تولیدات گیاهی - مقالات آماده انتشار

بررسی تأثیر پیش‌تیمار و اندازه‌ی بذر بر ویژگی‌های کمی و کیفی دو ژنوتیپ پیاز خوراکی (.Allium cepa L)

موسی ایزدخواه شیشوان؛ مهدی تاج بخش شیشوان؛ جلال جلیلیان؛ بهمن پاسبان اسلام

دوره 39، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 15-30

https://doi.org/10.22055/ppd.2017.12064

چکیده

به‌منظور ارزیابی تأثیر پرایمینگ و اندازه‌یبذر برویژگی‌های کمی و کیفی ژنوتیپ‌های پیاز خوراکی، پژوهش حاضردردو سال زراعی (1391 و 1392)به‌صورت فاکتوریل درقالبطرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز ... بیشتر به‌منظور ارزیابی تأثیر پرایمینگ و اندازه‌یبذر برویژگی‌های کمی و کیفی ژنوتیپ‌های پیاز خوراکی، پژوهش حاضردردو سال زراعی (1391 و 1392)به‌صورت فاکتوریل درقالبطرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل پرایمینگ در چهار سطح (هیدروپرایمینگ با آب مقطر، اسموپرایمینگ با نیترات پتاسیم، پرایمینگ با استفاده ازماده‌ی فولامین وشاهد)، اندازه‌ی بذر در سه سطح (ریز با قطر 2/6، متوسط با قطر 2/8 و درشت با قطر 3 میلی‌متر) و ژنوتیپ در دو سطح (قرمزآذرشهر و زرقان)بود. ویژگی‌های عملکرد تر و خشک سوخ، وزن تر و خشک سوخ، درصد ماده خشک و مواد جامد محلول میزان خاکستر سوخ و برگ، میزان pH سوخ و غلظت اسید پیروویک مورد بررسی قرار گرفت. اثر پیش‌تیمار و اندازه بذر از نظر تمام ویژگی‌ها از لحاظ آماری تفاوت معنی‌دار را نشان داند و پرایمینگبذرموجببهبودویژگی‌های کمی و کیفی سوخ گردیدبه‌طوری که بیشترین عملکردهای تر و خشک سوخ، درصد ماده خشک و مواد جامد محلول به‌ترتیب 58/17، 7/27 تن در هکتار و 12/54، 13/67 درصد بهپرایمینگ با فولامینتعلقداشت و کمترین آن‌ها از تیمار شاهد به‌دست ‌آمد. مقایسه میانگین‌ها نشاندادکه بیشترینعملکرد تر و خشک سوخ، درصد ماده خشک و مواد جامد محلول به‌ترتیب 58/99، 7/37 تن در هکتار و 11/14، 12/45 درصد از بذور درشتو کمترین آن‌ها از بذر ریز به‌دست ‌آمد. مقایسه میانگین ژنوتیپ‌ها نشان داد، قرمزآذرشهر با بیشترین عملکرد تر (53/46 تن در هکتار)، عملکرد خشک سوخ (6/68 تن در هکتار)، ماده خشک (11/81 درصد) و مواد جامد محلول (12/62 درصد) ژنوتیپ برتر شناخته شد.

بررسی ریزازدیادی نرگس شیراز (.Narcissus tazetta L) با استفاده از ریزنمونه برگ

نسیم ایران پاک؛ سپیده کلاته جاری؛ سیامک کلانتری

دوره 36، شماره 4 ، اسفند 1392، ، صفحه 15-28

چکیده

در این تحقیق به منظور بررسی ریزازدیادی نرگس شیراز از ریزنمونه های برگ استفاده شد. ریزنمونه های برگ پس از گندزدایی، جهت استقرار به محیط کشت پایه MS همراه با غلظت های مختلفی از IBA یاNAA همراه با BA ... بیشتر

تأثیر کودهای شیمیایی و آلی بر بعضی خصوصیات شیمیایی سیلاژ گیاه کنگر فرنگی (Cynara scolymus)

اسفندیار فاتح؛ محمدرضا چایی چی؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ علی اشرف جعفری؛ داریوش مظاهری

دوره 33، شماره 1 ، شهریور 1389، ، صفحه 15-31

چکیده

این پژوهش در سال 1385 و 1386 به منظور بررسی تاثیر تیمارهای کودی بر برخی خواص علوفه سیلویی گیاه کنگرفرنگی ((Cynara scolymus با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی در چهارتکرار در مزرعة آموزشی و پژوهشی گروه زراعت و ... بیشتر این پژوهش در سال 1385 و 1386 به منظور بررسی تاثیر تیمارهای کودی بر برخی خواص علوفه سیلویی گیاه کنگرفرنگی ((Cynara scolymus با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی در چهارتکرار در مزرعة آموزشی و پژوهشی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکدة علوم زراعی و دامی دانشگاه تهران انجام شد. تیمارهای کودی اعمال شده شامل پنج سطح کود شیمیایی، چهار سطح کود دامی، پنج سطح کود دامی و شیمیایی به عنوان تیمار تلفیقی و تیمار شاهد(بدون استفاده از کودهای دامی و شیمیایی) بودند. نتایچ نشان دادکه سیستم حاصل خیزی خاک به طور معنی داری بر کیفیت سیلاژ کنگرفرنگی تاثیر داشت. بیشترین مقدار پروتئین خام سیلو مربوط به تیمار شماره 15 (40 تن کود دامی در هکتار) با مقدار 7/12 درصد و کمترین مقدار پروتئین خام مربوط به تیمار شاهد با مقدار 2/8 درصد بود. در طی فرآیند سیلو کردن، مقدارکربوهیدرات های محلول در آب کاهش پیدا کرد. پروتئین خام، کربوهیدرات محلول در آب و درصد ماده خشک قابل هضم، با افزایش کود دامی افزایش و الیاف نا محلول در شوینده اسیدی (ADF) کاهش پیدا کرد. نتایج کلی آزمایش نشان داد که کنگر فرنگی دارای کیفیت علوفه و سیلوی مناسبی نسبت به سایر گیاهان علوفه ای می باشد. علوفه سیلو شده کنگر فرنگی دارای کیفیت کمتری نسبت به یونجه بود، ولی تقریبا با سیلوی ذرت با دانه کم مشابهت داشت و با این حال کیفیت سیلوی این گیاه از سیلوی سورگوم بیشتر بود؛اما بایستی مطالعات بیشتر و تکمیلی بر روی این گیاه دارویی و علوفه ای انجام گیرد.

تأثیر مقادیر نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا تحت تنش قطع آبیاری در مراحل مختلف رشد

مصطفی احمدی؛ محمد جعفر بحرانی

دوره 33، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 15-30

چکیده

کلزا ((Brassica napus L. یکی از مهم‌ترین دانه‌های روغنی است که در سال‌های اخیر مورد توجه بسیار قرار گرفته است؛ لذا کشت، تولید و مدیریت صحیح آن جهت افزایش عملکرد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به منظور ... بیشتر کلزا ((Brassica napus L. یکی از مهم‌ترین دانه‌های روغنی است که در سال‌های اخیر مورد توجه بسیار قرار گرفته است؛ لذا کشت، تولید و مدیریت صحیح آن جهت افزایش عملکرد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به منظور بررسی تأثیر چهار سطح کود نیتروژن (0، 75 ، 150، 225 کیلوگرم در هکتار) در کرت های فرعی و چهار سطح تنش قطع‌ آبیاری ‌(آبیاری در‌تمام مراحل رشد کلزا (تیمار شاهد)، و تنش در دوره‌های به ترتیب گلدهی، خورجین‌دهی و دانه ‌بندی) به عنوان کرت اصلی بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا، آزمایشی در سال‌های 1385 و 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه) روی رقم طلایه کلزا انجام شد. نتایج نشان داد که بیش ترین میزان عملکرد دانه، تعداد خورجین، وزن هزاردانه از تیمار‌شاهد آبیاری و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار‌ حاصل شد. با افزایش میزان نیتروژن، ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد شاخه‌های فرعی، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه افزایش معنی‌داری یافتند. کم ترین وزن هزاردانه مربوط به تیمار بدون مصرف کود نیتروژن و تنش در مرحله دانه‌بندی بود. با افزایش مصرف نیتروژن درصد روغن دانه کاهش یافت؛ به نحوی که بالاترین درصد‌ روغن‌دانه در تیمار ‌شاهد آبیاری و 75 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل گردید. نتایج نشان داد کلزا از کودپذیری نسبتاً بالایی برخوردار می باشد و گلدهی نیازمندترین مرحله رشدی گیاه است که با انجام آبیاری در این مرحله می‌توان از کاهش عملکرد جلوگیری‌کرد.

تأثیر سطوح مختلف پتاسیم و کلسیم بر رشد، غلظت عناصر غذایی و عملکرد گل بریده رز (.Rosa hybrida L) رقم وندتا

شهرام کیانی؛ محمد جعفر ملکوتی؛ کامران میرزاشاهی

دوره 34، شماره 2 ، بهمن 1390، ، صفحه 15-26

چکیده

به‌منظور مطالعه ی تأثیر سطوح مختلف پتاسیم و کلسیم بر رشد، غلظت عناصر غذایی و عملکرد گل رز در شرایط آب‌کشت، آزمایشی در سال 1386 به مدت یک سال در گلخانه ی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول انجام شد. آزمایش ... بیشتر به‌منظور مطالعه ی تأثیر سطوح مختلف پتاسیم و کلسیم بر رشد، غلظت عناصر غذایی و عملکرد گل رز در شرایط آب‌کشت، آزمایشی در سال 1386 به مدت یک سال در گلخانه ی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد دزفول انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو عامل غلظت پتاسیم و کلسیم در محلول غذایی با چهار تکرار روی گل رز رقم وندتا اجرا شد. پتاسیم شامل سه سطح 0/1، 0/5 و 0/10 میلی‌مولار در لیتر و کلسیم شامل دو سطح 6/1 و 8/4 میلی‌مولار در لیتر بود. نتایج نشان داد هیچ کدام از شاخص‌های رشد رویشی تحت تأثیر سطوح مختلف پتاسیم و کلسیم و همچنین برهمکنش آن ها قرار نگرفتند. با افزایش غلظت پتاسیم در محلول غذایی، غلظت این عنصر در تمامی قسمت‌های گل رز به طور معنی‌داری (01/0P<) افزایش یافت. در حالی که غلظت کلسیم ریشه، برگ و گلبرگ و غلظت منیزیم ریشه و برگ دچار کاهش معنی‌دار شدند. یک رابطه‌ی رگروسیونی بین غلظت پتاسیم و کلسیم برگ دیده شد (78/0=r2). با افزایش غلظت کلسیم در محلول غذایی، غلظت پتاسیم در تمامی قسمت‌های گل رز کاهش و غلظت کلسیم در تمامی قسمت‌ها به غیر از برگ افزایش معنی‌دار یافتند. در هر دو نوبت برداشت، کاربرد پتاسیم در محلول غذایی به میزان 0/5 میلی‌مولار در لیتر منجر به افزایش عملکرد گل رز در مقایسه با سطوح 0/1 و 0/10 میلی‌مولار در لیتر آن شد. همچنین افزایش میزان کلسیم در محلول غذایی از 6/1 به 8/4 میلی‌مولار در لیتر، منجر به افزایش معنی‌دار عملکرد گل رز شد. براساس نتایج این آزمایش به منظور کاهش اثرات ناهمسازی بین پتاسیم و کلسیم، بهبود تعادل تغذیه‌ای و افزایش عملکرد گل رز، میزان مطلوب این دو عنصر در محلول غذایی برای تولید گل بریده رز رقم وندتا در شرایط آب‌کشت به ترتیب 0/5 و 8/4 میلی‌مولار در لیتر پیشنهاد می‌شود.

بررسی برخی شاخص‌های رشدی و کیفی توتون (.Nicotiana tabacum L) تحت تأثیر کودهای شیمیایی و آلی

زینب رئیسی؛ محمود رضا تدین؛ سیف اله فلاح

دوره 40، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 15-28

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12451

چکیده

این آزمایش به‌منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و آلی بر شاخص‌های رشدی و کیفی توتون رقم بارلی، در سال زراعی 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار ... بیشتر این آزمایش به‌منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و آلی بر شاخص‌های رشدی و کیفی توتون رقم بارلی، در سال زراعی 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای کودی شامل کمپوست، ورمی‌کمپوست و کود شیمیایی بر اساس نیاز گیاه، 50 درصد کمپوست + 50 درصد کود شیمیایی، 50 درصد ورمی‌کمپوست + 50 درصد کود شیمیایی و تیمار شاهد (بدون کود) بودند. نتایج نشان داد کاربرد تمامی کودهای شیمیایی و آلی، شاخص سطح برگ، سرعت جذب خالص، سرعت رشد محصول و وزن خشک کمربرگ توتون را افزایش دادند. بیشترین میزان شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت جذب خالص و وزن خشک کمربرگ (2833 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کود شیمیایی به‌دست آمد. پس از تیمار کود شیمیایی بیشترین مقادیر پارامترهای ذکر شده به تیمار حاوی کمپوست اختصاص داشت که نسبت به شاهد تفاوت معنی‌داری نشان داد.بیشترین میزان نیکوتین و کمترین میزان خاکستر برگ در تیمار ورمی‌کمپوست مشاهده شد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان‌دهنده تأثیر بیشتر کودهای شیمیایی و پس از آن کمپوست بر شاخص‌های رشدی و وزن خشک کمربرگ بود اما صفات کیفی توتون متأثر از ورمی‌کمپوست بوده و افزایش معنی‌داری نسبت به این تیمارها نشان داد.لذا جهت حصول کیفیت بالا استفاده از ورمی‌کمپوست و جهت تولید ماده خشک بیشتر، استفاده از کود شیمیایی یا کمپوست قابل توصیه می‌باشد.

برهمکنش اثرات اسید اگزالیک و زمان انبارمانی بر برخی خصوصیات کیفی آلوی رقم شابلون

حسیبن خسروابادی؛ فریال وارسته؛ اسماعیل سیفی

دوره 40، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 15-24

https://doi.org/10.22055/ppd.2017.13113

چکیده

آلو به‌عنوان یک میوه فرازگرا، تولید اتیلن و سرعت تنفس بالایی در مرحله رسیدن دارد که دلیل عمر پس از برداشت کوتاه این میوه می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر تیمار پس از برداشت اسید اگزالیک بر عمر انباری و خصوصیات ... بیشتر آلو به‌عنوان یک میوه فرازگرا، تولید اتیلن و سرعت تنفس بالایی در مرحله رسیدن دارد که دلیل عمر پس از برداشت کوتاه این میوه می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر تیمار پس از برداشت اسید اگزالیک بر عمر انباری و خصوصیات کیفی میوه آلوی رقم شابلون در استان گلستان، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با دو عامل غلظت اسید اگزالیک (صفر، 2، 4 و 6 میلی‌مولار) و دوره انبارمانی (صفر، دو، چهار و شش هفته) و در سه تکرار در سال 1393 اجرا گردید. میوه‌ها به مدت 3 دقیقه در محلول اسید اگزالیک غوطه‌ور و پس از حذف رطوبت سطحی در دمای 4 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 80 درصد انبار شدند. نتایج نشان داد افزایش غلظت اسید اگزالیک باعث افزایش مواد جامد محلول تا اواخر هفته چهارم انبارمانی گردید. بیشترین (۲۱/۱ درصد) و کمترین (۳۸/0 درصد) اسیدیته قابل تیتر به‌ترتیب در هفته دوم در تیمار 6 میلی‌مولار و هفته ششم در تیمار 2 میلی‌مولار ثبت شد. در پایان انبارمانی غلظت 6 میلی‌مولار سبب حفظ بیشترین ویتامین ث (۶۳/۱۱ میلی‌گرم در ۱۰۰ گرم) شد. اثر متقابل اسید اگزالیک و زمان انبارمانی بر میزان فنل و فلاونوئید کل به ترتیب در سطح یک و پنج درصد معنی‌دار بود. درصد کاهش وزندر پایان هفته ششم به میزان ۹۶/۹ درصد رسید. کمترین میزان شاخص قهوه‌ای شدن بدون تفاوت معنی‌دار، در تیمارهای 2 (۱۱/۴۱ درصد) و ۴ (۸۹/۴۳ درصد) میلی‌مولار مشاهده شد. در کل تیمار پس از برداشت اسید اگزالیک با غلظت ۴ میلی‌مولار می‌تواند به‌عنوان ترکیبی طبیعی و ایمن برای حفظ کیفیت و افزایش انبارمانی آلو استفاده شود.

تأثیر تلقیح قارچ میکوریز (Rhizophagus irregularis) در سطوح مختلف کم آبیاری بر تولید ریزغده در سیب‌زمینی

خسرو پرویزی؛ یحیی پرویزی؛ عبداله نوایی

دوره 40، شماره 3 ، آذر 1396، ، صفحه 15-26

https://doi.org/10.22055/ppd.2017.19706.1402

چکیده

به‌منظور بررسی اثر قارچ میکوریز آربسکولار در شرایط کم آبیاری بر عملکرد کمی ریزغده‌های سیب‌زمینی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و در شرایط گلخانه به اجرا درآمد. تیمارها ... بیشتر به‌منظور بررسی اثر قارچ میکوریز آربسکولار در شرایط کم آبیاری بر عملکرد کمی ریزغده‌های سیب‌زمینی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و در شرایط گلخانه به اجرا درآمد. تیمارها عبارت بودند از: سطوح آبیاری شامل 100 درصد ظرفیت مزرعه (شاهد)، 85 درصد، 75 درصد و 65 درصد ظرفیت مزرعه و دو سطح تلقیح ریزغده‌های رقم سانته با قارچ میکوریز گونه Rhizophagus irregularis و عدم تلقیح با قارچ مذکور. درصد کلونیزاسیون ریشه، تعداد ریزغده تولیدی در اندازه‌های کوچکتر از 3 گرم، 3 تا 5 گرم و بزرگتر از 5 گرم و هم‌چنین درصد ماده خشک ریزغده از صفات مورد اندازه‌گیری بودند. نتایج نشان داد که قارچ مذکورقابلیت بالایی در جهت ایجاد کلونیزاسیون با گیاهچه‌های سیب‌زمینی دارد (متوسط 08/68 درصد). در تیمار میکوریزی با 85 درصد تأمین آب در حد ظرفیت مزرعه تعداد ریزغده بیشتری در اندازه‌های مختلف تولید شد که ریزغده تولید شده در اندازه 3 تا 5 گرم تفاوت معنی‌داری با دیگر سطوح آبیاری داشت. از طرفی در تیمارهای میکوریزی در مقایسه با تیمارهای غیر میکوریزی تعداد ریزغده افزایش پیدا کرد. در مجموع در تولید تعداد ریزغده و درصد ماده خشک آن، تیمارهای میکوریزی با تأمین 65 و 75 درصد ظرفیت مزرعه، وضعیتی هم سطح و قابل رقابت با عدم کاربرد میکوریز در تیمارهای 100 و 85 درصد داشتند.

تأثیر محلول‌پاشی گاما-آمینو بوتیریک اسید بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی گوجه‌فرنگی رقم نامیب تحت تنش شوری

لولاو زارعی؛ محمود کوشش صبا؛ یاور وفایی؛ تیمور جوادی

دوره 41، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 15-28

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.13547

چکیده

تنش شوری و تجمع املاح در سطح خاک، یکی از مهم‌ترین تنش‌های غیرزیستی محدودکننده تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران می‌باشد. یکی از روش‌های به حداقل رساندن اثرات مضر تنش شوری استفاده ... بیشتر

اثر تنش آبی بر برخی ویژگی‌های رشدی و فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های برتر زیتون (Olea europaea L.) در شرایط گلدان

رحمت اله غلامی؛ حجت اله غلامی

دوره 41، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 15-28

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.22497.1483

چکیده

چکیدهاین پژوهش به منظور ‌بررسی اثر تنش آبی بر ویژگی‌های رشدی و فیزیولوژیکی هفت ژنوتیپ بومی برتر زیتون در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو واقع در استان کرمانشاه در سال زراعی 94-93 اجرا گردید. ژنوتیپ‌های ... بیشتر چکیدهاین پژوهش به منظور ‌بررسی اثر تنش آبی بر ویژگی‌های رشدی و فیزیولوژیکی هفت ژنوتیپ بومی برتر زیتون در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو واقع در استان کرمانشاه در سال زراعی 94-93 اجرا گردید. ژنوتیپ‌های بومی برتر زیتونD1، Dd1، GW،Ps1 ،Bn3،Bn6 و Ds17 درآزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار تحت چهار تیمار آبیاری قرار گرفتند. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری به میزان 100 درصد آبیاری (شاهد)، 80، 60 و 50 درصد تبخیر و تعرق بودند، به‌طوری‌که تیمار 100 درصد به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شد. به‌ منظور تعیین پاسخ ژنوتیپ‌ها به تنش خشکی صفات رویشی مانند ارتفاع، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ، وزن تر و خشک شاخه و ریشه، نسبت وزن خشک ریشه به شاخه و نیز صفات فیزیولوژیکی محتوای نسبی آب برگ، درصد نشت یونی، مقدار کلروفیل کل و مالون‌دی‌آلدهید ثبت گردید. عملیات آماری تجزیه واریانس و مقایسه میانگین‌ها به روش دانکن انجام گرفت. نتایج نشان داد که ژنوتیپ Bn3 بیشترین ارتفاع و ژنوتیپD1 کمترین ارتفاع را داشت. ژنوتیپ Bn3 بیشترین تعداد برگ را داشته اگر چهژنوتیپ‌های D1،Dd1 و ژنوتیپ Gw در یک کلاس قرار گرفتند اما از نظر مقدارکمترین تعداد برگ مربوط به ژنوتیپ D1 بود. بین ژنوتیپ‌ها از لحاظ وزن تر و خشک برگ تفاوت معنی‌داری وجود داشت به‌طوری‌که بیشترین وزن تر و خشک برگ مربوط به ژنوتیپ Bn3 و کمترین وزن تر و خشک برگ مربوط به ژنوتیپ D1 بود. بین ژنوتیپ‌ها از لحاظ وزن تر و خشک شاخه و ریشه و نیز نسبت وزن خشک ریشه به شاخهتفاوت معنی‌داری وجود داشت به‌طوری‌که بیشترین وزن تر و خشک شاخه مربوط به ژنوتیپ Ds17 و کمترین وزن ‌تر و خشک ریشه مربوط به ژنوتیپ Gw بود. ژنوتیپ‌های Bn3و Dd1 بیشترین نسبت وزن خشک ریشه به شاخه را داشتند و کمترین نسبت مربوط به ژنوتیپ Bn6 بود. از نظر صفات فیزیولوژیکی ژنوتیپ Bn3 و Ds17 دارای بیشترین مقدار درصد محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیلکل بودند. میزان درصد نشت یونی و مالون‌دی‌آلدهید در ژنوتیپ Bn3 و Ds17 کمترین مقدار بود. بنابرین این دو ژنوتیپ به‌عنوان ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی معرفی می‌گردند.

تأثیر اسید‌سالیسیلیک بر برخی خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی زیتون رقم "کنسروالیا" (Olea europaea cv. ‘Konservalia’) تحت شرایط تنش خشکی

نرگس شفیعی؛ اسمعیل خالقی؛ نوراله معلمی

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 15-30

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22031.1477

چکیده

این پژوهش به ‌منظور بررسی اثر چهار سطح مختلف اسید‌سالیسیلیک (صفر،نیم،یکو دومیلی‌مولار) و سه سطح آبیاری (100، 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه) بر برخی خصوصیات رشدی وبیوشیمیایی نهال زیتون رقم "کنسروالیا" به‌صورت ... بیشتر این پژوهش به ‌منظور بررسی اثر چهار سطح مختلف اسید‌سالیسیلیک (صفر،نیم،یکو دومیلی‌مولار) و سه سطح آبیاری (100، 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه) بر برخی خصوصیات رشدی وبیوشیمیایی نهال زیتون رقم "کنسروالیا" به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394-1395 اجرا گردید. نتایج مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که در سه سطح آبیاری (ETc 100 درصد، ETc 66 درصد و ETc 33 درصد) مقدار وزن ‌تر و خشک‌ریشه، ساقه و برگ در گیاهان تیمار‌شده با اسید‌سالیسیلیک نسبت به گیاهان تیمار‌نشده با اسید‌سالیسیلیک از مقادیر بالاتری برخوردار بود. همچنین نتایج مقایسه میانگین برهمکنش آبیاری و اسید‌سالیسیلیک بر محتوای کلروفیل، کربوهیدرات محلول کل و پرولین برگ نشان داد که با کاهش مقدار آب آبیاری از 100 به 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه، محتوی کلروفیل (کلروفیل a، b و کل) کاهش یافت در حالی‌که محتوی کلروفیل، کربوهیدرات محلول کل و پرولین برگ در نهال‌های آبیاری‌شده با 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه و محلول‌پاشی‌شده با 2 میلی‌مولار اسید‌سالیسیلیک نسبت به گیاهان محلول‌پاشی‌نشده از مقدار بالاتری برخوردار بود. همچنین نتایج آنالیز تکراری نشان داد که کمترین مقدار محتوای کلروفیل پس از 90 روز پس از اعمال تیمار مربوط به گیاهان آبیاری‌شده با 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه بود در حالی‌که کمترین مقدار پرولین پس از 90 روز پس از تیمار، در هر دو رژیم آبیاری 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه در گیاهان محلول‌پاشی نشده با اسید‌سالیسیلیک گزارش گردید. لذا به نظر می‌رسد که محلول‌پاشی با غلظت 2 میلی‌مولار اسید‌سالیسیلیک در تیمار آبیاری 66 و 33 درصد موجب کاهش اثرات منفی تنش خشکی در گیاه زیتون ‌شده است.

همبستگی عملکرد و صفات کیفی ارقام چغندرقند با شاخص های بیماری ریزومانیا در شرایط آلودگی مزرعه

مسعود احمدی؛ حسن حمیدی؛ جمشید سلطانی ایدلیکی؛ جواد رضایی؛ مژده کاکوئی نژاد

دوره 45، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 15-28

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.32377.1873

چکیده

بیماری ویروسی ریزومانیا از عوامل محدود‌کننده زراعت چغندرقند بوده و عملکرد آن را به شدت کاهش می‌دهد. مهم‌ترین راهکار مقابله با این بیماری استفاده از ارقام مقاوم است. به منظور بررسی همبستگی عملکرد و ... بیشتر بیماری ویروسی ریزومانیا از عوامل محدود‌کننده زراعت چغندرقند بوده و عملکرد آن را به شدت کاهش می‌دهد. مهم‌ترین راهکار مقابله با این بیماری استفاده از ارقام مقاوم است. به منظور بررسی همبستگی عملکرد و صفات کیفی ارقام چغندرقند با شاخص‌های بیماری ریزومانیا، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با استفاده از 12 رقم مختلف چغندرقند در چهار تکرار در مزرعه با آلودگی طبیعی به بیماری ریزومانیا در منطقه تربت جام طی سال‌های 1396 و 1397 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ‌های مختلف چغندرقند از نظر کلیه صفات مورد مطالعه به استثنای میزان سدیم تفاوت معنی‌داری وجود داشت. تجزیه خوشه‌ای عملکرد، کیفیت محصول و هم‌چنین شاخص آلودگی به بیماری ریزومانیا، ارقام مختلف چغندرقند را به سه گروه مقاوم، نیمه مقاوم و حساس دسته‌بندی نمودند. همبستگی بین صفات در شرایط آلودگی طبیعی مزرعه و استفاده از ارقام با مقاومت متفاوت به بیماری ریزومانیا، روند متفاوتی داشت. در ارزیابی کلیه ارقام با سطوح مختلف مقاومت، همبستگی بسیار معنی‌داری بین عملکرد قند خالص با صفات نمره رشد برگ (**88/0=r)، نمره رشد ریشه (**85/0=r)، شدت وقوع بیماری (**84/0-=r) و شاخص آزمون الایزا (**67/0-=r) مشاهده شد. لذا صفات مزبور شاخص‌های مناسبی برای ارزیابی مقاومت ارقام نسبت به بیماری ریزومانیا می‌باشند. علاوه بر این همبستگی بین شاخص آزمون الایزا با شدت وقوع بیماری (**83/0=r)، نمره رشد برگ (**61/0-=r) و نمره رشد ریشه (**67/0-=r) بسیار معنی‌دار بود.

بررسی سازگاری و خصوصیات رویشی و زایشی برخی از ارقام زیتون در شرایط آب و هوایی سرپل ذهاب

عیسی ارجی؛ علی اصغر زینانلو؛ ابوالمحسن حاجی امیری؛ مرزبان نجفی

دوره 35، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 17-27

چکیده

به منظور بررسی سازگاری برخی از ارقام تجارتی زیتون آزمایشی با 14 رقم زیتون در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در کلکسیون ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو از سال 1383 تا 1387 روی درختانی که در سال 1379 کاشته شده ... بیشتر به منظور بررسی سازگاری برخی از ارقام تجارتی زیتون آزمایشی با 14 رقم زیتون در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در کلکسیون ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو از سال 1383 تا 1387 روی درختانی که در سال 1379 کاشته شده بودند به اجرا درآمد. در این راستا صفات مختلفی از قبیل صفات رویشی و زایشی در درختان ارقام مورد مطالعه اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد، ارقام مختلف تفاوت معنیداری از لحاظ رشد رویشی از قبیل ارتفاع، رشد عرضی و سطح مقطع تنه داشتند بهطوریکه ارقاممیشن، روغنیو سویلانا دارای رشد بیشتر و ارقام آمفی سیس، آربکین و ابوسطل نسبت به بقیه رشد کمتری داشتند. اندازهگیری صفات زایشی تفاوت معنیدار را در بین ارقام نشان داد. وزن میوه در ارقام آمیگدالولیا، کنسروالیا و ابوسطل بیشتر از بقیه ارقام بود، بهطوریکه به ترتیب 5/6 ، 6 و 9/5 گرم متوسط وزن میوه در آنها بود. ارقام کرونائیکی و آربکین وزن میوه کمتری در مقایسه با دیگر ارقام داشتند. درصد گوشت میوه در ارقام کنسروالیا و آمیگدالولیابیشتر از بقیه ارقام بود.نسبت گوشت به هسته ارقام کنسروالیا، مانزانیلا و سویلانا در مقایسه با ارقام دیگر بالاتر بود. ارقام آمیگدالولیا، روغنی، آمفی سیس و زرد به ترتیب با 34/21، 35/18، 69/16 و 91/15 درصد روغن در ماده تر بیشترین درصد روغن را داشتند. میزان عملکرد در ارقام کنسروالیا و سویلانا و پایداری تولید میوه آنها در مقایسه با دیگر ارقام بالاتر بود. لذا بهطورکلی ارقام کنسروالیا و سویلانا برای تولید میوه کنسروی برای منطقه مناسب هستند و از لحاظ تولید روغن رقم مناسبی مشخص نشد.

ارزیابی کاهش عملکرد کلزا (Brassica napus L. ) و تفکیک میزان تاثیر عوامل موثر بر آن در کشت‌های تاخیری

عبدالامیر راهنما

دوره 35، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 17-25

چکیده

عواملی از قبیل آماده نبودن شرایط تهیه بستر، فراهم نبودن نهاده‌ها، یا تناوب زراعی رایج در منطقه معمولا از جمله عواملی هستند که سبب تاخیر در کاشت کلزا می‌شوند، آزمایش حاضر با هدف ارزیابی میزان خسارت ناشی ... بیشتر عواملی از قبیل آماده نبودن شرایط تهیه بستر، فراهم نبودن نهاده‌ها، یا تناوب زراعی رایج در منطقه معمولا از جمله عواملی هستند که سبب تاخیر در کاشت کلزا می‌شوند، آزمایش حاضر با هدف ارزیابی میزان خسارت ناشی از تاخیر در کاشت، تعیین و تفکیک میزان اثر مهم ترین عوامل موثر در عملکرد کلزا هیبرید Hyola308 در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با هفت تاریخ کاشت15/8 الی27/9 بـه فاصلـه یـک هفتـه، طـی دو سـال زراعی 85-1384 و 86-1385 در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اهواز اجرا گردید. نتایج نشان داد که تاخیر در کاشت کلزا سبب افزایش معنی‌دار فاصله زمانی کاشت تا سبز شدن، کاهش درصد سبز شدن، کاهش طول دوره گلدهی و رسیدگی گردید. کاهش طول دوره‌های زایشی گیاه سبب کاهش معنی‌دار تعداد خورجین در بوته ، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه و روغن به میزان 6/2 درصد به ازاء هر روز تاخیر گردید. بررسی همبستگی صفات و اجزاء عملکرد و تفکیک اثرات مستقیم و غیرمستقیم آنها نشان داد که تاریخ شروع گلدهی بیش ترین تاثیر مستقیم و تاثیر از طریق سایر عوامل را بر عملکرد دانه و روغن داشت؛ لذا تاریخ کاشت باید به گونه‌ای تنظیم گردد تا شروع گلدهی با شرایط بهینه نیمه بهمن ماه و دمای محیط 14 تا 17 درجه سانتیگراد منطبق گردد.

بررسی بیان ژن 3- هیدروکسی 3- متیل گلوتاریل کوآنزیم A ردوکتاز (HMGR)و گاماترپینن سینتاز (TPS2) تحت تنش کم‌آبی در آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)

فاطمه میرزایی؛ احمد اسماعیلی؛ فؤاد فاتحی؛ اردشیر قادری؛ سهیلا افکار

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 165-180

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.20928.1436

چکیده

چکیدهاین آزمایش با هدف بررسی بیان ژن‌های دخیل در مسیر بیوسنتز مونوترپن‌ها و برخی صفات مورفولوژی (شامل وزن تر ریشه و اندام هوایی، ارتفاع بوته، طول ریشه و تعداد ساقه جانبی) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی ... بیشتر

تغییرات آناتومیکی اندام‌های هوایی و ریشه در انگور یاقوتی تحت تأثیر شوری

مریم کشاورزی؛ محمود اثنی عشری

دوره 45، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 169-180

https://doi.org/10.22055/ppd.2022.39886.2009

چکیده

شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی است که می‌تواند تغییرات آناتومیکی قابل توجهی در بافت‌های داخلی اندام‌های گیاهی ایجاد کند. به‌منظور مطالعه اثر شوری ناشی از کلریدسدیم بر بافت‌های داخلی اندام‌های ... بیشتر شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی است که می‌تواند تغییرات آناتومیکی قابل توجهی در بافت‌های داخلی اندام‌های گیاهی ایجاد کند. به‌منظور مطالعه اثر شوری ناشی از کلریدسدیم بر بافت‌های داخلی اندام‌های هوایی و ریشه انگور یاقوتی، این پژوهش در قالب طرح کامل تصادفی با اعمال شوری در چهار سطح صفر (شاهد)، 25، 50 و100 میلی‌مولار کلریدسدیم در 3 تکرار و در هر تکرار 2 نهال یک‌ساله در شرایط گلخانه و طی دو سال متوالی 1399 و 1400 به اجرا درآمد. اندام‌های مختلف گیاه شامل ریشه، ساقه، برگ، دمبرگ و رگبرگ با استفاده از روش‌های متداول نمونه‌برداری، تثبیت نمونه‌ها، برش‌دهی، رنگ‌آمیزی و مشاهدات میکروسکوپی مورد بررسی قرارگرفتند. نتایج ذیل طی دو سال حاصل شد و یافته‌های سال دوم، نتایج سال اول را مورد تأیید قرار داد: در ساقه: ضخامت اپیدرم تا سطح شوری 50 میلی‌مولار افزایش و در تنش 100میلی‌مولارکاهش نشان داد، در تنش 100 میلی‌مولار افزایش ضخامت اسکلرانشیم و مغز و نیز زیاد شدن تعداد دستجات‌آوندی که به‌صورت باریک و متراکم درکنار هم قرار گرفته بودند، مشاهده گردید، درحالی‌که ضخامت کلانشیم، کامبیوم، فلوئم، متاگزیلم، پروتوگزیلم وکورتکس ساقه در مقایسه با شاهد کاهش نشان دادند. در ریشه: کاهش ضخامت کورتکس و افزایش تعداد و ضخامت دستجات‌آوندی، قطر مغز و استوانه‌آوندی و ضخامت بیشتر پریدرم در تنش 100 میلی‌مولار در مقایسه با شاهد مشاهده شد و هم‌چنین تمرکز آوندهای چوب به سمت بافت مغز پدیدار گردید. در دمبرگ: افزایش ضخامت اسکلرانشیم و تعداد دستجات‌آوندی همراه با کاهش ضخامت فلوئم،کامبیوم، متاگزیلم، پروتوگزیلم و کورتکس در تنش 100 میلی‌مولار در مقایسه با شاهد رؤیت گردید. در برگ و رگبرگ اصلی: تنش 100 میلی‌مولار منجر به کوچک‌تر و متراکم‌تر شدن سلول‌های پارانشیمی نردبانی همراه با افزایش تعداد آن‌ها، کمتر وکوچک‌تر شدن سلول‌های پارانشیمی اسفنجی درکنار افزایش فضای بین‌سلولی آن‌ها و افزایش ضخامت اپیدرم برگ در مقایسه با شاهد شد. هم‌چنین در تنش 100 میلی‌مولار افزایش تعداد دستجات‌آوندی، ضخامت اسکلرانشیم و قطر مغز همراه با کاهش ضخامت دستجات‌آوندی و کلانشیم در رگبرگ اصلی برگ در مقایسه با شاهد رؤیت گردید. علاوه‌ بر ظهور ویژگی‌های بالا، تعداد متعددی بلورهای نمکی در همه اندام‌های تنش‌دیده گیاه به‌ویژه در ریشه نیز جود داشت.

اثر عصاره گیاه اسپند بر جمعیت باکتریایی محلول نگهدارنده و عمرگلجایی ارقام ‘Stanza’ و ‘Pink Elegance’ گل شاخه بریده ژربرا

میثم محمدی؛ میترا اعلائی؛ مهدی صیدی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 171-184

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27785.1680

چکیده

چکیدهتیمار محلول‌های نگهدارنده گل‌هایبریده با مواد باکتری‌کش یکی از راه‌های کاهش انسداد آوندی و افزایش عمرگلجایی می‌باشد. در این پژوهش عصاره آبی-الکلی گیاه اسپند در غلظت‌های صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 درصد ... بیشتر چکیدهتیمار محلول‌های نگهدارنده گل‌هایبریده با مواد باکتری‌کش یکی از راه‌های کاهش انسداد آوندی و افزایش عمرگلجایی می‌باشد. در این پژوهش عصاره آبی-الکلی گیاه اسپند در غلظت‌های صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 درصد به مدت 3، 6 و 9 روز در دمای 1±22 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 70 درصد بر جمعیت باکتری‌های محلول نگهدارنده و برخی خصوصیات کیفی رقم‌های ‘Stanza’ و ‘Pink Elegance’ گل بریده ژربرا به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بهار سال 1397 در دانشگاه ایلام مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر بازدارندگی عصاره‌ها بر رشد باکتری‌های گرم مثبت بیشتر از باکتری‌های گرم منفی بود و با افزایش غلظت عصاره اسپند، اثر بازدارندگی نیز افزایش یافت. همچنین تحت تأثیر تیمارها، رقم ‘Stanza’ نسبت به رقم‘Pink Elegance’از کیفیت بهتر و عمر گلجایی بیشتری برخوردار بود. با افزایش مدت زمان نگهداری گل‌ها، کیفیت آن‌ها کاهش یافت، ولی در مرتبه اول غلظت 25/0 و سپس 5/0 درصد عصاره اسپند علاوه بر کاهش جمعیت باکتری‌ها در محلول گلجایی و انتهای ساقه، باعث کاهش نشت یونی ساقه و گلبرگ، حفظ کیفیت (تغییر رنگ محلول گلجایی، ساقه و گلبرگ)، وزن تر نسبی، قطر ساقه، مواد جامد محلول و حفظ آنزیم‌های کاتالاز و فنیل آلانین آمونیالیاز نسبت به نمونه‌های شاهد شدند و عمر گلجایی گل‌های ژربرا را افزایش دادند. غلظت‌های 75/0 و یک درصد اگرچه جمعیت میکروبی محلول گلجایی و انتهای ساقه را کاهش دادند ولی در حفظ کیفیت و عمر گلجایی گل‌های ژربرا اثر قابل توجهی نداشتند که می‌تواند به دلیل افزایش غلظت مواد آللوپاتیک در آن‌ها باشد.

تلفیق وجین مکانیکی و کاربرد علف‌کش در مدیریت علف‌های هرز نیشکر (Saccharum officinarum L.)

یوسف رضایی؛ الهام الهی فرد؛ سیدعطاا.. سیادت؛ ساسان عبدالهی لرستانی

دوره 44، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 171-182

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.30228.1788

چکیده

چکیدهعلف‌های هرز یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش‌دهنده عملکرد نیشکر در استان خوزستان می‌باشند. به منظور بررسی اثر تلفیق وجین مکانیکی و کاربرد سه سطح علف‌کش ایندازیفلم، تو،فور-دی + ام‌سی‌پی‌آ + متریبوزین، ... بیشتر چکیدهعلف‌های هرز یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش‌دهنده عملکرد نیشکر در استان خوزستان می‌باشند. به منظور بررسی اثر تلفیق وجین مکانیکی و کاربرد سه سطح علف‌کش ایندازیفلم، تو،فور-دی + ام‌سی‌پی‌آ + متریبوزین، بر مهار علف‌های هرز و عملکرد نیشکر آزمایشی در سال زراعی 97-1396 در یک مزرعه باز رویش 2 در شرکت کشت و صنعت دهخدا، اهواز، خوزستان اجرا شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه زیرکشت واریته CP57-614 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل وجین مکانیکی در سه سطح (کولتیواتور پنجه غازی، روتیواتور و بدون عملیات مکانیکی) در کرت‌های اصلی و کاربرد علف‌کش در سه سطح ]ایندازیفلم (50 میلی‌لیتر ماده مؤثر در هکتار)، توفوردی + ام‌سی‌پی‌آ + متریبوزین (675 میلی‌لیتر ماده مؤثر در هکتار + 1050 گرم ماده مؤثر در هکتار) و شاهد بدون علف‌کش [در کرت‌های فرعی اعمال شدند. هم‌چنین تیمار وجین‌دستی نیز به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که استفاده از تیمارهای وجین مکانیکی باعث کاهش زیست‌توده علف‌های هرز گردید. به‌طوری‌که، مهار علف‌های هرز در تیمار روتیواتور نسبت به کولتیواتور مؤثرتر بود و بیشترین درصد کاهش زیست‌توده علف‌های هرز در تیمار تلفیق روتیواتور و ایندازیفلم (47/52 درصد) مشاهده شد. نتایج صفات کمّی نیشکر نشان داد که در شرایط استفاده از وجین مکانیکی و کاربرد علف‌کش، وزن تک‌ساقه و عملکرد نی نسبت به شاهد افزایش یافت. بیشترین وزن تک ساقه در تیمارهای کولتیواتورزنی به همراه کاربرد تو،فور-دی + ام‌سی‌پی‌آ + متریبوزین (65/1 کیلوگرم)، روتیواتورزنی به همراه کاربرد تو،فور-دی + ام‌سی‌پی‌آ + متریبوزین (63/1 کیلوگرم) و ایندازیفلم (61/1 کیلوگرم) به‌دست آمد. عملکرد نهایی شکر (79/9 تن در هکتار) در تیمار ایندازیفلم نسبت به سایر تیمارها (به جز وجین) بیشتر بود. درحالی‌که مقادیر اندازه‌گیری‌شده بریکس، پل، خلوص شکر و شکر قابل استخراج در میان تیمارها اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نشان ندادند. به‌طورکلی، نتایج نشان داد که استفاده از تیمار ترکیب وجین مکانیکی به همراه علف‌کش نقش مؤثری در بهبود عملکرد نیشکر و مهار علف‌های هرز نیشکر خواهد داشت.

بررسی اثر نوع دانه گرده برخی از ژنوتیپ‌های گردو بر ویژگی‌های کمی و کیفی و درصد تشکیل میوه در والدین مادری MSG15، MKG23 و MKG24

موسی رسولی؛ بهمن ارشادی قره لر؛ روح الله کریمی

دوره 42، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 307-320

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22840.1498

چکیده

چکیدهبرای تشکیل میوه، باردهی اقتصادی و انجام تلاقی‌های هدفمند در گردو باید گرده‌دهنده‌هایی در باغ‌های بذری و پیوندی مورد استفاده قرار گیرند که با ارقام اصلی همپوشانی گل‌دهی داشته و با توجه به محدودیت ... بیشتر چکیدهبرای تشکیل میوه، باردهی اقتصادی و انجام تلاقی‌های هدفمند در گردو باید گرده‌دهنده‌هایی در باغ‌های بذری و پیوندی مورد استفاده قرار گیرند که با ارقام اصلی همپوشانی گل‌دهی داشته و با توجه به محدودیت طول عمر تخمک در گردو، در کمترین زمان لقاح صورت گرفته و میوه تشکیل شود. در این تحقیق والدهای مادری MSG15، MKG23 و MKG24با والدین پدریMKG4، MKG5، MKG10، MKG13، MKG14، MSG15، MKG23وMKG24به‌صورت کنترل‌شده گرده‌افشانی شدند. این تحقیق در سال‌های 1396- 1395 در باغ تحقیقاتی دانشگاه ملایر واقع در استان همدان اجرا شد.برخی از خصوصیات خشک میوه و مغز نیز در نتاج حاصل از تلاقی کنترل‌شده ارزیابی شد. نتایج نشان داد که والد مادری MSG15با والدین پدری MKG4(33/79 درصد)، MKG5(67/81 درصد) و MSG15 (67/79%)، والد مادری MKG23با والدین پدریMKG5(67/83 درصد) و MKG10(67/62 درصد)،والد مادریMKG24با والدین پدریMKG5 (67/81 درصد) و MKG14 (33/81 درصد) بیشترین درصد تشکیل میوه راداشتند. در‌حالی‌که والد مادری MSG15 با والدین پدری MKG13 (33/38 درصد)، MKG23 (33/37 درصد) و MKG24(33/38 درصد)، والد مادریMKG23با والد پدری MKG24 (00/40 درصد) ووالد مادریMKG24با والدین پدری MKG10 (33/42 درصد) وMKG23 (33/42 درصد) ریزش بسیار شدید میوه را نشان دادند. بیشترین وزن میوه با پوست سبز و وزن تر مغز به‌ترتیب با 590 و 110 گرم در نتاج حاصل از تلاقی والد مادریMSG15با والد پدریMKG5مشاهدهشد. همچنین بیشترین درصد مغز با 9/61درصددر نتاج حاصل از والد مادری MSG15 با والد پدریMKG23حاصل شد. از طرفی کمترین وزن میوه با پوست سبز و وزن تر مغز به‌ترتیب با 250 و 5/50 گرم در نتاج حاصل از تلاقی والد مادری MKG23با والد پدری MK24مشاهده گردید. کمترین درصد مغز با 98/28درصددر نتاج به‌دست آمده از تلاقی والد مادریMSG15با والد پدریMKG24مشاهده شد.

بررسی پایداری عملکرد توتون‌های گرمخانه‌‌ای با استفاده از برخی آماره‌های پایداری تک متغیره و چند متغیره

نقی حسین زاده فشالمی؛ رقیه امینیان؛ حبیب الله سمیع زاده

دوره 45، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 311-321

https://doi.org/10.22055/ppd.2022.40945.2037

چکیده

این طرح به منظور تعیین سازگاری و پایداری عملکرد 10 ژنوتیپ توتون و برآورد پایدارترین ژنوتیپ برای مناطق توتون‌کاری استان‌های گیلان، مازندران و گلستان اجرا شد. در این پژوهش 10 ژنوتیپ نرعقیم توتون گرمخانه‌ای ... بیشتر این طرح به منظور تعیین سازگاری و پایداری عملکرد 10 ژنوتیپ توتون و برآورد پایدارترین ژنوتیپ برای مناطق توتون‌کاری استان‌های گیلان، مازندران و گلستان اجرا شد. در این پژوهش 10 ژنوتیپ نرعقیم توتون گرمخانه‌ای در شش منطقه توتون‌کاری استان‌های گیلان، مازندران و گلستان به مدت دو سال زراعی (1397-1398) ارزیابی شدند. ژنوتیپ‌ها در 12 محیط، به‌صورت جداگانه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه مرکب با درنظرگرفتن محیط‌ها به‌عنوان فاکتور تصادفی و ژنوتیپ‌ها به‎عنوان فاکتور ثابت انجام شد. سپس تجزیه پایداری ژنوتیپ‌ها به وسیله 10 آماره‌ پایداری و سه مؤلفه اول حاصل از تجزیه AMMI (Additive Main effects and Multiplication Interaction) شامل IPCA1، IPCA2 و IPCA3 انجام گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر مکان و اثر متقابل سال × مکان، اثر ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ × سال × مکان در سطح احتمال یک درصد برای صفت عملکرد معنی‌دار بودند. کمترین مقدار ضریب تغییرات مربوط به ژنوتیپ‌های DVH2101 و RVH27 بود. با توجه به پارامترهای اکووالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا، ژنوتیپ‌های RVH30، RVH27 و RVH8به‌عنوان پایدارترین ژنوتیپ‌ها انتخاب شدند. از نظر ضریب تشخیص و آماره جنکینز و پرکینز ژنوتیپ‌های RVH27، RVH30 و RVH8 در رتبه مشابهی از نظر پایداری قرار گرفتند. در نتیجه با لحاظ نمودن اکثر آماره‌های پایداری و تجزیه AMMI، پایدارترین ژنوتیپ،‌ هیبرید RVH27 بوده و هیبریدهای RVH30 و DVH2101 در رده‌های بعدی پایداری قرار گرفتند. از نظر سازگاری خصوصی ژنوتیپ RVH6 و NC100 به منطقه توتون‌کاری تیرتاش و ژنوتیپ شماره RVH27 به منطقه رشت سازگاری خصوصی بالایی نشان دادند.

تأثیر محلول‌پاشی مس، سیلیسیم، قارچ‌کش ایپرودیون-کاربندازیم و ورمی‌واش بر کیفیت میوه انار رقم شهوار

رمضانعلی حسینیان رستمی؛ حسین صادقی؛ کامران قاسمی

دوره 44، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 319-330

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.31943.1876

چکیده

چکیدهترکیدگی میوه‌ی انار و بیماری‌های قارچی مرتبط با آن میوه، از مسائل مهم کشت و پرورش این محصول به‌ویژه در مناطق مرطوب است. این تحقیق به منظور بررسی اثر نانوکلات مس و سیلیسیم به همراه دو قارچ‌کش‌ ... بیشتر چکیدهترکیدگی میوه‌ی انار و بیماری‌های قارچی مرتبط با آن میوه، از مسائل مهم کشت و پرورش این محصول به‌ویژه در مناطق مرطوب است. این تحقیق به منظور بررسی اثر نانوکلات مس و سیلیسیم به همراه دو قارچ‌کش‌ ورمی‌واش و رورال تی‌اس بر کاهش ترکیدگی و کیفیت میوه انار رقم شهوار در یک باغ تجاری در شهر سورک، استان مازندران، در بهار و تابستان 1396 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل 1- تغذیه معدنی (در چهار سطح شاهد، نانوکلات مس، سیلیسیم و مس + سیلیسیم) و 2- قارچ‌کش (در دو سطح روروال تی‌اس و ورمی‌واش) بودند. محلول‌پاشی تیمارهای تغذیه‌ای در چهار نوبت به فاصله 15 روز و تیمارهای قارچ‌کش در سه نوبت به فاصله 20 روز انجام شد. نتایج این آزمایش نشان داد که بیشترین میزان تبدیل گل به میوه (73/6 درصد) و وزن خشک میوه (78/49 گرم) در تیمار ورمی‌واش+سیلیسیم حاصل شد. کمترین میزان آلودگی بصری میوه هم در تیمار مس + سیلیسیم مشاهده شد. تیمار سیلیسیم + مس و سیلیسیم به تنهایی باعث گردید تعداد میوه‌های ترک‌خورده نسبت به شاهد کاهش معنی‌داری یابد. بیشترین میزان رنگیزه آنتوسیانین نیز در تیمار ورمی‌واش + سیلیسیم + مس مشاهده شد. درصد مهار رادیکال‌های آزاد در تمامی تیمارهای انجام‌شده نسبت به شاهد بیشتر بود. جمع‌بندی نهایی نشان داد ورمی‌واش + مس + سیلیسیم موجب افزایش تعداد و کیفیت میوه انار شد.

بهینه‌سازی محیط کشت جهت ریزازدیادی سیب گوشت سرخ

نوشین کاظمی؛ محمداسماعیل امیری؛ مریم جعفرخانی کرمانی؛ زهرا سادات حسینی

دوره 43، شماره 3 ، آبان 1399، ، صفحه 337-348

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26409.1649

چکیده

چکیدهاین پژوهش در سال 1391 در آزمایشگاه کشت بافت دانشگاه زنجان و با هدف بهینه‌سازی ریز‌ازدیادی یکی از ژنوتیپ‌های ارزشمند و بومی سیب گوشت سرخ انجام شد. آزمایش‌ها شامل بررسی اثر ترکیبات متفاوت تنظیم‌کننده‌های ... بیشتر چکیدهاین پژوهش در سال 1391 در آزمایشگاه کشت بافت دانشگاه زنجان و با هدف بهینه‌سازی ریز‌ازدیادی یکی از ژنوتیپ‌های ارزشمند و بومی سیب گوشت سرخ انجام شد. آزمایش‌ها شامل بررسی اثر ترکیبات متفاوت تنظیم‌کننده‌های رشد GA3 (در سه سطح صفر، 3 و 6 میکرومولار) وBAP (در چهار سطح صفر، 2، 4 و 6 میکرومولار) بر جنبه‌های مختلف پرآوری شامل تعداد برگ و ریز‌شاخه تولید‌شده در هر ریزنمونه، میزان رشد طولی ریزشاخه‌هاو وزن تر و خشک ریزنمونه‌هابود. آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل درقالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار صورت گرفتند. همچنین، تأثیر غلظت‌های مختلف تنظیم‌کننده‌های رشدی IBA (در پنج سطح صفر، 1، 2، 3 و 4 میکرومولار) و NAA (در پنج سطح صفر، 1، 2، 3 و 4 میکرومولار) بر ریشه‌زایی ریزنمونه‌ها بررسی شد. بهترین نتیجه برای پرآوری (9/7 تعداد ریزشاخه/ ریزنمونه/ 8 هفته) در محیط کشت حاوی چهار میکرومولار BAp و سه میکرومولار GA3 به‌دست‌آمد. به‌علاوه، گیاهان تکثیر‌شده در این تیمار نسبت به تیمارهای دیگر پژوهش، نتایج مطلوب‌تری در کلیه صفات مورد بررسی شامل تعداد برگ، میزان رشد طولی ریزشاخه‌هاو وزن تر و خشک ریز‌نمونه‌ها نشان دادند. نتایج نشان داد، محیط کشت MS 2/1 حاوی سه میکرومولار IBA با 2/85 درصد ریشه‌زایی طی هشت هفته بهترین ترکیب برای ریشه‌زایی بود. نتایج سازگاری نشان داد گیاهان ریشه‌دار‌شده در تیمارهای حاوی IBA بسیار موفق‌تر (100درصد) از گیاهچه‌های ریشه‌دار‌شده در تیمارهای حاوی NAA (40 درصد) بودند، لذا محیط کشت حاوی سه میکرومولار IBA کاراترین ترکیب جهت ریشه‌دار شدن و بقای سیب گوشت سرخ در مرحله سازگاری بود.

ریزازدیادی پایه رویشی پنتا (Prunus domestica) در دو محیط ‌کشتMS و B5

زیبا بالاپور؛ حسین حسینی مقدم؛ مهدی زارعی؛ مهدی ملاشاهی

دوره 42، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 441-454

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24937.1570

چکیده

چکیدهپژوهشی به‌ منظور بررسی ریزازدیادی پایه پنتا (Prunus domestica)در دو محیط ‌کشتMS و B5 انجام گرفت. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار انجام شد. در این پژوهش غلظت‌های مختلف ... بیشتر چکیدهپژوهشی به‌ منظور بررسی ریزازدیادی پایه پنتا (Prunus domestica)در دو محیط ‌کشتMS و B5 انجام گرفت. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار انجام شد. در این پژوهش غلظت‌های مختلف هورمون ایندول بوتیریک اسید (صفر، 5/0، 9/0 و 5/1 میلی‌گرم در لیتر) برای ریشه زایی و نیز غلظت‌های مختلف 6-بنزیل آمینو پورین (0، 4/0، 8/0 و 2/1 میلی‌گرم در لیتر)برای شاخه زایی در دو محیط کشت مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل تعداد برگ، طول ساقه، تعداد شاخه، تعداد ریشه و طول ریشه بود. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی‌داری بین محیط‌های کشت، سطوح هورمون و اثر متقابل آن‌ها برای صفات مورد مطالعه نشان داد. بر این اساس بیش‌ترین طول ساقه (39/6 سانتی‌متر) و تعداد شاخه (65/13 عدد) به ترتیب در محیط ‌کشت MSدارای 8/0 و 4/0 میلی‌گرم در لیتر BAp حاصل شد. در این آزمایش بالاترین میانگین تعداد ریشه و طول ریشه به ترتیب 41/8 عدد و 75/14 سانتی‌متر در محیطB5 و MSبا استفاده از غلظت 9/0 و 5/1 میلی‌گرم در لیترهورمون IBA به دست آمد. نتایج نشان داد گیاهچه‌های رشد یافته در محیط ‌کشت MS دارای رشد بهتری نسبت به گیاهچه‌های رشد یافته در محیط ‌کشت B5 بودند که می‌تواند به دلیل وجود مقادیر بالای نیتروژن در محیط کشت MS باشد.از این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که برای شاخه‌زایی پایه پنتا، محیط کشت MS با هورمون 4/0 میلی‌گرم در لیتر BAp و برای ریشه‌زایی محیط کشت B5 با 9/0 میلی‌گرم در لیتر هورمون IBA مناسب می‌باشد.

بررسی بیان ژن‌‌های کلیدی در مسیر بیوسنتز پولگن درگیاه کاکوتی ایرانی (Ziziphora persica Bunge) تحت تنش خشکی

مژده جلیلی‌فر؛ خسرو مهدی خانلو؛ لیلا نژاد صادقی؛ کینگیان شو

دوره 45، شماره 4 ، بهمن 1401، ، صفحه 463-474

https://doi.org/10.22055/ppd.2022.39743.2007

چکیده

امروزه مبحث گیاهان دارویی و متابولیت‌های ثانویه به‌طور قابل توجهی مورد استقبال پژوهشگران قرار گرفته است. کاکوتی ایرانی (Ziziphora persica Bunge) از جمله گیاهان دارویی مطرح متعلق به خانواده lamiaceae می‌باشد که دارای ... بیشتر امروزه مبحث گیاهان دارویی و متابولیت‌های ثانویه به‌طور قابل توجهی مورد استقبال پژوهشگران قرار گرفته است. کاکوتی ایرانی (Ziziphora persica Bunge) از جمله گیاهان دارویی مطرح متعلق به خانواده lamiaceae می‌باشد که دارای اسانسی با ماده مؤثره پولگن (pulegone) فراوان است. خشکی یکی از عوامل محدود‌کننده رشد در سرتاسر جهان و شایع‌ترین تنش محیطی می‌باشد و یکی از مهم‌ترین عوامل محدود‌کننده تولید محصولات کشاورزی در سراسر دنیاست. مطالعات انجام‌شده بیانگر وجود تأثیر عمده این تنش بر میزان رشد، مواد مؤثره و هم‌چنین تاثیر قابل توجه بر میزان بیان ژن‌های دخیل در سنتز ماده مؤثره گیاهان می‌باشد. این مطالعه برای ارزیابی اثر احتمالی تنش خشکی بر ماده مؤثره پولگن در کاکوتی ایرانی انجام گرفت. از آنجایی که تحمل به خشکی یک صفت ساده ژنتیکی نبوده بلکه صفتی کمی و پیچیده با جنبه‌های مختلف می‌باشد، به منظور بررسی اثر تنش خشکی (30 درصد ظرفیت مزرعه) میزان پرولین و محتوای نسبی آب در شرایط تنش با شرایط کنترل مقایسه گردید. نتایج نشان داد سطح انباشت پرولین در شرایط تنش نسبت به شرایط کنترل به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابد که نشان از فعال شدن مکانیسم‌های تحمل در گیاه دارد. در این پژوهش اثر کمبود آّب (30 درصد ظرفیت مزرعه) بر میزان بیان 4 ژن دخیل در مسیر بیوسنتز پولگن مورد مطالعه قرار گرفت. افزایش سطوح بیان ژن‌های لیمونن سنتتاز، لیمونن هیدروکسیلاز، ایزوپیپریتنول دهیدروژناز و ایزوپیپریتنول ریداکتاز نشان داد که تنش خشکی باعث ایجاد فرآیند مولکولی شده که منتج به پاسخ‌دهی گیاه با تغییر بیان ژن‌های دخیل در مسیر بیوسنتز ماده مؤثره پولگن می‌گردد.

ارزیابی صفات مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دانه آفتابگردان (Helianthus annuus L.) به رژیم‌های آبیاری و محلول‌پاشی با نانوکودهای روی و منگنز

مجید قنبری؛ علی مختصی بیدگلی؛ کامران منصور قناعی پاشاکی؛ پرنیان طالبی سیه سران

دوره 44، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 475-488

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.33041.1886

چکیده

چکیدهاین پژوهش به‌منظور بررسی کاربرد نانوکودهای روی و منگنز بر کاهش اثرهای کمبود آب آبیاری بر آفتابگردان تحت شرایط مزرعه مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل ... بیشتر چکیدهاین پژوهش به‌منظور بررسی کاربرد نانوکودهای روی و منگنز بر کاهش اثرهای کمبود آب آبیاری بر آفتابگردان تحت شرایط مزرعه مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال 1398 در مزرعه تحقیقاتی جهاد کشاورزی لاهیجان اجرا شد. تیمارها شامل؛ چهار سطح آبیاری 15 (شاهد)، 30 (تنش ملایم)، 45 (تنش متوسط) و 60 (تنش شدید) درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک و چهار سطح محلول‌پاشی شامل؛ آب‌مقطر (شاهد)، نانو کلات روی، نانو کلات منگنز و نانو کلات روی + نانو کلات منگنز با غلظت 4 در هزار بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که برهمکنش رژیم آبیاری و محلول‌پاشی در صفات شاخص برداشت، پراکسیداز، پروتئین دانه، روغن دانه و عملکرد روغن معنی‌دار بود و در بقیه صفات اثرات اصلی معنی‌دار شد. کاربرد توأم نانوکلات‌های روی و منگنز در صفات قطر طبق و ساقه، عملکرد دانه، سرعت فتوسنتز و عملکرد پروتئین به‌ترتیب 69/26، 77/29، 37/34، 30/61 و 17/57 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. هم‌چنین، محلول‌پاشی نانوکودهای روی و منگنز به‌طور میانگین 86/17 و 68/36 درصد شاخص برداشت و پروتئین دانه را نسبت به تیمار شاهد تحت شرایط تنش شدید بهبود بخشید. به‌طورکلی، کاربرد توأم نانو کودهای روی و منگنز در افزایش عملکرد دانه، پروتئین و روغن و هم‌چنین افزایش فتوسنتز در شرایط تنش مؤثر بوده و در بروز مقاومت در گیاه آفتابگردان از طریق کاهش فعالیت آنتی‌اکسیدانی و کاهش افت شدید عملکرد بسیار مؤثر است. درنهایت، کاربرد توأم نانو کودهای روی و منگنز جهت حصول عملکرد مطلوب تحت شرایط تنش خشکی توصیه می‌گردد.

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده