نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• علی مختاریان ¹
• احمد اصغرزاده ²
• ابرهیم گنجی مقدم ³
• سعید خاوری خراسانی ³
• حسن حمیدی ⁴

¹ کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی خراسان رضوی

² عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان

³ عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

⁴ کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

چکیده

با توجه به تنوع ژنتیکی سیب استان خراسان، شناسایی، جمع‌آوری و ارزیابی توده‌ها جهت استفاده برنامه‌های تحقیقاتی آتی و حفاظت دائمی آن‌ها ضروری به نظر می‌رسد. این پژوهش با هدف بررسی تنوع ژنتیکی 12 ژنوتیپ سیب بومی خراسان با استفاده از دستورالعمل ملی آزمون‌های تمایز، یکنواختی و پایداری (DUS)، در باغ کلکسیون سیب ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق طی سال‌های 91-1389 انجام شد. به‌منظور ارزیابی صفات مورفولوژی درخت و پومولوژی میوه، 12 ژنوتیپ سیب شامل تربتی، خوجه حصار، اوغاز شیروان، علیموری دوم، کمپوتی، خوجه تربت، اربابی بجنورد، شیخ احمد تبریز، مربایی، عباسی، شیخ امیری و گلمکانی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اندازه میوه در ژنوتیپ‌های مورد بررسی اختلاف معنی‌داری با یکدیگر داشتند، به‌طوری‌که ژنوتیپ‌های گلمکانی با 67/181 و مربایی با 1/7 گرم وزن، به ترتیب بزرگ‌ترین وکوچک‌ترین اندازه میوه را به خود اختصاص دادند. نتایج حاصل از ارزیابی صفات رویشی در بین ژنوتیپ‌ها حاکی از عکس العمل متفاوت آن‌ها می‌باشد، به‌طوری‌که طول پهنک، عرض پهنک و قطر شاخه یکساله در ژنوتیپ اوغاز و طول میانگره و رشد شاخه یکساله در ژنوتیپ گلمکانی نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها بیشتر بود. نتایج بررسی همبستگی صفات نشانگر وجود رابطه مثبت و معنی‌دار بین قطر میوه با صفات طول میوه، وزن میوه، عرض گودی چشم، عرض گودی دم و قطر گل بود. علاوه بر‌این عملکرد میوه با صفات قطر میوه و وزن میوه همبستگی قوی مثبت و معنی‌داری داشت. همبستگی عملکرد میوه با سایر صفات مورد مطالعه معنی‌دار نبود. تجزیه خوشه‌ای صفات نشان داد که ژنوتیپ‌ها از نظر زمان رسیدن میوه، در پنج گروه بسیار زود‌رس، زود‌رس، متوسط رس، دیر‌رس و خیلی دیر‌رس قرار گرفتند. ژنوتیپ‌های تربتی، خوجه حصار، علیموری وخوجه تربت درگروه بسیار زود‌رس و زود‌رس، اوغاز شیروان، کمپوتی، شیخ امیری شیروان، مربایی وشیخ احمدی تبریز در گروه متوسط رس و ژنوتیپ اربابی در گروه دیر‌رس و ژنوتیپ عباسی و گلمکانی به‌عنوان ژنوتیپ‌های بسیار دیر‌رس برداشت شدند. با توجه به کمبود ارقام میان رس، ژنوتیپ شیخ امیری قابل توصیه بوده و ژنوتیپ سیب مربایی به دلیل ریز بودن میوه و رشد رویشی کم می‌تواند به‌عنوان پایه مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

• اندازه میوه
• تجزیه کلاستر
• خصوصیات رویشی
• زمان برداشت

عنوان مقاله [English]

Investigation of Genetic diversity of RazaviKhorasan Province Local Apple (Maluscommunis L.) Genotypes Using Morphological and Pomological Characters

نویسندگان [English]

• A. Mokhtarian ¹
• A. Asgharzadeh ²
• E. Ganji Moghaddam ³
• S. Khavari Khorasani4 ³
• H. Hamidi ⁴

¹ - M.Sc. of Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

² Faculty member, Islamic Azad University, Shirvan Branch

³ Faculty member, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

⁴ M.Sc. of Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center

چکیده [English]

Background and Objectives
The cultivated apple, Malusdomestica, belongs to the Rosaceae Family, and the subfamily of Pomoideae. Apples are adaptable to various climates, but can be considered best adapted to the cool temperate zone from about 35-50 degrees latitude. Khorasan Razavi has a large and diverse genetic resource of apple trees. There fore, identification, collection and evaluation of these genotypes are necessary to plan future research programs. This study was conducted with the purpose of investigating 12 different genotypes of local apple trees in Khorasan Razanvi province by using national guidlines for conducting test of Distinctive, Uniformity and Stability (DUS).
Materials and methods
This investigation was carried out in the apple orchad collection located in Torogh station of Khorasan Razavi Agriculture and Natural Resource Research Center during 2010-2012. In this study, 12 local apple genotypes including Torbati, Khojeh Hesar, OghazShirvan, Alimoridovom, Kompoti, Kojeh Torbat, Arbabi Bojnord, Sheykh Ahmad Tabriz, Morabaye, Abasi, Sheykh Amiri, Golmakani were evaluated based on a randomized complete block (RCBD) with 3 replications. The morphological and fruit pomological traits were measured in each genotype. The evaluated characters were firmness, width and depth of eye basin, width and depth of stalk cavity, stalk length and thickness, fruit  length, width, yield and weight, flower diameter, peduncle length, leaf blade length and width, length of internodes, one-year-old shoot growth and one-year-old shoot diameter. Data were analyzed using MSTATC and Mini-tab software. The analysis of variance on test data and comparison with the middle of the Duncan test were performed at the 5% level.
Results
The results of ANOVA showed significant differences between apple genotypes; that is, Golmakani and Morabaye genotypes with 181.67 and 7.1 g fruit weight had the largest and smallest fruit weight, respectively. The mean comparision indicated that vegetative characteristics differed significantly among genotypes, so that the length, blade width, and thickness of annual branch were higher in Oghaz Shirvan genotype than other genotypes. Also, the longest internode length and annual branch growth beloged to Golmakani genotype. The coefficient of correlation analysis among different measured traits showed positiveand significant correlations between fruitdiameter and fruit length, fruit weight, eye bezel width, brew bezel width, flower diameter. In addition, there were strong positive and significant correlations between fruit yield and fruitdiameter and fruit weight. Fruit yield did not show a significant correlation with other traits. Cluster analysis with Ward method classified genotypes to 5 clusters, including very early and early ripening (Torbati, KhojehHesar, Alimouridovom, Khojeh Torbat, OghazShirvan, Sheykh Ahmad Tabriz and Morabaye), midripenning (Kompoti and Arbabi Bojnourd), late ripening (Abasi and Sheykh Amiri Shirvan) and very late ripening (Golmakani).
Discussion
In general, the present results showed that Kompoti genotype is recommended for mid season regions due to low variation in mid mature ripening genotypes, and Morabaye is suitable for stock because of its small fruits and low vegetative growths.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Cluster analysis
• Fruit weight
• Harvesting time
• Vegetative characters