نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج

3 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهر کرد

چکیده

به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی عناصر روی و آهن بر عملکرد کمی و کیفی سویا در شرایط تنش خشکی، این تحقیق به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. سطوح عامل اصلی شاملآبیاری پس از 60 ، 80، 100و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر و عامل فرعی شامل محلول‌پاشی­ با آب آبیاری، سولفات روی، سولفات آهن و ترکیب سولفات روی و آهن بود. نتایج نشان داد اثر متقابل محلول­پاشی و تنش بر تعداد دانه در غلاف، غلاف در شاخه جانبی، عملکرد بیولوژیک و دانه معنی‌دار شد. بیشترین تعداد غلاف در گره ساقه اصلی و وزن هزار دانه به آبیاری پس از 60 میلی‌متر تبخیر و محلول­پاشی روی و آهن مربوط بود. محلول­پاشی روی و توام روی و آهن افزایش معنی‌دار را بر عملکرد دانه، بیولوژیک، شاخص برداشت، پروتیین و روغن داشت، همچنین اثر محلول­پاشی بر غلظت روی و آهن در دانه و برگ معنی­دار بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Quantity and quality improving of soybean yield by zinc and iron foliar application under drought stress

نویسندگان [English]

  • M. Jalili Sheshbahre 1
  • M. Movahhedi Dehnavi 2
  • S.M. Hashemi jazi 3

1 M.Sc. Student of Agronomy, Faculty of Agriculture, Yasouj University, Iran

2 Assistant Professor and of Agronomy and plant Breeding, Faculty of Agriculture, Yasouj University, Iran

3 Agricultural and Natural Resource Research Center, Shahrekord, Iran

چکیده [English]

In order to study the effect of foliar application of zinc and iron on yield quantity and quality of Soybean (Glycine max (L.)) under drought stress, an experiment was carried out as a split plot based on completely randomized block design with three replications. The main factor included four drought stress levels as irrigation after 60, 80, 100, 120 mm evaporation and the sub factor constituted four levels of foliar application as a water, zinc, iron and combined zinc and iron. The results showed that there was a significant interaction between drought stress and foliar application for seed per pod, pod in lateral branches, biological yield and seed yield. The maximum pod per main node stem and seed weight was obtained from the irrigation after 60 mm evaporation and foliar application of combined zinc and iron. Foliar application of zinc and combined zinc and iron had the highest effect on the seed, biological, protein, oil yield and harvest index. Also, foliar application had a significant effect on zinc and iron concentration in seeds and leaves.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soybean
  • stress
  • Drought
  • Yield
  • Foliar application
  1. امامی، ع. 1375. روش­های تجزیه گیاه. نشریه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، (982): 128 ص.
  2. بایبوردی، ا. اثر روی ، آهن، منگنز و مس بر کمیت و کیفیت گندم در شرایط تنش شوری. مجله آب و خاک،  17: 140-150.
  3. خواجه‌پور، م. ر. گیاهان صنعتی. انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان.580 ص.
  4. کمالی، م. ش. و ز، طهماسبی. ارزیابی عملکرد سویا در کشت دوم در شرایط تنش رطوبت. چکیده مقالات هفتمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، 255 ص.
  5. مرشدی، ا.، ملکوتی، م. ج.، نقیبی، ح. و رضایی، ح. تاثیر محلول‌پاشی آهن و روی بر عملکرد، خواص کیفی و غنی سازی دانه‌های کلزا در بردسیر کرمان. مجله خاک و آب ویژه نامه کلزا. ویژه‌نامه کلزا،  12: 56-68.
  6. ملکوتی، م. و طهرانی، م. 1378. نقش ریزمغذی­ها در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی در عناصر خرد با تاثیر کلان. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، 300 ص.
  7. موحدی دهنوی. م.، مدرس ثانوی، ع. م. و سروش­زاده، ع. 1383. اثر محلول­پاشی عناصر کم مصرف روی و منگنز بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گلرنگ پاییزه تحت تنش خشکی در منطقه اصفهان. رساله دکتری در رشته زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، 211 ص.
  8. Alloway, B. 2004. Zinc in soils and crop nutrition. International Zinc Association Communications. 114p. IZA publications, Brussels, Belgium, 135p.
  9. Banks, L.W. 2004. Effect of timing of foliar zinc fertilizer on yield component of soybeans. Australian Journal of Experimental Agriculture and Animal Husbandry, 22: 116. 226- 231.
  10. Baybordi, A., and Mamedov. G. 2010. Evaluation of application methods of zinc and iron for canola (Brassica napus). Notulae Scientia Biologicae, 2(1): 94-103.
  11. Cakmak, I. 2008. Enrichment of cereal grains with zinc: Agronomic or genetic bio fortification?, Plant and Soil, 302:1-17.
  12. Caliskan, , Ozkaya, I., Caliskan, M.E., and Arsalan, M. 2008. The effects of nitrogen and iron fertilization on growth, yield and fertilizer use efficiency of soybean in a Mediterranean – type soil. Field Crop Research, 108:126- 132.
  13. Chaves, M.M., Maroco, J.P., and Periera, S. 2003. Understanding plant responses to drought from genes to the whole plant. Functional Plant Biology, 30: 239- 264.
  14. Christiansen, M.N., and Levis, C.F. 1982. Breeding plant for less favorable environments. Thon wieldy and Sons Press, New York, 459p.
  15. Food and Agriculture Organization. 2006. biodiversity: agricultural biodiversity in FAO. Retrieved. December, 2006. from http://www.fao.org/biodiversity
  16. Goos, R.J., and Johnson, B.E. A comparison of three methods for reducing iron- deficiency chlorosis in soybean. Agronomy Journal, 92: 1135- 1139.
  17. Hajiboland, and R., Amirazad, F. 2010. Growth, photosynthesis and antioxidant defense system in zn-deficient red cabbage plants. Plant Soil Environment, 5: 209-217.
  18. Hu, Y., Burucs, Z., VonTucher, S., and Schmidhalter, U. 2007. Short-term effects of drought and salinity on mineral nutrient distribution along growing leaves maize seedlings. Environment and Experiment Botany, 60: 268- 275.
  19. Joshi, A.K., Crossa, J., Arun, B., Chand, R., Trethowah R., Vargas, M., and Ortiz- Monasterio, I. 2010. Genotype ×environment interaction for zinc and iron concentration of wheat grain in eastern Gangetic plain of India. Field Crops Research, 116: 268-277.
  20. Kazemi Poshtmasari, H., Bahmanyari, M.A., Pirdashti, H., and Ahmadishad, M. A. 2008. Effects of rates and application forms on protein and some micronutrients accumulation in common bean (Phaseolus vulgaris). Pakistan Journal of Biology Science, 11(7): 1042- 1046
  21. Khan, H.R., McDonald, G.K., and Rengel. Z. 2003. Zn fertilization improves water use efficiency, grain yield and seed Zn content in chickpea. Plant Soil, 249: 389- 400.
  22. Lauer, J. 2003. What happens within the corn plant when drought occurs. University of Wisconsin Extension. Available from: http://www.uwex.edu/ces /ag/issues/drougt2003/corneffect.html.
  23. Liu, F., Anderson, M.N., and Jensen, C.R. Loss of pod set caused by drought stress is associated with water status and ABA content of reproductive structures in soybean. Funct. Plant Biology, 30, 271-280.
  24. Nabati, D.A., Schmidt, R.E., Khaleghi, E.S., and Parrish, D.J. 2008. Assessment of drought stress on physiology growth of Agrostis palustris as affected by plant bio regulators and nutrients. Asian Journal of Plant Science, 7(8): 717-723.
  25. Rose, L.A., Feltion, W.L., and Banks, L.W. 2002. Responses of four soybean variations to foliar zinc fertilizer. Australian Journal at Experimental Agriculture and Animal Husbandry, 21:236-240.
  26. Rotundo, J.L., and Westgate, M.E. 2009. Meta- analysis of environmental effects on soybean seed composition. Field Crops Research, 110: 147- 156.
  27. Sinclair, T.R., Messina, C.D., Beatty, A., and Samples, M. 2010. Assessment across the United States of the benefits of altered soybean drought traits. Agronomy Journal, 102: 475-482(2010).
  28. Sinhg, G. 2010. Soybean production. In: The soybean botany, production and uses. (ed.), singh, G. CAB International, 494 p.
  29. Thalooth, M., Tawfik, M., and Magda Mohamed, H. A comparative study on the effect of foliar application of zinc potassium and magnesium on growth yield and some chemical constitutes on Mungbean plant growth under water stress conditions. World Journal of Agriculture Science, 2:37-46
  30. Wiersma, J.V. 2005. High rates of Fe-EDDHA and seed iron concentration suggest partial solutions to iron deficiency in soybean. Agronomy Journal, 97:924-964