نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• سید سعید موسوی ¹
• محمد رضا عبداللهی ¹
• حجت الله مظاهری لقب ²
• بهزاد مهرشاد ³

¹ استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

² دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

³ کارشناس ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سیناهمدان

چکیده

اثر عصاره آبی دود حاصل از سوختن مواد گیاهی، بر روی برخی از صفات بالای زمین و زیر زمینی دو رقم گندم زمستانه (پیشگام و نوید) به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی گردید. در این آزمایش اثر 3 غلظت عصارهآبی دود (0، 1:10 و 1:100) بر برخی از صفات شامل تعداد پنجه، طول ساقه، طول سنبله، طول ریشک، طول برگ پرچم، تعداد سنبلچه در سنبله، سطح برگ، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه، تعداد ریشه­های بذری، طول ریشه، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه، نسبت وزن خشک ریشه به وزن تر آن، نسبت وزن خشک ساقه به وزن تر آن، نسبت وزن خشک ریشه به وزن خشک ساقه و نسبت وزن تر ریشه به وزن تر ساقه در دو رقم گندم بررسی شد. نتایج تفاوت های معنی­داری را بین سطوح مختلف عصاره دود برای بیشتر صفات نشان داد، به طوری­که غلظت 1:100 برای بیشتر صفات دارای برتری نسبی در مقایسه با شاهد بود. همچنین بین دو رقم پیشگام و نوید از نظر تعدادی از صفات تفاوت معنی­داری وجود داشت و در کل رقم پیشگام دارای برتری نسبی بهتری در مقایسه با رقم نوید بود. اثر متقابل رقم در  غلظت عصاره دود برای صفات طول ساقه، وزن خشک ساقه، نسبت وزن خشک ساقه به وزن تر ساقه و نسبت وزن تر ریشه به وزن تر ساقه معنی­دار گردید که در این حالت از روش برش­دهی جهت تجزیه نتایج استفاده شد. بطور کلی، بهترین غلظت عصاره آبی دود، غلظت 1:100 بود و ارقام مورد مطالعه در برخی از صفات، پاسخ متفاوتی به کاربرد عصاره دودی نشان دادند.  از بین دو رقم مورد مطالعه، رقم پیشگام پاسخ بهتری به کاربرد عصاره دودی نشان داد.

کلیدواژه‌ها

• گندم
• عصاره آبی حاصل از دود گیاهی
• صفات بالای زمینی و زیرزمینی
• ریشه گندم

موضوعات

• A: غلات
• A: فیزیولوژی گیاهان زراعی
• E: گیاه پزشکی

عنوان مقاله [English]

Effect of plant-derived smoke extrat on some under- ground and above-ground traits of winter wheat

نویسندگان [English]

• S.S. Moosavi ¹
• M.R. Abdollahi ¹
• H. Mazahery laghb ²
• B. Mehrshad ³

¹ Assistant Professor, of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, BU-Ali Sina University, Hamedan, Iran

² Associate Professors respectively, of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, BU-Ali Sina University, Hamedan, Iran

³ M.Sc. of of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, BU-Ali Sina University, Hamedan, Iran

چکیده [English]

The present study was conducted to determine the effect of plant-derived smoke extract on some under-ground and above-ground traits of two winter cultivars of wheat (Pishgam and Navid) as a factorial experiment based on a randomized complete block design (RCBD) with three replications. In this research, the effect of three concentrations of smoke extract (0, 1:10 and 1:100) on some growth traits of wheat including, number of tillage, shoot length, spike length, awn lenght, flag length, spiklet number per spike, leaf area, shoot fresh weight, shoot dry weight, root number, root length, root fresh weight, root dry weight, root dry weight/ root fresh weight, shoot dry weight/ shoot fresh weight, root/shoot fresh weight, root/shoot dry weight was studied. The results showed significant differences among various concentrations of smoke extract for the majority of traits. Concentration of 1: 100 was the best treatment compared to control. Futhermore, there was a significant diference between the two wheat cultivars, and the Pishgam cultivar was more than Navid in terms of majority of traits. The interaction of cultivar with smoke water concentration was significant for shoot length, shoot dry weight, shoot dry weight/ shoot fresh weigth, root fresh weight/shoot fresh weight, and in this case, the slicing method was used for data analysis. Finally, the consentration of 1:100 was the best smoke solution for all traits and the Pishgam cultivar showed a better response to smoke water. 

کلیدواژه‌ها [English]

• wheat
• Plant drived smoke extract
• Above- ground traits
• Under-ground traits
• Wheat root