TY - JOUR ID - 14958 TI - تأثیر شوک حرارتی، عمق دفن و جایگاه بذر بر جوانه‌زنی بذور هترومورفیسم ماستونک (Torilis arvensis) JO - تولیدات گیاهی JA - PPD LA - fa SN - 2588-543X AU - پیامنی, رضوان AU - نصرتی, ایرج AU - عامریان, معصومه AD - دانشجوی کارشناسی ارشد آگرواکولوژی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران AD - دانشیار، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران AD - استادیار، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 43 IS - 1 SP - 1 EP - 12 KW - چتریان KW - درصد جوانه‌زنی KW - دما KW - شکل بذر KW - علف‌هرز DO - 10.22055/ppd.2019.26379.1621 N2 - چکیدهعلف‌های هرز یکی از فاکتورهای کاهش عملکرد محصولات هستند. علف ‌‌هرز ماستونکدو شکل بذر کرک‌دار و بدون کرک تولید می‌کند که اطلاعات کمی در ارتباط با رفتار جوانه‌زنی آن‌ها وجود دارد. هدف از مطالعه‌ حاضر بررسی اثر جایگاه بذر، عمق دفن، شوک حرارتی و چندشکلی بذر بر درصد جوانه‌زنی علف ‌‌هرز ماستونکاست. آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی طی سال‌های 1395-1396 اجرا شدند. در آزمایش اول فاکتورها شامل جایگاه بذر (‌بالا، وسط و پایین بوته)، دما (20 و 25 درجه سانتی‌گراد) و شکل بذر (کرک‌دار و بدون کرک) بود. فاکتورها در آزمایش دوم شامل شوک حرارتی (100، 150 و 200 درجه سانتی‌گراد)، عمق دفن بذر (صفر، 2 و 4 سانتی‌متر) و شکل بذر (کرک‌دار و بدون کرک) بود. نتایج نشان داد که عمق دفن، دما، و شکل بذر اثر معنی‌داری بر درصد جوانه‌زنی بذر ماستونک دارد. در آزمایش اول با افزایش دما از 20 به 25 درجه سانتی‌گراد درصد جوانه‌زنی بذر کاهش نشان داد و در دمای 20 درجه سانتی‌گراد بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی (33/73 درصد) مشاهده شد. در آزمایش دوم عمق دفن تأثیر مثبتی بر جوانه‌زنی بذر ماستونک داشت و با افزایش عمق دفن درصد جوانه‌زنی بذر افزایش نشان داد. اثر متقابل شوک حرارتی و عمق دفن نشان داد که با افزایش عمق دفن و دما درصد جوانه‌زنی افزایش می‌یابد. در هر دو شکل بذر با افزایش عمق دفن درصد جوانه‌زنی افزایش نشان داد و در بیش‌ترین عمق دفن (4 سانتی‌متر)، بذور بدون کرک بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی (14/58 درصد) را داشت و شکل بذر نیز بر درصد جوانه‌زنی بذور تأثیر معنی‌داری داشت. با وجود بزرگ‌تر بودن اندازه بذرور کرک‌دار، بیش‌ترین درصد جوانه‌زنی در بذر بدون کرک مشاهده شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که این علف ‌هرز قادر به جوانه‌زنی در دامنه گسترده‌ای از شرایط محیطی است. با افزایش عمق دفن درصد جوانه‌زنی علف ‌هرز ماستونک افزایش نشان داد. دمای بهینه برای جوانه‌زنی بذر ماستونک دمای 20 درجه‌ سانتی‌گراد است. شکل بذر بر درصد جوانه‌زنی ماستونک تأثیرگذار بود. UR - https://plantproduction.scu.ac.ir/article_14958.html L1 - https://plantproduction.scu.ac.ir/article_14958_43adc4bbf5b5ac77a9aad319ccb48fb7.pdf ER -