نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات- دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت- دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

به منظور بررسی تاثیر مواد تنظیم کننده رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت تحت تنش رطوبتی، آزمایشی در سال زراعی 89-88 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل سه دور آبیاری (7، 11 و 15 روز) و فاکتور فرعی مصرف مواد ضد تعرق شامل ­سالیسیلیک اسید، پاکلوبوترازول و بدون مصرف ماده ضد تعرق بود. نتایج نشان داد استفاده از سالیسیلیک اسید در دورهای آبیاری 7، 11 و 15 روزه به ترتیب عملکرد دانه را به میزان 69/13، 24/17 و93/22 درصد، میانگین وزن دانه را به میزان24/10، 63/13، 79/16 درصد و عملکرد بیولوژیک را به میزان 36/13، 24/16، 84/18 درصد نسبت به تیمار بدون مصرف ماده ضد تعرق افزایش داده است. تیمار سالیسیلیک اسید از نظر اثر بر تعداد دانه در ردیف و تعداد دانه در بلال افزایش معنی­داری نسبت به تیمار بدون مصرف ماده مذکور داشت. مصرف پاکلوبوترازول در دور آبیاری 7 روزه باعث کاهش معنی­دار عملکرد دانه و میانگین وزن دانه به ترتیب به میزان 61/8 و 65/8 درصد نسبت به تیمار بدون مصرف پاکلوبوترازول شد. ولی در دور آبیاری 11 روزه مصرف پاکلوبوترازول باعث افزایش معنی­دار عملکرد دانه و میانگین وزن دانه به میزان 92/14 و 41/9 درصد نسبت به تیمار بدون مصرف ماده مذکور در همان دور آبیاری گردید. در دور آبیاری 15 روزه اثر مصرف پاکلوبوترازول در کاهش اثرات خشکی بیشتر نمایان شد به­طوری که افزایش معنی­دار عملکرد دانه و میانگین وزن دانه به میزان 81/17 و 96/12 درصد نسبت به تیمار بدون مصرف ماده مذکور به­دنبال داشت. نتایج این آزمایش حاکی از آن است که سالیسیلیک اسیدو پاکلوبوترازول در شرایط تنش خشکی متوسط و شدید می­توانند در کاهش اثرات خشکی موثر باشند. این اثر بخشی در دور آبیاری 15 روز بیش­تر از دور آبیاری 11 روز نمایان شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Salicylic Acid and Paclobutrazol on Yield and Yield Components of Maize (zea mays L.) Under Water Stress

نویسندگان [English]

  • A. Sepehri 1
  • S. Bayat 2

1 Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, University of Bu-Ali Sina

2 M.Sc. Student of Agronomy, Department of Agronomy and Plant Breeding University of Bu-Ali Sina

چکیده [English]

In order to investigate the effect of growth regulators to mitigate impact of water stress on yield and yield components of maize, an experiment was carried out in research farm of Bu-Ali Sina university of Hamedan in field season 2009. The experiment al design was a split plot in completely randomized block design with three replications. The main factor included three irrigation intervals (7, 11 and 15 days interval) as the main plot and antitranspiration substances (salicylic acid (SA) and paclobutrazol (PBZ)) as the sub-plot. The results showed that the interaction between SA andwater regimes (7, 11 and 15 days interval) significantly increased grain yield by 13.69, 17.24, 22.93 percentage, the mean of seed weight by 10.24, 13.63, 16.79 percentage and biological yield by 13.36, 16.24, 18.84 percentage compared to untreated plants, respectively. The number of grains per row and the number of grains per ear significantly increased under SA treatment compared to untreated plants. The interaction between PBZ and 7 days interval significantly decreased grain yield and the mean of seed weight by 8.61, 8.65 percentage compared to untreated plants, respectively. The interaction between PBZ and 11 days interval significantly increased grain yield and the mean of seed weight by 14.92, 9.41 percentage compared to untreated plants, respectively. The interaction between PBZ and 15 days interval significantly increased grain yield and the mean of seed weight by 17.81, 12.96 percentage compared to untreated plant, respectively. The present investigation suggests that exogenous application of SA and PBZ may help reduce the adverse effects of drought in maize.