نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• راضیه تفنگ ساز پور ¹
• حبیب اله روشنفکر ²
• موسی مسکرباشی ³
• سعید برومند نسب ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

² استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

³ دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

⁴ استاد، دانشکده علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

به منظور بررسی اثر محدودیت آبیاری بر برخی خصوصیات کمی وکیفی ارقام سیب زمینی، آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی91 - ۱۳۹۰اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی عبارت بودند از: روش کشت در دو سطح جوی پشته ای و کرتی به عنوان فاکتور اصلی؛ روش آبیاری در دو سطح آبیاری تمام جویچه ها و آبیاری یک در میان جویچه ها به عنوان فاکتور فرعی و چهار رقم راموس، سانته، کوزیما و اگریا در کرت های فرعی فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس نقشه طرح، پس از استقرار کامل گیاهان در شیوه کرتی جهت اعمال تیمارهای آبیاری، کرت­ها تبدیل به جوی و پشته شدند. نتایج نشان داد که دو روش کشت از نظر صفات عملکرد غده، کارایی مصرف آب و میزان نشاسته غده­ با هم اختلاف معنی­دار داشتند. روش جوی و پشته ای نسبت به کشت کرتی با عملکرد غده 24/1435گرم در مترمربع و کارایی مصرف آب بالاتر(67/7کیلوگرم بر مترمکعب) برتری داشت. بیشترین عملکرد غده مربوط به رقم اگریا با مقدار تولید 6/1519 گرم در متر مربع و کمترین مقدار عملکرد نیز 5/821 گرم در مترمربع به رقم راموس تعلق داشت. میان روش های آبیاری، روش آبیاری تمام جویچه ها با عملکرد غده 64/1228 گرم در مترمربع بر روش آبیاری یک در میان با عملکرد غده 89/1129 گرم در مترمربع برتری داشت ولی اختلاف آنها معنی دار نبود. اما روش آبیاری یک در میان جویچه­ها با کارایی مصرف آب 40/8 کیلوگرم بر مترمکعب به­طور معنی­دار بر روش آبیاری تمام جویچه­ها برتری داشت.استفاده از شیوه آبیاری یک در میان جویچه­ها نیز با داشتن کارایی مصرف آب بالاتر و نداشتن تاثیر معنی­دار در کاهش عملکرد غده می تواند قابل توصیه باشد. بنابراین طبق نتایج به دست آمده، استفاده از رقم های اگریا و سانته در کشت جوی و پشته­ای توأم با آبیاری یک در میان برای دستیابی به عملکرد و خصوصیات کیفی مناسب به همراه کارایی مصرف آب بالا در شرایط آب و هوایی اهواز مناسب به نظر می رسند.

کلیدواژه‌ها

• سیب زمینی
• آبیاری
• رقم
• کارایی مصرف آب

عنوان مقاله [English]

Effect of irrigation deficit and cultivation method on some quantitative and qualitative characteristics of potato cultivars

نویسندگان [English]

• R. Tofang Saz poor ¹
• H. Roshanfekr ²
• M. Meskarbashee ³
• S. Bromand Nasab ⁴

¹ M.Sc. Student of Agronomy, Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran

² Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran

³ Associate Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran

⁴ Professor, Water Science Engineering Faculty, Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran

چکیده [English]

In order to study of effect irrigation deficit and cultivation method on some quantitative and qualitative characteristics of potato cultivars, an experiment was carried out in split-split plot using randomized complete block design with three replications in the experimental field of Department of Agronomy and Plant Breeding, Shahid Chamran University of at Ahvaz, during the 2011-2012 cropping season. Experimental factors included cultivation method at two levels: furrow and flat cultivation as main plot, irrigation method at two levels: full furrow irrigation and alternate furrow irrigation as sub-plots and cultivars of Ramus, Santeh, Cosima and Agria as sub-sub plots. Based on the design of the study, for performance treatments in flat cultivation, furrows were made in plot.The results showed cultivation methods had a significant difference on tuber yield, water use efficiency and percent of tuber starch. The furrow cultivation method caused a significant increase with tuber yield 1435.24 g/m²  and water use efficiency 7.67 kg/m³. The highest tuber yield (1519.6 g/m²) was produced by Agria and the lowest tuber yield (821.5 g/m²) was produced by Ramus. Among irrigation methods, full furrow irrigation by tuber yield (1228.64 g/m²) had no significant difference with alternate furrow irrigation by tuber yield (1129.89 g/m² ). But method of alternate furrow irrigation by water use efficiency 8.4 kg/m³ was better with full furrow irrigation. The use of an alternate furrow irrigation is recommended with higher water use efficiency and had no significant effect on tuber yield. Therefore, based on the results, it seems that Agria and Santeh cultivars in the furrow cultivation using alternative irrigation to achieve the appropriate yield and qualitative characteristics with high water use efficiency was suitable in Ahvaz climatic conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Potato
• irrigation
• Cultivar
• Water use efficiency