نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• مهرانگیز چهرازی ¹
• روح انگیز نادری ²
• علی اکبر شاه نجات بوشهری ³
• محمد اسماعیل حسنی ⁴
• عیسی ظریفی ⁵

¹ استادیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

² دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران

³ استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران

⁴ دانشیار گروه بیوتکنولوژی گیاهی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران

⁵ مربی بخش تحقیقات ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران

چکیده

بررسی کاریوتایپ و سطوح پلوئیدی گل نرگسNarcissus sp.   و تعداد کروموزوم، بر روی ژنوتیپ های بومی جمع آوری شده از استان های خراسان جنوبی،خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، فارس، مازندران و گلستان وهمچنین ژنوتیپ های غیر بومی صورت گرفت. ابتدا جهت شمارش کروموزوم، از مریستم نوک ریشه حاصل از سوخ های ریشه دار شده با مقایسه دو تیمار آب یخ و 8، هیدروکسی کینولین جهت توقف تقسیم سلولی به عنوان پیش تیمار استفاده گردید سپس در محلول اتانول و اسید استیک (1:3) تثبیت، با اسید کلریدریک هیدرولیز و با استوارسئین رنگ آمیزی شد. از هر ژنوتیپ سه صفحه متافازی جهت آنالیز پارامتر های کاریوتایپ مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر سطوح پلوئیدی متفاوت بودند؛ بدین صورت کهپایه کروموزومی در گل های نرگس بومی 10 و در هلندی ها 7 بود. در بین ژنوتیپ های بومی، مسکینک بهبهان و اهواز دارای 20 کروموزوم 20=x2=n2، دیپلوئید با فرمول کاریوتایپی st1+sm5+m4 (دسته های دو تایی) و بقیه تریپلوئید 30=x3=n2 با فرمول کاریوتایپی sm3+m7 (دسته های سه تایی) بودند و در بین ژنوتیپ های غیر بومی، نرگس هلندی با گل کرم رنگ، تتراپلوئید با 28 کروموزوم 28=x4=n2 و فرمول کاریوتایپی st1+4sm+m2 (دسته های چهار تایی) قرار داشتند؛ در حالی که سه ژنوتیپ دیگر نرگس هلندی با 21 کروموزوم 21= x3=n2 تریپلوئید با فرمول کاریوتایپی st1+ sm5+ m1(دسته های سه تایی) بودند. در بررسی کاریوتایپی شامل شناسایی کروموزوم ها از لحاظ شکل، اندازه و محل قرار گرفتن سانترومر، بین ژنوتیپ ها اختلاف مشاهده گردید. همزمان با استفاده از روش فلوسایتومتری سطوح پلوئیدی گل های نرگس تأئید شدند.

کلیدواژه‌ها

• تعداد کروموزوم
• سطوح پلوئیدی
• فلوسایتومتری
• کاریوتایپ
• گل نرگس
• .Narcissus sp

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Karyotype and Ploidy Levels in Some Endemic and Exotic Daffodils (Narcissus sp.) Genotypes

نویسندگان [English]

• M CH ¹
• R N ²
• A SH ³
• M H ⁴
• A Z ⁵

چکیده [English]

Evaluation ofkaryotype, ploidy levels and chromosome numbers of daffodil (Narcissus sp.) plants was carried out on collected endemic genotypes from Southern Khorasan, Khouzestan, Kohgiloye – Boyerahmad, Fars, Mazandaran, Golestan provinces and exotic genotypes. The mitotic study karyotype and morphological characteristics of daffodils chromosomes was conducted on the meristematic cells of root tips from bulb. Initially the root tips were pretreated comparable with 8-hydroxyquinoline and ice water. Then they were fixed in ethanol: acetic acid (3:1) solution, hydrolyzed in HCl and stained with aceto-orsein. Three metaphase plates were used to analyze karyotype parameters of each genotype. OR-banding was carried out according to conventional methods. Chromosome numbers showed ploidy levels variation between genotypes. There was a direct relationship between chromosome number and ploidy levels of genotypes. Basic chromosome numbers of endemic and exotic populations were 10 and 7, respectively. Meskinak-e-Behbahan and meskinak-e-Ahvaz varieties were diploid 2n=2x=20 with karyotypic formula: 4m+5sm+1st, others were triploid 2n=3x=30 with 7m+3sm, white Holandi`s daffodil was tetraploid 2n=4x=28 with 2m+4sm+1st; others were triploid 2n=3x=21 with 1m+5sm+1st. Karyotype evaluation indicated that size and form of chromosomes were different. Also, ploidy levels were confirmed by flow cytometry method.

کلیدواژه‌ها [English]

• Chromosome number
• Daffodil
• Karyotype
• Narcissus sp
• Ploidy levels