تولیدات گیاهی - مقالات آماده انتشار

تعیین نیاز سرمایی و گرمایی جوانه گل چند رقم زردآلو

جعفر حاجی‌لو؛ سحر توپچی‌زاده تبریزیان

دوره 39، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 89-102

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12044

چکیده

به‌منظور تعیین نیاز سرمایی و گرمایی و تغییرات پرولین جوانه‌های گل در 4 رقم زردآلو شامل تبرزه، شاملو، عسگرآباد و شکرپاره آزمایش حاضر در سال 93-92 در ایستگاه تحقیقات خلعت‌پوشان (‌دانشگاه تبریز) انجام شد. ... بیشتر به‌منظور تعیین نیاز سرمایی و گرمایی و تغییرات پرولین جوانه‌های گل در 4 رقم زردآلو شامل تبرزه، شاملو، عسگرآباد و شکرپاره آزمایش حاضر در سال 93-92 در ایستگاه تحقیقات خلعت‌پوشان (‌دانشگاه تبریز) انجام شد. شاخه‌های یکساله (از ‌23 مهر 92) با قطر و طول یکسان در هر ‌هفته بعد از برداشت از درخت به اتاقک رشد انتقال یافتند. وضعیت جوانه‌ها از نظر مراحل فنولوژیکی، وزن ‌تر و خشک در هر ‌مرحله از نمونه‌برداری مورد بررسی قرار گرفت. برای محاسبه نیاز ‌سرمایی ارقام از مدل‌های مختلف استفاده شد. جهت برآورد نیاز‌گرمایی نیز از روش درجه رشد ساعت (GDH) استفاده شد. نتایج نشان داد‌که در تمامی‌مدل‌های مورد استفاده رقم‌های تبرزه و شاملو (639 واحد سرمایی) دارای بیشترین میزان نیاز سرمایی و رقم عسگرآباد (621 واحد سرمایی) دارای‌کمترین‌ میزان نیاز سرمایی بود. از نظر میزان نیاز گرمایی رقم‌هایتبرزه و شاملو، (3060 درجه رشد ساعت(GDH)) حداقل نیاز‌گرمایی و رقم عسگرآباد (3254 درجه رشد ساعت (GDH)) بیشترین نیاز‌گرمایی را داشت. هم‌چنین وزن‌تر و خشک جوانه‌ها قبل و بعد از قرارگیری در اتاقک رشد اختلاف معنی‌داری را در تاریخ‌های مختلف نمونه‌برداری نشان دادند. بررسی تغییرات پرولین در ارقام مورد مطالعه در طی رکود بیانگر‌آن است که از نظر مقدار پرولین در ‌تاریخ‌های مختلف نمونه‌برداری اختلاف معنی‌داری بین رقم و تاریخ‌های مختلف نمونه‌برداری وجود داشت. به‌طوری‌که رقم تبرزه دارای کمترین میزان پرولین آزاد و رقم شاملو دارای بیشترین میزان بود. استفاده از ارقام با نیاز‌ سرمایی و‌گرمایی بالا در اجتناب از سرماهای دیر‌رس بهاره امری ضروری به‌شمار می‌آید.

بررسی تأثیر پایه‌های مالینگ و مالینگ مرتون و فاصله کاشت بر صفات کمی و کیفی سیب رقم رد دلیشیز در منطقه مشگین شهر

حسین کربلایی خیاوی؛ عادل پیرایش

دوره 40، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 89-98

https://doi.org/10.22055/ppd.2017.13122

چکیده

به منظور تعیین مناسب‌ترین پایه رویشی پاکوتاه سیب رقم “رد دلیشیز” و نیز فاصله کاشت بهینه در شرایط آب و هوایی منطقه مشگین‌شهر، این تحقیق در قالب آزمایش اسپلیت‌پلات با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی ... بیشتر به منظور تعیین مناسب‌ترین پایه رویشی پاکوتاه سیب رقم “رد دلیشیز” و نیز فاصله کاشت بهینه در شرایط آب و هوایی منطقه مشگین‌شهر، این تحقیق در قالب آزمایش اسپلیت‌پلات با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و در مدت دو سال اجرا گردید. دو فاصله کاشت 2×4 متر و 3×4 متر به عنوان کرت اصلی و سه پایه MM106، M9و M26 به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. تجزیه واریانس داده‌های صفات نشان داد بین سال‌ها از لحاظ صفات عملکرد و تراکم گل، بین فاصله‌های کاشت از لحاظ صفات عملکرد، اندازه میوه، تراکم گل و مواد جامد محلول، بین پایه‌ها از لحاظ صفات عملکرد، اندازه میوه، تراکم گل و ماده خشک، بین اثرمتقابل فاصله کاشت × پایه و اثرمتقابل سال × فاصله کاشت × پایه از لحاظ صفت عملکرد اختلاف معنی‌دار در سطح احتمال 5 و 1 درصد مشاهده گردید. سیب رقم “رد دلیشیز” بر روی پایه M9 در فاصله کاشت 2×4 متر با 367/9 تن در هکتار دارای بیشترین مقدار عملکرد بود و در گروه a قرار گرفت. بررسی میانگین اثر پایه بر روی میوه نشان داد که سیب “رد دلیشیز” روی M9 بزرگ‌ترین میوه را تولید نمود و بیشترین تراکم را داشت. اندازه میوه، تراکم گل یک درخت و درصد مواد جامد محلول در فاصله کاشت 3×4 متر بزرگ‌تر از فاصله کاشت 2×4 متر بود. در این پژوهش در تیمارهای مورد بررسی بیماری آتشک سیب مشاهده نگردید.

بررسی اثرات محلول‌پاشی کلریدکلسیم روی برگ و میوه بر ویژگی‌های فیزیولوژیکی میوه خربزه درختی (Carica papaya L. cv. Eksotika II) در مرحله پس از برداشت

امین میرشکاری؛ بابک مدنی

دوره 40، شماره 3 ، آذر 1396، ، صفحه 89-100

https://doi.org/10.22055/ppd.2017.17673.1335

چکیده

به‌منظور ارزیابی تأثیر روش محلول‌پاشی کلریدکلسیم بر کیفیت میوه خربزه درختی (Carica papaya L. cv. Eksotika II) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو عامل کلرید کلسیم با غلظت‌های (صفر، 5/0، ... بیشتر به‌منظور ارزیابی تأثیر روش محلول‌پاشی کلریدکلسیم بر کیفیت میوه خربزه درختی (Carica papaya L. cv. Eksotika II) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو عامل کلرید کلسیم با غلظت‌های (صفر، 5/0، 1، 5/1 و2 درصد) و روش محلول‌پاشی (برگی، میوه‌ای و برگ + میوه) اجرا گردید. محلول‌پاشی 21 روز پس از مرحله گلدهی شروع شده و هر دو هفته یک بار طی شش نوبت ادامه یافت. مقدار کلسیم، منیزیم، تنفس، اتیلن، سفتی بافت، اسید قابل تیتر، مواد جامد محلول، استحکام دیواره سلولی و کیفیت میوه پس از سه هفته انبارمانی در دمای 1±12 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 85 تا 90 درصد اندازه‌گیری شد. بیشترین میزان کلسیم میوه در روش محلول‌پاشی برگ + میوه و کمترین آن در محلول‌پاشی برگی مشاهده گردید. کمترین مقدار منیزیم پوست و گوشت میوه در روش محلول‌پاشی میوه و برگ + میوه، و بیشترین آن در محلول‌پاشی برگی وجود داشت. شدت تنفس و تولید اتیلن میوه در روش محلول‌پاشی میوه و برگ + میوه در غلظت‌های مختلف کلسیم کاهش یافت. کمترین میزان غلظت مواد جامد محلول میوه در روش محلول‌پاشی برگ + میوه مشاهده شد و روش میوه‌ای و برگی بعد از آن قرار گرفتند. ولی تأثیر روش محلول‌پاشی روی اسید قابل تیتر میوه معکوس بود. به‌طورکلی، با افزایش غلظت کلریدکلسیم تا حداکثر 5/1 درصد در محلول‌پاشی میوه و برگ + میوه مقدار کلسیم در پوست و گوشت میوه، اسید قابل تیتر و کیفیت کلی میوه افزایش یافت. در حالی‌که، افزایش غلظت کلسیم درمحلول‌پاشی برگی بر میزان کلسیم پوست و گوشت میوه اثری نداشت اما اسید قابل تیتر افزایش یافت. بنابراین روش برگ + میوه بر کیفیت میوه خربزه درختی مؤثرتر بود.

اثر پرایمینگ‌بذر بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک بخش هوایی و ریشه گندم نان (Triticum aestivum L.) در شرایط کاشت لوله‌های گلدانی داخل مزرعه

کیانوش صفری؛ یوسف سهرابی؛ عادل سی و سه مرده؛ شهریار ساسانی

دوره 44، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 89-102

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.28875.1736

چکیده

چکیدهپرایمینگ‌بذر تکنیکی نسبتاً جدید، ساده و کم‌هزینه برای بهبود صفات مرتبط با جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه در شرایط تنش و عدم تنش می‌باشد. هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ‌بذر ... بیشتر چکیدهپرایمینگ‌بذر تکنیکی نسبتاً جدید، ساده و کم‌هزینه برای بهبود صفات مرتبط با جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه در شرایط تنش و عدم تنش می‌باشد. هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ‌بذر روی برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک سه رقم گندم نان در شرایط کاشت لوله‌های گلدانی داخل مزرعه بود. در این تحقیق، سه رقم گندم نان (ریژاو، سرداری و کریم) و 11 تیمار پرایمینگ‌بذر، شامل پرایمینگ هورمونی: جیبرلیک اسید با غلظت 100میلی‌گرم بر لیتر و 24- اپی‌براسینولید با غلظت 1 میلی‌گرم بر لیتر، اسموپرایمینگ: کلرید پتاسیم با غلظت 100 میلی مول در لیتر و پلی‌اتیلن گلیکول 4000 با پتانسیل‌های 3/2- و 9/2- بار، پرایمینگ‌غذایی شامل سولفات روی آبدار با غلظت‌های 1/0 و 3/0 درصد وزنی-حجمی، اوره با غلظت‌های 2 و 4 گرم در لیتر، آسکوربیک اسید با غلظت 100 میلی‌گرم بر لیتر، تیمار هیدروپرایمینگ با آب‌مقطر یک‌بار تقطیر‌شده و تیمار شاهد بدون پرایم در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ماهیدشت کرمانشاه مورد مطالعه قرار گرفت. اثر رقم و تیمارهای مختلف پرایمینگ‌بذر بر همه صفات اندازه‌گیری‌شده، در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. رقم کریم بیشترین محتوای نسبی آب برگ (58/79 درصد)، سطح برگ پرچم (19/15 سانتی‌مترمربع)، حجم ریشه (9/30 سانتی‌مترمکعب)، وزن خشک ریشه (6/4 گرم در لوله)، وزن خشک شاخساره (7/26 گرم در لوله)، نسبت وزن خشک ریشه به شاخساره (17/0) را نسبت به ارقام دیگر داشت. رقم سرداری با ارتفاع بوته 4/98 سانتی‌متر و طول ریشه 118 سانتی‌متر نسبت به دیگر ارقام برتری نشان داد. رقم ریژاو بیشترین شاخص سبزینگی (3/46) را داشت. بیشترین محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع بوته، سطح برگ پرچم و شاخص‌کلروفیل به‌ترتیب مربوط به تیمارهای غذایی اوره با غلظت چهار گرم در لیتر (51/81 درصد، 9/89 سانتی‌متر، 84/16 سانتی‌مترمربع و 47) و سولفات روی با غلظت 3/0 درصد (75/80 درصد، 8/88 سانتی‌متر، 13/16 سانتی‌مترمربع و 46) بود. در این تحقیق، تیمارهای پرایمینگ‌بذر با اوره در غلظت چهار گرم در لیتر و سولفات روی با غلظت 3/0 درصد، به‌عنوان تیمارهای برتر پرایمینگ‌بذر گندم برای شرایط دیم شناسایی گردیدند و به کارگیری این تیمارها احتمالاً می‌تواند در بهبود عملکرد دانه گندم در شرایط دیم مفید باشد.

اثر کم‌آبیاری و کاربرد کودهای زیستی بر خصوصیات رشدی و کارایی مصرف آب بر گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.)

افشین کرمی؛ علی سپهری

دوره 38، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 91-102

https://doi.org/10.22055/ppd.2015.11134

چکیده

به منظور بررسی اثر کمآبیاری و کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر خصوصیات رشدی و کارایی مصرف آب گاوزبان، آزمایشی در بهار و تابستان 1390 در کرمانشاه و به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی ... بیشتر به منظور بررسی اثر کمآبیاری و کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی بر خصوصیات رشدی و کارایی مصرف آب گاوزبان، آزمایشی در بهار و تابستان 1390 در کرمانشاه و به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. کمآبیاری به عنوان عامل اصلی در 4 سطح: کم آبیاری در مرحله رویشی، کمآبیاری زایشی، کمآبیاری رویشی + زایشی و بدون کمآبیاری (شاهد) بود که با اعمال قطع آبیاری در مرحله رشدی مورد نظر انجام گرفت. تیمارهای کودی شامل 3 سطح: مصرف 100 درصد کودهای شیمیایی، مصرف50 درصدکودهای شیمیایی+ زیستی و مصرف 25 درصدکودهای شیمیایی+ زیستی بود. نتایج تحقیق نشان داد که کمآبیاری و تیمارهای کودی اثر معنیداری روی وزن خشک کل، عملکرد دانه، درصد روغن، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب داشتند. کم آبیاری در مرحله رویشی و زایشی به ترتیب 10 و 39 درصد کارایی مصرف آب برای وزن خشک کل و 13 و 21 درصد کارایی مصرف آب دانه را نسبت به آبیاری کامل کاهش داد. در بین تیمارهای کودی مصرف 50 درصد از کودهای شیمیایی به همراه کودهای زیستی نیتروکسین و بیوفسفات در شرایط کم آبیاری موجب بهبود شاخصهای مذکور گردید و بیشترین عملکرد دانه (1/180کیلوگرم در هکتار) در شرایط بدون کمآبیاری و با مصرف 50 درصد کودهای شیمیایی+ زیستی حاصل شد. تیمار تلفیقی50 درصد کودهای شیمیایی + زیستی نسبت به مصرف کامل کودهای شیمیایی در شرایط بدون کم آبیاری وزن خشک کل را حدود 26 درصد بهبود بخشید.

تأثیر کاربرد پس از برداشت کیتوسان بر رشد قارچی و کیفیت انگور ریش‌بابای قرمز در طی انبارمانی

رامین حاجی‌تقی‌لو؛ محمدرضا اصغری؛ رسول جلیلی‌مرندی؛ سیاوش همتی

دوره 35، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 91-101

چکیده

تحقیق حاضر به منظور مشاهده روند تغییرات بعضی ویژگیهای کیفی در طول مدت انبارداری انگور رقم ریش بابای قرمز انجام گرفت. خوشه‌های انگور با کیتوسان در سه غلظت صفر، 5/0 و 1درصد تیمار و در سردخانه با دمای 5/0± ... بیشتر تحقیق حاضر به منظور مشاهده روند تغییرات بعضی ویژگیهای کیفی در طول مدت انبارداری انگور رقم ریش بابای قرمز انجام گرفت. خوشه‌های انگور با کیتوسان در سه غلظت صفر، 5/0 و 1درصد تیمار و در سردخانه با دمای 5/0± ٠ درجه سانتی‌گراد به مدت 4 ماه نگهداری شدند. صفات کیفی میوه، شامل میزان مواد جامد محلول (TSS)، اسیدهای قابل تیتراسیون (TA)، اسید اسکوربیک، آلودگی قارچی، قهوهای شدن ساقه، قهوهای شدن حبه، میزان ریزش حبه و عطر و طعم در ابتدای انبارداری، 2 و 4 ماه پس از نگهداری اندازه‌گیری شدند. در دومین ماه انبارداری میزان اسید اسکوربیک در تیمار کیتوسان 5/0 درصد در مقایسه با سایر تیمارها بالاتر بود. همچنین در این تیمار، کم ترین میزان قهوهای شدن حبه و نیز کم ترین میزان ریزش حبه مشاهده شد. در پایان آزمایش (4 ماه) در تیمار کیتوسان 5/0 درصد کم ترین میزان قهوهای شدن ساقه در مقایسه با تیمار شاهد مشاهده گردید. میزان عطر و طعم در کیتوسان 5/0 درصد در دومین ماه آزمایش و در کیتوسان 1 درصد در دومین و چهارمین ماه آزمایش نسبت به شاهد نتایج بهتری را نشان داد. میزان مواد جامد محلول و آلودگی در این آزمایش نتایج معنی داری را نشان ندادند. بر اساس نتایج به دست آمده کیتوسان در غلظت 5/0 درصد در حفظ کیفیت و نیز حفظ خصوصیات خوراکی میوه‌های انگور رقم ریش‌بابای قرمز نتایج مطلوبی داشته است.

ارزیابی اثر بسترهای کشت حاوی ورمی‌کمپوست، کمپوست و کود دامی تحت شرایط تنش خشکی در گیاه اطلسی ایرانی (.Petunia spp)

مرتضی گلدانی؛ مریم کمالی

دوره 39، شماره 3 ، آذر 1395، ، صفحه 91-100

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12335

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی بر جبران خسارت ناشی از تنش خشکی بر صفات موروفولوژیک و فیزیولوژیک توده اطلسی ایرانی آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد ... بیشتر به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی بر جبران خسارت ناشی از تنش خشکی بر صفات موروفولوژیک و فیزیولوژیک توده اطلسی ایرانی آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری، (آبیاری بر اساس 100 درصد ظرفیت زراعی به میزان 360 سی‌سی (D1)، 50 درصد ظرفیت زراعی به میزان 180 سی‌سی (D2) و 25 درصد ظرفیت زراعی به میزان 90 سی‌سی (D3)) و 4 تیمار بستر کاشت (شاهد، کمپوست، ورمی‌کمپوست و دامی) بود. نتایج نشان داد اثر ساده استفاده از تیمارهای کودی بر صفات وزن‌ تر گل، طول، قطر و تعداد گل، محتوای رطوبت نسبی و شاخص پایداری غشاء معنی‌دار است. برهمکنش دو عامل مورد بررسی نیز بر صفات وزن تر ساقه و گل، تعداد و طول گل، سطح برگ، حداکثر عملکرد کوانتومی فتوسیستم II، محتوای رطوبت نسبی و شاخص پایداری غشا معنی‌دار شد. تیمار دامی در شرایط آبیاری با 25 درصد ظرفیت زراعی (D3) طول گل را نسبت به شاهد 14 درصد افزایش داد و در 50 درصد ظرفیت زراعی (D2) میزان پایداری غشاء در بستر دارای کود ورمی‌کمپوست 62 درصد بود که نسبت به شاهد تیمارهای کودی در همین سطح از آبیاری، 67 درصد افزایش داشت. به ‌نظر می‌رسد اسفاده از کودهای دامی و ورمی‌کمپوست در بهبود اثرات سوء ناشی از کم آبیاری مؤثر باشند.

تأثیر شوری و مرحله رسیدن میوه بر برخی خصوصیات کمی و کیفی میوه گوجه‌فرنگی در سیستم آبکشت

رسول آذرمی؛ نادر چاپارزاده

دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 91-102

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.20715.1432

چکیده

کیفیت آب و مرحله بلوغ میوه تأثیر زیادی بر کیفیت میوه گوجه‌فرنگی دارد. بدین منظور برای بررسی تأثیر شوری و مرحله رسیدگی میوه بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و عمر ماندگاری میوه گوجه‌فرنگی در سیستم آبکشت، آزمایشی ... بیشتر کیفیت آب و مرحله بلوغ میوه تأثیر زیادی بر کیفیت میوه گوجه‌فرنگی دارد. بدین منظور برای بررسی تأثیر شوری و مرحله رسیدگی میوه بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و عمر ماندگاری میوه گوجه‌فرنگی در سیستم آبکشت، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1394 اجرا گردید. میوه‌های گوجه‌فرنگی از گیاهان رشد یافته در سه سطح شوری (2، 4 و 8 دسی‌زیمنس بر متر) و در سه مرحله رسیدن میوه (سبز بالغ، صورتی و قرمز) جمع‌آوری شدند.نتایج نشان داد که مواد جامد محلول میوه، هدایت الکتریکی عصاره میوه و درصد ماده خشک میوه با افزایش شوری محلول غذایی و با پیشرفت مرحله رسیدگی میوه به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. اما مقدار آب‌میوه 9 درصد کاهش نشان داد. بیشترین میانگین وزن میوه (7/147 گرم) و حجم میوه (153 سانتی‌متر مکعب) در میوه‌های رشدیافته در سطح شوری 2 دسی‌زیمنس بر متر و میوه‌های برداشت‌شده در مرحله صورتی ‌رنگ به‌دست آمد. میوهای سفت و با عمر ماندگاری بیشتر در شوری 2 دسی‌زیمنس بر متر و در مرحله بلوغ سبز رنگ مشاهده گردید. کاربرد شوری 4 دسی‌زیمنس بر متر در میوه‌های سبز بالغ فعالیت آنزیم اسکوربات پراکسیداز را 5/62 درصد در مقایسه با شوری 8 دسی‌زیمنس بر متر در میوهای قرمز رنگ افزایش داد. بنابراین پرورش گوجه‌فرنگی در محلول غذایی با شوری 4 دسی‌زیمنس بر متر و برداشت میوه در مرحله قرمز رنگ می‌تواند در بهبود کیفیت و وزن مناسب میوه مفید باشد.

تأثیر سطوح کود دامی و سولفات منگنز بر عملکرد و اجزای عملکرد ارزن دم روباهی Setaria italic L.

صادق صالحی نیا؛ محمدعلی بهدانی؛ محمد حسن سیاری زهان؛ حمید رضا فلاحی

دوره 46، شماره 1 ، خرداد 1402، ، صفحه 91-103

https://doi.org/10.22055/ppd.2023.41899.2057

چکیده

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کود دامی شتر و سولفات منگنز بر رشد و عملکرد و اجزای عملکرد ارزن دمروباهی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بـا سـه تکـرار در سـال زراعی 99-1398 ... بیشتر به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کود دامی شتر و سولفات منگنز بر رشد و عملکرد و اجزای عملکرد ارزن دمروباهی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بـا سـه تکـرار در سـال زراعی 99-1398 در اراضی تحت کشت چاه ابوذر، شهرستان خوسف اجـرا گردیـد. تیمارهای آزمایشی شامل: کود شتر در سه سطح (0، 10 و 20 تن در هکتار) و سولفات منگنز در چهار سطح (0، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد که سطوح مختلف کود شتر و سولفات منگنز و اثر برهمکنش بین آنهـا تـأثیر معنـیداری بـر عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در خوشه و عملکرد دانه داشتند. به طوری که بیشترین مقادیر شاخصهای فوق در تیمار کود شتر 20 تن در هکتار و 90 کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز مشاهده شد. بیشترین و کمترین تعداد پانیکول به ترتیب در تیمار 20 تن کود شتر و کاربرد 30 کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز و تیمار شاهد بدون استفاده از کود شتر و سولفات منگنز بدست آمد. همچنین طول پانیکول تحت تأثیر اثرات اصلی میزان کود دامی و سولفات منگنز قرار گرفت. به طوری که بیشترین طول پانیکول در تیمار مصرف 20 تن در هکتار کود دامی و تیمار استفاده از 90 کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز حاصل شد. اثر سطوح کود دامی بر تعداد پنجه در بوته، تعداد خوشه در بوته و تعداد بوته در متر مربع معنیدار بود اما سایر اثرات بر این صفات تأثیر معنیداری نداشتند و بیشترین میزان تعداد پنجه در بوته، تعداد خوشه در بوته و تعداد بوته در متر مربع در تیمار 20 تن در هکتار کود دامی شتر بدست آمدند. اثرات اصلی سطوح مختلف کود دامی و سولفات منگنز در سطح احتمال یک درصد تأثیر معنیداری بر وزن هزار دانه و شاخص برداشت ارزن داشتند اما اثر متقابل این فاکتورها تأثیر معنیداری بر این صفات نداشتند. بیشترین میزان وزن هزار دانه در تیمار مصرف 20 تن در هکتار کود شتر و تیمار 90 کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز مشاهده شد. همچنین بالاترین شاخص برداشت مربوط به تیمار 20 تن در هکتار کود شتر بود و همچنین از مصرف 60 کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز بیشترین میزان شاخص برداشت بدست آمد. در نهایت میتوان نتیجه گرفت برترین تیمارها در این آزمایش مصرف 20 تن در هکتار کود شتر و 90 کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز، بودند. در واقع کود دامی با در اختیار قرار دادن تدریجی عناصر و استفاده از عنصر ریز مغذی منجر به بهبود رشد گیاه میگردد. استفاده ازکود دامی از جمله راهکارهای مناسب جهت نیل به کشاورزی اکولوژیک است که میتواند تولیدات کشاورزی را افزایش دهد.

بررسی ریزازدیادی و اثر کلشی سین جهت القای درون شیشه‌ای پلوئیدی در گیاه نرگس (Narcissus tazetta)

معصومه احمدی مجد؛ حسن ساری‌خانی؛ مهرداد چایی‌چی؛ عبدالکریم کاشی

دوره 35، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 93-103

چکیده

در این پژوهش ریزازدیادی نرگس گونهNarcissus tazettaبا کمک ریزنمونه‌های دوفلسی سوخ با استفاده از غلظت‌های 0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین و پس از آن غلظت های 0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر ایندول استیک اسید ... بیشتر در این پژوهش ریزازدیادی نرگس گونهNarcissus tazettaبا کمک ریزنمونه‌های دوفلسی سوخ با استفاده از غلظت‌های 0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین و پس از آن غلظت های 0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر ایندول استیک اسید به همراه 2 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین در مرکز تحقیقات کشاورزی و صنایع طبیعی همدان بررسی شد. در زمان‌های 4 و 6 هفته پس از کشت صفات طول برگ و تعداد سوخچه مورد ارزیابی قرار گرفتند. از گیاهچه‌های رشد یافته در شرایط درون شیشه‌ای جهت القای پلی پلوئیدی با کلشی‌سین استفاده شد. گیاهچه‌ها با کلشیسین در چهار غلظت (00/0، 05/0 ،10/0 و 20/0 درصد) به مدت 24 و 48 ساعت تیمار شدند و درصد زنده مانی گیاهچه‌ها بررسی شد. پس از رشد کافی گیاهچه‌های زنده مانده، سطح پلوئیدی آنها با روش‌های شمارش کروموزوم نوک ریشه به روش استواورسین و فلوسایتومتری نمونه های برگی مورد ارزیابی قرار گرفت. اثر کلشی‌سین بر صفت زنده مانی گیاهچه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد اما زمان تیمار آن و اثر متقابل غلظت کلشی‌سین و زمان تیمار معنی‌دار نشد. کاربرد کلشی‌سین باعث کاهش معنی دار زنده مانی گیاهچه‌ها گردید. بین غلظت‌های 05/0، 10/0 و 20/0 درصد کلشی‌سین اختلاف معنی‌داری در صفت زنده مانی گیاهچه‌ها مشاهده نشد. در نهایت از تعداد 72 گیاهچه تیمار شده با کلشی سین تعداد 32 گیاهچه زنده ماندند. نتایج ارزیابی‌های سطح پلوئیدی وجود سلول‌هایی را با دو سطح پلوئیدی دیپلوئید با تعداد 20 کروموزوم و تتراپلوئید با تعداد 40 کروموزوم را نشان دادند. همچنین نتایج حاصل از فلوسایتومتری، نتایج حاصل از شمارش کروموزوم نمونه‌های نوک ریشه را تایید کرد. از گیاهچه‌های زنده مانده تعداد 16 گیاهچه با سطح پلوئیدی دیپلوئید و تعداد 16 گیاهچه با سطح پلوئیدی میکسوپلوئید ارزیابی شدند. بالاترین میزان میکسوپلوئیدی در تیمار 10/0 % کلشی‌سین و مدت تیمار 24 ساعت به دست آمد. هیچ گیاهی با سطح پلوئیدی تتراپلوئید خالص پس از چندین واکشت مشاهده نشد.

اثر طول قلمه و غلظت های مختلف ایندول بوتیریک اسید بر ریشه زایی قلمه های گل کاغذی (Willd. (Bougainvillea spectabilis

زهرا رشودی؛ عبدالحسین ابوطالبی؛ مهرانگیز چهرازی

دوره 37، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 93-103

چکیده

برای ارزیابی طول های مختلف قلمه و غلظت های متفاوت ایندول بوتیریک اسید بر ریشه زایی گل کاغذی، پژوهشی در شرایط فضای آزاد از اسفند ماه 1389 تا اردیبهشت 1390 در شهرستان خرمشهر اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل ... بیشتر

بررسی رشد و عملکرد گیاه مرزه (Satureja hortensis L.) تحت تأثیر کاربرد کودهای آلی و بیولوژیک در راستای تولید ارگانیک

معین ناییجی؛ محمد کاظم سوری

دوره 38، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 93-103

https://doi.org/10.22055/ppd.2015.11456

چکیده

مرزه یکی از مهمترین سبزیها با ارزش دارویی فراوان می باشد که رشد و عملکرد آن تحت تأثیر عوامل محیطی از جمله تغذیه قرار میگیرد. این آزمایش به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی و بیولوژیک بر رشد و عملکرد گیاه ... بیشتر

تأثیر تغذیه سیلیسیومی بر رشد و باردهی توت‌فرنگی رقم کاماروسا درکشت هیدروپونیک در شرایط فضای باز

کامران قاسمی؛ مهدی قاجار سپانلو؛ مهدی حدادی نژاد

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 93-106

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26611.1634

چکیده

چکیدهتوت‌فرنگی از ریزمیوه‌های مهم می‌باشد که اهمیت تجاری بالایی دارد. در این آزمایش که در سال 1395 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور بستر کاشت و تغذیه سیلیسیومی ... بیشتر چکیدهتوت‌فرنگی از ریزمیوه‌های مهم می‌باشد که اهمیت تجاری بالایی دارد. در این آزمایش که در سال 1395 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، به‌صورت فاکتوریل با دو فاکتور بستر کاشت و تغذیه سیلیسیومی اجرا شد، دو بستر کاشت شامل بستردوگانه (نسبت مساوی کوکوپیت + پرلیت) و بستر سه‌گانه (نسبت مساوی کوکوپیت + پرلیت + پوسته برنج) و همچنین تغذیه سیلیسیومی در پنج سطح شامل صفر میلی‌گرم بر لیتر (شاهد)،50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر سیلیسیوم از منبع سیلیکات سدیم و 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر سیلیسیوم از منبع سیلیکات پتاسیم مورد ارزیابی قرار گرفت. محلول‌پاشی سیلیکات پتاسیم 100 توانست به‌طور معنی‌داری غلظت سیلیس برگ را افزایش دهد (حدود 14 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک). تعداد برگ بوته و وزن خشک قسمت هوایی در بستر سه‌گانه برتری معنی‌داری را نسبت به بستر دوگانه نشان دادند.غلظت بالای سیلیکات پتاسیم در بستر سه‌گانه به‌طور معنی‌داری قطر طوقه کمتری نسبت به سیلیکات پتاسیم 50 در همین بستر داشته است؛ این درحالی است که در بستر دوگانه سیلیکات پتاسیم 100 قطر طوقه‌ای مناسب داشته است. تیمار سیلیکات پتاسیم 50 در بستر سه‌گانه، بیشترین مقدار وزن تر و خشک ریشه را نشان دادند. از نظر وزن تک میوه، سیلیکات سدیم 100 در بستر دوگانه بیشترین وزن تک میوه را داشت که اختلاف آن با سیلیکات پتاسیم 100 در بستر سه‌گانه معنی‌دار نبود. لذا اگر تولید با عملکرد بالا و وزن تک میوه زیاد مدنظر باشد استفاده از سیلیکات پتاسیم 100 در بستر دوگانه توصیه می‌شود. در‌صورتی‌که هدف رشد رویشی قوی باشد سیلیکات پتاسیم 50 در بستر سه‌گانه می‌تواند قطر طوقه بیشتر و ریشه‌های قوی را موجب گردد.

بررسی رشد رویشی شش رقم برتر کُنار در منطقه بلوچستان

ابراهیم سابکی

دوره 39، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 95-104

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12059

چکیده

درخت کُنار یکی از قدیمی‌ترین درختان میوه بومی هند است که در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و خشک می روید. کشت ارقام مرغوب و تجاری کُنار در بسیاری از کشورها رایج است. برخی از این ارقام تجاری که منشاء هندی ... بیشتر درخت کُنار یکی از قدیمی‌ترین درختان میوه بومی هند است که در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و خشک می روید. کشت ارقام مرغوب و تجاری کُنار در بسیاری از کشورها رایج است. برخی از این ارقام تجاری که منشاء هندی و پاکستانی دارند از سال‌های خیلی پیش در جنوب بلوچستان کشت کار می‌شوند. با وجود این، اطلاعات بسیار کمی در خصوص سازگاری و ویژگی‌های میوه آن‌ها در دسترس بود. بنابراین، انجام پژوهش حاضر ضرورت داشت. در مرحله اول این پژوهش (1385 تا 1390)، رشد رویشی شش رقم کُنار برتر موجود در منطقه بلوچستان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار و سه درخت در هر تکرار در چابهار مورد بررسی قرار گرفت. این ارقام شامل بهزادی، فرزادی، حنیفی، سوپی، سیبی سفید و سیبی سیاه بودند. نتایج نشان داد که همه این ارقام از رشد رویشی خوبی در منطقه برخوردارند و از نظر شاخص‌های رشد رویشی بین ارقام مورد مطالعه تفاوت معنی‌داری مشاهده گردید. بیشترین رشد طولی شاخه اصلی در یک فصل رویشی از محل پیوند (200 سانتی‌متر)، قطر تنه در پایین محل پیوند (8/38 میلی‌متر) و در بالای محل پیوند (1/38 میلی‌متر) در رقم حنیفی ثبت گردید. اگر چه درختان هنوز به سن باردهی اقتصادی نرسیده بودند اما از نظر برخی صفات میوه شامل وزن، طول، قطر و شکل میوه، وزن هسته و درصد گوشت میوه تفاوت خیلی معنی‌داری بین ارقام مشاهده گردید.

اثر تنش غرقابی بر عملکرد، اجزای عملکرد و ویژگی‌های فتوسنتزی دو رقم ماش در شرایط اهواز

سید بشیر فاضلی؛ افراسیاب راهنما؛ پیمان حسیبی

دوره 45، شماره 1 ، خرداد 1401، ، صفحه 95-108

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.30538.1805

چکیده

به منظور بررسی اثر تنش غرقابی بر برخی ویژگی‌های فتوسنتزی و زراعی ماش، پژوهشی گلدانی مزرعه‌ای به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در تابستان سال 1395 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده ... بیشتر به منظور بررسی اثر تنش غرقابی بر برخی ویژگی‌های فتوسنتزی و زراعی ماش، پژوهشی گلدانی مزرعه‌ای به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در تابستان سال 1395 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. مراحل مختلف رشدی شامل رشد رویشی، ابتدای گلدهی، پر شدن دانه و هر سه مرحله رشدی در کرت اصلی و شرایط بدون تنش و تنش غرقابی و نیز دو رقم هندی و عمرانی ماش در کرت فرعی قرار گرفتند. تنش سبب کاهش وزن خشک و عملکرد دانه شد. این کاهش برای رقم هندی در مرحله رشد رویشی به‌ترتیب 45 و 37 درصد، ابتدای گلدهی به‌ترتیب 66 و 68 درصد، پر شدن دانه به‌ترتیب 44 و 48 درصد و هر سه مرحله رشدی به‌ترتیب 39 و 41 درصد و برای رقم عمرانی در مرحله رشد رویشی به‌ترتیب 60 و 60 درصد، ابتدای گلدهی به‌ترتیب 51 و 44 درصد، پر شدن دانه به ترتیب 46 و 45 درصد و هرسه مرحله رشدی به‌ترتیب 69 و 58 درصد بود. به‌طور‌کلی تنش غرقابی منجر به کاهش سرعت فتوسنتز، هدایت روزنه‌ای، سرعت تعرق، محتوای کلروفیل و عدد اسپد در هر دو رقم شد. در تیمارهای تنش در هر مرحله رشدی به صورت منفرد، رقم عمرانی به دلیل نامحدود رشد بودن و انعطاف پذیری فنولوژیکی و طولانی‌تر بودن مدت زمان تشکیل غلاف‌ها توانست تا حدودی آسیب ناشی از تنش را جبران کند. بنابراین در خوزستان که گیاهان تابستانه مانند ماش با شرایط غرقابی در مراحل مختلف رشدی روبرو می‌شوند، رقم هندی برای کشت مناسب‌تر به نظر می‌رسد.

اثر دماهای نزدیک به دمای محیط بر قوه نامیه گرده خرما

احمد مستعان؛ سعید مینایی؛ تیمور توکلی ‌هشجین؛ سهام احمدی‌زاده

دوره 33، شماره 1 ، شهریور 1389، ، صفحه 97-107

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی اثر دماهای نزدیک به محیط در فرآیند استخراج و نگهداری گرده خرما بر قوه نامیه آن به صورت آزمایش فاکتوریل با 3 فاکتور شامل دما در سه سطح (40، 50 و 60 درجه سلسیوس)، نوع گرده نخل خرما در سه ... بیشتر این تحقیق با هدف بررسی اثر دماهای نزدیک به محیط در فرآیند استخراج و نگهداری گرده خرما بر قوه نامیه آن به صورت آزمایش فاکتوریل با 3 فاکتور شامل دما در سه سطح (40، 50 و 60 درجه سلسیوس)، نوع گرده نخل خرما در سه سطح (غنامی آبادان، غنامی اهواز و غنامی شادگان) و زمان گرمادهی در 7 سطح (0، 40، 120، 480، 1140، 4320 و 12960 دقیقه) و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد و قوه نامیه حاصل و متوسط آهنگ کاهش آن محاسبه و مقایسه گردید. نتایج نشان داد که اثر تمامی فاکتورها و نیز اثرات متقابل مربوطه به جز اثر متقابل نوع گرده و زمان تیمار بر قوه نامیه گرده خرما معنی‌دار بوده است. بیشترین و کمترین مقدار قوه نامیه 6/84 ٪ و 3/0٪ و به ترتیب مربوط به تیمارهای غنامی آبادان در دمای 40 درجه سلسیوس در زمان صفر و غنامی شادگان در دمای 60 درجه سلسیوس و در زمان 12960 دقیقه بوده‌اند. همچنین اثر عوامل دما و زمان گرمادهی بر آهنگ کاهش قوه نامیه گرده خرما معنی‌دار بود و اثر سایر عوامل معنی‌دار نگردید. تحلیل صورت گرفته نشان می‌دهد که بیشترین صدمه گرمایی وارد بر دانه گرده خرما در زمان های اولیه روی می‌دهد. بیشترین و کمترین آهنگ کاهش قوه نامیه به ترتیب 6144/0 درصد در دقیقه در دمای 60 درجه سلسیوس در محدوده زمانی 0 الی 40 دقیقه و 0003/0 درصد در دقیقه در دمای 40 درجه سلسیوس در محدوده زمانی 4320 الی 12960 دقیقه هر دو برای پایه نر غنامی شادگان به دست آمد. در تلاش برای بیان رفتار حاصل، مدل آهنگ کاهش قوه نامیه گرده خرما به صورت تابع توانی از متغیر زمان به صورت Vr=ct-k که هر دو ضریب و توان آن تابعی از متغیر دما می‌باشند به دست آمد.

ریخت‌شناسی گرده واریته‌های نر خرمای استان خوزستان با میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM)

سید محمدحسن مرتضوی؛ عزیز تراهی؛ لیلا برمه

دوره 33، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 97-109

چکیده

با توجه به تنوع واریته‌های نر خرمای موجود در استان خوزستان که از گرده آنها برای گرده‌افشانی ارقام ماده استفاده می‌شود، نقش مهمی که گرده‌ها در باروری و خصوصیات کمی و کیفی (زنیا و متازنیا) میوه بازی می‌کنند ... بیشتر با توجه به تنوع واریته‌های نر خرمای موجود در استان خوزستان که از گرده آنها برای گرده‌افشانی ارقام ماده استفاده می‌شود، نقش مهمی که گرده‌ها در باروری و خصوصیات کمی و کیفی (زنیا و متازنیا) میوه بازی می‌کنند و نیز اهمیت بررسی تفاوت‌های موجود در بین آنها به منظور اهداف به‌نژادی، در این پژوهش ریخت‌شناسی گرده‌های 15 پایه خرمای نر این استان با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) مورد بررسی قرارگرفت. بدین منظور پس از آماده ‌سازی مقدماتی گرده‌ها، تصاویر با بزرگ‌نمایی‌های 500، 1000، 5000، 10000 و 20000 برابر و در زوایای مختلف تهیه و پارامترهایی نظیر میانگین طول و عرض، شکل، مقدار عناصر معدنی و آراستارهای سطح اگزین و شیار آنها بررسی گردید. نتایج نشان داد که دانة گردة خرما بیضی یا قایقی‌شکل (در منظر استوایی) و آراستارهای سطح آن از نوع مشبک و دارای روزن‌بندی تک ‌شیاره می‌باشد. گرده پایه‌های نر مختلف مورد بررسی از نظر طول و عرض با هم تفاوت معنی‌داری نشان دادند. بزرگ‌ترین وکوچک‌ترین طول به ترتیب به گرده‌ واریته‌های غنامی سبز (کد 7) و غنامی شادگان (کد 8)، همچنین بزرگ‌ترین و کوچک‌ترین عرض بترتیب به گرده واریته‌های سمسماوی (کد 1) و غنامی شادگان (کد 8) تعلق داشتند. مقایسه اسپکترم‌های آنالیز ترکیب عناصر غذایی نشان داد که عمده عناصر تشکیل دهنده دانه‌های گرده کربن، اکسیژن، فسفر و کلر می‌باشند.

مقایسه سیستم کشت مستقیم و نشایی ذرت (Zea mays L.) در تاریخ کاشت معمول و هراکشت

ژاله زارعی؛ حسن حیدری؛ ایرج نصرتی؛ محمود خرمی وفا

دوره 41، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 97-108

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.13553

چکیده

پژوهشی به منظور مقایسه سیستم کشت مستقیم و نشایی ذرت در دو تاریخ کاشت زمان معمول و هراکشت در گلخانه و مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. آزمایش در سال اول به‌صورت ... بیشتر پژوهشی به منظور مقایسه سیستم کشت مستقیم و نشایی ذرت در دو تاریخ کاشت زمان معمول و هراکشت در گلخانه و مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. آزمایش در سال اول به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عامل‌ها شامل سه روش کاشت (بذرکاری، نشاءکاری 4 هفته‌ای و نشاءکاری 6 هفته‌ای) و دو تاریخ کاشت (کشت زود‌هنگام (هراکشت) و کشت زمان معمول) بودند. آزمایش در سال دوم به دو روش نشاءکاری 6 هفته‌ای زود‌هنگام (تیمار برتر سال اول) و بذرکاری زمان معمول (شاهد) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج در سال اول نشان داد که تاریخ کاشت زودهنگام باعث افزایش ارتفاع بوته، شاخص سبزینگی و وزن مخصوص برگ نسبت به تاریخ کاشت زمان معمول شد. هم‌چنین بالاترین وزن خشک تولید شده و نسبت برگ به ساقه مربوط به نشاء 6 هفته‌ای زودهنگام بود. نتایج آزمایش در سال دوم نشان داد که نشاءکاری باعث افزایش تعداد برگ، مقدار کلروفیل، وزن تازه و خشک، سطح برگ، طول بلال، قطر بلال، تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد ردیف در دانه بلال، وزن‌ خشک بلال، عملکرد دانه، وزن صد دانه و وزن گل تاجی در مقایسه با کشت مستقیم شد. بنابراین کشت نشاء شش هفته‌ای ذرت در تاریخ زودهنگام (10 فروردین)، برای افزایش عملکرد دانه و ماده خشک و هم‌چنین زودرس نمودن محصول و عرضه آن به بازار برای شهر کرمانشاه توصیه می‌شود.

ارزیابی صفات فیزیولوژیک بادام‌زمینی (Arachis hypogaea L.) در واکنش به سرزنی بوته‌ها و روش‌های کاربرد نانوکلات‌های روی و کلسیم

امین نوبهار؛ معرفت مصطفوی راد؛ حمیدرضا ذاکرین؛ سعید سیف زاده؛ علیرضا ولدآبادی

دوره 41، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 97-110

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.23744.1524

چکیده

به ‌منظور ارزیابی اثر سرزنی بوته‌ها و مصرف عناصر روی و کلسیم و روش‌های کاربرد آن‌ها بر صفات فیزیولوژیک بادام‌زمینی در منطقه رشت، آزمایشی در بهار سال 1395 در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ... بیشتر به ‌منظور ارزیابی اثر سرزنی بوته‌ها و مصرف عناصر روی و کلسیم و روش‌های کاربرد آن‌ها بر صفات فیزیولوژیک بادام‌زمینی در منطقه رشت، آزمایشی در بهار سال 1395 در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان به‌صورت کرت‌های دو بار خرد‌شده با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل مصرف نانوکلات روی، نانوکلات کلسیم، استفاده تلفیقی از آن‌ها و عدم مصرف کود (شاهد) به‌عنوان کرت اصلی، روش کاربرد نانوکلات‌ها نظیر مصرف خاکی، محلول‌پاشی و کاربرد تلفیقی آن‌ها به‌عنوان کرت فرعی و سرزنی ساقه اصلی گیاه از ارتفاع 10 و 20 سانتی‌متر و عدم سرزنی (شاهد)، به‌عنوان کرت فرعی فرعی بود. در این آزمایش، بیشترین عملکرد دانه، عملکرد زیست‌توده، عملکرد میوه (غلاف) و تولید پوسته بادام‌زمینی تحت تأثیر کاربرد توام نانوکلات‌های روی و کلیسم به روش تلفیقی مصرف خاکی و محلول‌پاشی و سرزنی ساقه اصلی بادام‌زمینی از ارتفاع 20 سانتی‌متری به‌دست آمد. بیشترین عملکرد علوفه تر و علوفه خشک تحت شرایط کاربرد نانوکلات کلسیم به‌روش تلفیقی خاکی و محلول‌پاشی و سرزنی ساقه اصلی بادام‌زمینی از ارتفاع 10 سانتی‌متری مشاهده شد. ولی، بالاترین درصد غلاف‌های پوک در بوته و شاخص برداشت میوه در شرایط عدم سرزنی ساقه بادام‌زمینی به‌دست آمد. به‌نظر می‌رسد که کاربرد مجزای کلسیم می‌تواند رشد زایشی بادام‌زمینی را بهبود بخشد. ولی، کمبود عنصر روی در طول دوره رشد زایشی سبب افزایش تعداد غلاف‌های پوک به ‌دلیل کاهش احتمالی ظرفیت فتوسنتزی گیاه می‌شود. به‌طور‌کلی، کابرد توام نانوکلات‌های روی و کلسیم و روش تلفیقی کاربرد آن‌ها و سرزنی بوته‌های بادام‌زمینی از ارتفاع 20 سانتی‌متری سبب افزایش عملکرد میوه و دانه بادام‌زمینی در شرایط اقلیمی گیلان گردید.

تأثیر تاریخ کاشت بر مراحل نموی و صفات کیفی چهار رقم کلزای پاییزه در یاسوج

محمدحسن فلاح هکی؛ علیرضا یدوی؛ محسن موحدی دهنوی؛ حمیدرضا بلوچی؛ هوشنگ فرجی

دوره 35، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 99-113

چکیده

بیشتر

بررسی سازگاری درختان زیتون ارقام زرد و روغنی در مناطق مختلف استان کرمانشاه

صمیرا احمدی پور؛ عیسی ارجی

دوره 35، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 103-115

چکیده

به منظور بررسی سازگاری ارقام زیتون زرد و روغنی کشت شده در باغهای استان کرمانشاه آزمایشی در چهار منطقه گیلانغرب، قصرشیرین، جوانمیری و ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو به اجرا در آمد. در هر منطقه یک باغ ... بیشتر به منظور بررسی سازگاری ارقام زیتون زرد و روغنی کشت شده در باغهای استان کرمانشاه آزمایشی در چهار منطقه گیلانغرب، قصرشیرین، جوانمیری و ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو به اجرا در آمد. در هر منطقه یک باغ و در هر باغ تعداد 15 اصله درخت از هر رقم به عنوان سه تکرار 5 تایی استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که درختان دو رقم تفاوت معنی داری از لحاظ خصوصیات فنولوژیکی و میوه داشتند. زمان ظهور خوشههای گل، باز شدن گل و مرحله تمام گل در مناطق مختلف متفاوت بود. تعداد گل در گل آذین، درصد گل کامل، درصد تشکیل میوه، وزن میوه و هسته، وزن تر و خشک گوشت و نسبت وزن گوشت به هسته بسته به منطقه در بین ارقام دارای تفاوت معنی داری بود. درصد روغن بر حسب ماده خشک و تر در ارقام برای مناطق مختلف متفاوت بود بهطوریکه هر دو رقم در منطقه جوانمیری بالاترین درصد روغن و در منطقه قصرشیرین کم ترین درصد روغن داشتند. میزان عملکرد بسته به رقم برای مناطق متفاوت بود به طوری که رقم زرد با عملکرد 4077 کیلوگرم در هکتار در منطقه جوانمیری بیش ترین و رقم روغنی با 1546 کیلوگرم در هکتار در منطقه قصرشیرین کم ترین میزان عملکرد را داشت؛ لذا میتوان نتیجه گرفت منطقه جوانمیری با ارتفاع بالای 1000 متر از سطح دریا مناسبترین منطقه و قصرشیرین با ارتفاع حدود 300 متر از سطح دریا نامناسبترین منطقه برای توسعه کشت زیتون بود. همچنین کاشت رقم زرد در ارتفاعات بالای 1000 متر توصیه میگردد.

کنترل شیمیایی کاتوس (Cynanchum acutum) در مزارع پلنت نیشکر

ایمان احمدی؛ محمد حسین قرینه

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 103-114

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24376.1545

چکیده

چکیدهعلف‌ هرزکاتوس از مهم‌ترین عوامل محدود‌کننده کشت نیشکر می‌باشد. به منظور تعیین کارایی علف‌کش ایندازیفلم در مقایسه با سایر علف‌کش‌های مورد کاربرد در نیشکر بر مهار علف ‌هرزکاتوس، آزمایشی در ... بیشتر چکیدهعلف‌ هرزکاتوس از مهم‌ترین عوامل محدود‌کننده کشت نیشکر می‌باشد. به منظور تعیین کارایی علف‌کش ایندازیفلم در مقایسه با سایر علف‌کش‌های مورد کاربرد در نیشکر بر مهار علف ‌هرزکاتوس، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 7 تیمار و چهار تکرار در یکی از مزارع پلنت منطقه شعیبیه شوشتر درسال96-1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی در این مطالعه شامل کاربرد علف‌کش ایندازیفلم به مقادیر50 و 75 گرم ماده مؤثره در هکتار به‌صورت پیش‌رویشی؛ تری‌فلوکسی‌سولفورون + آمترین به میزان 1875 گرم ماده خالص در هکتار به‌صورت پس‌رویشی؛ تو، فور-دی + ام‌سی‌پی‌آ به میزان 5/1687 گرم ماده خالص در هکتار؛ گلیفوزیت 6 لیتر در هکتار + سولفات آمونیوم 8 لیتر در هکتار؛ شاهد عاری از علف ‌هرز (وجین‌شده) و شاهد آلوده به علف ‌هرز (بدون تیمار علف‌کش). نتایج نشان داد که ایندازیفلم به میزان 75 و 50 گرم ماده مؤثر در هکتار ماده تجارتی بیشترین تأثیر را در مهارکاتوس، هم از نظر درصد کاهش تراکم به مقدار (09/85، 18/66 درصد) و هم از نظر درصد کاهش وزن خشک کاتوس به میزان (2/82، 90/60 درصد) نشان داد. بهترین تیمار از نظر وزن تک ساقه (72/0 کیلوگرم)،قطر میانگره وسط (85/1 سانتی‌متر)، تعداد میانگره (2/18) و عملکرد نی (92/117 تن در هکتار) نیشکر متعلق به تیمار ایندازیفلم به‌میزان 75 گرم ماده مؤثر در هکتار بود. بیشترین درصد بریکس، درصد قند اینورت، شکر استحصالی و کمترین میزان الیاف به‌ترتیب با مقادیر 48/21، 533/0؛ 26/11و 61/12 (تن در هکتار) متعلق به تیمار ایندازیفلم به‌ میزان 75 گرم ماده مؤثر در هکتار بود.

اثر نانوکامپوزیت پرولین پوشش‌دار شده با کیتوزان و تنش شوری ملایم بر ریزغده‌زایی درون شیشه ای سیب زمینی رقم آگریا

رقیه قاسمی؛ علیرضا مطلبی آذر؛ سیما پناهی راد؛ امین جهانیان

دوره 47، شماره 1 ، خرداد 1403، ، صفحه 117-130

https://doi.org/10.22055/ppd.2023.43532.2097

چکیده

در سال های اخیر، کاربرد‌ نانوذرات به طور موفقیت‌آمیزی در کشت بافت گیاهی استفاده شده است که کاربرد این مواد تاثیر شگرفی در حذف آلودگی‌های میکروبی ریز نمونه‌ها دارد. همچنین این مواد نقش مثبتی در ... بیشتر در سال های اخیر، کاربرد‌ نانوذرات به طور موفقیت‌آمیزی در کشت بافت گیاهی استفاده شده است که کاربرد این مواد تاثیر شگرفی در حذف آلودگی‌های میکروبی ریز نمونه‌ها دارد. همچنین این مواد نقش مثبتی در القای پینه‌زایی، اندام‌زایی، جنین‌زایی سوماتیکی، ایجاد تنوع سوماکلونال و تهییج متابولیت‌های ثانویه داشته است. با توجه به نقش مثبت ترکیبات نانو و نانوکامپوزیت در علوم مختلف، این آزمایش با هدف تاثیر مواد نانو در مطالعات کشت بافت و ریزغده‌زایی سیب‌زمینی انجام گرفت.کامپوزیت‌ها موادی هستند که از 2 جزء یا بیشتر تشکیل شده‌‍‌اند که خواص برتری را نسبت به مواد پایه تشکیل دهنده آن دارا هستند. استفاده از روش کشت بافت برای تولید میکروتیوبر و مینی‌تیوبر برای ایجاد گیاهان یکنواخت و عاری از بیماری سیب‌زمینی در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است و افزایش میزان تولید میکرو و مینی‌تیوبر در اولویت‌ قرار گرفته است که در سال‌های اخیر با استفاده از علم نانو و کاربرد مواد نانوکامپوزیت تاثیر مثبتی در زمینه کشت بافت سیب‌زمینی انجام پذیرفته است. این آزمایش در سال 1400 بمدت 4 ماه اجرا گردید. بدین منظور محیط کشت MS دارای 80 گرم ساکارز حاوی پرولین در دو غلظت 20 و 40 میلی‌گرم در لیتر، کیتوزان در غلظت 240 میلی‌گرم در لیتر، پرولین 20 میلی‌گرم و کیتوزان 240 میلی‌گرم در لیتر، پرولین 40 میلی‌گرم و کیتوزان 240 میلی‌گرم در لیتر، نانوکامپوزیت پرولین-کیتوزان 120 میلی‌گرم در لیتر، نانوکامپوزیت پرولین-کیتوزان 240 میلی‌گرم در لیتر و تیمار شاهد به عنوان فاکتور اول آزمایش با 8 سطح، همچنین فاکتور دوم آزمایش در دو سطح با (50 میلی‌مولار کلرید سدیم) و بدون تنش شوری کشت شد. نتایج مقایسه میانگین عملکرد ریزغده نشان داد که بیشترین عملکرد ریزغده مربوط به تیمار 240 میلی‌گرم کیتوزان همراه با 20 میلی‌گرم در لیتر پرولین همراه با شوری ملایم با میانگین وزن 210 میلی‌گرم بدست آمده است. علاوه بر این، غلظت 20 میلی‌گرم در لیتر پرولین به تنهایی در شوری ملایم جهت تحریک‌کنندگی ریزغده کافی نبود ولی غلظت 40 میلی‌گرم در لیتر پرولین در شوری ملایم نتیجه رضایت بخشی داده است. با توجه به تحقیقات متعددی که در زمینه ریز‌غده‌زایی سیب‌زمینی انجام شده است و بررسی داده‌های مرتبط با عملکرد مشاهده می‌شود که نتایج داده‌های نانوکامپوزیت در مقایسه با سایر مواد مورد کاربرد در زمینه کشت بافت سیب‌زمینی مثبت ارزیابی شد. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان پیشنهاد نمود که استفاده از ترکیبات کیتوزان به همراه پرولین و استفاده از مواد نانوکامپوزیت پرولین پوشش‌دار شده با کیتوزان همراه با شوری ملایم می‌تواند برای تولید ریزغده مناسب در شرایط درون شیشه‌ای سیب‌زمینی مورد استفاده قرار گیرد.

تأثیر تنش کم‌آبی بر عملکرد، صفات کمی و کیفی هیبریدهای حاصل از تلاقی ارقام تجاری سیب‌زمینی

محمد رضا وصالی؛ رضا برادران؛ داود حسن پناه؛ محمد جواد ثقه الاسلامی

دوره 45، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 241-252

https://doi.org/10.22055/ppd.2022.32122.1862

چکیده

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تنش کم‌آبی بر عملکرد، صفات کمی و کیفی هیبریدهای حاصل از تلاقی ارقام تجاری سیب‌زمینی، به مدت دو سال اجرا گردید. هر دو آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد‌شده بر پایه طرح کامل تصادفی ... بیشتر این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تنش کم‌آبی بر عملکرد، صفات کمی و کیفی هیبریدهای حاصل از تلاقی ارقام تجاری سیب‌زمینی، به مدت دو سال اجرا گردید. هر دو آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد‌شده بر پایه طرح کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه شرکت کشاورزی زرع گسترآرتا اردبیل در سال 97-1396 انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل سه سطح آبیاری (100، 85 و 70 درصد نیاز آبی گیاه) و فاکتور فرعی شامل 12 جمعیت سیب‌زمینی بود. نتایج تجزیه واریانس صفات مورد ارزیابی نظیر تعداد غده در بوته، تعداد ساقه اصلی در بوته، عملکرد غده، درصد ماده خشک، وزن مخصوص غده و درصد نشاسته غده در سطوح آبیاری و هیبریدها نشان داد که بین هیبرید‌های مورد مطالعه از نظر کلیه صفات مورد ارزیابی اختلاف معنی‌داری در سطوح احتمال یک و پنج درصد وجود داشت. به منظور بررسی اختلاف بین سطوح آبیاری باید اذعان داشت از نظر کلیه صفات مورد ارزیابی به جز درصد ماده خشک غده، وزن مخصوص غده و درصد نشاسته غده اختلاف معنی‌دار مشاهده گردید. از نظر اثر دوجانبه سطوح آبیاری × رقم به جز درصد ماده خشک غده، وزن مخصوص غده و درصد نشاسته غده در بقیه صفات اختلافات معنی‌داری مشاهده گردید. تیمار 100 درصد آب قابل استفاده درتلاقی (♀Luca × Esprit♂) با میانگین 56/53 تن در هکتار بیشترین عملکرد غده و تیمارهای 85 درصد آب قابل استفاده در تلاقی (♀Agaria × Esprit♂) و 70 درصد آب قابل استفاده درتلاقی (♀Agaria × Esprit♂) به‌ترتیب با میانگین‌های 17/20 و 70/18 تن در هکتار کمترین عملکرد غده را به خود اختصاص دادند. تلاقی (♂Banba × Esprit♀) با میانگین 54/21 درصد بیشترین درصد ماده خشک را داشته و در گروه برتر قرار گرفتند، لذا با در نظر گرفتن این موضوع تلاقی (♂Banba × Esprit♀) برای فراوری (چیپس) قابل توصیه می‌باشد. نتایج همبستگی بین صفات مورد ارزیابی تیمارهای آبی نشان داد که در تیمار 85 درصد نیازآبی همبستگی بین عملکرد غده با ماده خشک غده، وزن مخصوص و درصد نشاسته غده در سطح یک درصد معنی دار بود. همبستگی بین تعداد ساقه اصلی در بوته با تعداد غده در بوته با افزایش تنش، منفی و افزایش یافته است.همبستگی منفی و معنی‌داری در هر سه سطح آبیاری 100، 85 و 70 بین درصد ماده خشک غده با وزن مخصوص غده و درصد نشاسته غده مشاهده گردید‌. با توجه به عملکرد بالای غده هیبرید (Luca × Esprit) در هر سه شرایط محیطی پیشنهاد می‌شود در آزمایشات آتی از این هیبرید استفاده شود.

تاثیر کاربرد آزومیت بر کاهش خسارت ناشی از تنش شوری در گیاه جعفری مکزیکی (Tagetes minuta L.)

فرحناز عزیزی؛ محمد مقدم؛ سارا فرسرایی؛ دین محمد مشفق

دوره 44، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 247-258

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.29933.1778

چکیده

به‏منظور مطالعه اثر مقادیر مختلف خاک معدنی آزومیت بر کاهش خسارات ناشی از تنش شوری در گیاه دارویی جعفری مکزیکی (Tagets minuta L.)، آزمایشی به‏صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی ... بیشتر به‏منظور مطالعه اثر مقادیر مختلف خاک معدنی آزومیت بر کاهش خسارات ناشی از تنش شوری در گیاه دارویی جعفری مکزیکی (Tagets minuta L.)، آزمایشی به‏صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 3 سطح تنش شوری آب آبیاری (صفر، 30 و 60 میلی‏مولار کلرید سدیم) و 4 سطح آزومیت (صفر، 4، 8 و 12 گرم در کیلوگرم خاک) بود. در پایان آزمایش و در مرحله گلدهی صفات بیوماس خشک اندام هوایی، محتوای نسبی آب برگ (RWC)، نشت الکترولیت، رنگیزه‏های فتوسنتزی، فعالیت آنتی‏اکسیدانی، فنل کل، کربوهیدرات محلول و محتوای پرولین اندازه‏گیری شدند. بیشترین بیوماس خشک اندام هوایی (25/30 گرم در بوته)، RWC (2/74 درصد)، کلروفیل a (mg g-1FW 5/7)، b (mg g-1FW 26/9)، کارتنوئید (mg g-1FW 73/16)، کلروفیل کل (mg g-1FW 39/33) و میزان اسانس (46/0 درصد) در تیمار بدون شوری و کاربرد آزومیت به میزان 12 گرم در کیلوگرم خاک مشاهده شد. در بالاترین سطح شوری و عدم کاربرد آزومیت نشت الکترولیت (55/83%)، فعالیت آنتی‏اکسیدانتی (27/97%)، فنل کل (mg g-1FW 10/95)، کربوهیدارت محلول (mg g-1FW 4/114) و محتوی پرولین (µM/gDW 12/0) به بیشترین میزان خود رسیدند و کاربرد آزومیت سبب کاهش این صفات شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بیشترین خسارت وارده به گیاه در بالاترین سطح شوری (60 میلی‏مولار کلرید سدیم) مشاهده شد و کاربرد آزومیت به‏ویژه در سطح 12گرم در کیلوگرم خاک بیشترین اثر بهبوددهندگی را بر بیوماس و خصوصیات بیوشیمیایی گیاه بر جای گذاشت.

دوره 47 (1403)

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده