نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد زراعت پردیس کشاورزی ابوریحان دانشگاه تهران
2 دانشیار زراعت پردیس کشاورزی ابوریحان دانشگاه تهران
3 استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز
4 دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
5 گروه پژوهشی کشت و توسعه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران
چکیده
به منظور بررسی اثر رژیم‌های مختلف رطوبتی (تنش خشکی) و کود بیولوژیک مخلوطی از دو میکروارگانیسم حل‌کنندۀ فسفات و مقادیر مختلف کود فسفر روی برخی شاخصهای فیزیولوژیک و رشد ذرت دانه‌ای هیبرید سینگل کراس 704، آزمایشی به صورت طرح اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1386، در مزرعۀ تحقیقاتی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران اجرا گردید. تنش (کم آبیاری) در سه سطح شامل 75، 100و 125 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A به عنوان فاکتور اصلی و فاکتور فرعی شامل ترکیب کود بیولوژیک در دو سطح (استفاده و عدم استفاده ) به همراه کود شیمیایی فسفره از منبع سوپرفسفات تریپل در چهار سطح شامل صفر، 75، 150 و 225 کیلوگرم در هکتار به صورت فاکتوریل در کرت فرعی در نظر گرفته شد. در این آزمایش روند تغییرات شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی مورد بررسی قرار گرفت. با فاصله گرفتن از شرایط بهینه رطوبتی و تغذیهای به علت کاهش سطح برگ میزان سرعت رشد محصول و میزان تجمع ماده خشک کاهش چشمگیری را در شرایط تنش شدید (125 میلیمتر تبخیر از تشتک) و عدم کاربرد کود بیولوژیک و شیمیایی از خود نشان داد، به طوری که حداکثر شاخص سطح برگ در مرحلۀ گلدهی (1116GDD=) با میانگین 07/5 در شرایط نرمال رطوبتی و کمترین میزان در شرایط تنش شدید با میانگین 14/3 به دست آمد. روند افزایش شاخص سطح برگ در دو تیمار کودی 150 و 225 کیلوگرم در هکتار تا مرحلۀ 12 برگی بسیار نزدیک به هم بود، اگرچه نسبت به شرایط عدم استفاده از کود شیمیایی تفاوت معنی داری را ایجاد نمود. به علاوه، تأثیر کود بیولوژیک به تنهایی بر میزان شاخص سطح برگ تفاوت محسوسی را نسبت به شرایط عدم مصرف کود بیولوژیک از خود نشان نداد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Effects of biological and chemical phosphorus fertilizers on growth analysis of maize S.C. 704 with different irrigation regimes
نویسندگان [English]
- A.A. Koliaei 1
- G. Akbari 2
- A. Rahnama 3
- O. Armandpisheh 4
- M.R. Labbafi Hossianabadi 5
1 M.Sc. in Agronomy, University of Tehran, Aboureihan College
2 Associate Professor, University of Tehran, Aboureihan College, Iran
3 Assistant Professor, Department of Agronomy & Plant Breeding, Faculty of Agriculture Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran
4 Ph.D. Student of Ferdowsi University of Mahshhad, Iran
5 Cultivation and Development Department of Medicinal Plants Research Center, Institute of Medicinal Plants, ACECR, Karaj, Iran
چکیده [English]
In order to study the influence of various irrigation regimes (drought stress), biological fertilizers (a combination of two Phosphate-solubilizing microorganisms) and different amounts of phosphorus fertilizers on some physiological indices of maize SC 704, a factorial split plot design in a completely randomized block design (RCBD) was conducted with three replications at the research field of Aboureihan Campus- Tehran University, Iran. The main plots were three irrigation regimes including 75, 100 and 125 mm (accumulative daily evaporation from the cap class A). The subplots were considered to be a mixture of the biological fertilizers in two levels (applied and non-applied) with triple superphosphate fertilizer in four levels including 0, 75, 150 and 225 kg/ha on factorial basis. The trends in the leaf area index, crop growth rate and relative growth rate were studied. By deviation from the optimal moisture and nutritional condition, a decrease in leaf area was caused to reduce crop growth rate and total dry matter in sever stress conditions (12 mm evaporation from the cap) and non-application of biological and chemical fertilizers. The maximum leaf area index (LAI) was observed in normal conditions at anthesis phase (LAI= 5.7), while it was lower at sever stress conditions (LAI= 3.14). In 12 fully expanded leaf stage, a similar increasing trend was observed with respect to leaf area index by appling 150 and 225 kg/ha chemical fertilizer, and it was significantly different from non-application of fertilizer. When biological fertilizer was appllied alone, there were no significant differences in leaf area index.
کلیدواژه‌ها [English]
- Maize
- Water Stress
- Phosphate-solubilizing bacteria
- Triple superphosphate
- رحیمیان، ح.، کوچکی، ع. و زند، ا. فتوسنتز و تولید در شرایط متغیر محیط. سازمان پارکها و فضای سبز استان تهران، 430ص.
- سالاردینی، ع. 1371. حاصلخیزی خاک، انتشارات دانشگاه تهران، 441 ص.
- سرمدنیا، غ. و کوچکی، ع. 1368. فیزیولوژی گیاهان زراعی .انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 400 ص.
- سرمدنیا، غ. و کوچکی، ع. 1371 .جنبه های فیزیولوژیک زراعت دیم. جهاد دانشگاهی مشهد، 424 ص.
- کریمی، م. و عزیزی، م. 1376. آنالیزهای رشد گیاهان زراعی. جهاد دانشگاهی مشهد، 111 ص.
- کوچکی، ع،. راشد محصل، م.، نصیری، ح.، و صدرآبادی، ر. 1367. مبانی فیزیولوژی رشد و نمو. انتشارات آستان قدس رضوی، 404 ص.
- مجللی، ح. 1366. شیمی خاک. (تألیف نیل، م. و واوگانر، ب). مرکز نشر دانشگاه تهران، 329 ص.
- Auld, D.L., Bettis, B.L., Crock, J.E., and Kephart, K.D. Planting date and temperature effects on germination, emergence and seed yield of cheakpea. Agronomy Journal, 80: 909-914.
- Boyer, J.S., and Macpherson, H.G. 1998. Physiology of water deficit in cereal crops. Agronomy Journal, 27: 1-
- Buttery, B.R. 1988. Analysis of the growth of soybeans as affected by plant population and fertilizer. Canadian Journal of Plant Science, 49:675-
- Rakir, R. 2004. Effect of water stress at different development stages on vegetative and reproductive growth of corn. Field Crops Research, 89 (1): 1-
- Cousin, T.H., Burghoffer, A., Marget, P., Vinger, A., and Eteve, G. 1993. Morphological, physiological and genetic bases of resistance in pea to cold and drought. In K.B Singh and M.C.Saxena (Eds.), Breeding for stress tolerance in cool food legumes. P.311- John Willey and Sons, Chichester, UK.
- Hawkins, R.C., and Cooper, P.J. 1981. Growth, development and grain yield of maize. Experimental Agriculture, 17:203-
- Herrero, M.P., and Johnson, R.R. 1981. Drought stress and its effects on maize reproductive systems. Crop Science, 21:105-
- Hunt, R. 1978. Plant growth analysis. Studies in Biology No. 96. Edward Arnold, London. Pp.67.
- Keatinge, J.D.H., and Cooper, P.J.M. 1983. Kabuli chickpea as a winter-sown crop in Northen Syria: Moisture relations and crop productivity. Journal of Agricultural Science.,Cambridge, 100: 667-680
- Kimber, D., and Mcgregor, D.I. 1995. Brassica oilseed: Production and utilization. CAB International, Wallingford, UK.
- Krnak, H., and Genkoglan, C. 2003. Effect of deficit irrigation on the yield and growth of the succeeding corn crop under Harren Plain condition. Ziraat-Facultesi-Dergisi-Ataturk-universities, 34(2): 117-
- Raj, J., Bagyaraj, D.J., and Manjunata, A. 1981. Influence of soil inoculation with vasicular arbuscular mycorrhiza and a phosphate dissolving bacterium on plant growth and p-uptake. Soil Biology and Biochemistry, 13: 105-
- Rusell, M.P., Wilhelm, W.W., Olsen, R.A., and Power, J.F. 1984. Growth analysis based degree day. Crop Science, 24: 28-
- Saxena, M.C. 1993. The challenge of developing biotic and abiotic stress resistance in cool-season. Food Legumes (Eds. Singh K.B. and Saxena M.C.) pp.3-14. John Wiley and Sons, New York.
- Scarsbrook, G.E., and Doss, D.B. 1993. Leaf area index and radiation as related to corn yield. Agronomy Journal, 65:459-
- Sit V., and Costello M.P. 1994. Catalog of curves for curve Fitting. Biometrics Information Hand book Series. Ministry of Forests, B. C. Victoria, Canada, 4: 1183- 9759.
- Suh, J.S., Song, Y.S., and Kim, K.S. 1995. Distribution of phosphate fractions in greenhouse soils located on southwest region in Korea. Journal of Korean Society of Soil Science and Fertilizer, 23: 270-
- Tollenaar, M., and Dwyer, L.M. 1999. Physiology of maize. In: Smith D.L. and Hamel C. (eds) Crop Physiology and Processes. Springer-Verlag Berlin Heidelberg, pp. 169-
- Turgut, C. 2000. Effect of plant populations and nitrogen does on fresh ear yield and yield components of sweet corn (Zea mays saccharata sturt.) grown under bursa conditions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 24: 341-
- Narsian, V., and Patel, H.H. 2000. Aspergillus aculeatus as a rock phosphate solubilizer. Soil Biology and Biochemistry, 32: 559-565.
- Wang, Z.M., Wdng, S.A., and Su, B.A. 1995. Accumulation and remobilization of stem reserves in wheat. CAB Abstract, 30(25): 10.
- Winter, S.R., and Ohlrogge, A.J. 1993. Leaf angel, leaf area and corn yield. Agronomy Journal, 65: 395-
- Wolf, D.W., Henderson, D.J., Hsiao, T.C., and Alvins, H. 1988. Interactive water and nitrogen effects on senescence of Maiz II. Photosynthetic decline and longevity of individual leaves. Agronomy Journal, 80: 865-
- Yushida, S. 1972. Physiological aspect of grain yield. Annual Reviews of Plant Physiology, 23:437-
- Yusuf, R.I., Siemens, J.C., and Bullock, D.G. 1999. Growth analysis of soybean under no-tillage and conventional tillage systems. Agronomy Journal, 91: 928-
)