نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• نسترن قاسم جوکار ¹
• حبیب اله نادیان ²
• بیژن خلیل مقدم ³
• مختار حیدری ⁴
• محمد حسین قرینه ⁵

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

² استاد گروه خاکشناسی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

³ استادیار گروه خاکشناسی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

⁴ استادیار گروه باغبانی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

⁵ دانشیار گروه زراعت دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

چکیده

در سال‌های اخیر استفاده از روش‌های زیستی نظیر همزیستی میکوریزایی جهت مقابله با تنش خشکی مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس در یک آزمایش گلدانی در سال 1389 و در گلخانه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان واکنش سه توده تره شامل تره فرنگی و دو توده تره ایرانی به سطوح خشکی و قارچ آربسکولار- میکوریزا مورد مقایسه قرار گرفت. این آزمایش با سه سطح رطوبتی خاک (آبیاری در زمانی که 40، 60 و 80 درصد آب قابل استفاده گیاه در خاک تخلیه گردید)، دو سطح میکوریزا (وجود و عدم وجود قارچ گلوموس اینترارادیسس) و سه توده تره (شادگان، اصفهان وکارنتان 2) به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش شاخص‌های رشد نظیرارتفاع گیاه، وزن ماده خشک برگ و ریشه و طول ریشه گیاهان گردید. با این وجود، کلونیزاسیون میکوریزایی در تمام سطوح تنش خشکی باعث افزایش این شاخص ها گردید. طول ریشه کلونی‌شده و درصد کلونیزاسیون ریشه توسط تنش خشکی کاهش یافت، اما درصد پاسخ رشد میکوریزایی در شرایط تنش خشکی افزایش یافت. در بین توده‌ها، تره شادگان با داشتن ریشه‌های کم‌انشعاب و کوتاه بهکلونیزاسیون میکوریزایی بیشتر از دو توده دیگر وابسته بود. با افزایش شدت تنش خشکی، میزان پرولین برگ افزایش یافت، ولی میزان پرولین در گیاهان میکوریزایی کمتر بود که می‌تواند به دلیل کاهش تنش توسط قارچ میکوریزا در گیاه باشد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که تره شادگان با سیستم ریشه‌ای ضعیف‌تر در تمام سطوح تنش خشکی دارای وابستگی میکوریزایی بیشتری در مقایسه با دو توده دیگر بود.
 

کلیدواژه‌ها

• تره
• تنش خشکی
• میکوریزا
• پرولین

عنوان مقاله [English]

Influence of mycorrhizal symbiosis on growth and proline content in Leek (Allium porrum L.) and two genotypes of persian Leek (Allium ampeloprasum ssp. persicum L.) under drought stress

نویسندگان [English]

• N. Ghasem Jokar ¹
• H. Nadian ²
• B. Khalil Moghaddam ³
• M. Heidary ⁴
• M.H. Gharineh ⁵

¹ Department of Soil Science, Ramin University of Agriculture and Natural Resources

² Department of Soil Science, Ramin University of Agriculture and Natural Resources

³ Department of Soil Science, Ramin University of Agriculture and Natural Resources

⁴ Department of Horticulture, Ramin University of Agriculture and Natural Resources

⁵ Department of Agronomy, Ramin University of Agriculture and Natural Resources

چکیده [English]

In recent years, biological approaches such as mycorrhizal symbiosis have been used to alleviate the detrimental effects of drought stress. In a pot experiment the responses of three leek genotypes including Carantan 2 and two Iranian leek genotypes to drought stress and mycorrhizal colonization were compared at Ramin University of Agriculture and Natural Resources in 2010. The experiment was conducted in a completely randomized design consisting of a 3×3×2 factorial combination of three soil moisture levels (the pots were watered when 40, 60 and 80 percent of available water was consumed), two mycorrhizal status (with and without mycorrhiza) and three leek genotypes (Shdegan, Esfahan and Carantan 2). The treatments were replicated four times. The results showed that drought stress significantly decreased all growth parameters including plant height, root and leaf dry weights and total root length. However, mycorrhizal colonization increased all of these parameters at all drought stress levels. Drought stress significantly decreased root length colonized and the percentage of root colonization. Despite this decline in mycorrhizal growth, the response of three leek genotypes increased as drought stress was increased. Among leek genotypes, Shadegan genotype with short root length and low proliferation had the greatest mycorrhizal growth response compared with the two others genotypes. Leaf proline accumulation increased by increasing drought stress. However, this accumulation was lower for mycorrhizal leek genotypes which could be due to the alleviation of the effect of drought stress by mycohhizal fungus. The results of this study indicated that Shdegan genotype with a weak root system had the greatest mycorrhizal dependency.

کلیدواژه‌ها [English]

• Leek
• Drought stress
• Mcorrhiza
• Proline