نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• روح الله آواره شیرازی ¹
• مجید نبی‌پور ²
• موسی مسکرباشی ²

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه شهید چمران اهواز

² دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

به منظور مقایسه کاشت بذر و کاشت گیاهچه گندم (گیاهچه با سنین مختلف) در تاریخ‌های مختلف کاشت، آزمایشی مزرعه‌ای در سال زراعی1389- 1388 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گرفت. این آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات (کرت‌های دوبار خرد شده) و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا گردید. کرت‌های اصلی شامل روش‌های کاشت در سه سطح بدون سرزنی گیاهچه، با سرزنی گیاهچه و کاشت بذر بود و فاکتور فرعی نیز شامل ارقام گندم در دو سطح شامل رقم فونگ و رقم چمران و فاکتور فرعی فرعی شامل تاریخ کاشت بذر و انتقال گیاهچه در 30 آذر و 15 دی بود. نتایج آزمایش نشان داد که تعداد سنبلک در سنبله، تعداد دانه در سنبله در کاشت بذر بیش ترین مقدار (با عملکرد 3/2766 کیلو گرم در هکتار)و در کاشت گیاهچه‌ای کم ترین مقدار (با عملکرد 6/1795 کیلو گرم در هکتار) بودند. در تیمار تاریخ کاشت و انتقال (کاشت به صورت گیاهچه) ، تعداد سنبلک در سنبله و عملکرد دانه در تاریخ کاشت و انتقال اول (انتقال گیاهچه 30 روزه)، بیش ترین مقدار و در تاریخ کاشت و انتقال دوم (انتقال گیاهچه 45 روزه) کم ترین مقدار بودند. بین دو رقم فونگ و چمران، اختلاف معنی داری در صفات تعداد سنبلک در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزاردانه مشاهده نگردید. با توجه به نتایج حاصل، انتقال دیر گیاهچه (گیاهچه 45 روزه) و تأخیر در کاشت (15 دی) نیز عملکرد را به صورت معنی‌داری کاهش داد. کاشت بذر عملکرد بالاتری (حدود 31 درصد) را نسبت به کاشت نشایی داشت. مقایسه میانگین اثرات متقابل نشان داد که تیمار کاشت مستقیم بذر رقم چمران در تاریخ کاشت اول دارای بیش ترین عملکرد بود؛ پس از آن تیمار کاشت گیاهچه بدون سرزنی و با سرزنی رقم چمران بیش ترین عملکرد را داشتند و تیمارهای گیاهچه‌ای در تاریخ کاشت دوم دارای کم ترین میزان عملکرد بودند. بنابراین، در شرایط آب و هوایی خوزستان در صورت وقفه در کاشت به دلیل تأخیر در بارندگی و یا فراهم نشدن شرایط کاشت بذر به دلیل بارندگی‌های مکرر (بعد از وقفه اولیه) و مساعد نبودن شرایط کاشت مستقیم بذر در 30 آذر، می‌توان با کاشت گیاهچه گندم (گیاهچه 30 روزه) در آن زمان از کاهش محصول در کاشت تأخیری (در 15 دی) جلوگیری نمود.

کلیدواژه‌ها

• گندم
• انتقال گیاهچه
• تاریخ کاشت
• کاشت مستقیم بذر

عنوان مقاله [English]

Comparison of Sowing and Wheat Seedling Planting and its Influence on Yield and Yield Components

نویسندگان [English]

• R A ¹
• M N ²
• M M ²

چکیده [English]

In order to compare the direct sowing and wheat seedling planting grown with different ages and cultures in different dates, an experiment was conducted during 2009-2010 in Ahvaz Agricultural College. The experiment was carried out to split split plot and in a randomized complete block design with three replications. The main plots included culture methods applied at three levels of seedling planting without cutting, with cutting, and the seed culture. The sub factor included two levels of wheat cultivars, composed of cultivars, varieties of Fong and Chamran and sub-sub plots, including dates of planting seeds and seedlings transplanted at 30 December and 15 January. Results showed that spikelets per spike and spike number were the largest amount in direct planting and the lowest in seedling planting. In planting and transplanting date, treatment of spike lets per spike and grain yield were the highest value on the first planting date (with grain yield 2776.3 kg/ha) and the lowest in the second planting. Between Phong and Chamran cultivars observed, no significant differences were seen in the characteristics of spikelet number per spike, seed number per spike, and 1000 kernel weight. According to the results, delayed seedling transplanting and cultivation reduced the grain yield significantly. Direct culture was move effective than transplanting culture. Comparison of interactions revealed that direct seedling cultivation treatments of Chamran cultivars had the highest yield on the first planting date and seedling treatments had the lowest yield on the second planting date. Then cutting and no cutting seedling treatment of Chamran cultivar had the highest yield on the first planting date. In Khuzestan climate, seedling planting of wheat can be decrease reduction due to, delayed planting during the interruption in rainfall autumn.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• wheat
• Seedling transplanting
• Planting date
• Direct sowing