تولیدات گیاهی - فهرست مقالات

اثرات ژل آلوئه‌ورا و زمان انبارمانی بر برخی شاخص‌های بیوشیمیایی آریل‌های تازه انار با حداقل فرآوری

مدینه طاهری؛ مختار حیدری؛ مهدی زارعی

دوره 42، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 495-508

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.25498.1591

چکیده

چکیدهاثر روش‌های مختلف فیزیکی و شیمیایی بر کیفیت پس از برداشت میوه انار بررسی شده است ولی اطلاعات محدودی در مورد کیفیت پس از برداشت آریل‌های تازه انار به‌عنوان یک محصول آماده مصرف وجود دارد. در آزمایش ... بیشتر چکیدهاثر روش‌های مختلف فیزیکی و شیمیایی بر کیفیت پس از برداشت میوه انار بررسی شده است ولی اطلاعات محدودی در مورد کیفیت پس از برداشت آریل‌های تازه انار به‌عنوان یک محصول آماده مصرف وجود دارد. در آزمایش حاضر میوه‌های انار رقم ملس پوست زرد در پاییز 1393 از یک باغ تجاری در منطقه باغملک (استان خوزستان) برداشت شد و آریل‌های تازه پس از جداسازی با دست با غلظت‌های صفر، 5/2، 5 و 10 درصد ژل آلوئه‌ورا تیمار‌شده و به‌مدت 4، 8 و 12 روز در دمای 7 درجه سلیسیوس و رطوبت نسبی 90 درصد نگهداری شدند. پس از پایان هر دوره انبارداری، برخی شاخص‌های بیوشیمیایی مانند اسید اسکوربیک، مواد جامد محلول کل، اسیدیته قابل تیتراسیون، فنل کل، شدت رنگ، شاخص آنتوسیانین کل و شاخص مواد قهوه‌ای ارزیابی شد. نتایج نشان داد برهمکنش اثر غلظت ژل آلوئه‌ورا و زمان انبارداری بر اسید اسکوربیک، اسیدیته قابل تیتراسیون، فنل کل، شدت رنگ، شاخص آنتوسیانین کل و شاخص مواد قهوه‌ای معنی‌دار بود. تیمار با همه غلظت‌های ژل آلوئه‌ورا موجب کاهش مواد جامد محلول کل گردید‌. همچنین کاربرد غلظت 10 درصد ژل آلوئه‌ورا موجب افزایش معنی‌دار نسبت شاخص آنتوسیانین کل به مواد قهوه‌ای شد. با افزایش مدت انبارمانی،کیفیت آریل‌های تازه انار به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. طی دوره انبارمانی آریل‌های تازه انار، غلظت‌های 5/2 و 5 درصد ژل آلوئه‌ورا موجب بهبود شدت رنگ پس از 4 روز شد. هم‌چنین نتایج نشان داد در آریل‌های تازه انارکاربرد تمام غلظت‌های ژل آلوئه‌ورا موجب گردید پس از 8 و 12 روز میزان اسید اسکوربیک بیشتری نسبت به تیمار شاهد (بدون کاربرد ژل آلوئه‌ورا) حفظ گردد. به‌طور‌کلی نتایج این پژوهش نشان داد ژل آلوئه‌ورا یک ترکیب گیاهی امیدوارکننده برای پوشش‌دهی آریل‌های تازه انار می‌باشد و تحقیقات برای مشخص شدن نحوه‌کارایی ژل آلوئه‌ورا بر کیفیت پس از برداشت آریل‌های تازه انار و سایر محصولات با حداقل فرآوری لازم است.

بررسی اثر غلظت‌های مختلف کلرید کادمیوم بر تنش اکسیداتیو گیاه بادرنجبویه تحت شرایط درون شیشه‌ای

سیده راضیه نوربخش رضایی؛ لیلا شبانی؛ مجید رستمی؛ محمد عبدلی

دوره 42، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 509-522

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24806.1567

چکیده

چکیدهبادرنجبویه(Melissa officinalis L.)گیاه دارویی متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. فلزات سنگین یکی از عوامل اصلی تنش غیر‌زیستی برای موجودات زنده می‌باشند.کادمیوم یکی از فلزات سنگین غیرضروری است که با تحریک ... بیشتر چکیدهبادرنجبویه(Melissa officinalis L.)گیاه دارویی متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. فلزات سنگین یکی از عوامل اصلی تنش غیر‌زیستی برای موجودات زنده می‌باشند.کادمیوم یکی از فلزات سنگین غیرضروری است که با تحریک سنتز رادیکال‌های آزاد اکسیژن در گیاه منجر به ایجاد تنش اکسیداتیو می‌گردد. این پژوهش در سال‌های 1396-1395 در دانشگاه شهرکرد انجام شد. در این مطالعه اثر غلظت‌های مختلف کلرید کادمیوم(صفر، 10، 20 و 40 میکرومولار)بر شاخص‌های بیوشیمیایی گیاه بادرنجبویهموردبررسی قرار گرفت. به این منظور از ساقه‌های گیاه بادرنجبویه که در شرایط استریل بر روی محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (1/2 MS) تکثیر یافته بود استفاده شد. ساقه گیاهچه‌های دوماههدر محیط کشت مایع (1/2 MS) حاوی غلظت‌های مختلف کلرید کادمیوم کشت گردید.پس ازگذشت یک هفته، نمونه‌برداری از آن‌ها جهت انجام آزمایش‌ها صورت گرفت. بر اساس نتایج به‌دست‌ آمده در این مطالعه وزن ترساقه‌های کشت‌شده در غلظت‌های 10 و 20 میکرومولار کلرید کادمیوم نسبت به شاهد افزایش پیدا کرد. این فلز سنگین به‌طور معنی‌داری سبب کاهش مقدار کلروفیل a، b وکارتنوئیدها شد در حالیکه میزان کلروفیل کل تنها در غلظت 40 میکرومولار نسبت به شاهد کاهش پیدا کرد.همچنین کادمیوم به‌طور معنی‌داری سبب افزایش میزان پراکسید هیدروژن H2O2 در تمامی غلظت‌های تیمار شد. در بین آنزیم‌های آنتی اکسیدان مورد بررسی، کلرید کادمیوم موجب افزایش فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و سوپر‌اکسیددیسموتاز شد. میزان مالون دی‌آلدئید در تمامی غلظت‌های تیمار افزایش پیدا کرد اما در غلظت 40 میکرومولار این افزایش نسبت به شاهد معنی‌دار نبود. کلریدکادمیوم موجب کاهش جذب مولیبدن و آهن شد. از طرفی باعث افزایش جذب منگنز و روی گردید. بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که احتمالاً کلرید کادمیوم در ساقه‌های بادرنجبویه باعث تجمع ترکیباتی مثل پراکسید هیدروژن شد که به‌عنوان یک مولکول پیام‌رسان باعث القای دفاع آنتی‌اکسیدانی گردیده است.

تعیین دز مناسب مواد جهش‌زای فیزیکی و شیمیایی در بافت کالوس برگ کیوی‌فروت

حسن ساعی آهق؛ موسی موسوی؛ رانجیت پاتیرانا

دوره 42، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 523-534

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26394.1623

چکیده

چکیدهاستفاده از مواد جهش‌زای فیزیکی و شیمیایی باعث ایجاد واریته‌های مقاوم به انواع بیماری، مقاوم به شرایط نامطلوب محیطی و حتی سبب بروز خصوصیات جدید در تولیدات کشاورزی در نقاط مختلف جهان شده‌ است. با ... بیشتر چکیدهاستفاده از مواد جهش‌زای فیزیکی و شیمیایی باعث ایجاد واریته‌های مقاوم به انواع بیماری، مقاوم به شرایط نامطلوب محیطی و حتی سبب بروز خصوصیات جدید در تولیدات کشاورزی در نقاط مختلف جهان شده‌ است. با توجه به اثرات کشنده خیلی از عوامل جهش‌زا در دزهای بالا، تعیین دزهای مناسب با توجه به نوع بافت، شرایط درون سلول و شرایط محیط رشد، گام اولیه در استفاده از این تکنیک‌ها است. استفاده از بافت کالوس به‌عنوان بافت هدف به‌جای جوانه یا بذر روش سریع‌تری جهت تولید گیاهچه‌های جدید جهش‌یافته بدون ظهور بافت شیمر را ممکن می‌سازد. در پژوهش حاضر با توجه به اهمیت اقتصادی کیوی و نقش ایران در تولید منطقه‌ای این محصول، از بافت کالوس آن به‌عنوان بافت هدف برای تعیین دزهای مناسب از اشعه گاما با شدت تابش صفر، 10، 20، 30، 40 و 50 گری به‌عنوان جهش‌زای فیزیکی و اتیل‌متان‌سولفونات (EMS) به‌عنوان جهش‌زای شیمیایی با غلظت‌های صفر، 4/0، 6/0، 8/0، 1 و 2/1 درصد در مرکز تحقیقات گیاه و غذا، نیوزلند در سال 2016انجام شد. شاخص‌های رشد کالوس و همچنین نشانگرهای مولکولی SSR در مرحله گیاهچه، جهت تعیین دزهای مناسب و تغییرات احتمالی ژنتیکی استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش دز اشعه گاما و غلظت EMS، اندازه کالوس مرده نیز افزایش یافت اما بیشترین تعداد شاخه تولیدشده در تیمار اشعه گاما در دزهای 40 و 50 گری و در تیمار EMS در غلظت 1 درصد به‌دست آمد. لذا دز 50‌ گری اشعه گاما و غلظت 1 درصد EMS به‌عنوان مقادیر مناسب جهت استفاده در بافت کالوس دوماهه کیوی و ایجاد جهش به ‌منظور تولید خصوصیات متفاوت و جدید در جمعیت موتانت تشخیص داده‌ شدند.

اثر تنش خشکی و گردو‌غبار بر پراکسیداسیون لیپیدی و واکنش ضداکسایشی دو رقم توت‌فرنگی

فرزاد مریوانی؛ ناصر قادری؛ تیمور جوادی

دوره 42، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 535-550

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26308.1618

چکیده

چکیدهدر سال‌های اخیر پدیده گردوغبار یکی از چالش‌های مهم در غرب و جنوب غربی ایران بوده که سالیانه خسارات فراوانی بر محیط‌زیست و محصولات کشاورزی به جا می‌گذارد. بر همین اساس، آزمایشی برای بررسی اثر گردوغبار ... بیشتر چکیدهدر سال‌های اخیر پدیده گردوغبار یکی از چالش‌های مهم در غرب و جنوب غربی ایران بوده که سالیانه خسارات فراوانی بر محیط‌زیست و محصولات کشاورزی به جا می‌گذارد. بر همین اساس، آزمایشی برای بررسی اثر گردوغبار و تنش خشکی روی برخی خصوصیات فیزیولوژیکی دو رقم توت‌فرنگی (پاروس و کوئین‌الیزا) در طی سال‌های 1392-1393 در شرایط گلخانه طراحی و اجرا گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار (شاهد، تنش خشکی (2/1- مگاپاسکال)، گردوغبار، گردوغبار + تنش خشکی) و 3 تکرار انجام شد. در این آزمایش وزن خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای نسبی آب برگ (RWC)،‍ شاخص پایداری غشاء سلولی (MSI)، پرولین، کربوهیدرات‌های محلول کل، پراکسیداسیون لیپیدی، پراکسید‌هیدروژن و فعالیت آنزیم پراکسیداز اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که RWC و MSI در واکنش به گردوغبار و تنش خشکی در هر دو رقم کاهش یافتند. افزایش میزان پرولین، کربوهیدرات‌های محلول کل، مالون ‌دی‌آلدئید، پراکسید‌هیدروژن و فعالیت آنزیم پراکسیداز در اثر تیمارهای گردوغبار و تنش خشکی مشاهده شد، به‌طوری‌که بیشترین افزایش در پرولین، کربوهیدرات‌های محلول کل، مالون دی آلدئید، پراکسید‌هیدروژن و فعالیت آنزیم‌های ضد‌اکسایشی در تیمار تنش خشکی + گردوغبار به‌دست آمد. تیمارهای گردو‌غبار و تنش خشکی سبب کاهش تولید ماده خشک در هر دو سال گردیدند. بر اساس این نتایج گردوغبار اثر منفی بر خصوصیات فیزیولوژیکی دو رقم توت‌فرنگی داشته و در شرایطی که تیمار گردوغبار همراه با تنش خشکی اعمال گردید آثار منفی بیشتری بر توت‌فرنگی داشت. به همین دلیل می‌توان عنوان کرد که گردوغبار تأثیر منفی روی صفات ارزیابی‌شده داشته و تنش خشکی این اثرات را تشدید نموده است.

بررسی تغییرات ترکیبات فیتوشیمیایی میوه خرما رقم برحی طی روند نمو و رسیدن

سلاله نجفی مرغملکی؛ سید محمد حسن مرتضوی؛ حسین معتمدی

دوره 42، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 563-574

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26170.1611

چکیده

چکیدهرقم برحی یکی از مرغوب‌ترین ارقام خرما می‌باشد که میوه آن در مراحل مختلف نمو مانند خارک، رطب و خرما برداشت و مصرف دارد. در پژوهش حاضر خصوصیات کیفی و بیوشیمیایی میوه خرما رقم برحی در طول دوره نمو و ... بیشتر چکیدهرقم برحی یکی از مرغوب‌ترین ارقام خرما می‌باشد که میوه آن در مراحل مختلف نمو مانند خارک، رطب و خرما برداشت و مصرف دارد. در پژوهش حاضر خصوصیات کیفی و بیوشیمیایی میوه خرما رقم برحی در طول دوره نمو و رسیدن بررسی گردید. به این منظور میوه‌ها در مراحل مختلف نمو شامل اواخر کیمری، خارک کامل، عمدتاً خارک، عمدتاً رطب، رطب کامل و خرما برداشت‌شده و از نظر ویژگی‌هایی نظیر کلروفیل کل، کاروتنوئید کل، انواع قندها، نشاسته، مواد فنولی کل، فلاونوئید کل، ویتامین ث، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، انواع اسیدهای فنولی و اسیدهای آلی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که قندهای محلول در طول دوره رسیدن افزایش چشمگیری داشت. قندهای گلوکز و فروکتوز در رقم برحی غالب بوده و مقدار ساکارز ناچیز بود. اسیدیته میوه در ابتدا افزایش و سپسکاهش یافت و در مرحله خرما با افزایشی قابل توجه به 45/2 میلی‌گرم در گرم وزن تر رسید. از میان اسیدهای آلی تشخیص داده‌شده، در مرحله تمار، اسید استیک بیشترین غلظت را داشت ولی در مراحل قبلی نمو، اسید‌مالیک غالبیت داشت. عمده ترکیبات دیگر بررسی‌شده شامل فلاونوئید، کلروفیل کل، کاروتنوئید، نشاسته و ویتامین ث در طول نمو کاهش یافتند. در بررسی اسیدهای فنولی توسط کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا اسیدهای پی‌سینامیک، جنتیستیک، گالیک، کلروجنیک، وانیلیک، کافئیک، سیرینجیک و پی‌کوماریک در میوه ردیابی شدند، که اسیدگالیک بالاترین غلظت را داشت و روند تغییرات آن در طول نمو افزایشی بود.

اثر رژیم‌های آبیاری تنظیم‌شده بر ویژگی‌های رویشی، پومولوژیکی و عملکردی زیتون کنسروالیا در شرایط مزرعه

رحمت اله غلامی؛ ابوالمحسن حاجی امیری؛ مرزبان نجفی

دوره 42، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 575-585

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22905.1501

چکیده

چکیدهاین پژوهش به‌منظورشناختمراحلحساس رشدیزیتوندربرابرتنش خشکی و ارزیابی اثر تنش کم‌آبی بر ویژگی‌های درخت زیتون رقم کنسروالیا در شرایط مزرعه در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو طی سال زراعی 1395-94‌13 ... بیشتر چکیدهاین پژوهش به‌منظورشناختمراحلحساس رشدیزیتوندربرابرتنش خشکی و ارزیابی اثر تنش کم‌آبی بر ویژگی‌های درخت زیتون رقم کنسروالیا در شرایط مزرعه در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو طی سال زراعی 1395-94‌13 اجرا گردید. درختان 16 ساله زیتون رقم کنسروالیا تحت شش رژیم آبیاری قرار گرفتند.آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به انجام رسید. تیمارها شامل: آبیاری به میزان100 درصد نیاز آبی درختان (شاهد)، آبیاری 25 درصد در طول مدت سخت شدن هسته و 100 درصد در سایر مراحل رشد میوه، آبیاری به میزان 75 درصد از سخت شدن هسته تا برداشت محصول و 100 درصد در سایر مراحل رشد میوه، آبیاری فقط در سه مرحله قبل گل‌دهی، شروع سخت شدن هسته و یک هفته قبل از برداشت محصول، آبیاری به میزان 60 درصد نیاز آبی درختان زیتون طی کل فصل و شرایط دیم، بودند. پس از انجام تیمارها خصوصیات رویشی از جمله رشد و قطر شاخه سال جاری، خصوصیات میوه مانند وزن میوه، طول میوه، قطر میوه، وزن تر و خشک گوشت، درصد ماده خشک، درصد رطوبت میوه، درصد گوشت و نیز عملکرد و کارآیی مصرف آب اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که آبیاری به میزان 25 درصد در طول مدت سخت شدن هسته باعث افزایش عملکرد میوه و روغن، ابعاد میوه و درصد گوشت شد و آبیاری در سه مرحله رشدی میوه و تیمار 60 درصد آبیاری از نظر ابعاد میوه، وزن تر گوشت، عملکرد میوه و روغن در هکتار برابر بودند.بازده مصرف آب در تیمار آبیاری در سه مرحله رشدی میوه و نیز کسر آبیاری در طول مدت سخت شدن هسته بالاتر از آبیاری کامل و دیگر تیمارها بود به‌طوری‌که میزان آن به‌ترتیب 30/14 و 29/4 کیلوگرم بر متر مکعب بود. به طور کلی نتایج نشان داد که کم آبیاری در مرحله سخت شدن هسته بدون تاثیر منفی بر عملکرد کل، سبب افزایش کارایی مصرف آب در زیتون رقم کنسروالیا می‌شود.

بررسی محتوی فنل کل، فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی دو گونه وحشی تمشک Rubus persicus و R. caesius در مراحل مختلف رسیدگی میوه

حامد دادخواه آغداش؛ مهدی دائمی سعیدآباد؛ محسن فلاحتی عنبران

دوره 42، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 295-306

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26049.1615

چکیده

چکیدهآنتی‌اکسیدان‌هابا آزادسازی الکترون‌های منفرد و اتم‌های هیدروژن با تنش اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کنند. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که ترکیبات فنلی و فلاونوئیدهای موجود ... بیشتر چکیدهآنتی‌اکسیدان‌هابا آزادسازی الکترون‌های منفرد و اتم‌های هیدروژن با تنش اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کنند. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که ترکیبات فنلی و فلاونوئیدهای موجود در گیاهان می‌توانند خاصیت آنتی‌‌اکسیدانی داشته باشند. در این آزمایش، عملکرد آنتی‌اکسیدانی، محتوی فنل کل و فلاونوئید کل در مراحل مختلف رسیدگی میوه‌ شامل نارس، نیمه‌رسیده و رسیدگی کامل در دو گونه وحشی تمشک Rubus caesius و R. persicus درخردادماه سال 1392 در آزمایشگاه تحقیقاتی پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار مقایسه شدندارزیابی شدند. میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندازه‌گیری‌شده با روش‌های درصد پاک‌سازی رادیکال آزاد DPPH و توانایی احیای یون آهن فریک (FRAP) در مرحله رسیدگی کامل به‌طور معنی‌داری نسبت به مراحل نارس و نیمه‌رسیده در هر دو گونه وحشی تمشک بیشتر بود. فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندازه‌گیری‌شده در مراحل مختلف رسیدگی میوه به ‌استثنای رسیدگی کامل در گونه R. caesius بیشتر از R. persicusبود. به‌طور مشابه محتوی فنل کل در مراحل مختلف رسیدگی میوه تفاوت معنی‌داری نشان داد به‌طوری‌که مرحله رسیدگی کامل، محتوی فنل کل بالاتری نسبت به سایر مراحل نشان داد. محتوی فلاونوئید کل در مرحله رسیدگی میوه در گونه R. persicusبیشتر از مرحله نارس و نیمه‌رسیده بود ولی این ترکیب در گونه R. caesius در مراحل رسیدگی کامل و نیمه‌رسیده تفاوت معنی‌داری نشان نداد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مرحله رسیدگی کامل میوه محتوی فنلی و فلاونوئیدی بالاتری نسبت به مراحل نارس و نیمه‌رسیده دارد که با الگوی تفاوت فعالیت آنتی‌اکسیدانی در بین مراحل رسیدگی مختلف مطابقت دارد. به‌طور مشابه گونه R. caesius با محتوی فنل کل و فلاونوئید کل بیشتر نسبت به گونه R. persicus، فعالیت آنتی‌اکسیدانی بیشتری نیز نشان می‌دهد.

بررسی اثر نوع دانه گرده برخی از ژنوتیپ‌های گردو بر ویژگی‌های کمی و کیفی و درصد تشکیل میوه در والدین مادری MSG15، MKG23 و MKG24

موسی رسولی؛ بهمن ارشادی قره لر؛ روح الله کریمی

دوره 42، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 307-320

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22840.1498

چکیده

چکیدهبرای تشکیل میوه، باردهی اقتصادی و انجام تلاقی‌های هدفمند در گردو باید گرده‌دهنده‌هایی در باغ‌های بذری و پیوندی مورد استفاده قرار گیرند که با ارقام اصلی همپوشانی گل‌دهی داشته و با توجه به محدودیت ... بیشتر چکیدهبرای تشکیل میوه، باردهی اقتصادی و انجام تلاقی‌های هدفمند در گردو باید گرده‌دهنده‌هایی در باغ‌های بذری و پیوندی مورد استفاده قرار گیرند که با ارقام اصلی همپوشانی گل‌دهی داشته و با توجه به محدودیت طول عمر تخمک در گردو، در کمترین زمان لقاح صورت گرفته و میوه تشکیل شود. در این تحقیق والدهای مادری MSG15، MKG23 و MKG24با والدین پدریMKG4، MKG5، MKG10، MKG13، MKG14، MSG15، MKG23وMKG24به‌صورت کنترل‌شده گرده‌افشانی شدند. این تحقیق در سال‌های 1396- 1395 در باغ تحقیقاتی دانشگاه ملایر واقع در استان همدان اجرا شد.برخی از خصوصیات خشک میوه و مغز نیز در نتاج حاصل از تلاقی کنترل‌شده ارزیابی شد. نتایج نشان داد که والد مادری MSG15با والدین پدری MKG4(33/79 درصد)، MKG5(67/81 درصد) و MSG15 (67/79%)، والد مادری MKG23با والدین پدریMKG5(67/83 درصد) و MKG10(67/62 درصد)،والد مادریMKG24با والدین پدریMKG5 (67/81 درصد) و MKG14 (33/81 درصد) بیشترین درصد تشکیل میوه راداشتند. در‌حالی‌که والد مادری MSG15 با والدین پدری MKG13 (33/38 درصد)، MKG23 (33/37 درصد) و MKG24(33/38 درصد)، والد مادریMKG23با والد پدری MKG24 (00/40 درصد) ووالد مادریMKG24با والدین پدری MKG10 (33/42 درصد) وMKG23 (33/42 درصد) ریزش بسیار شدید میوه را نشان دادند. بیشترین وزن میوه با پوست سبز و وزن تر مغز به‌ترتیب با 590 و 110 گرم در نتاج حاصل از تلاقی والد مادریMSG15با والد پدریMKG5مشاهدهشد. همچنین بیشترین درصد مغز با 9/61درصددر نتاج حاصل از والد مادری MSG15 با والد پدریMKG23حاصل شد. از طرفی کمترین وزن میوه با پوست سبز و وزن تر مغز به‌ترتیب با 250 و 5/50 گرم در نتاج حاصل از تلاقی والد مادری MKG23با والد پدری MK24مشاهده گردید. کمترین درصد مغز با 98/28درصددر نتاج به‌دست آمده از تلاقی والد مادریMSG15با والد پدریMKG24مشاهده شد.

اثر تعداد جوانه در بوته و شاخه برخصوصیات کمی وکیفی انگور رقم پرلت

عیسی ارجی؛ رحمان فیض؛ محمد گردکانه

دوره 42، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 321-332

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22517.1485

چکیده

چکیدهبه منظورتعیینتعداد جوانه در بوته و تعداد جوانه در شاخه بر خصوصیات کمی و کیفی رقم پرلت آزمایشی با سهتیمار 42، 60 و72 جوانه در بوته و تعداد جوانه در شاخه شامل4، 5 و 6 جوانهدر قالبفاکتوریل بر پایهبلوک‌های ... بیشتر چکیدهبه منظورتعیینتعداد جوانه در بوته و تعداد جوانه در شاخه بر خصوصیات کمی و کیفی رقم پرلت آزمایشی با سهتیمار 42، 60 و72 جوانه در بوته و تعداد جوانه در شاخه شامل4، 5 و 6 جوانهدر قالبفاکتوریل بر پایهبلوک‌های کاملتصادفیدرسهتکرار در سال زراعی 92-91 درباغات انگور مجتمع کشت و صنعت گره‌بان هرسینموردبررسیقرارگرفت. نتایج مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد کهاثرتعداد جوانه در بوته و تعداد جوانه در شاخه برعملکرد بوته، ضریب باروری، تعداد خوشه در بوته و وزن خوشه معنی‌دار بود. اثر متقابل تعداد جوانه در بوته و تعداد جوانه در شاخه بر صفت عملکرد در بوته نشان داد که بیشترین عملکرد بوته (حدود 12 کیلوگرم در بوته) در تیمار 60 جوانه‌ای و هرس بلند شش جوانه‌ای ثبت شد و کمترین عملکرد (حدود 6/6 کیلوگرم در بوته) در تیمار 42 جوانه‌ای و هرس کوتاه 4 جوانه در شاخه مشاهده شد. بیشترین وزن خوشه حدود 250 گرم در تیمار 60 جوانه‌ای و هرس کوتاه 4 جوانه در شاخه و کمترین وزن خوشه (182 گرم) در تیمار 72 جوانه‌ای و هرس کوتاه 4 جوانه در شاخه به دست آمد. اثر متقابل تعداد جوانه در بوته و شدت هرس بر ضریب باروری دارای اختلاف معنی‌دار در سطح احتمال 1 درصد بود.به‌طور‌کلی حفظ تعداد60 جوانه در بوته و روش هرس مختلطبانگهدارییکشاخهششجوانه‌ایبه‌عنوان شاخهباردهویکشاخهدوجوانه‌ایبه‌عنوان شاخه جانشین برایتربیترو سیمیدر این رقمتوصیهمی‌شود.

ارزیابی تجمع نیترات و نیتریت در سبزی‌های تولیدشده در مناطق مختلف اهواز

ناصر عالم زاده انصاری؛ داریوش شریف منش؛ صادق موسوی فرد

دوره 42، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 333-344

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.26457.1626

چکیده

چکیدهسبزی‌ها نقش مهمی در سلامتی جامعه دارند. یکی از مشکلات موجود در سبزی‌ها مقدار بالای نیترات آن‌ها در فصل سرد است.جهت شناخت مقدار نیترات و نیتریت سبزی‌های تولیدی در اهواز آزمایشیدر قالب طرح کرت‌های ... بیشتر چکیدهسبزی‌ها نقش مهمی در سلامتی جامعه دارند. یکی از مشکلات موجود در سبزی‌ها مقدار بالای نیترات آن‌ها در فصل سرد است.جهت شناخت مقدار نیترات و نیتریت سبزی‌های تولیدی در اهواز آزمایشیدر قالب طرح کرت‌های دوبار خردشدهبه شکل کاملاً تصادفی در گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. دراین طرح تاریخ برداشت (اول (16 بهمن 1394، دوم (14 اسفند 1394) و سوم (19 فروردین 1395)) بود. در این آزمایشتاریخ برداشت به‌عنوان فاکتور اصلی و 9 گونه سبزی(گشنیز، جعفری، نعناع، شنبلیله، برگ چغندر، اسفناج، تره، شوید و شاهی)به‌عنوان فاکتور فرعی و سه منطقه تولید در اهواز به‌عنوان فاکتور فرعی فرعی تعیین و از هر منطقه، سه مزرعه انتخاب شد. اطلاعات به‌دست آمده با کمک نرم‌افزار SAS مورد تجزیه قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که مقدار نیترات و نیتریت سبزی‌های تولیدی در مناطق مختلف اهواز با توجه به منطقه، تاریخ برداشت و نوع سبزی متفاوت بود. بیش‌ترین میزان نیترات در فصل اول، در منطقه جنوب اهواز، و در سبزی جعفری و کم‌ترین میزان نیترات در فصل سوم در منطقه شمال اهواز و در سبزی شاهی وجود داشت. همچنین بیش‌ترین میزان نیتریت در تیمار فصل اول، منطقه غرب اهواز و در سبزی نعناع؛ و کم‌ترین آن در فصل دوم، در منطقه شمال اهواز؛ و در سبزی چغندر برگی مشاهده شد. مقدار نیترات و نیتریت گونه‌های مورد بررسی در هر سه منطقهٔ اهواز طی فصول سرد حاوی مقدار بسیار کم‌تر از حدود استاندارد کشورهای اروپایی بودند. بنابراین می‌توان گفت کیفیت سبزی‌های تولیدشده در اهواز از نظر میزان نیترات و نیتریت از کیفیت خوبی برخودار است.

ارزیابی برخی ویژگی‌های فیتوشیمیایی زرشک سیاه (Berberis integerrima) در پاسخ به محلول‌پاشی با نانو ذره اکسید روی و دماهای خشک‌کردن گیاه

لمیا وجودی مهربانی؛ رعنا ولیزاده کامران؛ محمد باقر حسن پور اقدم

دوره 42، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 345-358

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22929.1503

چکیده

چکیدهتغذیه گیاه و فرایندهای پس از برداشت از عوامل مؤثر در افزایش ویژگی‌های کیفی و محتوای متابولیت‌های ثانویه در گیاهان می‌باشند. به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی با نانوذره روی (صفر، 3 و 6 میلی‌گرم ... بیشتر چکیدهتغذیه گیاه و فرایندهای پس از برداشت از عوامل مؤثر در افزایش ویژگی‌های کیفی و محتوای متابولیت‌های ثانویه در گیاهان می‌باشند. به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی با نانوذره روی (صفر، 3 و 6 میلی‌گرم در لیتر) و دماهای خشک‌کردن (25، 50 و 75 درجه سانتی‌گراد) بر صفات فیزیولوژیک زرشک سیاه، دو آزمایش جداگانه بر مبنای آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در طی سال‌های 1395-1396 در دانشگاه شهید مدنی آذربایجان طراحی شد. محتوای مواد جامد محلول کل، غلظت روی و آنتوسیانین تحت تأثیر اثرات مستقل محلول‌پاشی و اندام گیاهی قرار گرفت. بیشترین میزان وزن خشک در ریشه مشاهده شد. نتایج حاکی از وجود اثرات متقابل میان محلول‌پاشی و دمای مورد استفاده در خشک‌کردن بر محتوای فنل، فلاونوئید و آلکالوئید بود. بیشترین میزان آلکالوئید (30 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک) و فلاونوئید (26 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک) در ترکیب تیماری ریشه محلول‌پاشی‌شده با 6 میلی‌گرم در لیتر نانوذره روی در دمای 25 درجه سانتی‌گراد و بیشترین میزان فنل کل در دمای 25 درجه سانتی‌گراد در ترکیب‌های تیماری بخش هوایی محلول‌پاشی‌شده با 6 میلی‌گرم در لیتر نانوذره روی و ترکیب تیماری میوه در هر دو سطح محلول‌پاشی مشاهده گردید. بیشترین میزان تانن قابل هیدرولیز (9/1 درصد) گیاه در غلظت‌های 6 میلی‌گرم در لیتر نانوذره روی و در ریشه و اندام هوایی زرشک مشاهده شد. نتایج نشان‌دهنده تأثیر مثبت محلول‌پاشی با نانوذره روی بر محتوای گروه‌های عمده متابولیت‌های ثانویه گیاه بود. دمای مورد استفاده در خشک‌کردن نیز محتوای ترکیبات فوق را متأثر ساخت داد و بیشترین میزان این ترکیبات در دمای 25 درجه سانتی‌گراد حاصل شد.

ارتباط شاخص‌های رنگ با ویژگی‌های شیمیایی میوه در ارقام سیب گوشت قرمز و سفید

میترا جباری؛ محمد مهدی شریفانی؛ احد یامچی

دوره 42، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 359-372

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.23071.1506

چکیده

چکیدهرنگ سطحمیوهیکیازعواملمهمدر ارزیابیکیفیو ویژگی‌های ظاهری در میوه محسوبمی‌شود، که اولین مؤلفه پذیرش توسط مشتری است.مطالعه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با 12 رقم سیب بومی و وارداتی در سه تکرار در ... بیشتر چکیدهرنگ سطحمیوهیکیازعواملمهمدر ارزیابیکیفیو ویژگی‌های ظاهری در میوه محسوبمی‌شود، که اولین مؤلفه پذیرش توسط مشتری است.مطالعه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی با 12 رقم سیب بومی و وارداتی در سه تکرار در سال 1395 و در آزمایشگاه فیزیولوژی گروه باغبانی انجام شد. در این پژوهش، خصوصیات کیفی شامل آنتوسیانین پوست و گوشت میوه، قند کل، شاخص طعم، pH و هدایت‌الکتریکی و شاخص‌های مربوط به رنگ شامل شاخص روشنایی (L)، شاخص قرمزی (a) و شاخص زردی (b)، هیو (H) و کروما (C) برای هریک از ارقام سیب اندازه‌گیری شد.نتایج نشان داد بیشترین میزان شاخص قرمزی (31) و کروما پوست (4/33) و قرمزی گوشت میوه (83/27) در رقم مازند2، بیشترین میزان هیو پوست (22/87)، روشنایی (67/89) وهیو گوشت (22/87) در رقم گالا و بیشترین میزان روشنایی (03/86) و زردی پوست میوه (83/26) و زردی گوشت میوه (8/20) در رقم گلدن دلیشز مشاهده شد و همچنین بیشترین مقدارآنتوسیانین پوست (07/1 مول بر گرم وزن‌تر) در رقم رددلیشز و آنتوسیانین گوشت در رقم مازند2 (16/0 مول بر گرم وزن‌تر) به دست آمد. بالاترین میزان شاخص طعم در رقم شاهرود 10(31/80 درصد)، و بیشترین میزان قند کل (35/2250 میلی‌گرم در گرم وزن‌تر) در رقم رددلیشز، EC آب‌میوه (10/6 دسی‌زیمنس/متر) در رقم گل قرمز و pH آب‌میوه (36/5) در رقم گلاب کهنز مشاهده شد. بیشترین همبستگی مثبت در ارقام گوشت قرمز مربوط به آنتوسیانین پوست و گوشت میوه (99/0) و در سایر ارقام بیشترین همبستگی مربوط به روشنایی و زردی پوست (92/0) بود. طبق نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان گفت شاخص قرمزی با مقدار آنتوسیانین میوه، شاخص طعم میوه با هیو پوست، مقدار روشنایی با زردی پوست میوه و هدایت الکتریکی با مقدار قند میوه در ارتباط بود. شاخص زردی (b) با آنتوسیانین پوست و گوشت ارتباط منفی معنی‌دار داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که تفاوت‌های روشن در شاخص‌های رنگ بین ارقام گوشت قرمز و سایر ارقام وجود داشت.

بررسی تنوع ژنتیکی دو ژنوتیپ برتر زیتون استان قم در مقایسه با برخی ارقام تجاری موجود در باغ فدک این استان با استفاده از صفات ریخت‌شناسی و نشانگرهای ISSR

فرشته حسینی قیداری؛ زهرا طاهرنژاد

دوره 42، شماره 3 ، آذر 1398، ، صفحه 373-386

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.23698.1521

چکیده

چکیدهبه منظور بررسی تنوع ژنتیکی برخی ارقام زیتون استان قم، دو ژنوتیپ برتر استان قم از نظر مقاومت به سرما (فدک و طوبی) به همراه پنج رقم زیتون تجاری (مانزانیلا، سویلانا، آربکین، کنسروالیا و محزم) در باغ ... بیشتر چکیدهبه منظور بررسی تنوع ژنتیکی برخی ارقام زیتون استان قم، دو ژنوتیپ برتر استان قم از نظر مقاومت به سرما (فدک و طوبی) به همراه پنج رقم زیتون تجاری (مانزانیلا، سویلانا، آربکین، کنسروالیا و محزم) در باغ فدک قم در سال 1392 با استفاده از صفات مورفولوژیکی و مولکولی، مطالعه شدند. در این تحقیق تجزیه واریانس برای 12صفت کمی انجام گرفت و اختلاف بسیار معنی‌داری در سطح 1و1/0 درصد برای همه صفات مشاهده شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که ژنوتیپ‌های فدک و طوبی از سایر ژنوتیپ‌ها متمایز شدند. در نمودار دو بعدی به‌دست آمده از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی صفات کمی، ژنوتیپ آربکین، مانزانیلا و سویلانا و طوبی در یک گروه قرار گرفتند و ژنوتیپ فدک و طوبی کاملاً از هم تفکیک شدند. همچنین در نمودار دو بعدی تجزیه به مؤلفه‌های اصلی براساس داده‌های صفات کیفی، ارقام طوبی و فدک در فاصله بسیار کمی از هم قرار گرفتند. در بررسی مولکولی، تمامی آغازگرهای ISSR (شش آغازگر) چند شکلی بسیار زیادی را نشان دادند. تعداد کل باندهای تولید‌شده دارای دامنه 8 تا 21 باند (میانگین 66/14 باند) و محتویات اطلاعات پلی‌مورفیسم (PIC) دارای دامنه 231/0 تا 447/0 (میانگین 309/0) بود. بر اساس تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نیز ژنوتیپ طوبی از سایر ژنوتیپ‌های مورد مطالعه کاملاً تفکیک گردید. طبق این تحقیق، نتایج صفات مورفولوژیکی و مولکولی همخوانی زیادی با هم نداشتند. کلیدواژه‌ها:

اثر پرتودهی با نور فرابنفش C بر کاهش سرمازدگی میوه خرمالو رقم کاشان طی انبارمانی

زهرا سادات عسگریان؛ محمد سیاری؛ محمود اثنی عشری

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 181-194

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.18805.1367

چکیده

چکیدهدر این مطالعه اثر پرتودهی نور فرابنفش C در شدت صفر (به‌عنوان شاهد)، 5 دقیقه پرتودهی از فاصله 15 و 30 سانتی‌متری به‌ترتیب با شدت 2/3 و 8/0 کیلوژول بر مترمربع و 10 دقیقه پرتودهی از فاصله 15 و 30 سانتی‌متری ... بیشتر چکیدهدر این مطالعه اثر پرتودهی نور فرابنفش C در شدت صفر (به‌عنوان شاهد)، 5 دقیقه پرتودهی از فاصله 15 و 30 سانتی‌متری به‌ترتیب با شدت 2/3 و 8/0 کیلوژول بر مترمربع و 10 دقیقه پرتودهی از فاصله 15 و 30 سانتی‌متری به‌ترتیب با شدت 4/16 و1/4 کیلوژول بر مترمربع بر کاهش سرمازدگی و حفظ شاخص‌های کیفی خرمالو رقم کاشان در انبار طی سال‌های 1394 و 1395 و در دانشگاه بوعلی سینا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پرتودهی روی کاهش وزن، شاخص سرمایی، نشت الکترولیت، پراکسیداسیون لیپید و فعالیت پلی فنل اکسیداز در طول دوره انبارمانی مؤثر بود. بیشترین درصد کاهش وزن (84/6) و شاخص سرمایی (40) در میوه‌های پرتوتابی‌شده با 4/16 کیلوژول بر مترمربع مشاهده شد و سطح پایین پارامترهای ذکر‌شده در تیمار 2/3 کیلوژول بر مترمربع دیده شد. سطح بالای نشت الکترولیت (49/80) و پراکسیداسیون لیپید (78/1 نانو مول بر گرم وزن ‌تر) در میوه‌های تیمار‌شده با 1/4 و 4/16 کیلوژول بر مترمربع مشاهده شد و نیز سطح پایین پارامترهای ذکر‌شده در میوه‌های تیمار‌نشده و تیمار‌شده با 2/3 کیلوژول بر مترمربع به‌دست آمد. کاربرد پرتو فرابنفش C با دزهای بالا فعالیت پلی فنل اکسیداز (7/9 واحد بر گرم وزن ‌تر) را در مقایسه با دیگر سطوح کاربردی پرتو فرابنفش C افزایش داد. با توجه به نتایج به دست آمده استفاده بعد از برداشت پرتو فرابنفش C در سطح پایین می‌تواند عمر پس از برداشت خرمالوی کاشان را با کنترل علائم آسیب سرمایی و حفظ کیفیت میوه افزایش دهد.

اثر محلول‌پاشی پتاسیم و نانوپتاسیم بر برخی خصوصیت‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی لیلیوم رقم Tresor

فرشته عباسی؛ علیرضا خالقی؛ علی خدیوی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 253-264

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24505.1553

چکیده

چکیدهکودهای نانو با قابلیت رهاسازی مناسب و افزایش راندمان مصرف عناصر غذایی گامی مؤثر در جهت دستیابی به کشاورزی پایدار می‌باشند. در این تحقیق، اثر محلول‌پاشی برگی غلظت‌های مختلف پتاسیم (صفر، 1، 2 و 4 ... بیشتر چکیدهکودهای نانو با قابلیت رهاسازی مناسب و افزایش راندمان مصرف عناصر غذایی گامی مؤثر در جهت دستیابی به کشاورزی پایدار می‌باشند. در این تحقیق، اثر محلول‌پاشی برگی غلظت‌های مختلف پتاسیم (صفر، 1، 2 و 4 میلی‌مولار) و نانوپتاسیم (صفر، 5/0، 1 و 2 میلی‌مولار) در چهار مرحله قبل از برداشت بر صفات کمی و کیفی گل شاخه بریده لیلیومرقمTresorدر مهر‌ماه سال 1394 در دانشگاه اراک مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد اندازه‌گیری شامل تعداد غنچه، تعداد برگ، طول غنچه، قطر غنچه، طول ساقه، قطر ساقه، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک ساقه و برگ، درصد ماده خشک ساقه و برگ، نشت یونی، شاخص کلروفیل، عمر گلجایی، طول و قطر دمگل، محتوای آنتوسیانین، فلاونوئید،کارتنوئید و کلروفیلa، bو کل بودند. بالاترین وزن تر ساقه در تیمار 5/0 میلی‌مولار نانوپتاسیم مشاهده شد، در‌حالی‌که، بیشترین تعداد غنچه، بالاترین پایداری سلول‌ها و کمترین نشت یونی در تیمار چهار میلی‌مولار پتاسیم به‌دست آمد. همچنین تیمار چهار میلی‌مولار پتاسیم و دو میلی‌مولار نانوپتاسیم نیز بیشترین عمر گلجایی را باعث شدند. در صفات محتوای کلروفیل a، b، کل، کاروتنوئید، آنتوسیانین و فلاونوئید اثر معنی‌داری مشاهده نشد.با توجه به نتایج به‌دست آمده به‌ویژه در صفات مهمی همچون عمر گلجایی، تیمار دو میلی‌مولار نانو پتاسیم به‌عنوان بهترین تیمار برای محلول‌پاشی جهت تغذیه پتاسیم توصیه می‌شود.

اثر سرب بر باززایی و تجمع فلزی Brassica oleracea var. acephala در شرایط کشت درون شیشه‌ای

امید صادقی؛ مینا تقی زاده؛ موسی سلگی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 265-278

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24671.1560

چکیده

چکیدهسرب به‌عنوان، مهم‌ترین ماده آلاینده به‌دلیلایجاد سمیت در گیاهان و موجودات زنده اهمیت زیادی دارد. کشت درون شیشه‌ای گیاهی، به‌طورکلی یک ابزار کلیدی در تحقیقات گیاه‌پالایی می‌باشد. به‌همین منظور ... بیشتر چکیدهسرب به‌عنوان، مهم‌ترین ماده آلاینده به‌دلیلایجاد سمیت در گیاهان و موجودات زنده اهمیت زیادی دارد. کشت درون شیشه‌ای گیاهی، به‌طورکلی یک ابزار کلیدی در تحقیقات گیاه‌پالایی می‌باشد. به‌همین منظور در پژوهشی در سال 1395 در دانشگاه اراک، غلظت‌های مختلف نیترات سرب (50- صفر میلی‌گرم در لیتر) در طی مراحل مختلف باززایی کالوس و سازگاری گیاهچه‌های کلم زینتی مورد بررسی قرار گرفت. پس از اعمال تیمارها صفاتی مانند میزان قهوه‌ای شدن و رشد کالوس، وزن تر، وزن خشک، کالوس‌زایی و میزان تجمع سرب مورد بررسی قرار گرفتند. در مرحله سازگاری تعداد برگ، طول ریشه و اندام هوایی، وزن تر، وزن خشک و میزان سرب تجمع‌یافته در گیاهچه‌ها اندازه‌گیری شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده غلظت‌های مختلف سرب بر رشد کالوس‌ها اثر سمی نداشت و حتی در برخی غلظت‌ها رشد و باززایی نیز تحریک شد. اثر سرب بر گیاهچه‌های باززایی‌شده کلم زینتی نشان داد که افزایش غلظت فلز سرب سبب تحریک تعداد برگ و طول اندام هوایی شد. میزان تجمع سرب در کشت‌ها در تمامی مراحل باززایی با افزایش غلظت سرب در محیط، افزایش یافت. گیاهچه‌های به‌دست آمده در این پژوهش به‌دلیل جذب و تجمع سرب قابل توجه در اندام‌های هوایی (6/1 تا 2/7 برابر نسبت به شاهد) در مطالعات گیاه‌پالایی مناسب و دارای اهمیت می‌باشند.

به‌گزینی ژنوتیپ‌های گردوی ایرانی برای برخی از صفات کمّی و کیفی و بررسی تنوع ژنتیکی نمونه‌های امیدبخش بر اساس نشانگر ISSR

نسیم زارع رشنودی؛ جواد عرفانی مقدم؛ آرش فاضلی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 279-294

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24861.1569

چکیده

چکیدهدر این پژوهش، 119 ژنوتیپ گردوی ایرانی در سال 1393 و 1394 از مناطق مختلف غرب کشور جمع‌آوری‌شده بودند، بر اساس صفات مربوط به خشک میوه در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام مورد ارزیابی قرار گرفتند. ... بیشتر چکیدهدر این پژوهش، 119 ژنوتیپ گردوی ایرانی در سال 1393 و 1394 از مناطق مختلف غرب کشور جمع‌آوری‌شده بودند، بر اساس صفات مربوط به خشک میوه در آزمایشگاه گروه علوم باغبانی دانشگاه ایلام مورد ارزیابی قرار گرفتند. ارزیابی اولیه ژنوتیپ‌های گردو نشان داد که تنوع بالایی در صفات اندازه‌گیری‌شده مرتبط با خشک میوه و مغز وجود دارد. در بین صفات خشک میوه، چروکیدگی مغز دارای بیشترین مقدار ضریب تنوع (02/114 درصد) بود، در‌حالی‌که کمترین ضریب تنوع مربوط به قطر خشک میوه (68/8 درصد) بود. در بین ژنوتیپ‌های گردو، وزن خشک میوه و مغز به‌ترتیب از 7 تا 8/19 گرم و 8/2 تا 20/9 گرم متغیر بود. بر اساس ارزیابی اولیه، از بین 119 ژنوتیپ مورد بررسی، 30 ژنوتیپ برتر که دارای صفات مطلوبی در ویژگی‌های خشک میوه و مغز مانند وزن خشک میوه و مغز، درصد مغز، سهولت جدایی مغز از خشک میوه، گوشتی و توپر بودن مغز بودند، انتخاب شدند و سپس تنوع ژنتیکی بین آن‌ها با استفاده از 10 آغازگر ISSR بررسی و تنوع قابل توجهی مشاهده گردید. آغازگرهای ISSR در مجموع 79 آلل میان ژنوتیپ‌ها تولید کردند که 77 آلل دارای چندشکلی بودند. اندازه قطعات تکثیر‌شده در محدوه 200 تا 1700 جفت‌باز قرار داشت. تعداد آلل مشاهده‌شده برای هر مکان در دامنه سه (HB10) تا 13 آلل (UBC-807) با میانگین 77/7 آلل برای هر مکان به‌دست آمد. شاخص محتوی چندشکلی (PIC)برایمکانUBC-807 دارای بیشترین مقدار (82/0) و برای مکان HB10 دارای کمترین مقدار (51/0) بود و میانگین آن در همه مکان‌های ISSR برابر با75/0 بود. دامنه تشابه ژنتیکی میان ژنوتیپ‌ها از 31/0 تا 85/0 متغیر بود. تجزیه خوشه‌ای با استفاده از داده‌های ISSR به روشUPGMA ، ژنوتیپ‌ها را در فاصله ژنتیکی 58/0، به هفت گروه اصلی تقسیم کرد. نتایج کلی این تحقیق نشان داد برخی از این ژنوتیپ‌ها (16، 4، 24، 26، 11 و 17) دارای صفات مطلوبی در خشک میوه و مغز هستند که می‌توانند از طریق روش‌های رویشی تکثیر و به صورت تجاری کشت شوند و یا در اصلاح سنتی گردو و مطالعات پیشرفته بیوتکنولوژی برای دستیابی به نتاج بهتر مورد استفاده قرار گیرند.

بهبود ویژگی‌های کیفی و آنتی‌اکسیدانی گوشت و پوست میوه مرکبات در مدت انبارداری با محلول‌پاشی قبل از برداشت میوه‌ها با کلراید کلسیم

جواد فتاحی‌مقدم؛ ابوذر هاشم پور؛ رضا فیفایی

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 1-12

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22511.1484

چکیده

محلول‌پاشی قبل از برداشت درختان با کلراید کلسیم یکی از شیوه‌های کارا و بی‌خطر برای حفظ و بهبود کیفیت میوه‌ها در مدت انبارداری است. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی تأثیر محلول‌پاشی میوه‌های مرکبات ... بیشتر محلول‌پاشی قبل از برداشت درختان با کلراید کلسیم یکی از شیوه‌های کارا و بی‌خطر برای حفظ و بهبود کیفیت میوه‌ها در مدت انبارداری است. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی تأثیر محلول‌پاشی میوه‌های مرکبات (ارقام پرتقال تامسون، مورو و نارنگی رقم پیج) مدت سه مرحله (120، 140 و 160 روز پس از تمام گل مدت تابستان سال 90) با غلظت‌های مختلف کلراید کلسیم (صفر، 1، 2 و 4 درصد) بر بهبود خواص کیفی و آنتی‌اکسیدانی میوه‌ها در مدت نگهداریبود. میوه‌ها پس از برداشت در دمای 5 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 85 درصد به مدت 60 روز نگهداری شدند. در مدت انبارداری (روزهای صفر، 30 و 60) برخی از خصوصیات فیزیکی-شیمیایی پوست و گوشت میوه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که درصد کاهش وزن میوه‌های محلول‌پاشی‌شده با کلراید کلسیم در مدت انبارداری به‌طور معنی‌داری کمتر از شاهد بود.میزان کاروتنوئید گوشت میوه هر سه رقم نیز با افزایش غلظت کلرایدکلسیم در مقایسه با شاهد در مدت نگهداریافزایش نشان داد. همچنین نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم SOD در زمان برداشت در بافت گوشت و پوست میوه‌های محلول‌پاشی‌شده در هر سهرقم نسبت به شاهد بیشتر بود. فعالیت آنتی‌اکسیدانی (میزان IC50) بافت گوشت و پوست بسته به رقم و تیمار متفاوت بود؛ به‌طوری‌که بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی مربوط به رقم تامسون در زمان برداشت و در میوه‌های تیمار‌شده با غلظت بالای کلرایدکلسیم بود. در مجموع می‌توان گفت که محلول‌پاشی قبل از برداشت درختان مرکبات با کلراید کلسیم می‌تواند موجب بهبود و یا حفظ ویژگی‌های کیفی گوشت و پوست میوه در مدت انبارداری گردد.

تأثیر اسید‌سالیسیلیک بر برخی خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی زیتون رقم "کنسروالیا" (Olea europaea cv. ‘Konservalia’) تحت شرایط تنش خشکی

نرگس شفیعی؛ اسمعیل خالقی؛ نوراله معلمی

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 15-30

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22031.1477

چکیده

این پژوهش به ‌منظور بررسی اثر چهار سطح مختلف اسید‌سالیسیلیک (صفر،نیم،یکو دومیلی‌مولار) و سه سطح آبیاری (100، 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه) بر برخی خصوصیات رشدی وبیوشیمیایی نهال زیتون رقم "کنسروالیا" به‌صورت ... بیشتر این پژوهش به ‌منظور بررسی اثر چهار سطح مختلف اسید‌سالیسیلیک (صفر،نیم،یکو دومیلی‌مولار) و سه سطح آبیاری (100، 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه) بر برخی خصوصیات رشدی وبیوشیمیایی نهال زیتون رقم "کنسروالیا" به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394-1395 اجرا گردید. نتایج مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که در سه سطح آبیاری (ETc 100 درصد، ETc 66 درصد و ETc 33 درصد) مقدار وزن ‌تر و خشک‌ریشه، ساقه و برگ در گیاهان تیمار‌شده با اسید‌سالیسیلیک نسبت به گیاهان تیمار‌نشده با اسید‌سالیسیلیک از مقادیر بالاتری برخوردار بود. همچنین نتایج مقایسه میانگین برهمکنش آبیاری و اسید‌سالیسیلیک بر محتوای کلروفیل، کربوهیدرات محلول کل و پرولین برگ نشان داد که با کاهش مقدار آب آبیاری از 100 به 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه، محتوی کلروفیل (کلروفیل a، b و کل) کاهش یافت در حالی‌که محتوی کلروفیل، کربوهیدرات محلول کل و پرولین برگ در نهال‌های آبیاری‌شده با 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه و محلول‌پاشی‌شده با 2 میلی‌مولار اسید‌سالیسیلیک نسبت به گیاهان محلول‌پاشی‌نشده از مقدار بالاتری برخوردار بود. همچنین نتایج آنالیز تکراری نشان داد که کمترین مقدار محتوای کلروفیل پس از 90 روز پس از اعمال تیمار مربوط به گیاهان آبیاری‌شده با 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه بود در حالی‌که کمترین مقدار پرولین پس از 90 روز پس از تیمار، در هر دو رژیم آبیاری 66 و 33 درصد تبخیر و تعرق گیاه در گیاهان محلول‌پاشی نشده با اسید‌سالیسیلیک گزارش گردید. لذا به نظر می‌رسد که محلول‌پاشی با غلظت 2 میلی‌مولار اسید‌سالیسیلیک در تیمار آبیاری 66 و 33 درصد موجب کاهش اثرات منفی تنش خشکی در گیاه زیتون ‌شده است.

ارزیابی برخی ارقام گل داوودی باغچه‌ای (Chrysanthemum) با استفاده از صفات مورفولوژیک در شرایط بیرانشهر استان لرستان

شیرین تقی پور؛ عبداله احتشام نیا؛ حامد خدایاری؛ حسن مومیوند

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 47-62

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22802.1496

چکیده

گل داوودی از مهم‌ترین گیاهان زینتی است که علاوه بر گل بریدنی، به‌عنوان گیاه باغچه‌ای، گلدانی و دارویی در عرصه جهانی به‌شمار می‌رود. کاربردهای متعدد این گل در زندگی امروزی نیاز به یک برنامه اصلاحی ... بیشتر گل داوودی از مهم‌ترین گیاهان زینتی است که علاوه بر گل بریدنی، به‌عنوان گیاه باغچه‌ای، گلدانی و دارویی در عرصه جهانی به‌شمار می‌رود. کاربردهای متعدد این گل در زندگی امروزی نیاز به یک برنامه اصلاحی برای افزایش تولید را سبب شده است. تنوع ژنتیکی 15 رقم داوودی باغچه‌ای در سال 1395 بر اساس صفات ریخت‌شناختی و انتخاب ارقام مناسب جهت کاشت در زیبایی فضایسبز،میادینوپارک‌هادر قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در بیرانشهر، استان لرستان ارزیابی گردید. بر اساس تجزیه واریانس داده‌ها اکثر صفات مورد بررسی در ارقام دارای تفاوت معنی‌دار (01/0 (p≤ بودند. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین سطح برگ با عرض برگ، قطر دمبرگ و تعداد برگ همبستگی مثبت و معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار (99/0r=) بین تعداد گل در بوته و تعداد گلچه‌های زبانه‌ای وجود داشت. نتایج تجزیه به عامل‌ها توانست هفت عامل را شناسایی کند که 89 درصد تغییرات میان صفات را توجیه نموند. تجزیه خوشه‌ای ارقام در فاصله اقلیدسی 68/26، به دو گروه اصلی تقسیم‌بندی شدند. بر اساس نتایج در بین صفات مورد مطالعه اندازه برگ، تعداد گلچه‌زبانه، ارتفاع شاخه، تعداد انشعاب و تعداد گل در بوته مهم‌ترین صفات برای تشخیص تنوع ارقام داوودی بودند. با بکارگیری برخی از ارقام متعلق به کلاستر اول با ارتفاع کمتر و ارقام موجود در کلاستر دوم با تعداد برگ و گل بیشتر به‌عنوان والد می‌توان چرخه جدیدی از به‌نژادی گل داوودی را آغاز نمود.

تولید گیاهان هاپلوئید مضاعف‌شده خیار از طریق کشت تخمک

ابوذر اسدی؛ علیرضا زبرجدی؛ محمدرضا عبداللهی

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 77-88

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.23322.1514

چکیده

تولید لاین‌های خالص یکی از مهم‌ترین ابزارها جهت تولید بذر پر عملکرد می‌باشد. با توجه به پیشرفت‌های اخیر روش‌های آزمایشگاهی می‌توان لاین‌های خالص را در زمان کوتاهی تولید کرد. در مطالعه حاضر، به منظور ... بیشتر تولید لاین‌های خالص یکی از مهم‌ترین ابزارها جهت تولید بذر پر عملکرد می‌باشد. با توجه به پیشرفت‌های اخیر روش‌های آزمایشگاهی می‌توان لاین‌های خالص را در زمان کوتاهی تولید کرد. در مطالعه حاضر، به منظور تولید لاین‏های خالص از طریق کشت تخمک آزمایش فاکتوریلی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه و آزمایشگاه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه در طی سال‏های 96-1394 اجرا شد. فاکتورها شامل سطوح مختلف تنظیم‌کننده رشد گیاهی و دو ژنوتیپ خیار اصفهانی و بیت‌آلفا بودند. تخمک‌ها یک روز قبل از گرده‌افشانی برداشت شدند و بر روی محیط MS تکمیل‌شده با غلظت‌های مختلف TDZ (01/0، 02/0، 03/0، 04/0، 05/0، 06/0، 07/0 و 08/0 میلی‌گرم بر لیتر) کشت شدند. پیش تیمار گرمایی 33 درجه سانتی‌گراد به مدت 3 روز روی کشت‌ها اعمال شد. تعداد جنین‌های که به‌طور مستقیم القاء شدند شمارش شد. طبق نتایج حاصل از مقایسه میانگین مشخص شد که با افزایش غلظت تنظیم‌‌کننده رشد گیاهی TDZ در محیط القاء جنین نیز افزایش یافت و در غلظت 08/0 میلی‌‌گرم بر لیتر بیشترین میانگین تعداد جنین در هر دو ژنوتیپ مورد آزمایش به‌ دست آمد. بر این اساس بیشترین میانگین تعداد جنین برای ژنوتیپ اصفهانی 33/23 و برای ژنوتیپ بیت‌آلفا 66/20 در محیط 08/0 میلی‌گرم بر لیتر به‌ دست آمد و کمترین میانگین تعداد جنین نیز در محیط 01/0 میلی‌گرم بر لیتر برای هر دو ژنوتیپ مورد بررسی به ‌دست آمد. سطوح پلوئیدی بافت‌های تولید شده با فلوسایتومتری مشخص شد و بافت‌های هاپلوئید به محیط باززایی منتقل شدند. درنهایت گیاهان باززایی ‌شده دابلد هاپلوئید شدند و می‌توان آن‌ها را به‌عنوان لاین خالص در برنامه‌های اصلاحی بکار گرفت.

اثر بسترهای مختلف کشت بر برخی صفات فیزیکوشیمیایی گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش شوری

مرضیه کلهر؛ مریم دهستانی اردکانی؛ مصطفی شیرمردی؛ جلال غلام نژاد

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 89-102

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.23906.1531

چکیده

شوری یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد گیاه و تولیدات کشاورزی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر سطوح مختلف شوری و اصلاح‌کننده‌های آلی بر برخی شاخص‌های رشدی در گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis ... بیشتر شوری یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد گیاه و تولیدات کشاورزی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر سطوح مختلف شوری و اصلاح‌کننده‌های آلی بر برخی شاخص‌های رشدی در گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل پنج سطح از مواد آلی (شاهد (خاک زراعی)، نیم و یک گرم در لیتر عصاره جلبک ‌دریایی،80 درصد خاک زراعی + 20 درصد حجمی گلدان کود گاوی کاملاً پوسیده و 80 درصد خاک زراعی + 20 درصد حجمی گلدان کود ورمی‌کمپوست) و سه سطح شوری (5/3، 5/7 و 5/10 دسی‌زیمنس بر متر) با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه اردکان در سال 1396 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری،شاخص‌های رشدی و میزان جذب عناصر به‌طور معنی‌داری کاهش یافت، در‌ حالی‌که فعالیت آنزیم پراکسیداز افزایش یافت. بیشترین قطر تاج، تعداد برگ، وزن‌ تر و خشک گل و جذب عناصر در تیمار کود گاویو با هدایت الکتریکی 5/3 دسی‌زیمنس بر متر به‌دست آمد.بیش‌ترین قطر گل در تیمار نیم گرم در لیتر جلبک دریایی و با هدایت الکتریکی 5/3 دسی‌زیمنس بر مترمشاهده شد. با توجه به نتایج به‌دست آمده مشخص شد که اگرچه آستانه تحمل به شوری همیشه‌بهار 5/7 دسی‌زیمنس بر مترمی‌باشد، استفاده از بستر کشت مناسب، تحمل گیاه را تا 5/10 دسی‌زیمنس بر مترافزایش خواهد داد. همچنین مشخص شد که کود گاویبهتر از بقیه تیمارها توانست تحمل گیاه را در برابر شوری افزایش دهد و موجب بهبود خصوصیات کمی و کیفی آن گردد.

اثر سیستم‌های مختلف تغذیه‌ای با کودهای نیتروژنه و فسفره بر برخی صفات کمی و کیفی ریحان

مهدی عقیقی شاهوردی؛ مجید امینی دهقی؛ حجت عطایی سماق؛ بهنام ممیوند

دوره 41، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 1-14

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.22330.1479

چکیده

کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و زیستی می‌تواند عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی را ارتقاء بخشد. به همین منظور آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 انجام شد. فاکتورهای ... بیشتر کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و زیستی می‌تواند عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی را ارتقاء بخشد. به همین منظور آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 انجام شد. فاکتورهای آزمایش ترکیب کودی نیتروژنه و فسفره شامل،100 درصد شیمیایی براساس آزمون خاک، 100 درصد زیستی (برای نیتروژن، ازتوباکتر کروکوکوم و آزوسپیریلیوم لیپوفروم و برای فسفر، سدوموناس پوتیدا و سدوموناس فلورسنس) و سیستم تلفیق 50 درصد کود شیمیایی با کود زیستی بود. نتایج نشان داد که ترکیب‌های مختلف کود نیتروژنه و فسفره (شیمیایی و زیستی) و همچنین برهمکنش این دو، بر ارتفاع بوته، تعداد برگ، عملکرد برگ و اندام هوایی، درصد و عملکرد اسانس، اثر معنی‌داری داشت. بیشترین تعداد برگ در بوته در تیمارهای کود نیتروژن 100 درصد شیمیایی در تلفیق کود زیستی و 50 درصد شیمیایی فسفره و تلفیق کود زیستی و 50 درصد شیمیایی فسفر در تلفیق کود زیستی و 50 درصد شیمیایی نیتروژن به‌ترتیب با میانگین 72/54 و 44/54 برگ در بوته به‌دست آمد. برهمکنش سیستم‌های تغذیه‌ای نشان داد که بیشترین عملکرد برگ و عملکرد اسانس در سیستم تلفیقی کود زیستی و 50 درصد شیمیایی فسفر در تلفیق کود زیستی و 50 درصد شیمیایی نیتروژن به‌ترتیب با میانگین 33/596 کیلوگرم در هکتار و 56/6 لیتر در هکتار بود. کمترین درصد و عملکرد اسانس در تیمار شاهد (عدم مصرف کود) مشاهده شد.استفاده سیستم تلفیقی کود نیتروژنه و فسفره باعث افزایش میانگین ترکیبات تشکیل‌دهنده اسانس از قبیل لینالول، کارواکرول و اژنول نسبت به شاهد شد. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که کاربرد کودهای زیستی فسفره و نیتروژنه در ترکیب با 50 درصد کود شیمیایی در بهبود صفات کمی و کیفی گیاه دارویی ریحان تأثیر مثبتی داشته و بجای مصرف مداوم کود شیمیایی می‌توان با استفاده بهینه از نهاده‌های زیستی در راستای کشاورزی پایدار و کاهش آلودگی ناشی از مصرف کودهای شیمیایی نیتروژنه و فسفره گام برداشت.

اثر تنش آبی بر برخی ویژگی‌های رشدی و فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های برتر زیتون (Olea europaea L.) در شرایط گلدان

رحمت اله غلامی؛ حجت اله غلامی

دوره 41، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 15-28

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.22497.1483

چکیده

چکیدهاین پژوهش به منظور ‌بررسی اثر تنش آبی بر ویژگی‌های رشدی و فیزیولوژیکی هفت ژنوتیپ بومی برتر زیتون در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو واقع در استان کرمانشاه در سال زراعی 94-93 اجرا گردید. ژنوتیپ‌های ... بیشتر چکیدهاین پژوهش به منظور ‌بررسی اثر تنش آبی بر ویژگی‌های رشدی و فیزیولوژیکی هفت ژنوتیپ بومی برتر زیتون در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو واقع در استان کرمانشاه در سال زراعی 94-93 اجرا گردید. ژنوتیپ‌های بومی برتر زیتونD1، Dd1، GW،Ps1 ،Bn3،Bn6 و Ds17 درآزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار تحت چهار تیمار آبیاری قرار گرفتند. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری به میزان 100 درصد آبیاری (شاهد)، 80، 60 و 50 درصد تبخیر و تعرق بودند، به‌طوری‌که تیمار 100 درصد به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شد. به‌ منظور تعیین پاسخ ژنوتیپ‌ها به تنش خشکی صفات رویشی مانند ارتفاع، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ، وزن تر و خشک شاخه و ریشه، نسبت وزن خشک ریشه به شاخه و نیز صفات فیزیولوژیکی محتوای نسبی آب برگ، درصد نشت یونی، مقدار کلروفیل کل و مالون‌دی‌آلدهید ثبت گردید. عملیات آماری تجزیه واریانس و مقایسه میانگین‌ها به روش دانکن انجام گرفت. نتایج نشان داد که ژنوتیپ Bn3 بیشترین ارتفاع و ژنوتیپD1 کمترین ارتفاع را داشت. ژنوتیپ Bn3 بیشترین تعداد برگ را داشته اگر چهژنوتیپ‌های D1،Dd1 و ژنوتیپ Gw در یک کلاس قرار گرفتند اما از نظر مقدارکمترین تعداد برگ مربوط به ژنوتیپ D1 بود. بین ژنوتیپ‌ها از لحاظ وزن تر و خشک برگ تفاوت معنی‌داری وجود داشت به‌طوری‌که بیشترین وزن تر و خشک برگ مربوط به ژنوتیپ Bn3 و کمترین وزن تر و خشک برگ مربوط به ژنوتیپ D1 بود. بین ژنوتیپ‌ها از لحاظ وزن تر و خشک شاخه و ریشه و نیز نسبت وزن خشک ریشه به شاخهتفاوت معنی‌داری وجود داشت به‌طوری‌که بیشترین وزن تر و خشک شاخه مربوط به ژنوتیپ Ds17 و کمترین وزن ‌تر و خشک ریشه مربوط به ژنوتیپ Gw بود. ژنوتیپ‌های Bn3و Dd1 بیشترین نسبت وزن خشک ریشه به شاخه را داشتند و کمترین نسبت مربوط به ژنوتیپ Bn6 بود. از نظر صفات فیزیولوژیکی ژنوتیپ Bn3 و Ds17 دارای بیشترین مقدار درصد محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیلکل بودند. میزان درصد نشت یونی و مالون‌دی‌آلدهید در ژنوتیپ Bn3 و Ds17 کمترین مقدار بود. بنابرین این دو ژنوتیپ به‌عنوان ژنوتیپ‌های مقاوم به خشکی معرفی می‌گردند.

آزمون نتاج حاصل از تلاقی بین ارقام مختلف گلایول

محمدحسین عظیمی

دوره 41، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 29-44

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.21501.1460

چکیده

گلایول متعلق به تیره زنبق از مهم‌ترین گل‌های شاخه بریده و پیازی جهان است. این پژوهش با هدف تولید هیبریدهای جدید گلایول از طریق دورگ‌گیری در بین ارقام آمستردام، وایت پراس پرتی، ادونس رد و رزسوپریم انجام ... بیشتر گلایول متعلق به تیره زنبق از مهم‌ترین گل‌های شاخه بریده و پیازی جهان است. این پژوهش با هدف تولید هیبریدهای جدید گلایول از طریق دورگ‌گیری در بین ارقام آمستردام، وایت پراس پرتی، ادونس رد و رزسوپریم انجام شد. این تحقیق در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در پژوهشکده گل و گیاهان زینتی در سال 95-94 انجام شد. ارزیابی صفات تعداد روز تا جوانه‌زنی بذر، طول برگ، عرض برگ، قطر طوقه، تعداد برگ، وزن کورمچه، قطر کورمچه و تعداد کورمچه انجام شد تجزیه‌های آماری شامل محاسبه آماره‌های توصیفی، ضرایب همبستگی ساده، تجزیه واریانس، مقایسات میانگین با استفاده از آزمون چند دامنه‌ای دانکن،واریانس ژنتیکی و فنوتیپی، برآورد وراثت‌پذیری و ضریب تنوع بود. نتایج تجزیه واریانس صفات بین نتاج (هیبریدها) نشان داد که اختلاف نتاج مورد نظر برای تمام صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار(p≤0.01) بود، که بیانگر وجود تنوع گسترده برای همه صفات در نتاج مشاهده می‌شود. نتاج NIOP9 در صفات طول برگ، عرض برگ، قطر طوقه، تعداد برگ، تعداد روز تا جوانه‌زنی وزن کورمچه و قطر کورمچه نسبت به سایر نتاج دارای برتری بودند، همچنین نتاج NIOP4 با تولید 49/2 کورمچه در بذر دارای برتری بود. ضرایب همبستگی صفات بین نتاج‌های مختلف نشان می‌دهد که بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار مربوط به تعداد برگ با قطر طوقه (93/0+=r) و کمترین میزان همبستگی هم بین تعداد روز تا جوانه‌زنی با تعداد کورمچه (17/0=r) بود. بیشترین ضریب تنوع فنوتیپی در صفت تعداد کورمچه به میزان 17/57 و کمترین در صفت تعداد روز تا جوانه‌زنی بذر به میزان 15/11 درصد به‌دست آمد. بیشترین قابلیت توارث عمومی صفات تعداد کورمچه و قطر کورمچه به‌ترتیب برابر با 46/98 و 46/95 درصد و کمترین آن برای صفت قطر طوقه به میزان 90/12 درصد برآورد شد.

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

موضوعات = H: باغبانی

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده