نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دوره دکتری زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
2 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
3 استادیار گروه بیوتکنولوژی و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
چکیده
به منظور بررسی اثر سیستم‌های کودی شیمیایی، آلی و بیولوژیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم، آزمایشی طی سال زراعی 88- 87 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان به صورت کرت‌های یکبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. سیستم کودی شامل: 1- سیستم کود شیمیایی کم نهاده 2- سیستم کود شیمیایی پرنهاده یا معمول 3- سیستم کود مرغی 4- سیستم کود مرغی + کودهای بیولوژیک (تلفیقی)، به عنوان فاکتور اصلی و شش رقم گندم (ویریناک، چمران، استار،79-15D، کرخه و50SP) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان دادند که کاربرد سیستم دامی تلفیقی میزان عملکرد دانه را با 5/7042 کیلوگرم در هکتار به طور معنی‌داری افزایش داد به نحوی که با سیستم کود شیمیایی پرنهاده با عملکرد دانه 9/6530 کیلوگرم در هکتار در یک سطح آماری قرار داشتند. همچنین سیستم‌های کود دامی و تلفیقی بالاترین شاخص برداشت، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در مترمربع و میزان کلروفیل برگ را دارا بودند، اما بالاترین میزان عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در سنبله و بیشترین میزان درصد پروتئین دانه (63/12 درصد) مربوط به سیستم پرنهاده شیمیایی بود. درکلیه سیستم‌های کودی بالاترین عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد دانه در سنبله و میزان کلروفیل در ارقام دیررس نان (استار) و دوروم (SP50) به‌دست آمد. به‌طور کلی عملکرد و اجزاء عملکرد گندم با استفاده صحیح از کودهای بیولوژیک و دامی و همچنین تلفیق آنها افزایش می‌یابد و این افزایش عملکرد می‌تواند به اندازه‌ی افزایش عملکرد ناشی از کاربرد کودهای شیمیایی باشد. به علاوه کاربرد کمتر کودهای شیمیایی باعث سلامت محیط زیست می‌گردد. بنابراین استفاده تلفیقی از کودهای دامی و کودهای بیولوژیک جهت تولید عملکرد مناسب و بهبود شرایط محیط زیست پیشنهاد می‌گردد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Effect of chemical, organic and biological fertilizers systems on yield and yield components of wheat genotypes (T. aestivum and T. durum) in Ahvaz conditions
نویسندگان [English]
- A. Lotfi Jala Abadi 1
- S.A. Siadat 2
- A. Bakhsandeh 2
- Ghodratallah Fathi 2
- K. Alemi Saied 3
1 Ph.D, Student Department of Agronomy, College of Agriculture, Ramin Agricultural Research and Natural resources University, Khozestan, Iran
2 Professor Department of Plant Breeding and Biotechmology, College of Agriculture, Ramin Agricultural Research and Natural resources University, Khozestan, Iran
3 Assistant Professor Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture, Ramin Agricultural Research and Natural resources University, Khozestan, Iran
چکیده [English]
In order to study the effect of fertilizer systems and cultivars on wheat production, an experiment was conducted in Agriculture and Natural Resources University of Ramin, North of Ahvaz, Iran, in 2008- 2009 growing season. Treatments were arranged as a split-plot experiment in a randomized complete block design with three replications. Fertilizer treatments in four (low input chemical system, high input chemical system, chicken manure and chicken manure + biofetilizers) and six cultivars (Veenak, Chamran, Star, D-79-15, Karkheh and SP-50) were in main plots and sub plots respectively. The results indicated that in integrated system, grain yield (7042/5 kg/ha) significantly increased and this system showed no significance difference from high input chemical system (6530.9 kg/h). Also, the biological yield, harvest index, spiks/m2, 1000-grain weight and chlorophyll content increased with the application of organic manure and biofertilizers. However, the greatest of kernels per spike and grain protein content (12/63 %) were observed by the application of high input chemical system. The highest grain yield, biological yield, harvest index kernel number per spike and chlorophyll content were found at all fertility systems, in late maturing bread (star) and durum (SP50) wheat cultivars. Generally, by application of animal manure and biofertilizers wheat yield and its components increased, as well as from application of inorganic nutrients. In addition, less use of chemical methods led to environmental conservation. Thus, integrated use of animal manure and biofertilizers has been suggested to exploit the suitable yield of wheat besides improving environment.
کلیدواژه‌ها [English]
- Fertilizers systems
- Genotypes
- yield and yield components
- wheat
- اردکانی، م. ر.، مجد، ف.، مظاهری، د. و نورمحمدی، ق. 1380. بررسی کارآیی آزوسپریلیوم، میکوریزا و استرپتومایسس به همراه مصرف کود دامی در گندم با استفاده از فسفر -32. مجله علوم زراعی ایران،
3 (1): 56-69. - اکبری نیا، ا.، قلاوند، ا.، سفید کن، ف.، رضایی، م.ب. و شریفی عاشورآبادی، ا. 1382. بررسی تاثیر کودهای شیمیایی، دامی و تلفیقی بر عملکرد و میزان ترکیبات اسانس دانه گیاه زنیان. مجله پژوهش و سازندگی،
61: 32-41. - رادمهر، م. 1376. تاثیر تنش گرما بر فیزیولوژی رشد و نمو گندم. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.201 ص.
- رضایی نژاد، ی. و افیونی، م. 1379. اثر مواد آلی بر خواص شیمیایی خاک، جذب عناصر به وسیله ذرت و عملکرد آن. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 4 (4): 19-27.
- شریفی، ز. و حق نیا، غ. 1386. بررسی کود بیولوژیک نیتروکسین بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم سبلان. دومین همایش ملی کشاورزی بوم شناختی ایران، صص 87-95.
- سالاردینی، ع. ا. 1379. حاصلخیزی خاک. انتشارات دانشگاه تهران، 441 ص.
- صوفی زاده، س.، زند، ا.، رحیمیان مشهدی، ح. و دیهیم فرد، ر. 1385. مقایسه عملکرد دانه، کارآیی مصرف نیتروژن و درصد پروتئین دانه برخی از ارقام قدیم و جدید گندم. مجله علوم کشاورزی ایران، 37 (1): 13-21.
- عبد الرحمنی، ب. و فیضی اصل، و. 1385. تاثیر تراکم بوته بر عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم با قدرت پنجه زنی متفاوت در شرایط دیم. مجله نهال و بذر، 22(4): 543-554.
- کریمیان، ن. 1377. پیامدهای زیاده روی در مصرف کودهای شیمیایی فسفری. نشریه علمی پژوهشی خاک و آب، موسسه تحقیقات خاک و آب، تهران،ایران، 12 (4): 26-37 .
- نورمحمدی، ق.، سیادت، ع.ا. و کاشانی، ع. 1377. زراعت غلات. انتشارات دانشگاه شهید چمران، 444 ص.
- هاشم آبادی، د. و کاشی، ع.ا. بررسی تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن و کود مرغی روی صفات کمی و کیفی خیار پاییزه. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 8 (2): 25-33.
- Afifi, M.H., Manal, F.M., and Gomaa, A.M. 2003. Efficiency of applying biofertilizers to maize crop under different levels of mineral fertilizers. Annuals of Agriculture Science Moshtohor, 41(4): 1411 – 1420.
- Amujoyegbe, B.Y., Opbode, J.T., and Olayinka, A. 2007. Effect of organic and inorganic fertilizer on yield and chlorophyll content of Zea mays and Sorghum bicolor. Plant Science, 46: 174-186.
- Anonymous, A. 2001. Poultry manure management and utilization problems and opportunities. Bul. No. 804, Poultry Manure Production. 59(1): 120-147.
- Arisha, H.M., and Bradisi, A. 1999. Effect of mineral fertilizers and organic fertilizers on growth, yield and quality of potato under sandy soil conditions. Zagazig Journal Agriculture Research, 26: 391–405.
- Badaruddin, M., Reynolds, M.P., and Ageeb, O.A.A. 1999. Wheat management in warm environments: effect of organic and inorganic fertilizers, irrigation frequency, and mlching. Agronomy Journal, 91(6): 975-983.
- Gangwar, K.S., Singh, K.K., Sharma, S.K., and Tomar, O.K. 2006. Alternative tillage and crop residue management in wheat after rice in sandy loam soils of Indo-Gangetic plains. Soil and Tillage Research, 88: 242-252.
- Ibrahim, M., Hassan, A.U., Iqbal, M., and Valeem, E.E. 2008. Response of wheat growth and yield to various levels of compost and organic manure. Pakestanian Journal Botany, 40(5): 2135-2141.
- Modhej, A., Naderi, A., Emam, Y., and Aynehband, A. 2008. Effects of post-anthesis heat stress and nitrogen levels on grain yield in wheat (T. durum and T aestivum) genotypes. International Journal of plant production, 2(3): 257-267.
- Peltonen- Sainio, P., Kangas, A., Salo, Y., and Jauhiainen, L. 2007. Grain number dominates grain weight in temperate cereal yield determination: Evidence based on 30 years of multi-location trails. Field Crops Research, 100: 179-188.
- Radwan, S.M., Hussein, H.F., Rubio, J.L., Morgan, R.P., Asins, S., and Andreu, V. 2002. Response of wheat plants to bio and organic fertilization under different weed control treatments. Man and Soil at the Third Millennium Proceedings International Congress of the European Society of Soil Conservation, Valencia, Spain 28 March-1 April 2000(1): 1015-1023.
- Rizwan, A., Arshad, M., Khalid, A., and Zahir, A. 2008. Effectiveness of organic bio-fertilizer supplemented with chemical fertilizer for improving soil water retention aggregate stability, growth and nutrient uptake of maize. Journal Sustainable Agriculture, 34: 57-77.
- Sary, G.A., El-Naggar, H.M., Kabesh, M.O. El-kramany, M.F., and Bakhoum, S. H. 2009. Effect of bio-organic fertilization, and some weed control treatments on yield and yield components of wheat. World Journal of Agriculture Science, 5(1): 55-62.
- Subedi, K.D., Ma., B.L., and Xue, A.G. 2007. Planting date and nitrogen effects on grain yield and protein content of spring wheat. Crop Science, 47: 36-44.
- Turk, M.A., and Tawaha, A.M. 2002. Response of winter wheat to applied N with or without ether spray under irrigation planted in semi-arid environments. Asian Journal of Plant Science, 4: 464-466.
- White, E.M., and Wilson, F.E.A. 2006. Responses of grain yield, biomass and harvest index and their rates of genetic progress to nitrogen availability in winter wheat varieties. Irish Journal of Agricultural and Food Research, 45: 85–101.
)