نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• جعفر حاجی‌لو ¹
• سحر توپچی‌زاده تبریزیان ²

¹ دانشیار گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

² دانشجوی دکتری باغبانی میوه‌کاری دانشکده کشارزی، دانشگاه تبریز

چکیده

به‌منظور تعیین نیاز سرمایی و گرمایی و تغییرات پرولین جوانه‌های گل در 4 رقم زردآلو شامل تبرزه، شاملو، عسگرآباد و شکرپاره آزمایش حاضر در سال 93-92 در ایستگاه تحقیقات خلعت‌پوشان (‌دانشگاه تبریز) انجام شد. شاخه‌های یکساله (از ‌23 مهر 92) با قطر و طول یکسان در هر ‌هفته بعد از برداشت از درخت به اتاقک رشد انتقال یافتند. وضعیت جوانه‌ها از نظر مراحل فنولوژیکی، وزن ‌تر و خشک در هر ‌مرحله از نمونه‌برداری مورد بررسی قرار گرفت. برای محاسبه نیاز ‌سرمایی ارقام از مدل‌های مختلف استفاده شد. جهت برآورد نیاز‌گرمایی نیز از روش درجه رشد ساعت (GDH) استفاده شد. نتایج نشان داد‌که در تمامی‌مدل‌های مورد استفاده رقم‌های تبرزه و شاملو (639 واحد سرمایی) دارای بیشترین میزان نیاز سرمایی و رقم عسگرآباد (621 واحد سرمایی) دارای‌کمترین‌ میزان نیاز سرمایی بود. از نظر میزان نیاز گرمایی رقم‌هایتبرزه و شاملو، (3060 درجه رشد ساعت(GDH)) حداقل نیاز‌گرمایی و رقم عسگرآباد (3254 درجه رشد ساعت (GDH)) بیشترین نیاز‌گرمایی را داشت. هم‌چنین وزن‌تر و خشک جوانه‌ها قبل و بعد از قرارگیری در اتاقک رشد اختلاف معنی‌داری را در تاریخ‌های مختلف نمونه‌برداری نشان دادند. بررسی تغییرات پرولین در ارقام مورد مطالعه در طی رکود بیانگر‌آن است که از نظر مقدار پرولین در ‌تاریخ‌های مختلف نمونه‌برداری اختلاف معنی‌داری بین رقم و تاریخ‌های مختلف نمونه‌برداری وجود داشت. به‌طوری‌که رقم تبرزه دارای کمترین میزان پرولین آزاد و رقم شاملو دارای بیشترین میزان بود. استفاده از ارقام با نیاز‌ سرمایی و‌گرمایی بالا در اجتناب از سرماهای دیر‌رس بهاره امری ضروری به‌شمار می‌آید.

کلیدواژه‌ها

• نیاز سرمایی
• نیاز گرمایی
• پرولین
• زردآلو
• درجه رشد ساعت (GDH)

عنوان مقاله [English]

Sample Determination Chilling and Heat Requirement of Some apricot cultivars (Prunusarmeniaca)

نویسندگان [English]

• J. Hajilou ¹
• S. Toopchizadeh Tabrizian ²

¹ Associate Professor, Faculty of Agriculture, Department of Horticultural Sciences Tabriz University

² Ph.D. student, Faculty of Agriculture, Department of Horticultural Sciences Tabriz University

چکیده [English]

Background and object
One of the most important factors affecting the distribution of plants is physiological dormancy phenomenon. An apricot tree (Prunusarmeniaca) is one of the most important horticultural crops in Iran, particularly Azerbaijan region. Apricot tree is an early- flowering and susceptible  to chilling tree and  due  to early-flowering of this tree in planting  and  processing of this  product, susceptibility to chilling injury during the flowering, is a limiting factor.
Material and method
To determine the heat and chilling requirement of flowering in four apricot cultivars (Tabarzeh, Asgaraabad, Shekarpareh, Shamloo) an experiment was carried out  in Agricultural Research Stations “Khalaat Pooshan” in 2013-2014. Annual shoots with equal diameter and length were removed from trees and transferred weekly to the growth chamber. Sprouts status of phonological stages, and fresh and dry weights was examine dateachstage of sampling. To calculate the chilling requirements of cultivars several models were used. To estimate the heat requirement from, growth degree hours (GDH) model was used.
Result
Results showed hat in allmodels, Tabarzeh and Shamloo cultivars had the highest chilling requirement and Asgaraabad cultivar had the least chilling requirement. The amount of heat required, Cultivars of Tabarzeh and Shamloo with 3060 GDH had the least heat requirement and the Asgaraabad cultivar with 3254 GDH had highest heat requirement. Fresh and dry weight of buds before and after exposure to growth chamber showed significants difference at different sampling dates. Research of pro line changes in cultivars during dormancy proved that pro line amount at different sampling dates showed that significant difference between the cultivars and different sampling dates. Therefore, Tabarzeh cultivar had the least free pro line amount and the highest free pro line belonged to the Shamloo cultivar.
Discussion
Considering the cold weather of most of the Azerbaijan regions, selection and planting of apricot varieties with high chilling and heat requirement seems to be important. In this respect, knowledge of the chilling and heat requirement, selection of varieties and top genotype with high chilling and heat requirement to reduce the risk of late spring frosts increases production.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Chilling requirement
• Heat requirement
• Proline
• Apricot
• Growing degree hour