نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• محمد عظیمی گندمانی ¹
• اشکبوس دهداری ²
• هوشنگ فرجی ²
• محسن موحدی دهنوی ²
• مصطفی علی نقی زاده ¹

¹ مربی آموزشی، گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور و دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه یاسوج

² استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج

چکیده

این آزمایش در سال زراعی 1386-1385 به منظور ارزیابی فلورسانس کلروفیل و برخی خصوصیات فیزیولوژیک ارقام بهاره کلزا تحت تنش شوریدر گلخانه تحقیقاتی دانشگاه یاسوج به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. عامل اول شامل چهار سطح شوری 92/1(شاهد)، 87/9، 6/19 و 94/21 دسی‌زیمنس بر متر ( حاصل از کلرید‌سدیم و کلریدکلسیم با نسبت مولی 20 به 1 در محلول هوگلند) و عامل دوم هشت رقم کلزای بهاره شامل (Hyola 330، PP-401-15E، RGSoo، Oftion 500، Hyola 60، Hyola 401، PP-308-8 و PP-401-16) بودند. پارامتر‌های فلورسانس کلروفیل (حداکثر عملکرد کوآنتومی فتوسیستم دو (Fv/Fm)، عملکرد کوآنتومی فتوسیستم دو (ΦPSII)، خاموشی فتوشیمیایی(qp) محتوی کلروفیل و ﻣﺆلفه خاموشی غیر فتوشیمیایی (qN))، محتوای پرولین، عملکرد دانه و روغن اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد رقم Hyola 60 که از نظر صفات ΦPSII ، Fv/Fm (در مرحله رویشی و زایشی)، خاموشی فتوشیمیایی، کلروفیل a، کلروفیل b، مجموع کلروفیل a وb، ماده خشک کل، عملکرد دانه و عملکرد روغن در سطوح بالای شوری نسبت به سایر ارقام میانگین بالاتری داشت به عنوان رقم متحمل به شوری و رقم PP-401-15E که در سطوح بالای شوری، پایین‌ترین رتبه در تمام صفات مورد بررسی بجز ﻣﺆلفه خاموشی غیر فتوشیمیایی را به خود اختصاص داده بود، به عنوان رقم حساس به شوری ارزیابی شد.

کلیدواژه‌ها

• کلزا
• پرولین
• تنش شوری
• فلورسانس کلروفیل
• محتوای کلروفیل

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Chlorophyll Fluorescence and Physiological Characteristics of Spring Rapeseed (Brassica rapa L.) Cultivars Under Salt Stress

نویسندگان [English]

• M Azimi Gandomani ¹
• A. Dehdari ²
• H. Faraji ²
• M. Movahhedi Dehnavi ²
• M. Alinaghizadeh ¹

¹ Department of Agriculture Science, Payamenour University, Tehran, Iran and M.Sc. Student, University of Yasouj

² Assistant Professor, Faculty of Agriculture, University of Yasouj

چکیده [English]

The present study was conducted in order to evaluate the response of chlorophyll fluorescence and physiological characteristics of spring rapeseed cultivars in salin condition at Yasouj University in 2006/2007. Four salinity levels [(1.92 (as control), 9.87, 19.6 and 21.94 dSm-1 (NaCl and CaCl2 with 20 to 1 ratio)] and eight cultivars (PP-308-8,PP-401-16, Hyola330, Hyola60, Hyola401,Rgsoo,Oftion500 and PP-401-15E) were examined in a factorial experiment based on completely randomized design with three replications in greenhouse conditions. Parameters of chlorophyll fluorescence were recorded on the fully expanded youngest leaf at vegetative and reproductive (20 day after blooming) stages. Parameters of fluorescence (Maximum quantum yield of PSII (Fm/Fm), Quantum yield of PSII (ΦPSII), Photochemical quenching (qP) and Non-photochemical quenching (qN)), content of chlorophyll (chla, chlb and chla+b), proline, total dry wight, grain and oil yield were measured. Analysis of variance indicated that effect of salinity, cultivar and interaction of salinity × cultivar were significant for all the above mentioned characters. Results showed that by increasing salinity level the characters were significantly reduced except Non-photochemical quenching (qN) and praline. Generally, based on all aspects, Hyola60 cultivar which showed higher amount for ΦPSII (at vegetative and reproductive),Fv/Fm (at vegetative and reproductive), qP(at vegetative and reproductive), chla,chlb,chla+b, total dry wight, grain yield and oil yield in high salinity levels and PP-401-15Ecultivar which showed low amount for all the above characters except for qN (at vegetative and reproductive) in high salinity levels were introduced as the most tolerant and sensitive cultivars to salinity, respectively.