تولیدات گیاهی - مقالات آماده انتشار

اثر تراکم بوته بر شاخص‌های فیزیولوژیک و فنولوژیک ژنوتیپ‌های یولاف زراعی (Avena sativa L.) در شرایط اقلیمی اهواز

مریم دولت آبادی؛ پیمان حسیبی؛ حبیب اله روشنفکر دزفولی؛ بهزاد سرخی

دوره 42، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 415-428

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24683.1561

چکیده

چکیدهآزمایش حاضر در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز با هدف بررسی شاخص‌های رشد و درجه روز رشد ژنوتیپ‌های مختلف یولاف تحت تراکم‌های مختلف کاشت در شرایط ... بیشتر چکیدهآزمایش حاضر در سال زراعی 93-1392 در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه شهید چمران اهواز با هدف بررسی شاخص‌های رشد و درجه روز رشد ژنوتیپ‌های مختلف یولاف تحت تراکم‌های مختلف کاشت در شرایط مزرعه‌ایی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل پنج ژنوتیپ یولاف زراعی و سه تراکم کاشت (300، 400 و 500 بوته در مترمربع)، بود. درجه روز رشد هر یک از مراحل رشدی گیاه بر اساس سیستم BBCH، با استفاده از آمار روزانه دما محاسبه گردید. تیمارهای مورد بررسی اثرات متفاوتی بر شاخص‌های رشد و صفات فیزیولوژیک نظیر سرعت رشد گیاه (CGR)، سرعت رشد نسبی (RGR)، سرعت جذب خالص (NAR)، محتوای کلروفیل برگ، عدد کلروفیل‌ متر و عملکرد ماده خشک داشتند. نتایج مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که در بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی یولاف، در مرحله خمیری دانه، ژنوتیپ V2 دارای بیشترین میزان شاخص‌های NAR،RGR ، و CGR به‌ترتیب با میانگین 40/1 گرم بر مترمربع در روز، 0015/0 گرم بر گرم در روز و 34/6 گرم در مترمربع در روز در تراکم 300 بوته در مترمربع بود که این امر با برتری ژنوتیپ V2 از نظر عملکرد کل ماده خشک تولیدی با میانگین 78/39 گرم در مترمربع نسبت به سایر ژنوتیپ‌های مورد بررسی همراه بود. در مقابل ژنوتیپ V1، کمترین میزان عملکرد کل ماده خشک با میانگین 95/22 گرم در مترمربع را داشت. همچنین در بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی، ژنوتیپ V2 در تراکم 300 بوته در مترمربع با میانگین 162 روز از کاشت و 1899 درجه روز رشد دارای کمترین دوره رشد و ژنوتیپ V4 در تراکم 500 بوته در مترمربع با میانگین 175 روز از کاشت و 2178 درجه روز رشد دارای بیشترین دوره رشد در بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی بودند. در بین مراحل فن ولوژیک نیز، بیشترین درجه روز رشد دریافتی در مرحله نمو برگ و کم‌ترین آن در مراحل خوشه و گل شکفتگی اتفاق افتاد.

اثر محلول‌پاشی اکسیدروی و نانوذره اکسیدروی بر شاخص‌های رشدی و غلظت عناصر در گیاه رزماری پرورش‌یافته در شرایط شور

محمدباقر حسن پور اقدم؛ لمیا وجودی مهربانی؛ طاهره شمسی خطلاب

دوره 44، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 421-432

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.31067.1825

چکیده

چکیدهتنش شوری موجب کاهش رشد و عملکرد گیاه می‌شود. به‌ منظور بررسی تأثیر تنش شوری کلریدسدیم (غلظت‌های صفر، 50 ، 100 و 150 میلی‌مولار) و محلول‌پاشی با اکسیدروی و نانوذره اکسیدروی (0، 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر) ... بیشتر چکیدهتنش شوری موجب کاهش رشد و عملکرد گیاه می‌شود. به‌ منظور بررسی تأثیر تنش شوری کلریدسدیم (غلظت‌های صفر، 50 ، 100 و 150 میلی‌مولار) و محلول‌پاشی با اکسیدروی و نانوذره اکسیدروی (0، 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر) آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال1397- 1396 در دانشگاه شهید مدنی آذربایجان اجرا شد. نتایج نشان‌دهنده وجود اثرات متقابل معنی‌دار تنش شوری و محلول‌پاشی بر صفات محتوای کلروفیل b، غلظت ازت، فسفر، پتاسیم، سدیم، روی، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد اسانس بود. بالاترین میزان کلروفیلb در تیمار بدون تنش شوری × 10 میلی‌گرم در لیتر نانو ذره اکسیدروی و بیش‌ترین مقدار نسبی آب برگ در تیمارهای بدون نمک با محلول‌پاشی هر دو فرم روی (صفر، 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر) مشاهده شد. بالاترین عملکرد اسانس در تیمار بدون تنش شوری با محلول‌پاشی 10 میلی‌گرم در لیتر نانوذره روی و فرم معمول روی حاصل شد. تیمار بدون تنش شوری با محلول‌پاشی 5 میلی‌گرم در لیتر نانوذره اکسیدروی موجب افزایش محتوای پتاسیم شد. بیشترین غلظت روی در تیمارهای 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر نانوذره اکسیدروی × تیمار بدون تنش شوری و 10 میلی‌گرم در لیتر روی × تیمار بدون تنش شوری مشاهده شد. وزن‌خشک بخش هوایی گیاه، غلظت آهن و منیزیم تحت تأثیر مستقل تیمار محلول‌پاشی و تنش شوری قرار گرفت. بیشترین وزن‌خشک گیاه و غلظت منیزیم در تیمار بدون تنش شوری و 50 میلی‌مولار کلریدسدیم حاصل شد. محتوای کلروفیل a و غلظت آهن در تیمار بدون تنش شوری افزایش یافت. تیمار بدون محلول‌پاشی و محلول‌پاشی با 10 میلی‌گرم در لیتر نانوذره روی موجب افزایش غلظت منیزیم در گیاه گردید. براساس نتایج به‌دست‌آمده مشخص شد که محلول‌پاشی با عنصر روی تأثیر معنی‌داری در کاهش اثرات تنش شوری در رزماری داشت.

تأثیر روش ‏های مختلف آبیاری بر عملکرد غده و بهره‏ وری مصرف آب در ارقام سیب‏ زمینی

باقر مستعلی زاده؛ غلامرضا خواجویی نژاد؛ روح اله مرادی

دوره 43، شماره 3 ، آبان 1399، ، صفحه 431-442

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.28244.1706

چکیده

چکیدهبه‌منظور بررسی تأثیر روش‏های مختلف آبیاری بر عملکرد چهار رقم سیب‏زمینی آزمایشی به‏صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‏های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بردسیر، ... بیشتر چکیدهبه‌منظور بررسی تأثیر روش‏های مختلف آبیاری بر عملکرد چهار رقم سیب‏زمینی آزمایشی به‏صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‏های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان در دو سال زراعی 96-1394 اجرا شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل روش آبیاری در 3 سطح (نشتی (جوی و پشته)، بارانی و قطره‏ای) و فاکتور فرعی شامل رقم سیب‏زمینی در 4 سطح (رقم رایج بردسیر (مارفونا)، سانته، آگریا و بانبا) بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد تأثیر روش آبیاری بر کلیه صفات مورد بررسی به جز درصد ماده خشک غده و کارایی مصرف آب معنی‏دار (01/0P≤) بود. بالاترین میانگین وزن غده (55/71 گرم)، تعداد غده قابل‎فروش در بوته (99/6)، عملکرد غده (98/36 تن در هکتار) و وزن خشک اندام‏های هوایی (97/5 تن در هکتار) در روش آبیاری نشتی وکمترین آن‏ها در شرایط آبیاری بارانی مشاهده گردید. در شرایط آبیاری قطره‏ای و بارانی، درشت‌ترین غده در رقم سانته و در شرایط آبیاری کرتی برای رقم مارفونا به‌دست‌آمد. بیشترین تعداد غده در بوته در رقم سانته (50/9) و پس از آن رقم مارفونا (89/8) حاصل شد که اختلاف آماری آن با ارقام بانبا (15/7) و آگریا (88/6) معنی‏دار بود. درصد ماده خشک در رقم آگریا (89/22) به‏طور معنی‏داری بیشتر از سایر ارقام (41/21-93/19) بود. میزان عملکرد غده در ارقام سانته، مارفونا‌، بانبا و آگریا به‌ترتیب 84/34، 91/28، 14/26، 57/21 تن در هکتار بود. بالاترین میزان بهره‏وری مصرف آب (93/5 کیلوگرم بر هر مترمکعب آب) در شرایط آبیاری بارانی و رقم سانته مشاهده شد. به‏طورکلی، نتایج نشان داد در منطقه بردسیر، رقم مارفونا فقط برای شرایط آبیاری کرتی (مصرف بالای آب) مناسب و در روش‏های قطره‏ای و بارانی رقم سانته مناسب ترین رقم می‏باشد.

برآورد خلأ عملکرد برنج با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) در آمل و رشت

ابراهیم حبیبی؛ یوسف نیک نژاد؛ هرمز فلاح؛ سلمان دستان؛ داود براری تاری

دوره 42، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 551-562

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26083.1607

چکیده

چکیدهمستندسازیفرآیندتولیددرکشاورزیشاملتهیه کلیهاطلاعاتوفعالیت‌هاییاستکهسیرتولید یکمحصول از مرحلهتهیهبستربذرتابرداشترانشانمی‌دهد. لذا، هدف از این پژوهش، برآورد خلأ عملکرد ارقام محلی برنج به ... بیشتر چکیدهمستندسازیفرآیندتولیددرکشاورزیشاملتهیه کلیهاطلاعاتوفعالیت‌هاییاستکهسیرتولید یکمحصول از مرحلهتهیهبستربذرتابرداشترانشانمی‌دهد. لذا، هدف از این پژوهش، برآورد خلأ عملکرد ارقام محلی برنج به روش تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) بود. دراینپژوهشتمامیعملیات‌هایمدیریتیانجام‌شدهازمرحلهتهیهبستربذرتابرداشت برای ارقام محلی برنجازطریق مطالعاتمیدانی در منطقه آمل واقع در استان مازندران و منطقه رشت در استان گیلان طی سال‌های 1395 و 1396 ثبتشد. برای تعیین مدل عملکرد (تولید)، رابطه بین تمامی متغیرها و عملکرد شلتوک از طریق رگرسیون گام‌به‌گام بررسی شد. خلأ عملکرد نیز از تفاضل پتانسیل عملکرد و عملکرد واقعی به‌دست آمد. نتایج نشان داد از حدود 155 متغیر مورد بررسی، مدل نهایی در منطقه آمل و رشت به‌ترتیب با هفت و شش متغیر مستقل انتخاب شد. متوسط عملکرد واقعی ثبت‌شده در دو منطقه آمل و رشت به‌ترتیب برابر 4821 و 4467 کیلوگرم در هکتار بود. در معادله تولید منطقه آمل، متوسط و حداکثر عملکرد به‌ترتیب 4798 و 6505 کیلوگرم در هکتار تخمین زده شد که کل خلأ عملکرد برابر 1707 کیلوگرم در هکتار بود. در معادله تولید منطقه رشت، متوسط و حداکثر عملکرد به‌ترتیب 4443 و 6377 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد که کل خلأ عملکرد برآورد شده برابر 1934 کیلوگرم در هکتار بود. در منطقه آمل، میزان افزایش عملکرد مربوط به متغیرهای تاریخ نشاکاری، تعداد دفعات مصرف سرک و نیتروژن بعد از گلدهی به‌ترتیب برابر 364، 292 و 416 کیلوگرم در هکتار سهمی معادل 21، 17 و 24 درصد از کل خلأ عملکرد را شامل شدند. همچنین، متغیرهای تناوب زراعی، ضدعفونی بذر و برداشت با کمباین از نظر خلأ عملکرد در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در منطقه رشت، میزان افزایش عملکرد مربوط به متغیرهای مصرف پتاسیم، نیتروژن قبل از نشا و نیتروژن بعد از گلدهی به‌ترتیب با 644، 325 و 730 کیلوگرم در هکتار خلأ عملکرد سهمی معادل 33، 17 و 38 درصد از کل را نشان دادند. بنابراین، بر اساس برازش رابطه بین عملکرد مشاهده‌شده و عملکرد پیش‌بینی‌شده می‌توان بیان کرد که دقت مدل (معادله تولید) مناسب بوده و می‌تواند برای برآورد میزان خلأ عملکرد و تعیین سهم هر یک از متغیرهای محدود‌ کننده عملکرد به‌کار گرفته شود.

تعیین مناسب‌ترین آرایش کشت، تراکم بوته و ژنوتیپ کنجد در منطقه بهبهان

مجید غلامحسینی؛ امیرخسرو دانایی؛ عباس فلاح طوسی

دوره 45، شماره 4 ، بهمن 1401، ، صفحه 575-587

https://doi.org/10.22055/ppd.2022.40492.2023

چکیده

کنجد با نام علمی (Sesamum indicum L.) گیاهی یک‎ساله و گرمادوست از خانواده پدالیاسه (Pedaliaceae) است که به ملکه گیاهان روغنی مشهور است. این گیاه سازگار با شرایط اقلیمی ایران است و با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فرد ... بیشتر کنجد با نام علمی (Sesamum indicum L.) گیاهی یک‎ساله و گرمادوست از خانواده پدالیاسه (Pedaliaceae) است که به ملکه گیاهان روغنی مشهور است. این گیاه سازگار با شرایط اقلیمی ایران است و با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن، امکان کشت دوم آن بعد از گندم در مناطق خشک و نیمه‌خشک وجود دارد. برای استفاده از حداکثر ظرفیت تولیدی گیاهان، اعمال روشهای صحیح زراعی امری اجتناب ناپذیر است. از جمله این مدیریت ها تعیین تراکم بوته و آرایش کشت بهینه و انتخاب ژنوتیپ مناسب میباشد. به منظور بررسی اثر آرایش کاشت و تراکم بوته بر عملکرد دانه دو ژنوتیپ کنجد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای 1396 و 1397 در منطقه بهبهان با مختصات جغرافیائی 30 درجه و 36 دقیقه عرض شمالی و 50 درجه و 14 دقیقه طول شرقی و اقلیم گرم و خشک، اجرا شد. در این آزمایش سه عامل شامل آرایش کاشت (کشت یک و دو ردیفه روی پشته)، تراکم بوته در واحد سطح (شامل تراکم 20، 30 و 40 بوته در مترمربع) و ژنوتیپهای کنجد به نامهای محلی بهبهان و رقم شوین بررسی شدند. نتایج عملکرد دانه، به عنوان مهمترین صفت مورد بررسی، حاکی از آن است که در کشت یک ردیفه حداکثر عملکرد ژنوتیپ محلی بهبهان (1068 کیلوگرم در هکتار) در تراکم 20 بوته در مترمربع حاصل شد و افزایش تراکم باعث کاهش معنیدار عملکرد این ژنوتیپ در آرایش کاشت یک ردیفه شد. در کشت دو ردیفه، ژنوتیپ محلی بهبهان به افزایش تراکم گیاهی پاسخ مثبت داد و افزایش تراکم تا 40 بوته در مترمربع موجب افزایش معنیدار عملکرد دانه آن شد. با این حال حداکثر عملکرد دانه حاصله در کشت دو ردیفه و تراکم 40 بوته در مترمربع (919 کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با تیمار برتر (کشت یک ردیفه با تراکم 20 بوته در مترمربع)، 16 درصد کمتر بود. در رقم شوین حداکثر عملکرد دانه در کشتهای یک ردیفه (683 کیلوگرم در هکتار) و دو ردیفه (610 کیلوگرم در هکتار) بهترتیب در تراکمهای 40 و 20 بوته در مترمربع بدست آمد. نتایج نشان داد که متوسط عملکرد دانه ژنوتیپ محلی بهبهان (851 کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با رقم شوین (561 کیلوگرم در هکتار) در هر آرایش کشت و تراکمی بهطور معنیداری برتر بود. چنین نتیجهگیری میشود که در منطقه بهبهان و برای ژنوتیپ محلی بهبهان، به عنوان ژنوتیپ برتر، کشت یک ردیفه با تراکم گیاهی 20 بوته در مترمربع قابل توصیه میباشد.

بررسی کارآیی فسفر و شاخص مقاومت به تنش خشکی و شوری در پایه‌های پسته همزیست‌شده با قارچ مایکوریزا آربسکولار

مسعود فتاحی؛ عبدالرحمان محمد خانی؛ بهروز شیران؛ بهرام بانی نسب؛ رودابه راوش

دوره 44، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 587-600

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.33219.1894

چکیده

چکیدهتنش‌های خشکی و شوری از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد و کارآیی گیاهان هستند. از این‌رو پژوهشی جهت بررسی اثر تلقیح پایه‌های پسته با یک ایزوله از قارچ مایکوریزا آربسکولار بر ویژگی‌های رشدی، ... بیشتر چکیدهتنش‌های خشکی و شوری از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد و کارآیی گیاهان هستند. از این‌رو پژوهشی جهت بررسی اثر تلقیح پایه‌های پسته با یک ایزوله از قارچ مایکوریزا آربسکولار بر ویژگی‌های رشدی، کارآیی استفاده از فسفر و مقاومت به تنش پایه‌ها در دانشگاه شهرکرد در سال 96-1395 اجرا گردید. دو آزمایش جداگانه به‌صورت فاکتوریل با سه فاکتور بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اول در هردو آزمایش پایه‌های پسته در چهار سطح، شامل بادامی‌ریز زرند، قزوینی، سرخس و هیبرید UCB1، فاکتور دوم در هردو آزمایش مایکوریزا در دو سطح شامل عدم تلقیح و تلقیح پایه‌ها و فاکتور سوم در آزمایش اول تنش خشکی (آبیاری به میزان 100درصد ظرفیت گلدانی به‌عنوان شاهد، 80، 60 و 40 درصد ظرفیت گلدانی) و در آزمایش دوم تنش شوری (91/0 به‌عنوان شاهد، 57/7، 12/16 و 63/24 دسی‌زیمنس برمتر) بود. دانهال‌های پسته به مدت 60 روز تحت تنش قرار داشتند. مایکوریزا باعث افزایش وزن تر ریشه، ساقه و برگ در هردو تنش و نسبت سطح برگ و سطح مخصوص برگ در تنش شوری گردید. گیاهان تلقیح‌شده با مایکوریزا کارآیی استفاده از فسفر کمتر و تحمل بیشتری در برابر تنش‌های خشکی و شوری داشتند. شاخص‌های رویشی و کارآیی استفاده از فسفر ریشه، برگ و کل گیاه در اثر هر دو تنش خشکی و شوری کاهش یافت. واکنش چهار پایه استفاده شده در این آزمایش به مایکوریزا و تنش‌های خشکی و شوری متفاوت بود. نتایج این تحقیق نشان داد پایه‌های سرخس و UCB1 به‌ترتیب از نظر تحمل به تنش خشکی و شوری بهتر از دو پایه دیگر بودند.

ارزیابی مدل APSIM-Barley برای ارقام مختلف جو آبی تحت تنش آب و نیتروژن

حسن شهبازی؛ خسرو عزیزی؛ سجاد رحیمی مقدم؛ سلیمان محمدی؛ ناصر اکبری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 مهر 1402

https://doi.org/10.22055/ppd.2023.43267.2092

چکیده

مقدمه : مدل های شبیه سازی‌ رشد گیاهان زراعی امکان مطالعه تأثیر مدیریت کشاورزی بر فعالیت‌های تولیدی در محیط-های معین را مهیا می‌سازند. مدل ها مکانیستیک و فرآیندگرا می باشند که با به کارگیری زیرمدل های ... بیشتر مقدمه : مدل های شبیه سازی‌ رشد گیاهان زراعی امکان مطالعه تأثیر مدیریت کشاورزی بر فعالیت‌های تولیدی در محیط-های معین را مهیا می‌سازند. مدل ها مکانیستیک و فرآیندگرا می باشند که با به کارگیری زیرمدل های مختلف (زیرمدل های بیولوژیک، محیطی، مدیریتی و اقتصادی) که با موتور اصلی مدل مرتبط می شوند قادر به شبیه سازی سیستم های کشاورزی در مناطق مختلف از جمله نواحی خشک و نیمه خشک مانند ایران می باشند. مدل APSIM-Barley می تواند جهت ارزیابی مدیریت در محصول جو مورد استفاده قرار گیرد. هدف این مطالعه بررسی و ارزیابی مدل APSIM-Barley در رابطه با شبیه سازی رشد، نمو و عملکرد سه رقم جو آذران، جلگه و بهمن تحت شرایط مختلف فراهمی نیتروژن و آبیاری بود.مواد و روش ها : به منظور ارزیابی مدل APSIM-Barley در راستای شبیه سازی و کمی سازی مراحل رشد فنولوژیک، زیست توده و عملکرد دانه ارقام مختلف جو از یک‌ سری آزمایش مستقل استفاده شد. به منظور واسنجی‌ مدل زراعی، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی واقع در شهر همدان در سال 1398 انجام شد. در طرح مذکور سطوح مختلف آبیاری، نیتروژن و رقم مورد بررسی قرار گرفت. فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (40-30، 70-60 و 100-90 درصد ظرفیت مزرعه) و فاکتورهای فرعی شامل سطوح رقم (آذران، جلگه و بهمن به ترتیب ارقام زودرس، متوسط‌رس و دیررس) و نیتروژن (سه سطح صفر، متوسط و بهینه) بودند. برای اعتبار سنجی و واسنجی مدل از یکسری مجموعه داده مستقل دیگر شامل مقالات چاپ شده و همچنین گزارش نهایی طرح های تحقیقاتی انجام شده استفاده شد. برای ارزیابی کارایی مدل زراعی و مقایسه مقدارهای شبیه سازی و اندازه گیری شده از شاخص‌های آماری شامل ضریب تبیین، ریشه میانگین مربعات خطا نرمال شده، شاخص توافق و میانگین انحراف خطا استفاده شد. در این تحقیق برای تمامی تجزیه های آماری و رسم شکل‌ها از نرم افزار OriginProاستفاده شد.نتایج: یافته های حاصل از شبیه سازی توسط مدل APSIM-Barley در مرحله واسنجی نشان داد که مقدار ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده در رابطه با پیش بینی مراحل فنولوژی گیاه (روز تا گلدهی و رسیدگی فیزیولوژیک) به ترتیب برابر 43/2 و 4/2 درصد بود. همچنین دقت مدل برای شاخص سطح برگ یرای ارقام آذران، جلگه و بهمن تحت شرایط تیمار مصرف کامل آب و نیتروژن به ترتیب 5/13، 1/14 و 7/10 درصد و تحت شرایط تیمار تنش شدید آب و نیتروژن به ترتیب 5/16، 6/18 و 5/26 درصد بود. در این مرحله مقادیر ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده و شاخص توافق برای عملکرد زیست توده و دانه برابر 9/24 درصد و 98/0و 2/15 درصد و 96/0 بود. در مرحله اعتبار ‌سنجی مدل زراعی، مقادیر شاخص های ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده، شاخص توافق، ضریب تبیین و میانگین انحراف خطا به ترتیب برای عملکرد دانه 02/15درصد، 96/0، 82/0 و 34/0 تن در هکتار بود.نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که مدل APSIM-Barley قادر است رشد، نمو و عملکرد دانه ارقام مختلف جو را با دقت قابل قبولی تحت شرایط مختلف مدیریت آب و نیتروژن در سال ها و مناطق مختلف شبیه سازی کند. بنابراین مدل مذکور می تواند به عنوان ابزاری قابل اعتماد در مطالعات آینده در زمینه ارزیابی تغییر اقلیم، آنالیز خلاء عملکرد، پهنه بندی و غیره مورد استفاده قرارگیرد.

مشاهده مقاله

ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ (.tinctorius L Carthamus) تحت تاثیر تیمارهای بقایای گیاهی، نیتروژن و عناصر میکرو در اهواز

سیده ندا قائم مقامی؛ موسی مسکرباشی؛ عبدالامیر معزی

دوره 37، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 119-130

چکیده

به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ تحت تاثیر تیمارهای بقایای گیاهی، نیتروژن و عناصر میکرو، در سال زراعی 90-1389 آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید ... بیشتر به منظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ تحت تاثیر تیمارهای بقایای گیاهی، نیتروژن و عناصر میکرو، در سال زراعی 90-1389 آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت کرتهای دو بار خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. مقادیر مختلف بقایای گیاهی در 4 سطح (بقایای کامل، بخشی از بقایای گیاهی، سوزاندن بقایای گیاهی و حذف بقایای گیاهی) به عنوان فاکتور اصلی و فاکتور فرعی مقادیر مختلف نیتروژن در 3 سطح (150، 100 و 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره) و فاکتور فرعی فرعی محلول‌پاشی عناصر میکرو در 2 سطح (عدم محلولپاشی و محلولپاشی با دز 8 لیتر در هکتار از کود مایع قطره طلا) در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج به دست آمده، عملکرد دانه، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزاردانه و درصد روغن تحت تاثیر تیمارهای مختلف، اختلاف معنیداری نشان دادند. بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار بخشی از بقایای گیاهی، 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و محلولپاشی عناصر میکرو (با میانگین 87/6278 کیلوگرم در هکتار) میباشد. به علاوه کمترین عملکرد دانه از تیمار سوزاندن بقایای گیاهی، 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و محلولپاشی عناصر میکرو ( با میانگین 48/1771 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. بالاترین درصد روغن دانه نیز برابر با 5/33 درصد مربوط به تیمار بقایای کامل، 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار همراه با محلولپاشی عناصر میکرو بود که با 0/31 درصد به دست آمده از تیمار بخشی از بقایا، 100کیلوگرم کود نیتروژندارهمراه با کود میکرو تفاوت معنی‌دار نبود. به طور کلی حضور بقایای گیاهی و کود نیتروژن در حد مناسب و استفاده از عناصر میکرو به صورت محلولپاشی برگی در بهبود عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ تاثیر مثبت داشت.

بررسی واکنش ژنوتیپ‌های گندم نان به تنش گرما در دوره پر شدن دانه در شرایط اهواز

مهرو مجتبایی زمانی؛ مجید نبی پور؛ موسی مسکرباشی

دوره 37، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 119-130

چکیده

به منظور بررسی تاثیر تنش گرما طی دوره پر شدن دانه بر صفات عملکرد، اجزای عملکرد، سرعت و دوره پر شدن دانه گندم، آزمایشی مزرعه‌ای در سال زراعی 90-1389 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه ... بیشتر به منظور بررسی تاثیر تنش گرما طی دوره پر شدن دانه بر صفات عملکرد، اجزای عملکرد، سرعت و دوره پر شدن دانه گندم، آزمایشی مزرعه‌ای در سال زراعی 90-1389 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط محیطی شهر اهواز اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل ده ژنوتیپ گندم نان میان‌رس (چمران، اترک، افلاک، دز، فلات، داراب 2، کویر، پیشتاز، S-78-11 و S-83-3) و دو تاریخ کاشت مناسب (22 آبان ماه) و تاخیری (اول دی ماه) بودند. نتایج نشان داد که تاخیر در کاشت منجر به کاهش معنی‌دار عملکرد و اجزای عملکرد دانه همه ژنوتیپ‌ها شد. رقم اترک (2/8 درصد) کمترین و رقم پیشتاز (3/26 درصد) بیشترین کاهش عملکرد در واحد سطح را به خود اختصاص دادند. در تاریخ کاشت تاخیری ارقام کویر و چمران بیشترین (به ترتیب 3/584 و 8/579 گرم در مترمربع) و رقم پیشتاز کمترین (3/446 گرم در مترمربع) عملکرد دانه را تولید کردند. بر اساس شاخص حساسیت به تنش، رقم اترک متحمل‌، ارقام چمران، کویر، دز، فلات و افلاک از ارقام نیمه‌متحمل و لاین‌های S-78-11 و S-83-3 و ارقام داراب 2 و پیشتاز حساس شناخته شدند. نتایج نشان داد که کاهش وزن هزار دانه در تاریخ کاشت تاخیری ناشی از کاهش دوره موثر پر شدن دانه بود و افزایش سرعت پر شدن دانه نتوانست کاهش طول دوره پر شدن دانه را جبران کند. به‌طورکلی به‌نظر می‌رسد که سرعت زیادتر رشد دانه در شرایط تنش گرما طی دوره پر شدن دانه به‌تنهایی نمی‌تواند منجر به عملکرد زیادتر در یک ژنوتیپ شود و عوامل دیگری نظیر دوره پر شدن دانه و تعداد دانه در سنبله از اهمیت زیادتری برخوردارند.

تاثیر مقدار و تقسیط کود اوره بر عملکرد کمی و کیفی نیشکر بازرویی

احمد کوچک زاده؛ قدرت اله فتحی؛ محمد حسین قرینه؛ سید عطاء اله سیادت؛ سیروس جعفری؛ خلیل عالمی سعید

دوره 36، شماره 3 ، آذر 1392، ، صفحه 119-129

چکیده

اثر مقادیر مختلف نیتروژن (N) و تقسیط آن (AP) بر خصوصیات کمی و کیفی بازرویی اول نیشکر(Saccharum officinarum L.) واریته CP48-103 بررسی شد. این مطالعه در سال 1386 در مرکز تحقیقات نیشکر واقع در 30 کیلومتری جنوب اهواز انجام گردید. ... بیشتر

اثر نیترات پتاسیم روی برخی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو جنس چمن گرمسیری چمن پاسپالوم (.paspalum vaginatum L) و چمن آفریقایی (Cynodon dactylon L.) تحت تنش شوری

خلیل اسدی وفا؛ مهدی صیدی؛ مهرانگیز چهرازی؛ محمد سیاری؛ نوراله معلمی

دوره 38، شماره 2 ، شهریور 1394، ، صفحه 121-133

https://doi.org/10.22055/ppd.2015.11325

چکیده

به منظور بررسی تاثیر نیترات پتاسیم بر روی برخی ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو جنس چمن گرمسیری، شامل چمن آفریقایی و چمن پاسپالوم در شرایط تنش شوری در سال زراعی 91-1390 در دانشکده کشاورزی دانشگاه ... بیشتر

اثر بلوغ میوه و نوع بسته‌بندی بر عمر انباری میوه زردآلوی رقم قرمز شاهرود

محمد زرین‌بال؛ عادل دباغ محمدی نسب؛ راحله رسولی پیروزیان

دوره 36، شماره 2 ، شهریور 1392، ، صفحه 123-133

چکیده

میوه زردآلو عمر انباری کوتاهی داشته و بلافاصله پس از برداشت به بازار عرضه می‌شود. سرعت فرآیند رسیدگی و شدت تنفسی زیاد میوه زردآلو در کوتاه بودن عمر انباری آن موثر هستند. برداشت میوه‌های زردآلو در زمان ... بیشتر میوه زردآلو عمر انباری کوتاهی داشته و بلافاصله پس از برداشت به بازار عرضه می‌شود. سرعت فرآیند رسیدگی و شدت تنفسی زیاد میوه زردآلو در کوتاه بودن عمر انباری آن موثر هستند. برداشت میوه‌های زردآلو در زمان مناسب و بسته‌بندی مطلوب آنها عمر انباری میوه‌ها را افزایش می‌دهد. این پژوهش با هدف بررسی اثر بلوغ میوه و نوع بسته‌بندی زردآلو بر افزایش عمر انباری و کاهش ضایعات آن انجام شد. طرح آزمایشی اسپلیت – فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی بود که در آن میوه‌های زردآلوی رقم "قرمز شاهرود" در سه مرحله مختلف رسیدگی میوه (فاکتور اصلی) بر اساس شاخص رنگ پوست میوه برداشت شدند. سپس میوه‌ها در جعبه‌های بدون پوشش و یا با پوشش پلی‌اتیلن بسته‌بندی شده (فاکتور فرعی) و در سردخانه با دمای 2-0 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 85% به مدت صفر (شاهد)، 7، 14‌، 21 و 28 روز (فاکتور فرعی) نگهداری شدند. پس از پایان هر مرحله از انبار نمودن میوه‌ها در سردخانه، خصوصیات میوه‌ها شامل وزن میوه، سفتی بافت، میزان مواد جامد محلول، pH و هدایت الکتریکی عصاره میوه اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که مناسب‌ترین زمان برداشت میوه زردآلو، مرحله دوم برداشت (رنگ پوست میوه زمینه زرد با لکه‌های سبز) همزمان با 75 روز پس از مرحله تمام گل معادل با 1041 درجه روز (24987 درجه ساعت) واحد حرارتی برای رقم "قرمز شاهرود" بوده و استفاده از پوشش پلی‌اتیلنی در بسته‌بندی میوه‌ها در افزایش عمر انباری آنها اثر معنی‌داری داشت. در این شرایط میوه‌های این رقم تا 21 روز با کیفیت مناسب در سردخانه قابل نگهداری بودند. تاخیر در برداشت میوه‌های زردآلو عمر انباری میوه‌ها را به صورت معنی‌داری کاهش داد. همچنین با افزایش مدت انبارداری میوه‌های زردآلو در سردخانه، سفتی میوه‌ها کاهش و میزان مواد جامد محلول، pH و هدایت الکتریکی عصاره میوه‌ها افزایش یافت.

مطالعه اثر کاربرد برگی کائولین بر فلئورسانس و میزان کلروفیل برگ نهال‌های زیتون (Olea europaea L.) رقم دزفول تحت تنش کم آبی

اسمعیل خالقی؛ کاظم ارزانی؛ نوراله معلمی؛ محسن برزگر

دوره 37، شماره 2 ، شهریور 1393، ، صفحه 127-139

چکیده

با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک کشور، استفاده از روش‏هایی که منجر به کاهش اثرات سوء کمبود آب بر محصولات باغی گردد، دارای اهمیت است. کائولین یکی از مواد ضد تعرق است که طی سالهای اخیر استفاده از ... بیشتر با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک کشور، استفاده از روش‏هایی که منجر به کاهش اثرات سوء کمبود آب بر محصولات باغی گردد، دارای اهمیت است. کائولین یکی از مواد ضد تعرق است که طی سالهای اخیر استفاده از آن گسترش یافته است. بدین منظور اثر سه سطح مختلف کائولین (0 ، 3 و 6%) و سه سطح آبیاری (100، 65 و 40 درصد تبخیر و تعرق گیاه (ETcrop)) بر میزان کلروفیل و فلئورسانس کلروفیل برگ زیتون رقم دزفول بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه‎ای کاملاً تصادفی با سه تکرار (هر تکرار شامل سه گلدان) در گلخانه گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران انجام شد. نتایج نشان داد که با اعمال تنش آبی از میزان کلروفیلa وکلروفیل کل کاسته شد و میزان کاهش کلروفیلa و کلروفیل کل در 80 روز بعد از اعمال تیمار نسبت به 40 روز بعد از اعمال تیمار بیشتر بود. علاوه براین بیشترین میزان کلروفیل کل در 80 روز بعد از اعمال تیمار به میزان 425/1 میلی‎گرم بر گرم وزن تر برگ مربوط به نهال‏های محلول‎پاشی شده با کائولین 6 % بود و مشخص گردید که با کاهش مقدار آب به 65 و 40% تبخیر و تعرق گیاه، در نهال‏های محلول‎پاشی شده با غلظت‏های 3 و 6 % کائولین، مقدارکلروفیل a از میزان بالاتری نسبت به شاهد برخوردار بود. نتایج مربوط به پارامترهای فلئورسانسی نیز نشان داد که شاخص‏های فلئورسانس بیشینه (Fm)، فلئورسانس متغیر (Fv) و نسبت فلئورسانس متغیر به فلئورسانس بیشینه (Fv/Fm)تحت تنش خشکی کاهش یافت. هرچند که تیمار کائولین بر این شاخص‏ها تاثیر معنیداری نداشت. بطورکلی می توان انتظار داشت که محلول‎پاشی باغ‎های زیتون کشور با کائولین به خصوص در مناطقی که با کمبود آب مواجه هستند میتواند سبب تعدیل تنش خشکی و کاهش اثرات سوء کمبود آب شده و همچنین میتواند باعث افزایش کارایی فتوسنتز برگ گردد.

اثر الگوی کاشت ردیفی و فاصله کاشت بر گلدهی و کیفیت گل شاخه بریده گلایول رقم اسکار (cv. Oscar Gladiolus hybrida)

محمد حسین دانشور؛ مختار حیدری

دوره 36، شماره 1 ، خرداد 1392، ، صفحه 129-140

چکیده

افزایش تراکم کاشت در گل های پداژه از مهم ترین قدم های تولید بیشتر در گل های زینتی است. یکی از روش های ایجاد افزایش تراکم، کشت گیاهان به صورت چند ردیفه است. در این آزمایش در سال89-1388، اثر الگوهای کاشت یک ردیفه، ... بیشتر افزایش تراکم کاشت در گل های پداژه از مهم ترین قدم های تولید بیشتر در گل های زینتی است. یکی از روش های ایجاد افزایش تراکم، کشت گیاهان به صورت چند ردیفه است. در این آزمایش در سال89-1388، اثر الگوهای کاشت یک ردیفه، دو و سه ردیفه بر گلدهی و کیفیت گل شاخه بریده گلایول (Gladiolus hybrida) رقم اسکار در شرایط آب و هوایی ملاثانی (خوزستان) مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل کشت پداژه ها در الگوی کاشت یک ردیفه با فاصله 20 × 30 سانتیمتر (تیمار شاهد) و الگوی کاشت دو ردیفه و سه ردیفه (20 سانتیمتر روی ردیف، 30 سانتیمتر بین ردیف های اصلی و همچنین فاصله های 15 ، 20 و 25 سانتیمتر بین ردیف های فرعی) بودند. نتایج نشان دادند که کشت پداژه در الگوی کاشت سه ردیفه با فاصله 25 سانتیمتر بین ردیف های فرعی و همچنین الگوی کاشت دو ردیفه و سه ردیفه با فاصله بین ردیف های 15 و 20 سانتیمتر باعث کاهش معنی دار وزن گل شاخه بریده ، قطر ساقه و ارتفاع خوشه گل شد. ارتفاع گل شاخه بریده فقط در تیمار کاشت دو ردیفه با فاصله 25 سانتیمتر بین ردیف های فرعی تفاوت معنی داری با تیمار شاهد نشان نداد و در سایر تیمار ها به طور قابل ملاحظه ای نسبت به تیمار شاهد کاهش یافتند. در تیمار الگوی کاشت سه ردیفه با فاصله 25 سانتیمتر بین ردیف های فرعی وهمچنین کاشت بین ردیف ها، تعداد پداژک ها به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. تیمارهای آزمایش اثر معنی داری بر قطر گل شاخه بریده، ارتفاع خوشه گل، طول، عرض و وزن پداژه ها نداشتند. نتایج نشان دادند با کاشت گلایول در الگوهای کاشت دو یا سه ردیفه، کاهش فاصله بین ردیف ها باعث کاهش کیفیت گل شاخه بریده می شود. پیشنهاد می گردد مطالعات بیشتری در زمینه تغییر فاصله بین ردیف های فرعی انجام شود.

پاسخ به انتخاب مستقیم و غیرمستقیم عملکرد دانه، روغن و اجزای عملکرد در ارقام کلزا تحت شرایط بدون تنش و تنش خشکی

محسن جعفرزاده قهدریجانی؛ محمد مهدی مجیدی؛ آقا فخر میرلوحی؛ مریم ابراهیمیان

دوره 37، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 129-141

چکیده

برای بهبود صفت پیچیدهای مانند عملکرد، یکی از مؤثرترین روشها در گزینش ژنوتیپهای مطلوب، استفاده از شاخصهای انتخاب میباشد. در این پژوهش، به منظور ارزیابی کارآیی شاخصهای مختلف انتخاب، 28 ... بیشتر برای بهبود صفت پیچیدهای مانند عملکرد، یکی از مؤثرترین روشها در گزینش ژنوتیپهای مطلوب، استفاده از شاخصهای انتخاب میباشد. در این پژوهش، به منظور ارزیابی کارآیی شاخصهای مختلف انتخاب، 28 رقم کلزا (Brassica napus L.) در یک آزمایش مزرعهای با دو سطح رطوبتی شامل 50 (عادی) و 85 (تنش) درصد تخلیه رطوبتی، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 88-1387 مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخصهای انتخاب اسمیت-هیزل و پسک-بیکر براساس 7 صفت شامل روز تا گلدهی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، درصد روغن، عملکرد روغن و عملکرد دانه و همچنین پاسخهای مستقیم و همبسته این صفات، برای هر یک از شرایط رطوبتی محاسبه شدند. هر دو شاخص در دو شکل، همراه با عملکرد و بدون عملکرد نیز مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه ضرایب همبستگی ژنتیکی نشان داد که عملکرد دانه دارای همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد روغن بود. همچنین در هر دو شرایط رطوبتی تعداد خورجین در بوته با عملکرد دانه و عملکرد روغن همبستگی مثبت داشت که نشان میدهد این صفت میتواند در افزایش همزمان عملکرد دانه و روغن بیشتر از سایر صفات تأثیرگذار باشد. نتایج حاکی از آن بود که شاخص انتخاب اسمیت-هیزل (همراه با عملکرد روغن یا دانه) بالاترین کارایی انتخاب را در شرایط عادی و تنش خشکی دارا بود و میتواند برای انتخاب ارقام مناسب در برنامههای اصلاحی کلزا به منظور افزایش عملکرد روغن و دانه مورد استفاده قرار گیرد.

اثر عصاره پوست انار، اسانس رزماری و درمنه بر عمر گلجایی گل شاخه بریده داودی (Chrysanthemum morifolium R.)

معصومه ابراهیمی پور بافقی؛ مریم دهستانی اردکانی؛ جلال غلام نژاد

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 129-143

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.25748.1596

چکیده

چکیدهداودی (Chrysanthemum morifolium R.) یکی از پرطرفدارترین گل‌های تولیدی در دنیا است. این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره پوست سه رقم انار (شهوار دانه سفید، رباب دانه قرمز و ملس پوست سیاه یزد) هر کدام در چهار غلظت صفر، ... بیشتر چکیدهداودی (Chrysanthemum morifolium R.) یکی از پرطرفدارترین گل‌های تولیدی در دنیا است. این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره پوست سه رقم انار (شهوار دانه سفید، رباب دانه قرمز و ملس پوست سیاه یزد) هر کدام در چهار غلظت صفر، 15، 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر و اسانس‌های رزماری و درمنه با چهار غلظت صفر، 25، 50 و 75 میلی‌گرم در لیتر روی عمر گلجایی گل شاخه بریده داودی رقم ‘Ramat’ در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکراردر سال 98-1397 در دانشگاه اردکان، انجام شد. تمام تیمارها حاوی سه درصد ساکارز بودند. بر اساس نتایج گل‌هایی که با 15 میلی‌گرم در لیتر عصاره پوست انار رقم "شهوار دانه سفید" تیمار شدند، بیشترین عمر گلجایی (66/14 روز) را نشان دادند که 10/34 درصد نسبت به شاهد بیشتر بود. کمترین تعداد باکتری در انتهای ساقه گل‌های بریده تیمار‌شده با 25 میلی‌گرم در لیتر اسانس رزماری حاصل شد که 14/70 درصد نسبت به شاهد کمتر بود. با افزایش غلظت عصاره و اسانس، جمعیت باکتری در انتهای ساقه بریده شده به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. بیشترین محتوای آب گلبرگ (66/75 درصد) در تیمار 75 میلی‌گرم در لیتر اسانس رزماری حاصل شد. به‌طورکلی همه تیمارهای مورد بررسی نسبت به شاهد قادر به افزایش عمر گلجایی و کاهش وزن تر و بار میکروبی انتهای گل شاخه بریده داودی بودند. همچنین در میان سه عصاره پوست انار، عصاره "شهوار دانه سفید" بیشترین اثر را در افزایش عمر گلجایی، کاهش وزن تر، نشت یونی و بار میکروبی انتهای ساقه نشان داد.

مقایسه تحمل به شوری سه رقم انار تجاری (Punica granatum L.)

زهرا جماعتی؛ مریم دهستانی اردکانی؛ علی مومن پور؛ مصطفی شیرمردی

دوره 44، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 129-142

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.29239.1752

چکیده

چکیدهانار (Punica granatum L.) یک گونه گیاهی میوه‌ای تجاری مهم از خانواده Punicaceae، می‌باشد. شوری آب آبیاری یکی از مشکلات محدودکننده کشت‌‌و‌کار آن است. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و معرفی متحمل‌ترین رقم تجاری ... بیشتر چکیدهانار (Punica granatum L.) یک گونه گیاهی میوه‌ای تجاری مهم از خانواده Punicaceae، می‌باشد. شوری آب آبیاری یکی از مشکلات محدودکننده کشت‌‌و‌کار آن است. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و معرفی متحمل‌ترین رقم تجاری انار به شوری آب‌آبیاری بود. طی یک آزمایش گلدانی در یک دوره نه ماهه ارزیابی و مقایسه تحمل به شوری سه رقم انار تجاری در سال‌های 97-1396 در سایت مرکز ملی تحقیقات شوری صورت‌گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور 1- شوری آب آبیاری در پنج سطح 1، 3، 5، 7 و 9 دسی‌زیمنس‌بر متر و 2- رقم انار در سه سطح ("شیشه‌کپ فردوس"، "ملس‌ساوه" و "ملس‌یزدی") و با چهار تکرار و در مجموع 60 گلدان انجام شد. نتایج نشان داد که رقم و سطح شوری اثر معنی‌داری بر صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و غلظت عناصر غذایی داشتند. در تمامی ارقام مورد مطالعه با افزایش سطح شوری، شاخص‌های رشدی، محتوی نسبی‌آب‌برگ و میزان کلروفیل کاهش و درصد برگ‌های نکروزه و ریزش ‌یافته افزایش یافت. بیشترین ارتفاع، تعداد انشعابات نهایی، قطر شاخه و کلروفیل کل در شوری 3 دسی‌زیمنس‌برمتر و در رقم "ملس‌یزدی" مشاهده شد. همچنین با افزایش سطح شوری میزان سدیم، کلر و نسبت سدیم به پتاسیم به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. در بالاترین سطح شوری (9 دسی‌زیمنس‌برمتر) بیشترین میزان شاخص‌های رشدی، وزن‌تر و خشک برگ، برگ‌سبز، محتوای‌نسبی آب، کلروفیل و پتاسیم و کمترین میزان برگ نکروزه، غلظت سدیم، کلر و نسبت سدیم به پتاسیم در رقم "ملس‌یزدی" حاصل شد. به‌طور کلی در میان ارقام مورد بررسی "ملس‌یزدی" و "ملس‌ساوه" به‌ترتیب متحمل‌ترین و کم تحمل‌ترین رقم به شوری بودند.

مقایسه جوانه‌زنی و رشد اولیه گیاهچه Bornm. & Fleischm Ophrys schulzei در محیط کشت‌های مختلف درون شیشه‌ای

فروزان ولدی؛ جلال خورشیدی؛ علی اکبر مظفری؛ یاور وفایی

دوره 46، شماره 1 ، خرداد 1402، ، صفحه 129-140

https://doi.org/10.22055/ppd.2023.42629.2068

چکیده

Ophrys schulzei، گونهای ارکید است که بخش زیرزمینی آن کاربردهای زیادی در صنایع غذایی و دارویی دارد. درصد جوانهزنی پایین، شرایط اکولوژیکی خاص مورد نیاز و برداشتهای بیرویه و غیر اصولی از این گیاه ... بیشتر Ophrys schulzei، گونهای ارکید است که بخش زیرزمینی آن کاربردهای زیادی در صنایع غذایی و دارویی دارد. درصد جوانهزنی پایین، شرایط اکولوژیکی خاص مورد نیاز و برداشتهای بیرویه و غیر اصولی از این گیاه موجب شده که جمعیت آن در عرصه طبیعی به شدت کاهش یافته و در معرض خطر انقراض قرار گیرد. بنابراین ارزیابی روشهای مختلف تکثیر این گیاه بهمنظور حفاظت برونجای و نیز تکثیر و اهلیسازی آن، از ضروریات است. در این پژوهش، جوانهزنی، تشکیل پروتوکورم و شاخصهای رشدی گیاهچه Ophrys schulzei در 5 نوع محیط کشت درون شیشه ای شامل Malmgren،Orchimax ،P723 ، و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار طی سالهای 1398 تا 1400 در مرکز پژوهشی اصلاح و توسعه گیاهان دارویی دانشگاه کردستان مورد ارزیابی قرار گرفت. بیشترین (26/25 درصد) و کمترین (0 درصد (درصد جوانهزنی بهترتیب در محیط کشتهای Malmgren و Orchimax مشاهده شد. پروتوکورمها در محیط کشت Malmgren زودتر از سایر محیط کشتها (33/19 روز پس از کشت بذر) بوجود آمدند. در محیط کشت ، پروتوکورمها پس از بوجود آمدن در همان حالت باقی ماندند و هیچ گونه تغییر قابل توجهی در آنها مشاهده نشد. مریستمهای اولیه در محیط کشت Malmgren، زودتر از دو محیط کشت و P723 (66/105 روز پس از کشت بذر) ظاهر شدند. فقط در سه محیط کشت P723، Malmgren و ، گیاهچه تشکیل شد. بیشترین وزن پروتوکورم (12/0 گرم) متعلق به محیط کشت Malmgren، و بیشترین طول ریشه (44/21 میلیمتر)، وزن ریشه (19/0 گرم)، وزن اندام هوایی (05/0 گرم)، طول گیاهچه (98/45 میلیمتر) و وزن گیاهچه (37/0 گرم)، متعلق به گیاهچههای محیط کشت P723 بود. از نظر تعداد ریشه و طول اندام هوایی گیاهچه، بین سه محیط کشت مذکور تفاوت معنیداری مشاهده نشد. بهطور کلی، از بین محیط کشتهای مورد مطالعه، Malmgren و P723 محیط کشتهای مناسبتری جهت تولید گیاهچه Ophrys schulzei شناخته شدند.

تاثیر تیمارهای پس از برداشت اسید سیتریک و اسید سالیسیلیک بر خصوصیات کیفی میوه گلابی رقم سردرود در دوره انبارداری

رسول جلیلی‌مرندی؛ زهرا شفائی عباس آباد

دوره 38، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 131-143

https://doi.org/10.22055/ppd.2015.11137

چکیده

جهت بررسی تاثیر تیمارهای اسید سیتریک و اسید سالیسیلیک به عنوان ترکیبات طبیعی بر ماندگاری و خصوصیات کیفی میوه گلابی رقم سردرود، تیمار اسید سیتریک در غلظت‌های صفر، 25/0، 5/0و 1 میلی مول در لیترو تیمار اسید ... بیشتر

کاربرد پارامتر فلورسنس کلروفیل به منظور تشخیص زود هنگام تأثیر علف‌کش‌های بازدارنده فتوسیستم 2 در توده‌های مقاوم و حساس دُرنه (Echinochloa colona (L.) Link.)

الهام الهی فرد؛ علی قنبری؛ محمدحسن راشد محصل؛ اسکندر زند؛ امین میرشمسی کاخکی

دوره 45، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 133-142

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.30996.1820

چکیده

القای فلورسانس کلروفیل یک روش سریع و غیر تخریبی برای اندازه‌گیری انتقال الکترون فتوسنتزی در گیاهان است. به‌منظور تشخیص زود هنگام تأثیر علف‌کش آمترین توسط پارامتر تغییرات نسبی فلورسنس در مرحله J (Fvj) ... بیشتر القای فلورسانس کلروفیل یک روش سریع و غیر تخریبی برای اندازه‌گیری انتقال الکترون فتوسنتزی در گیاهان است. به‌منظور تشخیص زود هنگام تأثیر علف‌کش آمترین توسط پارامتر تغییرات نسبی فلورسنس در مرحله J (Fvj) بر روی دُرنه، آزمایش دُز-پاسخ با دُزهای صفر، 10، 30، 100، 300، 1000، 3000، 10000 و 30000 گرم ماده مؤثر در هکتار برای توده‌های مقاوم و دُزهای صفر، 1، 10، 30، 100، 300 و 1000 گرم ماده مؤثر در هکتار بر روی توده حساس به علف‌کش آمترین بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1391 انجام شد. نتایج نشان داد که Fvj در میان توده‌های مورد آزمایش دارای حساسیت متفاوتی نسبت به کاربرد علف‌کش مذکور بود. به‌طوری‌که چهار ساعت پس از اعمال آمترین، Fvj (بر اساس ED50 محاسبه‌شده) در برخی توده‌ها به‌ویژه توده حساس (معادل 47/24 گرم ماده مؤثر آمترین در هکتار) به شدت کاهش یافت. مقادیر ED50 برآورد شده برای Fvj توده‌های حساس و مقاوم، به مراتب کمتر از مقادیر ED50 برآورد شده برای وزن تر توده‌ها در 28 روز پس از تیمار با علف‌کش بود. به‌طورکلی رابطه خطی میان پارامتر مذکور و وزن‌تر توده‌ها نشان‌دهنده همبستگی قوی میان این پارامترها می‌باشد. هدف از بررسی پارامتر مذکور به این دلیل بود که نشان داده شود پارامترهای فلورسنس کلروفیل نیز مانند اندازه‌گیری وزن تر و یا وزن خشک علف‌های هرز، قادر به پیش‌بینی تأثیر علف‌کش‌ها می‌باشند. بنابراین محقق را قادر می‌سازند با صرف وقت و هزینه کمتری تأثیر علف‌کش را بر گیاهان مورد نظر ارزیابی نماید.

ریزافزایی گل‌مریم (Polianthes tuberosa L.) از طریق اندام‌زایی مستقیم

محمد حسین دانشور؛ مهری حاویل؛ امین لطفی جلال آبادی

دوره 45، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 277-286

https://doi.org/10.22055/ppd.2022.36928.1973

چکیده

گل‌مریم (Tuberose) یکی از گل‌های بریدنی سوخ‌دار است که در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری کشت می‌شود. ریزافزایی گل‌مریم با استفاده از کشت بافت به‌عنوان یک راهکار برای تولید گیاهچه‌های یکنواخت و عاری از ... بیشتر گل‌مریم (Tuberose) یکی از گل‌های بریدنی سوخ‌دار است که در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری کشت می‌شود. ریزافزایی گل‌مریم با استفاده از کشت بافت به‌عنوان یک راهکار برای تولید گیاهچه‌های یکنواخت و عاری از بیماری مطرح است. در این پژوهش اثر غلظت‌های مختلف محیط‌کشت MS و تنظیم‌کننده‌های رشد KIN و BAP بر مراحل پرآوری و ریشه‌زایی و اثر پنج بستر کشت بر سازگاری گیاهچه‌های تولید شده در سه مرحله آزمایش مورد مطالعه قرار گرفت. این پژوهش در آزمایشگاه کشت بافت، گروه علوم باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان واقع در شـهرستان باوی در سال ۱۳۹7 انـجام شد. پارامترهای تعداد و طول شاخساره، تعداد و طول ریشه و درصد زندهمانی گیاهچههای گل‌مریم مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش اول، بیشترین تعداد و طول شاخسارهها در محیطکشت MS تمام قدرت حاوی 25/0 میلیگرم در لیتر KIN همراه با 25/0 میلیگرم در لیترBAP حاصل شد اما در محیطکشت MS تمام قدرت و MS یکچهارم قدرت حاوی 4 میلی‌گرم در لیتر KIN و غلظتهای مختلف محیط‌کشت MS (تمام قدرت، نیم قدرت و یکچهارم قدرت) بدون تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی شاخسارهای تشکیل نشد. در آزمایش ریشهزایی، بیشترین تعداد و طول ریشه در محیطکشت MS حاوی 5/0 میلیگرم در لیتر NAA همراه با 2/0 میلیگرم در لیتر IBA مشاهده گردید. در آزمایش سازگاری، درصد زندهمانی گیاهچهها در بسترهای کشت مورد مطالعه، تفاوت معنیداری نشان ندادند و گیاهچهها توانستند مراحل سازگاری در گلخانه را با موفقیت سپری کنند.

تأثیر کاربرد مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی شوید (Anethum graveolens L.) در شرایط تنش کم‌آبی

حامد جوادی؛ سید غلامرضا موسوی؛ محمد جواد ثقه الاسلامی؛ فرشته کرمانی

دوره 44، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 283-294

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.30621.1806

چکیده

چکیدهبه منظور ارزیابی تأثیر کاربرد مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر عملکرد و درصد اسانس شوید در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شهرستان بیرجند به‌صورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح بلوک‌های ... بیشتر چکیدهبه منظور ارزیابی تأثیر کاربرد مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر عملکرد و درصد اسانس شوید در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شهرستان بیرجند به‌صورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش کم‌آبی به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح (آبیاری پس از 60، 120 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی در چهار سطح شامل سوپرجاذب، ورمی‌کمپوست، زئولیت و متانول به‌عنوان عامل فرعی بودند. صفات مورد مطالعه در این تحقیق شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی، شاخص برداشت، درصد و عملکرد اسانس بودند. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی موجب کاهش معنی‌دار تمامی صفات مورد مطالعه به‌جز شاخص برداشت و درصد اسانس شد. هم‌چنین، مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و عملکرد اسانس تأثیر مثبت و معنی‌داری داشتند. برهمکنش تنش کم‌آبی و مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. با افزایش شدت تنش کم‌آبی استفاده از مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی عملکرد دانه و اسانس را افزایش داد. به‌طوری‌که در شرایط تنش شدید مصرف سوپر‌جاذب موجب افزایش عملکرد دانه و اسانس به میزان به‌ترتیب 43/34 و 27/37 درصد و محلول‌پاشی با متانول موجب افزایش عملکرد دانه و اسانس به میزان به‌ترتیب 71/34 و 85/42 درصد نسبت به شاهد شدند. بر اساس نتایج این تحقیق، مصرف 100 کیلوگرم در هکتار سوپر‌جاذب و محلول‌پاشی با 20 درصد حجمی متانول در شرایط تنش شدید جهت افزایش کمیت و کیفیت عملکرد شوید در منطقه بیرجند پیشنهاد می‌شود.

بررسی عملکرد ژنوتیپ متحمل به ریزش کنجد در آرایش کاشت‌های مختلف در مناطق داراب و دزفول

مجید غلامحسینی؛ غلامرضا قدرتی؛ ابوالقاسم الحانی؛ سعدالله منصوری؛ فرناز شریعتی

دوره 46، شماره 2 ، شهریور 1402، ، صفحه 293-305

https://doi.org/10.22055/ppd.2023.43685.2100

چکیده

ارقام اصلاح شده متحمل به ریزش کنجد شاید تنها گزینه موجود برای توسعه کشت کنجد در کشورهای مستعد کشت این گیاه از جمله ایران باشد. در ارتباط با مدیریت زراعی از جمله آرایش کاشت بهینه ژنوتیپ واراداتی متحمل ... بیشتر ارقام اصلاح شده متحمل به ریزش کنجد شاید تنها گزینه موجود برای توسعه کشت کنجد در کشورهای مستعد کشت این گیاه از جمله ایران باشد. در ارتباط با مدیریت زراعی از جمله آرایش کاشت بهینه ژنوتیپ واراداتی متحمل به ریزش کنجد اطلاعاتی در اختیار نیست. به همین منظور آزمایشی طی دو سال 1399 و 1400 در مزارع پژوهشی دو مرکز تحقیقات کشاورزی در استانهای خوزستان (دزفول) و فارس (داراب) به صورت بلوکهای خرد شده (نواری) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این پژوهش اثر فاصله ردیفهای30، 45 و 60 سانتیمتری و فاصله بوته روی ردیفهای 5، 8، 11 و 14 سانتیمتری بر عملکرد، اجزای عملکرد، درصد روغن و عملکرد روغن ژنوتیپ متحمل به ریزش کنجد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در هر دو منطقه کاهش فاصله بین ردیفها و بین بوتهها روی ردیف که پیامد آن افزایش تراکم در واحد سطح است موجب افزایش ارتفاع بوته شد. در ارتباط با عملکرد دانه، در منطقه داراب افزایش فاصله بین ردیفها از 30 به 45 سانتیمتر، شش درصد عملکرد دانه را افزایش داد اما بیشتر شدن این فاصله (از 45 به 60 سانتیمتر) موجب کاهش عملکرد دانه شد. نتایج در این منطقه حاکی از آن است که بیشترین عملکرد دانه به مقدار 659 کیلوگرم در هکتار از آرایش کاشت 5×45 سانتیمتر و کمترین آن با کاهشی 21 درصدی از آرایش کاشت 14×60 سانتیمتر بهدست آمد. در دزفول حداکثر عملکرد دانه از آرایش کاشت 11×45 سانتیمتر به مقدار 684 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. نتایج این پژوهش نشان داد در هر دو منطقه اجرای آزمایش بیشترین عملکردهای دانه از فاصله بین ردیفهای 45 سانتیمتری حاصل شد. به عبارت دیگر در هیچ یک از مناطق فاصله بین ردیف متداول 60 سانتیمتر بیشترین عملکرد دانه را تولید نکرد. همچنین نتایج نشان داد که در منطقه داراب افزایش تراکم کاشت تا 42 بوته در مترمربع عملکرد دانه را افزایش داد این در حالی است که حداکثر عملکرد دانه در دزفول در تراکم 38 بوته در مترمربع بهدست آمد. نتایج این پژوهش نشان داد که کاهش فاصله بین ردیفها با حفظ فاصله مناسب بین بوتهها میتواند در حصول به عملکردهای بالا در کنجد موثر باشد. همچنین با افزایش تراکم، عملکرد دانه تا حد معینی افزایش مییابد و پس از آن در محدوده باریکی از تراکم عملکرد ثابت و با افزایش بیشتر تراکم به علت افزایش رقابت عملکرد کاهش پیدا میکند.

مقایسه محلول‌پاشی نانوکلات سیلیسیم و ایمیداکلوپراید بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک گل شاخه بریده ژربرا و کنترل سفید بالک (Trialeurodes vaporariorum) در شرایط گلخانه

پریسا رنجبر؛ محمد جواد نظری دلجو؛ عباس حسین زاده

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 295-308

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27344.1662

چکیده

چکیدهبا توجه به خطرات زیست‌محیطی متعدد ناشی از استفاده از آفت‌کش‌ها به‌ویژه در شرایط گلخانه‌ای، این مطالعه به‌منظور مقایسه اثر آفت‌کش ایمیداکلوپراید و نانوکلات سیلیسیم به‌عنوان یک عنصر شبه ... بیشتر چکیدهبا توجه به خطرات زیست‌محیطی متعدد ناشی از استفاده از آفت‌کش‌ها به‌ویژه در شرایط گلخانه‌ای، این مطالعه به‌منظور مقایسه اثر آفت‌کش ایمیداکلوپراید و نانوکلات سیلیسیم به‌عنوان یک عنصر شبه ضروری بر کنترل آفت مهم گلخانه‌ای سفید بالک و تغییرات رشدو نموی و کیفی گل تحت تأثیر تیمارها، در سال 1392 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد انجام شد. بر همین اساس محلول‌پاشی برگی نانوکلات سیلیسیم (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر) و ایمیداکلوپراید بر شاخص‌های رشدی، عملکرد و کیفیت گل شاخه بریده ژربرا رقم "استانزا" و همچنین درصد آلودگی به سفید بالک (تخم‌، پوره، شفیره و حشره بالغ) در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه هیدروپونیک انجام شد.بر اساس نتایج، محلول‌پاشی نانوکلات سیلیسیم در مقایسه با ایمیداکلوپراید منجر به افزایش معنی‌دار کیفیت گل شامل قطر گل، طول ساقه گل‌دهنده و عمر گلجایی گردید. همچنین محتوای فنل کل و محتوای کلسیم و سیلیسیم برگ تحت تأثیر نانوکلات سیلیسیم افزایش یافت. درصد جمعیت سفید بالک گل‌های تیمار‌شده با نانوکلات سیلیسیم و ایمیداکلوپراید به‌طور معنی‌داری در مقایسه با شاهد (بدون تیمار محلول‌پاشی) کاهش یافت. اما تیمار ایمیداکلوپراید با وجود کنترل سفید بالک منجر به کاهش قطر گل و محتوای فنل کل گردید. همچنین، ایمیداکلوپراید به‌طور قابل ملاحظه‌ای، موجب افزایش ارتفاع ساقه گل‌دهنده و عدم کنترل پوره در مقایسه با نانوکلات سیلیسیم شد. با توجه به کنترل مثبت و قابل‌توجه سفید بالک تحت تأثیر نانوکلات سیلیسیم و همچنین بهبود کیفیت گل در مقایسه با تیمار ایمیداکلوپراید، استفاده از محلول‌پاشی نانوکلات سیلیسیم قابل توصیه است.

پاسخ برنج و علف‌های هرز به پیش‌تیمار بذر تحت مدیریت‌های متفاوت علف‌های هرز در کشت مستقیم

علی اصغر سبحانی؛ فائزه زعفریان؛ محمد کاوه؛ ارسطو عباسیان

دوره 45، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 421-434

https://doi.org/10.22055/ppd.2022.40389.2024

چکیده

به‌منظور ارزیابی تاثیر پیش‌تیمار بذر و مدیریت علفهای هرز بر عملکرد و اجزایعملکرد گیاه برنج، تراکم و زیست‌تودهی علف‌های هرز در کشت مستقیم، پژوهشی مزرعه‌ای در سال 1397 در شهرستان نکا اجرا گردید. ... بیشتر به‌منظور ارزیابی تاثیر پیش‌تیمار بذر و مدیریت علفهای هرز بر عملکرد و اجزایعملکرد گیاه برنج، تراکم و زیست‌تودهی علف‌های هرز در کشت مستقیم، پژوهشی مزرعه‌ای در سال 1397 در شهرستان نکا اجرا گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح بلوکهای کاملتصادفی با 3 تکرار انجام شد. پیش‌تیمار بذر در چهار سطح 1- بدون پیش‌تیمار، 2- هیدروپرایمینگ، 3- استفاده از کود حاوی مواد هیومیکی (10 گرم در 5/1 لیتر آب) و 4- استفاده از کود حاوی هورمون اکسین مایع (5/1 سیسی در 5/1 لیتر آب) و همچنین، مدیریت علفهای هرز در پنج سطح 1- عدم وجین، 2- مصرف علفکش کانسیلاکتیو (15 گرم در 20 لیتر آب)، 3- دوبار وجین (یک ماه پس از کاشت و پیش از خوشهدهی)، 4- مصرف علفکش کانسیلاکتیو (15 گرم در 20 لیتر آب که حدود یک ماه پس از کاشت اعمال شد) + وجین (یک ماه و نیم پس از کاشت) و 5- وجین کامل (وجین تمامی علفهای هرز موجود در طی دورهی رشد) بودند. بر اساس نتایج به‌دست آمده، با اعمال پیش‌تیمار بذر با اسیدهیومیک بیشترین ارتفاع بوته، طول خوشه و تعداد بوته در متر مربع به دست آمد و با انجام وجین کامل علف هرز بیشترین ارتفاع بوته، پنجهی بارور، پنجهی کل و طول خوشه حاصل شد. همچنین با اعمال پیش‌تیمار بذر با اسیدهیومیک به همراه وجین کامل علف هرز، بیشترین تعداد دانهی پر در خوشه 80 عدد، تعداد کل دانه در خوشه‌ 90 عدد، وزن هزار دانه 47/23 گرم، عملکرد دانه 2327 کیلوگرم در هکتار و عملکرد بیولوژیک 11220 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. بر اساس نتایج کمترین تراکم و زیست‎توده علف‌های هرز با کاربرد پیش‌تیمار بذر با اسیدهیومیک و با مصرف علف‌کش کانسیل‌اکتیو + وجین حاصل شد که تفاوت معنی‌داری با تیمارهای پیش‌تیمار با اسیدهیومیک به‌همراه دوبار وجین و نیز پیش‌تیمار با اکسین همراه با علف‌کش + وجین و دوبار وجین نداشت. درمجموع، یافته‌های این پژوهش حاکی از تاثیر پیش‌تیمار بذر برنج بخصوص اسیدهیومیک و اکسین به همراه علف‌کش کانسیل‌اکتیو + وجین و یا دوبار وجین علفهای هرز بر کاهش تراکم و زیست توده علف‌های هرز و همچنین افزایش عملکرد و اجزای عملکرد برنج در کشت مستقیم می‌باشد.

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده