تولیدات گیاهی

اثر تنش خشکی بر مؤلفه‌های فتوسنتزی، عملکرد و اجزای عملکرد رقم‌های یونجه گرمسیری

احمدعلی شوشی دزفولی؛ محمد خرمیان؛ علی عصاره

دوره 44، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 545-558

https://doi.org/10.22055/ppd.2021.35110.1942

چکیده

چکیدهبه منظور مطالعه اثر تنش خشکی بر خصوصیات برگی و فتوسنتزی رقم‌های یونجه گرمسیری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1398- 1396 در مرکز تحقیقات کشاورزی ... بیشتر

شناسایی صفات مؤثر بر عملکرد علوفه در گونه علوفه‌ای- مرتعی علف‌بره پابلند (Festuca arundinacea Schreb.)

احسان رحیمی؛ رضا محمدی؛ علیرضا پورمحمد؛ علی‌اصغر علیلو

دوره 43، شماره 3 ، آبان 1399، ، صفحه 419-430

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.28151.1704

چکیده

چکیدهمعرفی ارقام علوفه‌ای- مرتعی با عملکرد مناسب در شرایط مختلف آب و هوایی، جهت کشت در مراتع و یا ایجاد چراگاه‌های دست‌کاشت از ملزومات احیاء مراتع کشور می‌باشد. یکی از مهّم‌ترین اهداف برنامه‌های ... بیشتر چکیدهمعرفی ارقام علوفه‌ای- مرتعی با عملکرد مناسب در شرایط مختلف آب و هوایی، جهت کشت در مراتع و یا ایجاد چراگاه‌های دست‌کاشت از ملزومات احیاء مراتع کشور می‌باشد. یکی از مهّم‌ترین اهداف برنامه‌های به‌نژادی در گراس‌های سردسیری افزایش عملکرد علوفه است. این پژوهش با هدف شناسایی صفات مهّم تأثیرگذار در افزایش عملکرد علوفه علف‌بره پابلند در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی- تبریز در استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. لذا 32 ژنوتیپ علف‌بره پابلند (Festuca arundinacea) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد صفات عملکرد علوفه خشک سالیانه و عملکرد بذر با تمام صفات به غیر از روز تا خوشه‌دهی و روز تا گرده‌افشانی همبستگی مثبت و معنی‌داری داشتند. در تجزیه رگرسیون گام‌به‌گام با در نظر گرفتن عملکرد علوفه خشک سالیانه به‌عنوان متغیر وابسته، قطر تاج‌پوش و طوقه وارد مدل گردیدند که در مجموع 1/64 درصد از تغییرات مدل رگرسیون مربوطه را توجیه‌ کردند. در تجزیه رگرسیون گام‌به‌گام برای عملکرد بذر به‌عنوان متغیر وابسته، عملکرد علوفه خشک سالیانه، تعداد ساقه و قطر تاج‌پوش وارد مدل گردیدند. با توجه به نتایج، در بین صفات مورد بررسی صفات قطر تاج‌پوش (453/0) و قطر طوقه (394/0) اثر مستقیم بالایی بر عملکرد علوفه خشک سالیانه داشتند و برای عملکرد بذر نیز صفات عملکرد علوفه خشک سالیانه (797/0) و تعداد ساقه (423/0) اثر مستقیم بالایی داشتند. بنابراین صفات قطر تاج‌پوش و تعداد ساقه به دلیل سهولت اندازه گیری به‌عنوانشاخصدرگزینش ژنوتیپ‌های برتر علف‌بره پابلند در برنامه های به‌نژادی قابلاستفاده خواهند بود.

اثر کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن و ریزمغذی آهن بر عملکرد و کیفیت علوفه ذرت (Zea mays L.)

هدی محمدی؛ غلامرضا حیدری؛ یوسف سهرابی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 185-198

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27736.1678

چکیده

چکیدهبه منظور بررسی اثر کودهای زیستی در تلفیق با کودهای شیمیایی وآهن بر عملکرد و صفات مرتبط با کیفیت علوفه ذرت رقم متوسط رس MV500، آزمایش اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال ... بیشتر چکیدهبه منظور بررسی اثر کودهای زیستی در تلفیق با کودهای شیمیایی وآهن بر عملکرد و صفات مرتبط با کیفیت علوفه ذرت رقم متوسط رس MV500، آزمایش اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه کردستان انجام شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل سطوح مختلف کود نیتروژن:کود زیستی حامل باکتری Azorhizobium caulinodans، kgha-1150 کود اوره + کود زیستی Azorhizobium caulinodans،کود زیستی حامل باکتری‌های Bacillus Subtilis،Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp ، کود زیستی حامل Bacillus Subtilis،Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp + kgha-1 150 اوره، بدون کود اوره، kgha-1 450 اوره،کود زیستی حامل Azorhizobium caulinodans+ kgha-1300 اوره، کود زیستی حاملBacillus Subtilis، Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp + kgha-1 300 اوره و فاکتور فرعی کود آهن در دو سطح شامل kgha-1 10 لبیریل آهن و شاهد بدون کود آهن بود. نتایج نشان داد کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی همراه با آهن به افزایش درصد پروتئین خام و کاهش درصد الیاف نامحلول در شوینده خنثی واسیدی ذرت در مقایسه با کاربرد کودهای شیمیایی به تنهایی و عدم مصرف آهن منجر شد. بیشترین عملکرد علوفه خشک از کاربرد کود زیستی Bacillus Subtilis،Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp + kgha-1300 اوره همراه با کود آهن و کمترین مقدار آن از تیمار شاهد بدون کود اوره و آهن حاصل گردید. نتایج این پژوهش نشان دادتأمین تلفیقی نیتروژن مورد‌نیاز ذرت از طریق کاربرد کود زیستی حامل باکتری‌هایBacillus Subtilis،Pseudomonas Flurescens و Azospirillum ssp + kgha-1 300 اوره همراه با مصرف آهن به حصول بیشترین عملکرد و کیفیت علوفه منجر می‌شود.

مقایسه سیستم کشت مستقیم و نشایی ذرت (Zea mays L.) در تاریخ کاشت معمول و هراکشت

ژاله زارعی؛ حسن حیدری؛ ایرج نصرتی؛ محمود خرمی وفا

دوره 41، شماره 1 ، خرداد 1397، ، صفحه 97-108

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.13553

چکیده

پژوهشی به منظور مقایسه سیستم کشت مستقیم و نشایی ذرت در دو تاریخ کاشت زمان معمول و هراکشت در گلخانه و مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. آزمایش در سال اول به‌صورت ... بیشتر پژوهشی به منظور مقایسه سیستم کشت مستقیم و نشایی ذرت در دو تاریخ کاشت زمان معمول و هراکشت در گلخانه و مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. آزمایش در سال اول به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. عامل‌ها شامل سه روش کاشت (بذرکاری، نشاءکاری 4 هفته‌ای و نشاءکاری 6 هفته‌ای) و دو تاریخ کاشت (کشت زود‌هنگام (هراکشت) و کشت زمان معمول) بودند. آزمایش در سال دوم به دو روش نشاءکاری 6 هفته‌ای زود‌هنگام (تیمار برتر سال اول) و بذرکاری زمان معمول (شاهد) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج در سال اول نشان داد که تاریخ کاشت زودهنگام باعث افزایش ارتفاع بوته، شاخص سبزینگی و وزن مخصوص برگ نسبت به تاریخ کاشت زمان معمول شد. هم‌چنین بالاترین وزن خشک تولید شده و نسبت برگ به ساقه مربوط به نشاء 6 هفته‌ای زودهنگام بود. نتایج آزمایش در سال دوم نشان داد که نشاءکاری باعث افزایش تعداد برگ، مقدار کلروفیل، وزن تازه و خشک، سطح برگ، طول بلال، قطر بلال، تعداد دانه در ردیف بلال، تعداد ردیف در دانه بلال، وزن‌ خشک بلال، عملکرد دانه، وزن صد دانه و وزن گل تاجی در مقایسه با کشت مستقیم شد. بنابراین کشت نشاء شش هفته‌ای ذرت در تاریخ زودهنگام (10 فروردین)، برای افزایش عملکرد دانه و ماده خشک و هم‌چنین زودرس نمودن محصول و عرضه آن به بازار برای شهر کرمانشاه توصیه می‌شود.

اثر تاریخ‌کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه سه رقم گندم در شرایط رقابت با یولاف ‌وحشی

مریم اسدنژاد؛ معصومه فرزانه؛ موسی مسکرباشی

دوره 40، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 55-68

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12431

چکیده

یکی از روش‌های مدیریت علف‌های‌هرز در کشاورزی پایدار، استفاده از ارقام گندم است که ضمن حفظ عملکرد دارای قدرت رقابتی بالایی می‌باشند. به‌منظور ارزیابی تأثیر تاریخ‌کاشت در قدرت رقابتی علف‌ هرز یولاف ... بیشتر یکی از روش‌های مدیریت علف‌های‌هرز در کشاورزی پایدار، استفاده از ارقام گندم است که ضمن حفظ عملکرد دارای قدرت رقابتی بالایی می‌باشند. به‌منظور ارزیابی تأثیر تاریخ‌کاشت در قدرت رقابتی علف‌ هرز یولاف وحشی بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 1393-1392 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش تاریخ‌ کشت گندم در سه سطح (25 آبان، 10 آذر و 25 آذر)، ارقام گندم در سه سطح (استار، چمران و ویریناک) و رقابت در دو سطح (با و بدون رقابت) بود. نتایج حاصل نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط رقابت با یولاف وحشی با کاشت رقم استار در تاریخ‌های 25 آبان و 10 آذر و هم‌چنین کاشت رقم چمران در 10 آذر، به‌ترتیب به میزان 8/6، 7/7 و 7/8 تن در هکتار به‌دست آمد. در شرایط بدون رقابت، بیشترین عملکرد دانه را رقم استار (10/4) در تاریخ‌کاشت 25 آبان و بعد از آن بدون تفاوت معنی‌داری در تاریخ‌ کشت 10 آذر (10/14) به خود اختصاص داد. عملکرد دانه همبستگی بالایی با تعداد دانه در سنبله (**0/81) و نسبتاً خوب با وزن هزار دانه (**0/59)داشت. بیشترین شاخص رقابت در هر سه رقم در تاریخ کشت 10 آذر مشاهده گردید. گرچه تأخیر در کشت و وجود رقابت باعث کاهش عملکرد گندم شدند، ولی بر اساس نتایج این آزمایش در چنین شرایطی انتخاب رقم استار برای تاریخ‌ کشت 25 آبان و 10 آذر و ویریناک برای کشت تأخیری (اواخر آذر) انتخاب مناسب‌تری بودند.

تاثیر تیمار پرتو گاما بر صفات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه بذر دو گونه Agropyron elongatum وBromus tomentellus

آرزو علیزاده؛ قاسمعلی دیانتی تیلکی؛ بهنام ناصریان خیابانی

دوره 37، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 69-77

چکیده

در این تحقیقبذور دو گونه مهم مرتعی با دزهای 3، 6، 15، 20، 30، 50، 100 و 150 گری پرتو گاما تیمار شده و تاثیر آن بر برخی صفات جوانهزنی در آزمایشگاه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرسبررسی گردید. ... بیشتر در این تحقیقبذور دو گونه مهم مرتعی با دزهای 3، 6، 15، 20، 30، 50، 100 و 150 گری پرتو گاما تیمار شده و تاثیر آن بر برخی صفات جوانهزنی در آزمایشگاه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرسبررسی گردید. این تحقیق در بهمن ماه سال 1390 انجام و بذور پرتودهی شده در یک طرح آزمایشی برای هر گونه به صورت کاملا تصادفی در 3 تکرار 50 تایی در داخل پتری دیش کشت شدند و صفات جوانهزنی آنها ارزیابی شد. نتایج بدست آمده نشان دهنده عدم تاثیر معنی‌دار پرتو گاما بر کلیه صفات مورد بررسی گونه B.tomentellus است. در رابطه با گونه A. elongatumدز 6 گری بیشترین تاثیر مثبت را بر پارامتر سرعت جوانهزنیایجاد کرد که با تیمار شاهد (05/0> p) اختلاف معنی دار نشان داد و از 77/5 به 89/7 بذر در روزافزایش یافت. همچنین شاخص بنیه نیز برای این گونه در دز 30 گری بالاترین عدد را داشت به طوری که از 83/89 در تیمار شاهد به 11/118 افزایش یافت. بعلاوه وزن ترریشهچه و ساقهچه نیز در این تیمار بالاترین عدد را داشت در حالی که بالاترین مقدار وزن خشک ریشه‌چه مربوط به تیمار 20 گری بود و در وزن خشک ساقه‌چه تفاوتی بین تیمارها مشاهده نشد. در ارزیابی کلی، دزهای 100 و 150 گری سبب بروز تاثیر منفی در صفات مورد بررسی شدند. در مجموع نتایج بدست آمده نشان دهنده تفاوت تاثیر گذاری شدت های مختلف پرتو گاما در بذور دوگونهی مورد بررسی است.

بررسی استفاده از پساب تصفیه شده و نیتروژن بر عملکرد و تولید علوفه‌ی ذرت‌ شیرین

محمدجواد فریدونی؛ هوشنگ فرجی؛ حمیدرضا اولیایی؛ عبدالحسین صالحی

دوره 36، شماره 2 ، شهریور 1392، ، صفحه 35-47

چکیده

این مطالعه به منظور بررسی برهمکنش پساب تصفیه شدهی‌ شهری به عنوان آب آبیاری و کود شیمیایی نیتروژن بر عملکرد و تولید علوفهی ذرت شیرین، در سال زراعی 1389- 1388، در مزرعهی تحقیقاتی شهر یاسوج انجام ... بیشتر این مطالعه به منظور بررسی برهمکنش پساب تصفیه شدهی‌ شهری به عنوان آب آبیاری و کود شیمیایی نیتروژن بر عملکرد و تولید علوفهی ذرت شیرین، در سال زراعی 1389- 1388، در مزرعهی تحقیقاتی شهر یاسوج انجام شد. عامل اصلی آزمایش شامل آبیاری در 5 سطح [آبیاری مزرعه با آب معمولی در کل فصل رشد (1I)؛ از مرحلهی سبز شدن گیاه (مرحلهی رشدی 10) تا مرحلهی ظهور تاسل (مرحلهی رشدی 50)، آبیاری با پساب تصفیه شده و از مرحلهی رشدی 50 تا مرحلهی شیری شدن دانه (مرحلهی رشدی 82)، آبیاری با آب معمولی (2I)؛ از مرحلهی رشدی 10 تا مرحلهی رشدی 50، آبیاری با آب معمولی و از مرحلهی رشدی 50 تا مرحلهی رشدی 82، آبیاری با پساب تصفیه شده (3I)؛ آبیاری یک در میان با آب معمولی و پساب تصفیه شده (4I)؛ آبیاری مزرعه با پساب تصفیه شده در کل فصل رشد (5I)] و عامل فرعی شامل نیتروژن در سه سطح (0=0N، 80=80Nو 160=160Nکیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی بود.نتایج نشان داد که برهمکنش آبیاری و نیتروژن بر صفات عملکرد بلال و دانهی کنسروی معنیدار گردید. بیشترین عملکرد بلال‌ و دانهی کنسروی در تیمار 80N5I، به ترتیب معادل 2548 و 1246 گرم در متر مربع و کمترین عملکرد بلال و دانهی کنسروی در تیمار 0N1I به ‌ترتیب معادل 1090 و 360 گرم در متر مربع بود. برهمکنش آبیاری و نیتروژن بر صفات عملکرد بیولوژیک و عملکرد علوفه‌ی تر معنیدار گردید. بیشترین عملکرد بیولوژیک و عملکرد علوفه‌ی ‌تر در تیمار 80N4I به ترتیب معادل 5442 و 2897 گرم در متر مربع و کمترین عملکرد در این پارامترها در تیمار 0N1I به‌ترتیب معادل 2953 و 1863 گرم در متر مربع بدست آمد. در سطح آبیاری 5I، مصرف نیتروژن، 50 درصد کاهش یافت. آبیاری با پساب تصفیه شده با تأثیر معنیدار بر اجزای عملکرد، باعث افزایش عملکرد بلال و دانه‌ی ذرت شیرین گردید. در مجموعاستفاده از پساب تصفیه شده، باعث کاهش میزان مصرف کود شیمیایی نیتروژن گردید.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

موضوعات = A: علوفه

اثر تنش خشکی بر مؤلفه‌های فتوسنتزی، عملکرد و اجزای عملکرد رقم‌های یونجه گرمسیری

چکیده

شناسایی صفات مؤثر بر عملکرد علوفه در گونه علوفه‌ای- مرتعی علف‌بره پابلند (Festuca arundinacea Schreb.)

چکیده

اثر کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن و ریزمغذی آهن بر عملکرد و کیفیت علوفه ذرت (Zea mays L.)

چکیده

مقایسه سیستم کشت مستقیم و نشایی ذرت (Zea mays L.) در تاریخ کاشت معمول و هراکشت

چکیده

اثر تاریخ‌کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه سه رقم گندم در شرایط رقابت با یولاف ‌وحشی

چکیده

تاثیر تیمار پرتو گاما بر صفات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه بذر دو گونه Agropyron elongatum وBromus tomentellus

چکیده

بررسی استفاده از پساب تصفیه شده و نیتروژن بر عملکرد و تولید علوفه‌ی ذرت‌ شیرین

چکیده