تغییرات اثر متقابل ژنوتیپ × محیط را توجیه کردند. بر اساس نمودار بای پلات مدل AMMI2، ژنوتیپ های 1 ((FLIP 92-131C ،7
( (FILIP 92-47C، 8 (FLIP 92-9C) ، 1592- 104C) -(FLIP ، 16(FLIP 92 -158C ) و21 (ILC 482 ) به عنوان ژنوتیپ های پایدار و ژنوتیپ های 7،8،16و21 به علت داشتن عملکرد بالا به عنوان ژنوتیپ های پایدار با عملکرد بالا شناخته شدند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of Stability of Yield in Chickpea Using AMMI Model in Kermanshah
نویسندگان [English]
- A Y 1
- E F 2
- M GH 3
1
2
3
چکیده [English]
Presence of genotype × environment (GE) interaction necessitates evaluations in a wide range of environments to find desirable genotypes. This study was carried out to determine the stability of grain yield of 21 chickpea genotypes, in RCBD with three replications under rainfed and irrigated conditions in College of Agriculture, Razi University of Kermanshah, Iran, for 4 years. The genotype × environment interaction effects were analyzed using the additive main effects, and multiplicative interaction (AMMI) statistical model indicated that it was significant at 1% level of probability. The sum of squares of G × E interaction was partitioned by AMMI model into four significant interaction principal component axes (IPCA). The first two principal component axes (IPCA1 and IPCA2) in total contributed to 66.58% of total genotype by environment interaction. A biplot generated using genotypic and environmental scores of the first two AMMI components also showed that genotypes 15 (FLIP 92-104 C), 8 (FLIP 92-9 C), 7 (FLIP 92-47 C), 1 (FLIP 92-31 C), 16 (FLIP 92-158 C) and 21 (ILC 482) were also selected as stable genotypes, while the genotypes 7, 8, 16 and 21 were outstanding for high yield and stability.
کلیدواژه‌ها [English]
- Chickpea
- Genotype × Environment Interaction
- Stability analysis
- AMMI Model and Biplot
- روستایی، م.، صادق زاده اهری، د.، حسامی، ع.، سلیمانی، ک.، پاشاپور، ه.، نادر محمودی، ک.، پور سیاه بیدی، م.م.، مسعود احمدی، م.، حسنپور حسنی، م.، و عابدی اصل، غ. 1382. بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان در مناطق سردسیر و معتدل دیم. مجله نهال و بذر جلد 19، شماره2،
صص 263 –.280 - فرشادفر، ع. 1377. کاربرد ژنتیک کمی در اصلاح نباتات. جلد دوم، انتشارات دانشگاه رازی کرمانشاه، صص 37 - 203.
- Comstock, R.E., and Moll, R.H. 1963. Genotype – environment interaction.In: Statistical Genetics and Plant Breeding, pp. 164 – 196. NAS-NRC. 982
- Croosa, J., Gauch, G.H., and Zobell, R.W. 1990. Additive main effects and multiplicative interaction analysis of international maize cultivar trials. Crop Science, 30: 493-500.
- Croosa, J. 1990. Statistical analysis of multilocation trials.Advances in Agronomy,
44: 55-85. - Croosa, J., Fox, P.N., Pffeifer, W.H., Rajaram, S., and Gauch, H. G. 1991. AMMI adjustment for statistical analysis of an international wheat yield trials. Theoretical and Applied Genetics, 81: 27-37.
- Egesi, C.N., and Asiedu, R. 2002. Analysis if yam yield using the additive main effects and multiplicative interaction (AMMI) model. African Crop Science Journal, 10 (3):195-207.
- Farshadfar, E., and Shutka, j. 2003. Locating QTLs controlling adaptation in wheat using AMMI model. Cereal Research Communication, 31: 249- 256.
- Gauch, H.G. 1992. Statistical analysis of regional trials. AMMI analysis of factorial designs. Elsevier, Amsterdam, Netherlands, 287p.
- Gauch, H.G. 1990. Full and reduced models for yield trials. Theoretical and Applied Genetics. Appl. Genet, 153-160.
- Gauch, H.G., and Zobel, R.W. 1989. Accuracy and selection success in yield trials analysis. Theoretical and applied genetics, 77: 443-481.
- J.E., and Thomas, R.L. 1971. The case for indirect genetic control of sequential traits and the strategy of deployment of environmental resources by the plam. Heredity, 27: 433-442.
- Hayward, M., Bosemard, D., and Romagosa, L. 1993. Plant breeding. London: Chapman and Hall, U.k., 100 p.
- Kang, M.S. Simultaneous selection for yield and stability in crop performance trials: Consequences for growers. Agronomy Journal, 85: 754-757.
- Kaya, Y., Palta, C., and Taner, S. Additive Main Effect and Multiplicative Interactions Analysis of Yield Performances in Bread Wheat Genotypes across Environments. Turk J Agric For, 26: 275-279.
- Kempton, R.A. 1984. The use of biplot in interpreting variety by environment interaction. Journal of agricultural science, CRC press, BO Ca Raton, Florida, 150 p.
- Sabaghpour, S.H., Sadeghi, E., and Malhotra, S. 2003. Present status and future prospects of chickpea cultivation in Iran. International chickpea conference (20- 22 jun 2003). Raipur Chhattisgarh. India.
- Sivapalan, S., Brien, L., Ferrara, G., Hollamby, J.G., and Barclay, P.J. 2000. An adaptation analysis of Australia and CIMMYT/ICARDA wheat germplasm in Australian production environments. Australian Journal of Agricultural Research,
51: 903-915. - Silverberg, T.R., and Pike, E.W. 1952. Designing Mechanical Computers. Machine Deesign, 24:131-163.
- Williams, E.J. 1952. The interpretation of interactions in factorial experiments. Biometrika, 39:65-81.
- روستایی، م.، صادق زاده اهری، د.، حسامی، ع.، سلیمانی، ک.، پاشاپور، ه.، نادر محمودی، ک.، پور سیاه بیدی، م.م.، مسعود احمدی، م.، حسنپور حسنی، م.، و عابدی اصل، غ. 1382. بررسی سازگاری و پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان در مناطق سردسیر و معتدل دیم. مجله نهال و بذر جلد 19، شماره2،
)