تولیدات گیاهی - مقالات آماده انتشار

بررسی عملکرد ژنوتیپ متحمل به ریزش کنجد در آرایش کاشت‌های مختلف در مناطق داراب و دزفول

مجید غلامحسینی؛ غلامرضا قدرتی؛ ابوالقاسم الحانی؛ سعدالله منصوری؛ فرناز شریعتی

دوره 46، شماره 2 ، شهریور 1402

https://doi.org/10.22055/ppd.2023.43685.2100

چکیده

ارقام اصلاح شده متحمل به ریزش کنجد شاید تنها گزینه موجود برای توسعه کشت کنجد در کشورهای مستعد کشت این گیاه از جمله ایران باشد. در ارتباط با مدیریت زراعی از جمله آرایش کاشت بهینه ژنوتیپ واراداتی متحمل ... بیشتر ارقام اصلاح شده متحمل به ریزش کنجد شاید تنها گزینه موجود برای توسعه کشت کنجد در کشورهای مستعد کشت این گیاه از جمله ایران باشد. در ارتباط با مدیریت زراعی از جمله آرایش کاشت بهینه ژنوتیپ واراداتی متحمل به ریزش کنجد اطلاعاتی در اختیار نیست. به همین منظور آزمایشی طی دو سال 1399 و 1400 در مزارع پژوهشی دو مرکز تحقیقات کشاورزی در استان‌های خوزستان (دزفول) و فارس (داراب) به صورت بلوک‌های خرد شده (نواری) در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این پژوهش اثر فاصله ردیف‌های30، 45 و 60 سانتی‌متری و فاصله بوته روی ردیف‌های 5، 8، 11 و 14 سانتی‌متری بر عملکرد، اجزای عملکرد، درصد روغن و عملکرد روغن ژنوتیپ متحمل به ریزش کنجد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در هر دو منطقه کاهش فاصله بین ردیف‌ها و بین بوته‌ها روی ردیف که پیامد آن افزایش تراکم در واحد سطح است موجب افزایش ارتفاع بوته شد. در ارتباط با عملکرد دانه، در منطقه داراب افزایش فاصله بین ردیف‌ها از 30 به 45 سانتی‌متر، شش درصد عملکرد دانه را افزایش داد اما بیشتر شدن این فاصله (از 45 به 60 سانتی‌متر) موجب کاهش عملکرد دانه شد. نتایج در این منطقه حاکی از آن است که بیشترین عملکرد دانه به مقدار 659 کیلوگرم در هکتار از آرایش کاشت 5×45 سانتی‌متر و کمترین آن با کاهشی 21 درصدی از آرایش کاشت 14×60 سانتی-متر بدست آمد. در دزفول حداکثر عملکرد دانه از آرایش کاشت 11×45 سانتی‌متر به مقدار 684 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. نتایج این پژوهش نشان داد در هر دو منطقه اجرای آزمایش بیشترین عملکردهای دانه از فاصله بین ردیف های 45 سانتی-متری حاصل شد. به عبارت دیگر در هیچ یک از مناطق فاصله بین ردیف متداول 60 سانتی متر بیشترین عملکرد دانه را تولید نکرد. همچنین نتایج نشان داد که در منطقه داراب افزایش تراکم کاشت تا 42 بوته در مترمربع عملکرد دانه را افزایش داد این در حالی است که حداکثر عملکرد دانه در دزفول در تراکم 38 بوته در مترمربع بدست آمد. نتایج این پژوهش نشان داد که کاهش فاصله بین ردیف‌ها با حفظ فاصله مناسب بین بوته ها می تواند در حصول به عملکردهای بالا در ژنوتیپ متحمل به ریزش کنجد موثر باشد. همچنین با افزایش تراکم ، عملکرد دانه تا حد معینی افزایش می‌یابد و پس از آن در محدوده باریکی از تراکم عملکرد ثابت و با افزایش بیشتر تراکم به علت افزایش رقابت عملکرد کاهش پیدا می‌کند.

مشاهده مقاله

بهینه‌سازی شرایط باززایی گل راعی Hypericum perforatum در کشت درون شیشه‌ای

زینب پارسامنش؛ فرشته بیات؛ محمد هدایت

دوره 40، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 103-113

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.13440

چکیده

گل راعی (Hypericum perforatum گیاهی دارویی با خواص مهمی چون ضد افسردگی، ضد ویروسی و ضد باکتری می‌باشد. به منظور مطالعه القاء کالوس رد ریز نمونه‌های گل راعی آزمایشی در سال 94- 1393 بر روی ریزنمونه‌های برگ و شاخساره ... بیشتر گل راعی (Hypericum perforatum گیاهی دارویی با خواص مهمی چون ضد افسردگی، ضد ویروسی و ضد باکتری می‌باشد. به منظور مطالعه القاء کالوس رد ریز نمونه‌های گل راعی آزمایشی در سال 94- 1393 بر روی ریزنمونه‌های برگ و شاخساره گل راعی در غلظت‌های مختلف تنظیم‌کننده‌های رشد در محیط کشت MS انجام شد. جهت ایجاد شاخساره از تنظیم‌کننده رشد BA (با غلظت‌های صفر، 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) و Kin (با غلظت‌های صفر، 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) و به ‌منظور تولید ریشه از IBA (با غلظت‌های صفر، 2/0، 4/0، 6/0، 8/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) استفاده شد. پس از گذشت 4 هفته روند القاء کالوس، تولید شاخساره و ریشه‌زایی در نمونه‌ها بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد کالوس از نظر تعداد ریزنمونه برگ در تیمار حاوی 3/0 میلی‌گرم در لیتر 2، 4-D حاصل شد. بیشترین تعداد کالوس از نظر وزن توده کالوس را ریزنمونه تک گره در محیط کشت حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر BA به همراه 1/0 میلی‌گرم در لیتر 2، 4-D به خود اختصاص داد. همچنین بیشترین تعداد شاخساره و بلندترین طول شاخساره تولید شده از کالوس به‌ترتیب در محیط‌های کشت حاوی یکمیلی‌گرم در لیتر BA به همراه 5/0 میلی‌گرم در لیتر Kinو 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA به همراه یکمیلی‌گرم در لیتر Kin حاصل شدند. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد شاخساره‌های گل راعی برای تولید ریشه نیازی به تنظیم‌کننده‌های رشد بیرونی ندارند.

اثر رژیم های آبیاری بر محتوی روغن، پرولین و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی دو رقم گلرنگ در شرایط آب و هوایی اهواز

عدنان کریمی؛ حبیب اله روشنفکر دزفولی؛ موسی مسکرباشی

دوره 36، شماره 3 ، آذر 1392، ، صفحه 105-117

چکیده

به منظورارزیابی واکنش گلرنگ به کمبود آب در مراحل مختلف رشد، آزمایشی بر روی دو رقم گلرنگ در سال زراعی 89-88 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت کرت های خرد شده با سه تکراراجرا ... بیشتر به منظورارزیابی واکنش گلرنگ به کمبود آب در مراحل مختلف رشد، آزمایشی بر روی دو رقم گلرنگ در سال زراعی 89-88 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت کرت های خرد شده با سه تکراراجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل، چهار رژیم آبیاری مختلف، ‌ I1(آبیاری کامل)، ‌ I2( قطع آبیاری در مرحله غنچه دهی تا آخر فصل رشد(، I3(قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا آخر فصل رشد) و ‌I4(قطع آبیاری از مرحله دانه بندی تا آخرفصل رشد) به عنوان کرت اصلی ودو رقم گلرنگ گلدشت(V1) و پدیده(V2) به عنوان کرت فرعی بودند. نتایج حاصله نشان داد که قطع آبیاری در مرحله غنچه دهی (بیشترین کمبود آب) باعث کاهش معنی داری در عملکرد دانه (8/1430کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (7/306 کیلوگرم در هکتار) و افزایش معنی داری در میزان پرولین گیاه ( 12/547 میلی گرم بر کیلو گرم) شد.ازطرف دیگر، تیمارآبیاری قطع آبیاری از مرحله دانه بندی تا آخر فصل رشد تاثیر چندانی بر محتوی روغن و پرولین گیاه نشان نداده است. تنش شدید باعث کاهش شدید تری درمیزان سرعت رشد تجمعی و سرعت رشد نسبی در مقایسه با حالت بدون تنش شده است.تحت شرایط تنش مقدار محتوی آب نسبی برگ کاهش پیدا کرد. بالاترین عملکرد روغن در رقم گلدشت وکمترین آن در رقم پدیده مشاهده شد. نتایج این تحقیق نشان داد محدودیت آبیاری در طول مرحله پر شدن دانه موجب کاهش شدید عملکرد کمی وکیفی محصول نمی شود و با مدیریت آب و صرفه جویی در مصرف آن، می توان محصول اقتصادی نیز تولید نمود.

اثر محیط کشت حاوی تخمدان روی کالوس‌زایی و رویان‌زایی گامتی درکشت بساک ارقام مختلف خیار (Cucumis Sativus L.)

سامره نجفی؛ محمدرضا عبداللهی؛ حسن ساری خانی؛ سید سعید موسوی

دوره 38، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 105-116

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.11846

چکیده

در این آزمایش، اثرکشت توأم بساک با تخمدان خیار روی کارایی آندروژنز در کشت بساک 4 رقم خیار مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. ارقام خیار (بتا ... بیشتر در این آزمایش، اثرکشت توأم بساک با تخمدان خیار روی کارایی آندروژنز در کشت بساک 4 رقم خیار مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. ارقام خیار (بتا آلفا، اصفهانی، باسمنج، کرکی) ، محیط‌های کشت (مایع، جامد) و تعداد تخمدان در محیط کشت (0، 10، 20) عوامل مورد مطالعه در این آزمایش بودند. نتایج اختلاف معنی‌داری در سطح 001/0 بین ارقام خیار، محیط‌های کشت، تعداد تخمدان در محیط کشت، اثرات متقابل دوگانه و اثر سه‌گانهرقم در محیط کشت در تعداد تخمدان برای صفات درصدکالوس زایی (به جز اثرمتقابل محیط کشت در تخمدان) و میانگین تعداد رویان به ازای هر بساک در سطح 001/0 نشان داد. استفاده از محیط کشت مایع بدون تخمدان در رقم اصفهانی (90%) و محیط‌های کشت جامد حاوی 10 تخمدان در رقم کرکی (66/86%) و 20 تخمدان در رقم باسمنج (66/76%) بیشترین درصد کالوس زایی را به دنبال داشت. بیشترین درصد کالوس‌های رویان زا در ارقام کرکی (60%) و اصفهانی (66/56%) در محیط کشت جامد حاوی 10تخمدان به دست آمد. بیشترین تعداد رویان، با اضافه کردن 10 تخمدان به محیط کشت جامد در ارقام کرکی و اصفهانی با میانگین 76/0 رویان به ازای هر بساک کشت شده به دست آمد. به‌طورکلی استفاده از 10 تخمدان در محیط کشت جامد در ارقام بتا آلفا، اصفهانی، کرکی و هم‌چنین 20 تخمدان در محیط کشت جامد در رقم باسمنج باعث افزایش تولید رویان در کشت بساک خیار گردید.

ارزیابی تیمارهای مختلف بر بهبود جوانه‌زنی بذر زنبق نمکزار

مسلم صالحی؛ محمود شور؛ علی تهرانی فر؛ لیلا سمیعی

دوره 41، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 105-117

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.21219.1449

چکیده

زنبق نمکزار (Iris spuria subsp. Musulmanica) گیاهی است بومی، که به‌‌عنوان گیاه زینتی ارزشمند، که می‌تواند به‌ صورت گل شاخه بریده و در فضای سبز مورد استفاده قرار گیرد. بذر زنبق نمکزار در شرایط طبیعی دارای جوانه‌زنی ... بیشتر زنبق نمکزار (Iris spuria subsp. Musulmanica) گیاهی است بومی، که به‌‌عنوان گیاه زینتی ارزشمند، که می‌تواند به‌ صورت گل شاخه بریده و در فضای سبز مورد استفاده قرار گیرد. بذر زنبق نمکزار در شرایط طبیعی دارای جوانه‌زنی پایینی است، به همین دلیل آزمایشی در جهت بهبود جوانه‌زنی آن انجام گردید. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار، چهار تکرار (هر تکرار شامل 25 بذر) در سال 1395 و از رویشگاه طبیعی زنبق نمکزار واقع در شهرستان بجنورد اجرا گردید. تیمارها شامل: هیدروکسید سدیم 20 مولار به مدت 10 دقیقه، هیدروکسید سدیم 15 مولار به مدت 20 دقیقه، آب 100 درجه سانتی‌گراد به مدت 10 دقیقه، آب 80 درجه سانتی‌گراد به مدت 15 دقیقه، اسید سولفوریک 98 درصد به مدت 10 دقیقه، اسید سولفوریک 98 درصد به مدت 15 دقیقه، چینه سرمایی به مدت 30 روز، چینه سرمایی به مدت 60 روز، چینه سرمایی به مدت 90 روز و تیمار شاهد بودند. تأثیر تیمارهای منتخب بر همه پارامترهای جوانه‌زنی معنی‌دار بود (05/0>p). پیش تیمار بذرها در محلول هیدروکسید سدیم با غلظت 20 مولار به مدت 10 دقیقه نسبت به بقیه تیمارها، منجر به افزایش بیشتر در پارامترهایی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذور، طول ساقه‌چه و ریشه‌چه، وزن ‌تر و خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه گردید. در سه سطح چینه سرمایی جوانه‌زنی کمتری نسبت به شاهد بدون تیمار مشاهده شد. هم‌چنین تیمار اسید سولفوریک 10 دقیقه به‌طور نسبی موجب بهبود در جوانه‌زنی و سایر پارامترهای جوانه‌زنی نسبت به شاهد بدون تیمار گردید. هیدروکسید سدیم به واسطه فعالیت قلیایی و حل ترکیبات چربی دوست موجود در پوشش‌های بیرونی و درونی بذر زنبق نمکزار به‌طور مؤثرتری موجب بهبود جوانه‌زنی گردید. احتمالاً در این گونه زنبق نیز به مانند بسیاری از گونه‌‌های زنبق خواب مورفوفیزیولوژیکی وجود دارد.

اثر نیتروژن بر تجمع نیترات و فعالیت نیترات ردوکتاز در برخی توده های اسفناج (Spinacia oleracea L.) بومی ایران

سمیه اسفندیاری بیات؛ سید عبدالله افتخاری؛ مختار حیدری

دوره 37، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 107-118

چکیده

به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف نیتروژن بر فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز، میزان نیترات و رشد رویشی در توده های اسفناج ایرانی آزمایش در سال 90-89 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی در دانشکده ... بیشتر به منظور بررسی اثر مقادیر مختلف نیتروژن بر فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز، میزان نیترات و رشد رویشی در توده های اسفناج ایرانی آزمایش در سال 90-89 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گردید. دانهال های ده ژنوتیپ اسفناج با سه تیمار نیتروژن (محلول هوگلند تغییر یافته حاوی نیترات پتاسیم یک مولار به عنوان شاهد، محلول هوگلند تغییر یافته حاوی دو مولار نیترات پتاسیم و محلول هوگلند تغییر یافته حاوی سه مولار نیترات پتاسیم) تغذیه شدند. نتایج نشان دادند فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در بخش هوایی توده های گرگان و کرمان بیشتر از سایر توده ها بود. در بخش هوایی توده های تنکابن، زنجان-1، ساری-1، ساری-2 و خورآباد قم فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز کمتر از سایر توده ها بود. در ریشه تمام توده ها فعالیت نیترات ردوکتاز در تیمار شاهد (نیترات پتاسم یک مولار) و تیمار نیترات پتاسیم دو یا سه مولار تفاوت معنی داری داشت. تجمع نیترات در ریشه یا بخش هوایی گیاهان تمام توده ها پس از تیمار با غلظت های مختلف نیترات پتاسیم تفاوت معنی داری داشتند. در تیمار شاهد و یا تیمار 2 مولار نیترات پتاسیم، گیاهان توده های گرگان میزان تجمع نیترات بیشتری داشتند و پس از آن گیاهان توده های ساری-1 و ساری -2 تیمار شده با غلظت 3 مولار نیترات پتاسیم دارای بیشترین میزان نیترات در بخش هوایی بودند. به طور کلی می توان گفت افزایش نیتروژن به طور موثری متابولیسم نیترات در ریشه ها و بخش هوایی توده های اسفناج بومی ایران را تغییر داد. این تفاوت ها می تواند در گزینش یک توده اسفناج به عنوان یک ژنوتیپ کارآمد در متابولیسم نیترات مهم باشد.

اثر کاربرد برگی پوترسین و عناصر غذایی بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک دو رقم گندم نان (Triticum aestivum L.) در اهواز

مریم سادات عمادی؛ پیمان حسیبی؛ عبدالرضا عظیمی

دوره 37، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 107-118

چکیده

به منظور مطالعه اثر کاربرد برگی پوترسین و برخی عناصر غذایی بر ویژگیهای فیزیولوژیک و عملکرد گندم، آزمایشی در سال زراعی 1390-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت طرح کرتهای ... بیشتر به منظور مطالعه اثر کاربرد برگی پوترسین و برخی عناصر غذایی بر ویژگیهای فیزیولوژیک و عملکرد گندم، آزمایشی در سال زراعی 1390-1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت طرح کرتهای خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد برگی پوترسین، بر و مولیبدن در مراحل پنجه زنی + غلاف رفتن باعث افزایش معنی دار عملکرد دانه شد. کاربرد پوترسین به طور معنی دار دوام سطح برگ و شاخص سطح برگ را افزایش داد. با کاربرد برگی عناصر غذایی جذب و تحلیل دیاکسیدکربن و هدایت روزنهای در هر دو رقم نسبت به شاهد (بدون کاربرد عناصر) افزایش یافت. بنابراین دمای برگ کاهش معنی داری نشان داد. بیشترین میزان تنفس در تیمار شاهد و کمترین آن مربوط به تیمار پوترسین (پنجهزنی+ غلاف رفتن) بود. کاربرد برگی عناصر، سرعت پر شدن دانه و دوره پر شدن مؤثر دانه را نسبت به شاهد افزایش داد. سرعت پر شدن دانه در رقم چمران 27/91 میلی گرم در روز بود که کاربرد برگی پوترسین در طی پنجهزنی و غلاف رفتن آن را به 09/145 میلی گرم در روز افزایش داد. با توجه به اینکه گرمای زودرس بهاره در اهواز یکی از عوامل محدود کننده عملکرد گندم میباشد لذا به نظر می‌رسد کاربرد برگی عناصر از طریق کاهش تنفس و دمای برگ، افزایش هدایت روزنهای، فتوسنتز، شاخص سطح برگ و طول عمر برگ می‌تواند طول دوره پر شدن مؤثر دانه را افزایش داده و در نهایت سبب بهبود عملکرد دانه گردد.

بهبود عملکرد کمی و کیفی سویا با محلول‌پاشی عناصر روی و آهن در شرایط تنش خشکی

مرضیه جلیل شش بهره؛ محسن موحدی دهنوی؛ سید مجتبی هاشمی جزی

دوره 36، شماره 2 ، شهریور 1392، ، صفحه 111-122

چکیده

به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی عناصر روی و آهن بر عملکرد کمی و کیفی سویا در شرایط تنش خشکی، این تحقیق به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. سطوح عامل اصلی شاملآبیاری ... بیشتر

شناسایی آلل‌های خودناسازگاری در برخی از ارقام سیب ایرانی (Malus domestica) با استفاده از واکنش زنجیره‌ای پلیمراز

مجتبی نصرآبادی؛ اسماعیل سیفی؛ سیده ساناز رمضان پور؛ مهدی شریفانی

دوره 38، شماره 2 ، شهریور 1394، ، صفحه 111-120

https://doi.org/10.22055/ppd.2015.11324

چکیده

درختان سیب، مانند تعدادی دیگر از میوه‌های تیره‌ی گل‌سرخیان، خودناسازگار هستند. سیستم ودناسازگاری در سیب از نوع گامتوفتیک است و به وسیله‌ی یک مکان ژنی با چند آلل کنترل می‌شود. در این مطالعه، خودناسازگاری ... بیشتر درختان سیب، مانند تعدادی دیگر از میوه‌های تیره‌ی گل‌سرخیان، خودناسازگار هستند. سیستم ودناسازگاری در سیب از نوع گامتوفتیک است و به وسیله‌ی یک مکان ژنی با چند آلل کنترل می‌شود. در این مطالعه، خودناسازگاری در 22 رقم سیب به روش تکثیر آلل‌ها به وسیله‌ی واکنش زنجیره‌ای پلیمراز و با استفاده از 18 آغازگر ویژه‌ مطالعه شد. در 14 رقم، شامل ملکه‌ی ‌لبنان (S23S24)، گلاب اصفهان (S1S24)، گلاب نوری مراغه (S4S23)، اطلسی (S1S20)، وسط‌‌رس قرمز (S4S18)، عباسی دراز خرو (S1S7)، شعلی اخلمد (S1S23)، عباسی گرد خرو (S23S26)، قاسم‌شاهی (S1S23)، گل‌مکانی (S3S23)، کدو سیب اخلمد (S1S26)، اوگنجی خرو (S1S26)، خوشهای خرو (S1S23) و علیمرهای اول‌رس (S1S23)، هر دو آلل شناسایی شدند، ولی در 8 رقم دیگر، شامل واین‌سپ (S19-)، پرایم‌گلد (S23-)، بل‌درانوار (S4-)، محلی شیخی زودرس (S1-)، خوجه تربت (S1-)، روئین اسفراین (S1-)، محلی خرو (S1-) و اوقان شیروان (S1-)، فقط یک آلل شناسایی شد. برای شناسایی آلل S1 در ارقام ایرانی از سه آغازگر مختلف استفاده گردید. در برخی از ارقام هیچ باندی تشکیل نشد و یا باندهای غیراختصاصی نمایان شدند. آغازگر MdS1SpF در 7 رقم، آغازگر FTC168در 5 رقم و آغازگر FS1 در 11 رقم باند تشکیل دادند. در سه رقم محلی شیخی زودرس، قاسم‌شاهی و علیمره‌ای اول‌رس آلل S1 توسط هر سه آغازگر تکثیر شد. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که ارقام کدو سیب اخلمد و اوگنجی خرو نسبت به هم و همچنین ارقام شعلی اخلمد، قاسم‌شاهی، خوشه‌ای خرو و علیمرهای اول‌رس نسبت به یکدیگر ناسازگار هستند

بررسی اثر تراکم بوته، تلقیح بذر با باکتری و روش‌های مختلف کوددهی نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی رازیانه (.Foeniculum vulgare Mill)

محمدرضا دلفیه؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ روزبه فرهودی

دوره 40، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 111-121

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12436

چکیده

به‌منظور بررسی اثر سیستم‌های مختلف تغذیه نیتروژن اعم از شیمیایی، آلی و زیستی و هم‌چنین تراکم‌های مختلف بر عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی رازیانه، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح ... بیشتر به‌منظور بررسی اثر سیستم‌های مختلف تغذیه نیتروژن اعم از شیمیایی، آلی و زیستی و هم‌چنین تراکم‌های مختلف بر عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی رازیانه، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 18 تیمار و 4 تکرار در سال زراعی 1393-1392 در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر به انجام رسید. در کرت‌های اصلی، تیمارهای مختلف نیتروژن شامل N1 پخش یکنواخت کود اوره نیمی در زمان کاشت و بقیه در ابتدای ساقه ‌روی، N2 نیمی از کود اوره در زمان کاشت و بقیه در ابتدای ساقه‌ روی به‌صورت محلول‌پاشی، N3 کود گاوی، N4 تلقیح بذر با باکتری‌های ازتوباکتر و آزوسپریلیوم،50N5 درصد نیتروژن از کود گاوی + 50 درصد از منبع اوره،50N6 درصد نیتروژن از کود گاوی + تلقیح بذر با باکتری‌های ازتوباکتر و آزوسپریلیوم قرار گرفتند. در کرت‌های فرعی تراکم رازیانه شامل60FD1 بوته در مترمربع،80FD2 بوته در مترمربع و100FD3 بوته در مترمربع اعمال گردید. بر اساس نتایج حاصله، استفاده از تیمار تلفیقی 1 که شامل کودگاوی و کود شیمیایی نیتروژنه با نسبت 50 :50 بود در کنار به‌کارگیری تراکم 100 بوته در مترمربع، توانست عملکرد دانه معادل 94/575 گرم در مترمربع و اسانسی به میزان 3/375 درصد تولید نماید. این ترکیب تیماری علاوه بر حصول کمیت و کیفیت مطلوب در این آزمایش، سازگاری بیشتری نیز با محیط‌زیست دارد.

بررسی تأثیر مدیریت تلفیقی عناصر غذایی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)

آذر موقتیان؛ اسفندیار فاتح؛ امیر آینه بند؛ امیر سیاهپوش

دوره 37، شماره 2 ، شهریور 1393، ، صفحه 113-126

چکیده

به منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و زیستی_آلی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی رازیانه (.Foeniculum Vulgare Mill)، آزمایشی به صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کود شیمیایی در 3 سطح (0- K0-P 0N ، N60- P60- K48 و N120-P120- ... بیشتر به منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و زیستی_آلی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی رازیانه (.Foeniculum Vulgare Mill)، آزمایشی به صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کود شیمیایی در 3 سطح (0- K0-P 0N ، N60- P60- K48 و N120-P120- K96کیلوگرم در هکتار) و زیستی_آلی در 6 سطح (بدون مصرف کود، ترکیب بیوسوپرفسفات و نیتروکسین، نیتروکسین، بیوسوپرفسفات، کمپوست ضایعات نیشکر و بیوسولفور) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار در سال 1389 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد کود شیمیایی به جز صفات تعداد شاخهی فرعی، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک، وزن هزار دانه و شاخص برداشت بر بقیهی صفات تأثیر معنیداری داشت به طوریکه با افزایش مقدار کود شیمیایی تا سطح N120-P120- K96کیلوگرم در هکتار، صفات مورد بررسی روند افزایشی نشان دادند. تأثیر کود زیستی_آلی نیز بر کلیهی صفات به جز تعداد شاخهی فرعی، وزن هزار دانه و شاخص برداشت معنیدار بود. به طوریکه بیشترین تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چترک، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در تیمار کمپوست مشاهده شد. بیشترین چترک در چتر در تیمار تلفیق بیوسوپرفسفات و نیتروکسین مشاهده شد. همچنین اثر برهمکنش دو فاکتور نشان داد که بیشترین (7/237 کیلوگرم در هکتار) و کمترین (2/103 کیلوگرم در هکتار) عملکرد دانه در کاربرد همزمان کمپوست ضایعات نیشکر همراه با N120-P120- K96کیلوگرم در هکتار و بیوسولفور بدون مصرف کود شیمیایی مشاهده شد. بیشترین و کمترین عملکرد بیولوژیک نیز با مصرف همزمان کمپوست ضایعات نیشکر و N120-P120- K96کیلوگرم در هکتار و تیمار شاهد مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد شاخص برداشت در تیمار شاهد بیشترین (2/27) و در کاربرد بیوسولفور بدون مصرف کود شیمیایی کمترین (53/18) مقدار بود. در مجموع این مطالعه نشان داد که کاربرد کودهای زیستی_آلی در تلفیق با کودهای شیمیایی نقش مفید و مؤثری در بهبود ویژگیهای رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی رازیانه دارد.

مقایسه ژنوتیپ‌های برتر کُنار گونه‌های Ziziphus spina-christi و Ziziphus mauritiana مستقر در باغ گیاه‌شناسی فدک دزفول با توجه به خصوصیات میوه و هسته

فرزاد صباغ زاده؛ عبدالرحمن مرید

دوره 38، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 113-123

https://doi.org/10.22055/ppd.2015.11459

چکیده

ژنوتیپ‌های کُنار مستقر در باغ گیاه شناسی فدک دزفول همگی متعلق به جنس Ziziphus از خانواده Rhamnaceae و گونه‌های Z. spina-christi ، Z. mauritiana و یا هیبریدهای بین آن‌ها بوده و میوه آن‌ها مورد توجه می باشد. با توجه به ... بیشتر ژنوتیپ‌های کُنار مستقر در باغ گیاه شناسی فدک دزفول همگی متعلق به جنس Ziziphus از خانواده Rhamnaceae و گونه‌های Z. spina-christi ، Z. mauritiana و یا هیبریدهای بین آن‌ها بوده و میوه آن‌ها مورد توجه می باشد. با توجه به این‌که خصوصیات ظاهری میوه ژنوتیپ‌های مذکور با هم تفاوت دارد، لذابه منظور مقایسه، بررسی صفات ریخت شناسی میوه و هسته آن‌ها در دستور کار پژوهش حاضر قرار گرفت. بدین منظور تعداد 14 صفت ریخت‌شناسی در میوه و هسته ژنوتیپ‌ها اندازه‌گیری شد. تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌ها را در پنج خوشه قرار داد که دو ژنوتیپ اصلی از گونه Z. mauritiana در خوشه سوم و سه ژنوتیپ بی‌هسته از گونه Z. spina-christi در خوشه دوم جای گرفتند. نتایج صفات طول، قطر، حجم و وزن میوه بیانگر برتری معنی دار ژنوتیپ «موریتانی غفاری» به‌ترتیب با 4/39 میلی‌متر ، 9/23 میلی‌متر ، 977/10 سانتی‌متر مکعب و 817/11 گرم بود. در صفات نسبت طول به قطر میوه و درصد گوشت میوه برتری معنی‌دار با ژنوتیپ «موریتانی بختیاری» با 806/1 و 92/95 درصد بود. بدین ترتیب در صفات اشاره شده که بیانگر درشتی میوه می باشند، برتری معنی‌دار به ژنوتیپ‌هایگونه Z. mauritiana تعلق داشت. این در حالی است که به‌جز صفت اسیدیته که با برتری ژنوتیپ «هیبرید اروند» بود، در سایر صفات، برتری معنی‌دار متعلق به ژنوتیپ‌های گونه Z. spina-christi بود. البته بعضی ژنوتیپ‌های هیبرید صفات مناسب کمی و کیفی دو گونه را به ارث برده اند، که این موضوع می تواند آن ها را به عنوان درخت میوه با بازار پسندی خوب مطرح کند.

تأثیر محلول‌پاشی اسید آسکوربیک بر برخی ویژگی‌های کیفی و بهبود رنگ‌گیری میوه سیب رقم رد اسپار

افسانه اله ویرن اوصالو؛ علیرضا فرخزاد؛ محمدرضا اصغری

دوره 39، شماره 3 ، آذر 1395، ، صفحه 113-125

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12062

چکیده

در آزمایش حاضر اثر محلول‌پاشی با غلظت‌های 0، 200 و 400 میلی‌گرم در لیتر اسید آسکوربیک، در طول فصل تابستان بر برخی خصوصیات کیفی و بهبود رنگ‌گیری میوه سیب رقم رد اسپار مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به‌صورت ... بیشتر

کاهش اثر گرد و خاک بر خصوصیات کمی و کیفی انگور رقم بی‌دانه سفید در اثر شتشو با دی‌اکتیل

محمود بهروزی؛ حمید نوری؛ سعید بازگیر؛ محمدعلی نجاتیان؛ داود اخضری

دوره 40، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 113-125

https://doi.org/10.22055/ppd.2017.13124

چکیده

به‌منظور ارزیابی اثر گرد و خاک بر انگور رقم‌ بی‌دانه سفید، آزمایشی به‌صورت بلوک‌های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات انگور ملایر در سال 1394-1393 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تیمار گرد و خاک به‌ صورت ... بیشتر به‌منظور ارزیابی اثر گرد و خاک بر انگور رقم‌ بی‌دانه سفید، آزمایشی به‌صورت بلوک‌های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات انگور ملایر در سال 1394-1393 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تیمار گرد و خاک به‌ صورت مصنوعی، تیمار راهکار (شتشو با محلول آب و ماده دی‌اکتیل) و شاهد بودند. در این پژوهش، کلروفیل a و b، کاروتنوئید، صفات رویشی از قبیل طول شاخه، طول دمبرگ، طول برگ، سطح ‌برگ، فاصله میان‌گره و صفات زایشی از قبیل تشکیل میوه، تعداد خوشه در بوته و حبه در خوشه، طول خوشه و قند حبه اندازه‌گیری شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که گرد و خاک باعث کاهش رنگ‌دانه‌های برگ شد. از بین صفات رویشی طول دمبرگ، فاصله میان‌گره و سطح تک‌برگ در تیمار گرد و خاک تغییر و نسبت به تیمارهای آزمایش کوتاه و اختلاف بین تیمارها معنی‌دار بود. اختلاف طول شاخه سال جاری تیمارها در مرحله دوم (اوایل گل‌دهی) معنی‌دار و طویل‌ترین شاخه‌ها در تیمار راهکار مشاهده شد. تشکیل میوه، تعداد خوشه در بوته و حبه در خوشة بوته‌های با تیمار گردوخاک کاهش یافت (تا 7 درصد). همچنین میزان قند حبه‌ و تعداد خوشه انگور در تیمار گردوخاک به‌شدت کاهش یافت و با دیگر تیمارهای آزمایش اختلاف معنی‌دار داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که محلول آب و ماده دی‌اکتیل خسارت‌ ناشی از گردوخاک را کاهش داده است.

تأثیر زمان برداشت و شوری خاک بر عملکرد کمی و کیفی علوفه پنج رقم یونجه (Medicago sativa L.) در اهواز

زهرا نکوییان فر؛ شهرام لک؛ غلامرضا عبادوز

دوره 40، شماره 3 ، آذر 1396، ، صفحه 113-127

https://doi.org/10.22055/ppd.2017.15260.1239

چکیده

جهت بررسی تأثیر زمان‎های مختلف برداشت بر خصوصیات مختلف ارقام گرمسیری یونجه، آزمایشی در سال زراعی 91-90 به‌صورت کرت‎های خردشده در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با 4 تکرار در شرایط خاک شور با هدایت‌الکتریکی ... بیشتر جهت بررسی تأثیر زمان‎های مختلف برداشت بر خصوصیات مختلف ارقام گرمسیری یونجه، آزمایشی در سال زراعی 91-90 به‌صورت کرت‎های خردشده در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با 4 تکرار در شرایط خاک شور با هدایت‌الکتریکی 5/7 دسی‎زیمنس ‎بر ‎متر در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا گردید. کرت‎های اصلی ارقام مختلف یونجه شامل مساسرسا، بغدادی، نیک‌شهری و بمی و زمان‎های برداشت در ماه‎های شهریور، مهر و آذر (به‌ترتیب چین تابستانه، پاییزه اول و پاییزه دوم، در مجموع سه‎چین هم‌چنین مرحله رشدی برداشت بر مبنای 15-10 درصد گل‎دهی برای چین‎های تابستانه و چین پاییزه اول و ارتفاع جوانه پای طوقه (8-6 سانتی‌متر) برای چین پاییزه دوم بود) به کرت‎های فرعی تعلق گرفتند. نتایج نشان داد ارقام مورد آزمایش از نظر بیشتر صفات به غیر از نسبت برگ به ساقه، غلظت کلسیم و نسبت سدیم به کلسیم تفاوت معنی‎دار با یکدیگر داشتند. بیشترین عملکرد علوفه خشک به رقم بغدادی در چین سوم تعلق داشت (93/4 تن در هکتار). کمترین درصد فیبر گیاه در چین سوم (پاییزه دوم) در ارقام بمی و مساسرسا به‌ترتیب با میانگین‎های 32/21 و 35/21 مشاهده شد که تفاوت معنی‎داری با یکدیگر نداشتند. بررسی نسبت سدیم به کلسیم نشان داد بیشترین و کمترین مقدار این صفت به‌ترتیب به رقم مساسرسا در چین پاییزه اول و به رقم بمی در چین تابستانه تعلق داشت. بر اساس نتایج این آزمایش، در میان ارقام مورد مطالعه، رقم‎های مساسرسا و بغدادی و در میان چین‎ها نیز چین دوم پاییزه وضعیت مناسب‎تری داشتند.

مقایسه اثرات بسترهای مختلف کاشت بر عملکرد و خصوصیات کمی و کیفی گل داوودی رقم پوما Chrysanthemum morifolium cv. Puma در دو سیستم هیدروپونیک و آکواپونیک

محبوبه علایی؛ حمیدرضا روستا؛ سید نجم الدین مرتضوی؛ حسین علایی

دوره 37، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 115-127

چکیده

با گسترش کشت هیدروپونیک در تولید محصولات باغبانی، تقاضا برای مواد اولیه بستر نیز افزایش یافته است و نیاز به مطالعات بیشتر برای یافتن بهترین بستر با توجه به خصوصیات گیاهان مورد کشت، ضروری به نظر می‌رسد. ... بیشتر با گسترش کشت هیدروپونیک در تولید محصولات باغبانی، تقاضا برای مواد اولیه بستر نیز افزایش یافته است و نیاز به مطالعات بیشتر برای یافتن بهترین بستر با توجه به خصوصیات گیاهان مورد کشت، ضروری به نظر می‌رسد. به این منظور پژوهشی بر روی گل داوودی رقم پوما به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با دو فاکتور بسترهای کاشت مختلف (کوکوپیت :پرلایت با نسبتهای 100:0، 75:25، 50:50، 25:75، 0:100) و سیستم کشت (آکواپونیک و هیدروپونیک) و با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان دادند که نوع سیستم و بسترهای کشت مختلف و هم‌چنین برهمکنش آن‌ها اثر معنی‌داری بر خصوصیات کمی و کیفی گل داوودی داشتند. بر اساس نتایج ، سیستم هیدروپونیک در بهبود شاخص ها از لحاظ تمام شاخص‌های رشد رویشی در سطح بالاتری نسبت به سیستم آکواپونیک قرار داشت. در بستر 100% پرلایت وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی پایین‌ترین مقدار بود در حالی که گیاهان در بسترهای 25% پرلایت :75% کوکوپیت از نظر شاخص‌های وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی بالاترین میزان را دارا بوده و معنی دار شدند. بنابراین‌ از لحاظ صفات رویشی بهترین بستر 25% پرلایت :75% کوکوپیت معرفی می‌شود. سیستم هیدروپونیک از نظر صفات زایشی مثل تعداد گل در هر بوته، تعداد گل روی هر شاخه، تعداد غنچه، شاخص کیفیت و طول شاه‌گل نسبت به سیستم آکواپونیک تفاوت معنی‌دار نشان داد. گیاهان در سیستم هیدروپونیک در بستر 50% پرلایت:50% کوکوپیت بیشترین تعداد گل را داشتند، اگر چه این افزایش در تعداد گل باعث کاهش کیفیت گل‌ها نسبت به محیط کشت های دیگر حاوی کوکوپیت شد. این در حالیست که در سیستم آکواپونیک بیشترین تعداد گل در هر بوته در تیمار پرلایت تنها مشاهده شد. به طور کلی گیاهان در بستر کشت مخلوط کوکوپیت و پرلایت بخصوص در نسبتهای بالای کوکوپیت25% پرلایت :75% کوکوپیت بهترین رشد را داشتند که دلیل آن مربوط به خصوصیات فیزیکی خوب پرلایت و خصوصیات فیزیکو‌شیمیایی کوکوپیت خصوصاً توانایی نگه‌داری بالای آب و مواد غذایی است

بررسی تاثیر زمان برداشت بر درصد، عملکرد و اجزای اسانس نعنا دشتی (Mentha spicata) در منطقه حمیدیه

محمد محمودی سورستانی؛ مهرداد اکبرزاده

دوره 38، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 115-129

https://doi.org/10.22055/ppd.2015.11136

چکیده

نعنا دشتی (Mentha spicata) یکی از مهمترین گیاهان دارویی خانواده نعنا می‌باشد که به دلیل خواص دارویی ارزشمند کاربرد زیادی در صنایع غذایی، آرایشی-بهداشتی و داروسازی دارد. کمیت و کیفیت اسانس تحت تاثیر عوامل ژنتیکی، ... بیشتر نعنا دشتی (Mentha spicata) یکی از مهمترین گیاهان دارویی خانواده نعنا می‌باشد که به دلیل خواص دارویی ارزشمند کاربرد زیادی در صنایع غذایی، آرایشی-بهداشتی و داروسازی دارد. کمیت و کیفیت اسانس تحت تاثیر عوامل ژنتیکی، اقلیمی، خاکی و عملیات به‌زراعی قرار می‌گیرد. در این تحقیق تاثیر زمان برداشت بر وزن تر گیاه و وزن خشک برگ، درصد، عملکرد و اجزای اسانس نعنا دشتی کشت شده در منطقه حمیدیه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دوازده تیمار زمان برداشت (ماه‌های سال) و سه تکرار بررسی گردید. زمان برداشت گیاه اثر معنی‌داری بر وزن تر گیاه و خشک برگ، درصد و عملکرد اسانس داشت. بیشترین وزن تر گیاه (3/2507 گرم در متر مربع) و وزن خشک برگ (2/452 گرم در متر مربع) در ماه تیر ثبت شد که با ماه خرداد اختلاف معنی‌داری نداشت. همچنین بیشترین درصد (75/2%) و عملکرد اسانس (99/6 گرم در متر مربع) به ترتیب در ماه‌های شهریور و تیر مشاهده شدند. کارون، لیمونن، کارن، آلفاپینن، میرسن، بتابوربونن، سیس دی هیدروکار’ون، دی هیدروکاروئول، دی هیدروکارویل استات، پولگون و ترانس کاریوفیلن اجزای اصلی اسانس بودند. بیشترین (46/57%) و کمترین (83/16%) مقدار کار’ون به ترتیب در ماه‌های مهر و بهمن و بیشترین (62/32%) و کمترین (19/2%) مقدار لیمونن به ترتیب در ماه‌های شهریور و اسفند ثبت گردید. حداکثر مقدار کار’ون (87/2%) در ماه آبان بدست آمد. مقدار ترکیبات سیس دی هیدروکار’ون، دی هیدروکاروئول و دی هیدروکارویل استات طی ماه‌های زمستان افزایش یافتند. در مجموع، با توجه به بیشترین عملکرد اسانس و درصد کار’ون اسانس، بهترین زمان برداشت، خرداد تا شهریور می‌باشد.

اثر پرایمینگ بذر و کیفیت آب آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن دو ژنوتیپ کنجد (.Sesamum indicum L)

معصومه علیزاده؛ حمیدرضا بلوچی؛ علیرضا یدوی

دوره 39، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 115-125

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12051

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کیفیت آب، پرایمینگ و ژنوتیپ بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد آزمایشی مزرعه‌ای به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در شهرستان دشتستان استان بوشهر ... بیشتر به‌منظور بررسی اثر کیفیت آب، پرایمینگ و ژنوتیپ بر عملکرد و اجزای عملکرد کنجد آزمایشی مزرعه‌ای به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در شهرستان دشتستان استان بوشهر در سال 1392 انجام شد. کرت‌های اصلی شامل دو کیفیت آب (کیفیت آب اول: با هدایت الکتریکی dS/m 4/3 و املاح محلول g/l 14/2 و اسیدیته 7/7 و کلسیم ppm 560 و سدیم ppm 276؛ کیفیت آب دوم: با هدایت الکتریکی dS/m 601/0 و املاح محلول g/l 33/0 و اسیدیته 4/7 و کلسیم ppm 96 و سدیم ppm 23) و کرت‌های فرعی شامل فاکتوریل ژنوتیپ (دشتستان 2 و لاین 5) و پرایمینگ (اسید سالیسیلیک در دو غلظت 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر و NaCl در دو غلظت 5 و10 گرم در لیتر و نیز هیدروپرایمینگ به عنوان شاهد) می‌باشد. نتایج نشان داد که برهمکنش کیفیت آب، ژنوتیپ و پرایمینگ باعث تغییرات متفاوتی در صفات عملکرد و اجرای عملکرد گردید که بهترین پرایمینگ و ژنوتیپ برای تعداد شاخه و کپسول در بوته، وزن خشک کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در ژنوتیپ دشتستان 2 و پرایمینگ با اسیدسالیسیلیک 25 میلی‌گرم بر لیتر در کیفیت آب اول مشاهده شد. اعمال کیفیت آب دوم منجر به کاهش تعداد کپسول، وزن هزار دانه و عملکرد می‌شود. به نظر می‌رسد که بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه، ژنوتیپ دشتستان 2 در شرایط کیفیت آب اول، با بیشترین مقدار عملکرد دانه، روغن و اجزای عملکرد بیشترین میزان تطابق با شرایط آزمایشی را نشان داد.

تخمین سطح برگ در گلرنگ با استفاده از خصوصیات رویشی

بنیامین ترابی؛ افشین سلطانی؛ حسن سعادتخواه

دوره 39، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 115-123

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12426

چکیده

اندازه‌گیری‌های دقیق سطح برگ برای مطالعات زراعی و فیزیولوژیک گیاه مهم هستند. به‌منظور یافتن روش سریع و مطمئن برای تخمین سطح برگ در گلرنگ، آزمایش مزرعه‌ای با چهار رقم (411، سینا، محلی اصفهان و صفه) در ... بیشتر اندازه‌گیری‌های دقیق سطح برگ برای مطالعات زراعی و فیزیولوژیک گیاه مهم هستند. به‌منظور یافتن روش سریع و مطمئن برای تخمین سطح برگ در گلرنگ، آزمایش مزرعه‌ای با چهار رقم (411، سینا، محلی اصفهان و صفه) در 3 تاریخ کاشت (17 فروردین و 6 و 27 اردیبهشت) به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. در این مطالعه، از مدل‌های رگرسیونی مختلفی برای تخمین سطح برگ (LA) از طریق اندازه‌گیری‌های انجام‌شده برای تعداد برگ در ساقه اصلی (MSLN)، تعداد گره در ساقه اصلی (MSNN)، وزن خشک برگ (LDW)، وزن خشک ساقه (SDW) و وزن خشک رویشی (VDW) استفاده شدند. بر اساس RMSD (جذر میانگین مربعات) و r (ضریب همبستگی) بین سطح برگ مشاهده‌‌شده و پیش‌بینی‌شده، LDW بهترین متغیر مستقل برای تخمین سطح برگ معرفی شد. رابطه بین LA و LDW توسط مدل خطی توصیف شد. مقادیر RMSD در ارقام مختلف بین 39/9 تا 61/4 متغیر بود و مقدار r بیش از 0/96 بود که حاکی از دقت نسبتاً خوب مدل در پیش‌بینی LA از طریق LDW است. ازآن‌جا که هیچ اختلاف معنی‌داری بین ضرایب مدل خطی برازش یافته بر داده‌های LA و LDW ارقام مورد مطالعه وجود نداشت، داده‌های مربوط به همه ارقام باهم ادغام شدند و یک مدل کلی برای تخمین سطح برگ توسط LDW برای رقم گلرنگ به‌دست آمد(LDW 102/2+ 10/6=LA ) که در این مدل RMSD برابر 52 و r برابر 0/96 بود.

تأثیر مواد بازدارنده حاصل از اختلاط چند گیاه دارویی بر روی بانک بذری علف‌های هرز تا عمق 20 سانتی‌متری خاک

وحید چمنی؛ الناز فرج‌زاده معماری تبریزی

دوره 44، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 115-128

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.28826.1748

چکیده

چکیدهاین مطالعه برای بررسی تأثیر اختلاط مقادیر مختلف بقایا (صفر، 50 ، 100 و 150 گرم در مترمربع) سه گیاه دارویی زیره سبز، مریم‌‌گلی و مرزنجوش بر پتانسیل بانک بذری علف‌های هرز منطقه ملکان در سال 1397 در دانشکده ... بیشتر

ارزیابی اولیه خصوصیات میوه درختان گزینش شده انبه (.Mangifera indica L) در میناب

معصومه عباسی؛ مختار حیدری؛ محمد حسین دانشور

دوره 35، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 117-129

چکیده

هدف از این پژوهش ارزیابی خصوصیات فیزیکی و بیوشیمیایی میوه های درختان گزینش شده انبه بود. بیست و شش ژنوتیپ از منطقه میناب در استان هرمزگان مورد مطالعه قرار گرفتند. طرح آزمایش به صورت بلوک کامل تصادفی با ... بیشتر

تأثیر کاربرد پس از برداشت پوترسین و پرتوتابی فرابنفش بر کیفیت میوه توت‌فرنگی رقم "سلوا" (Fragaria × ananasa cv. Selva)

بهناز سیرویی‌نژاد؛ سید محمد حسن مرتضوی؛ نوراله معلمی؛ سعید عشقی

دوره 36، شماره 1 ، خرداد 1392، ، صفحه 117-127

چکیده

میوه توت‌فرنگی به دلیل برخورداری از بافت نرم و متابولیسم بالا، از عمر پس از برداشت کوتاهی برخوردار است. این تحقیق در سال 1389 در دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گرفت و طی آن تأثیر کاربرد پلی‌آمین پوترسین ... بیشتر

تاثیر کشت درون محلول غذایی در عکس‌العمل روزنه‌های هوایی به تنش خشکی در گیاه برگ‌ بیدی پرورش ‌یافته در شرایط رطوبت نسبی بالا

عبدالحسین رضایی نژاد؛ اولکه ون میترن

دوره 35، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 117-127

چکیده

این تحقیق با استفاده از روش نوین اندازه‌گیری فلورسانس کلروفیلی تحت اکسیژن پایین به بررسی تاثیر کشت درون محلول غذایی در عکس‌العمل روزنه‌های هوایی به تنش خشکی در برگ‌بیدی پرورش‌یافته در رطوبت نسبی ... بیشتر

مدل‌سازی اثر تراکم گیاهی بر تولید و پیر شدن برگ دو رقم گندم در شرایط قطع آبیاری آخر فصل

سید علیرضا رضوی؛ حسن حمیدی؛ غلامرضا عزیزی؛ رضا اصغری

دوره 41، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 117-129

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12428

چکیده

برای مدل‌سازی تولید و پیر شدن برگ گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه‌ای واقع در صالح‌آباد استان خراسان رضوی در سال زراعی 91-1390 انجام شد. تیمارهای ... بیشتر برای مدل‌سازی تولید و پیر شدن برگ گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه‌ای واقع در صالح‌آباد استان خراسان رضوی در سال زراعی 91-1390 انجام شد. تیمارهای این آزمایش شامل تراکم‌های کاشت (50، 100، 200، 300، 400 و 500 بوته در متر مربع) و ارقام (گاسکوژن و پیشتاز) بودند. در این آزمایش ساقاب و دانه‌آب انجام نشد. فیلوکرون در گندم حدود 102 درجه روز رشد بود و برگ‌های ساقه اصلی بعد از دریافت حدود 900 درجه روز رشد به اتمام رسیدند. تراکم بوته بر ظهور برگ و فیلوکرون تأثیری نداشت. پیری برگ در ساقه اصلی وقتی شروع شد که ساقه اصلی حدود 5 برگ داشت و به ازای هر واحد افزایش درجه روز رشد کسر برگ‌های پیر شده در ساقه اصلی 7/0 درصد افزایش یافت. تولید برگ در بوته در مقابل تعداد برگ روی ساقه اصلی در دو مرحله اتفاق افتاد. در مرحله اول تعداد برگ در بوته به آهستگی و مستقل از تراکم افزایش یافت و در مرحله دو تولید برگ با سرعت بیشتری رخ داد و به تراکم بوته وابسته بود. رابطه نزدیکی بین کسر برگ‌های پیر در بوته و کسر برگ‌های پیر در ساقه اصلی مشاهده شد. طول عمر متوسط هر برگ در بوته با افزایش تراکم کاهش یافت. گاسکوژن توانسته بود تعداد برگ و طول عمر برگ بالاتری را به خود اختصاص دهد. نتایج نشان داد که تولید و پیری برگ گیاه گندم را در تراکم‌های مختلف تحت شرایط آبیاری آخر فصل می‌توان در قالب معادلات مختلف به‌صورت کمی توصیف کرد.

بررسی تنوع صفات مورفولوژیکی، فنولوژیکی و فیزیولوژیکی برخی از ژنوتیپ‌های پیاز (Allium cepa L.) جنوب و مرکز ایران از نظر مقاومت به بولتینگ

سیده مریم زرین؛ اسد معصومی اصل

دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 117-131

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.18873.1369

چکیده

گل‌دهی یکی از مراحل اصلی تولید بذر به شمار می‌رود، ولی تشکیل شاخه گل‌دهنده در زمان تولید سوخ پیاز باعث کاهش کیفیت و کمیت محصول می‌شود. بنابراین مطالعه نحوه بروز این پدیده، شرایط محیطی مؤثر و عوامل تحریک‌کننده ... بیشتر گل‌دهی یکی از مراحل اصلی تولید بذر به شمار می‌رود، ولی تشکیل شاخه گل‌دهنده در زمان تولید سوخ پیاز باعث کاهش کیفیت و کمیت محصول می‌شود. بنابراین مطالعه نحوه بروز این پدیده، شرایط محیطی مؤثر و عوامل تحریک‌کننده آن جهت شناسایی ژنوتیپ‌های مقاوم به بولتینگ، مهم است. با هدف بررسی تنوع ژنوتیپ‌های پیاز مرکز و جنوب کشور از نظر گل‌دهی، بذور ۶ ژنوتیپ پیاز بومی ایران (دریافتی از بانک ژن مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج)، ۱۰ توده بومی جمع‌آوری‌شده از مناطق مختلف مرکز و جنوب کشور و نیز دو ژنوتیپ تجاری خارجی در شرایط گلدانی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج کشت شدند. گیاهان به‌دست آمده پس از رسیدن به مرحله هشت برگی، به مدت 45 و 70 روز تحت تیمار دمایی با میانگین 8 درجه سانتی‌گراد قرار گرفتند. سپس ویژگی‌های مورفولوژیکی، فنولوژیکی و فیزیولوژیکی آن‌ها اندازه‌گیری شدند. طبق نتایج تجزیه واریانس، برای تمامی صفات اندازه‌گیری‌شده تفاوت معنی‌داری بین همه ژنوتیپ‌های مورد مطالعه وجود داشت که حاکی از وجود تنوع بالا در ژنوتیپ‌های مورد مطالعه برای این صفات است، همچنین اثر ژنوتیپ و تیمار برای صفات ارتفاع بوته، درصد گل‌دهی، مواد جامد محلول کل برگ و پروتئین محلول کل برگ معنی‌دار بود. در این مطالعه، ژنوتیپ کرمان به‌عنوان مقاوم‌ترین ژنوتیپ به بولتینگ در هر دو تیمار بهاره‌سازی شناسایی شد. پس از آن ژنوتیپ‌های قلعه‌رئیسی، گلدن و گاردسکو با درصد ناچیزی گل‌دهی بیشترین تحمل به بولتینگ را نشان دادند. ژنوتیپ بادرود نیز بیشترین حساسیت به بولتینگ را داشت.

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده