تولیدات گیاهی - فهرست مقالات

اثر بسترهای معدنی و آلی روی بهبود ویژگی‌های کمی و کیفی گل‌ بریده سوسن در سیستم‌های کشت بدون خاک

علی اطهرجو؛ عبدالرحمن رحیمیان بوگر؛ مهدی آران؛ نسیم فرقانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 اسفند 1403

https://doi.org/10.22055/ppd.2025.48265.2223

چکیده

گل سوسن گیاهی پیازدار زینتی و معطر است که به خاطر گلهای شاخه بریده خیره کننده و گیاهان گلدانی ارزشمند شناخته می شود. سوسن گلی زیبا برای پارک ها، باغ ها و مناظر می‌باشد و گزینه ای عالی برای بهبود جذابیت ... بیشتر گل سوسن گیاهی پیازدار زینتی و معطر است که به خاطر گلهای شاخه بریده خیره کننده و گیاهان گلدانی ارزشمند شناخته می شود. سوسن گلی زیبا برای پارک ها، باغ ها و مناظر می‌باشد و گزینه ای عالی برای بهبود جذابیت دسته گل ها و خوشبو کردن فضاهای بیرونی یا داخلی است. بسترها نقش حیاتی در فراهمی دسترسی آب، عناصر غذایی و بهبود زهکشی برای پایداری و نمو گیاه در کشت بدون خاک دارند. آزمایش حاضر با هدف شناخت نقش آمیخته‌های مختلف معدنی و آلی بر رشد و کیفیت گل شاخه بریده سوسن در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل طی سال‌های 1400 تا 1401 و به صورت هیدروپونیک انجام شد. تیمارها شامل پرلیت (شاهد)، پرلیت + کوکوپیت (1:1)، پرلیت + پیت ماس (1:1)، پرلیت + زئولیت (1:1)، پرلیت + کوکوپیت + پیت ماس (1:1:1)، پرلیت + کوکوپیت + زئولیت (1:1:1)، پرلیت + کوکوپیت + پیت ماس + زئولیت (1:1:1:1) بود. نتایج نشان دهنده اختلاف آماری معنی‌دار بین تاثیر آمیخته‌های مختلف بر ویژگی‌های مورد ارزیابی بود. بیشترین وزن تر وخشک شاخه گل دهنده و قطر گل در آمیخته پرلیت+کوکوپیت+پیت ماس وجود داشت و بیشترین حجم ریشه، قطر سوخ، وزن تر و خشک ریشه، وزن خشک سوخ در بستر پرلیت+کوکوپیت بدست آمد. آمیخته پرلیت + کوکوپیت+ زئولیت منجر به افزایش سطح برگ و وزن گلبرگ، تعداد سوخ در بوته، کلروفیل a، کلروفیلb، کلروفیل کل ، کارتنوئید، آنتوسیانین و فلاونوئید شد. بالاترین درصد و عملکرد اسانس در بستر پرلیت + پیت ماس بدست آمد. بطور کلی می‌توان نتیجه گرفت استفاده از آمیخته‌های مختلف بسته به هدف تولید میتواند متغییر باشد. کاربرد زئولیت به همراه پرلیت و کوکوپیت منجر به بهبود سوخ زایی، رنگ و اندازه گل سوسن شد در حالی که کاربرد پیت ماس در ترکیب با پرلیت و کوکوپیت منجر به تولید سوخ-های درشت‌تر گردد. ترکیب موثر هر دو نوع بسترهای معدنی و آلی برای دستیابی به بهترین رشد گل سوسن بسیار مهم است. استفاده از پرلیت و زئولیت برای خواص فیزیکی عالی، در کنار کوکوپیت و پیت ماس با قابلیت بالای نگهداری آب اثر قابل توجهی بر رشد داشت که می تواند برای تولیدکنندگان گل بریده سوسن آمیخته مناسبی باشد. از طرفی کاربرد بیش از یک سوم حجمی زئولیت در بستر کشت می‌تواند تاثیر منفی بر رشد و نمو و ویژگی‌های کیفی گل سوسن داشته باشد که ممکن است به دلیل افزایش شوری ناشی از آزاد شدن عناصر معدنی این نوع بستر باشد.

مشاهده مقاله

ارزیابی جوانه زنی، کیفیت ظاهری و ویژگی های مورفوفیزیولوژیک چند چمن بومی ایران

سحر میرزایی؛ سمیه اسماعیلی

دوره 48، شماره 1 ، فروردین 1404، ، صفحه 157-171

https://doi.org/10.22055/ppd.2024.47889.2202

چکیده

یکی از عامل‌های کلیدی در دستیابی به مدیریت پایدار فضای سبز، کشت و توسعۀ گونه‌های بومی سازگار و متحمل به عوامل نامساعد محیطی در فضای سبز شهری و برون شهری می‌باشد. گونه‌های چمن کم توقع و در عین حال با ... بیشتر یکی از عامل‌های کلیدی در دستیابی به مدیریت پایدار فضای سبز، کشت و توسعۀ گونه‌های بومی سازگار و متحمل به عوامل نامساعد محیطی در فضای سبز شهری و برون شهری می‌باشد. گونه‌های چمن کم توقع و در عین حال با حفظ کیفیت قابل قبول با کاهش هزینه‌های مدیریتی به ویژه چمن‌زنی و اثرات نامطلوب زیست محیطی امروزه بیشتر مورد توجه مدیران فضای سبز قرار گرفته است. از‌این‌رو، هدف اصلی این مطالعه ارزیابی هشت ژنوتیپ بومی چمن بر اساس جوانه‌زنی بذر، کیفیت ظاهری، صفات مورفوفیزیولوژیک و تحمل به پاخوری با شناسایی ژنوتیپ‌هایی با عملکرد برتر بود که با اهداف به‌نژادی توسعۀ ارقام جدید چمن مطابقت داشته و می‌توانند جایگزین گونه‌های وارداتی شوند. این ژنوتیپ‌های امیدبخش می‌توانند به عنوان جایگزین‌های سازگار در اختیار مدیران فضای سبز شهری و برنامه‌ریزان حومه شهر قرار گیرند. از این‌رو، در این پژوهش هشت ژنوتیپ چمن بومی شامل (Lolium perenne، Festuca arundinacea،F. ovina ،F. rubra ، Agropyron cristatum ، A. intermedium، Poa pratensis و P. trivialis) از مناطق مختلف ایران جمع-آوری و شاخص‌های جوانه‌زنی بذر، سرعت استقرار، کیفیت ظاهری، ویژگی‌های رشدی و میزان کلروفیل آن-ها در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۲ در پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات ارزیابی شد. نتایج نشان داد که ژنوتیپ بومی چمنL. perenne، از نظر شاخص‌های بذری مانند درصد جوانه‌زنی (79/33 درصد)، سرعت جوانه‌زنی بذر (9/92 درصد) و رشد دانهال (18/80 سانتی‌متر) بالاترین میزان را در مقایسه با سایر ژنوتیپ‌ها نشان داد. همچنین از نظر کیفیت ظاهری (9/83)، ارتفاع (8/9 سانتی‌متر)، پنجه‌زنی (13/89 عدد)، وزن تر (76/49 گرم) و خشک اندام هوایی (65/73 گرم) و میزان کلروفیل (2 میلی‌گرم بر گرم) در مقایسه با سایر ژنوتیپ‌ها برتر بود. با این‌حال، در بیشتر صفات اندازه‌گیری شده تفاوت معنی‌داری با ژنوتیپ بومی F. arundinacea نداشت. افزون بر این، آنالیز ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین سرعت جوانه‌زنی بذر با تمام ویژگی‌های اندازه‌گیری شده (r≥0.94) همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشت. این نکته بیانگر آن است که افزون بر شاخص‌های کمی، شاخص‌های کیفی بذر نیز در سرعت استقرار، کیفیت ظاهری، میزان کلروفیل و سایر ویژگی‌های رشدی در چمن‌ها اهمیت دارد. می‌توان نتیجه گرفت که چمن‌های بومی چاوی چند‌ساله (L. perenne) و چمانواش بلند (F. arundinacea) می‌توانند جایگزین چمن‌های وارداتی آن‌ها گردند و در فضای سبز شهری و زمین-های ورزشی استفاده شوند. همچنین سایر چمن‌های مورد مطالعه مانند گونه‌های علف گندمی (Agropyron spp.) در فضاهای برون شهری و در کنار جاده‌ها با نگهداری کم پیشنهاد می‌شود. در مجموع، یافته‌ها نشان می‌دهد که در ایران با بهره‌گیری از ژنوتیپ‌های امیدبخش چمن، ظرفیت افزایش منابع ژرم‌پلاسم چمن و توسعۀ برنامه‌های به‌نژادی و تولید واریته‌های سازگار و متحمل به پاخوری وجود دارد.

تاثیر تنش شوری و کاربرد تعدیل کننده‌ نانوذرات نقره بر گلدهی و برخی ویژگی‌های فیزیکوبیوشیمیایی گل جعفری فرانسوی (Tagetes patula L.)

خاتون بهزاد؛ عبداله احتشام نیا؛ محمدرضا راجی؛ حسن مومیوند؛ مجید علیخانی کوپائی

دوره 47، شماره 2 ، شهریور 1403، ، صفحه 275-291

https://doi.org/10.22055/ppd.2024.45252.2130

چکیده

شوری یکی از اصلی‌ترین تنش‌های محیطی است که استقرار گیاهچه و عملکرد گیاهان فضای سبز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در دهه اخیر، تمایل به استفاده از ترکیبات نانوذرات فلزات در بخش کشاورزی، ژنتیک و اصلاح گیاهی، ... بیشتر شوری یکی از اصلی‌ترین تنش‌های محیطی است که استقرار گیاهچه و عملکرد گیاهان فضای سبز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در دهه اخیر، تمایل به استفاده از ترکیبات نانوذرات فلزات در بخش کشاورزی، ژنتیک و اصلاح گیاهی، علوم دامی و علوم باغبانی رایج شده است. کاربرد نانوذرات نقره در تنش‌های غیرزیستی و به روش‌های متنوع، تحمل گیاهان را در برابر تنش‌ها بهبود می‌بخشد. نانوذرات نقره به‌علت کوچک بودن و حلالیت بالا سریع‌تر توسط گیاهان جذب می-شوند و بنابراین با کاربرد این مواد شرایط بهینه برای رشد گیاه ایجاد می‌شود و از ایجاد هرگونه شرایط تنشی در گیاه جلوگیری می‌شود. به همین منظور، جهت بررسی اثر نانو ذرات نقره بر تحمل به شوری گل جعفری فرانسوی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیمار شوری در چهار سطح (صفر، 25، 50 و 100 میلی‌مولار سدیم کلرید، به ترتیب معادل 067/0، 450/2، 440/5 و 520/9 دسی‌زیمنس بر متر) و فاکتور دوم کاربرد نانوذرات نقره در چهار سطح (صفر، 10، 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر) بود. آزمایش در اردیبهشت سال 1400 در گلخانه گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی واقع در شهرستان خرم آباد، استان لرستان انجام شد. بذرهای گل جعفری فرانسوی (Tagetes patula L.) از شرکت پاکان بذر اصفهان خریداری شد و بذرها در گلدان‌های پلاستیکی حاوی مخلوط خاکی شامل خاک، کود دامی پوسیده و ماسه با نسبت وزنی 2:1:1 کشت شد. در این بررسی کاربرد نانونقره نه تنها به طور قابل توجهی تمام پارامترهای ارزیابی شده را بهبود بخشید، بلکه تا حدی اثرهای مخرب در شرایط شوری (50 و 100 میلی‌ مولار) کاهش داد، این اثر تدریجی نانونقره زمانی که درغلظت‌های 10 و 50 میلی‌گرم در لیتر اعمال شد، برجسته‌تر بود. کاربرد نانونقره سبب افزایش خصوصیات کمی و کیفی گل جعفری از جمله وزن تر گل (به میزان 23/2 درصد) شد. نانونقره در غلظت‌های 10 و 50 میلی‌گرم بر لیتر موجب افزایش محتوای نسبی آب برگ (70/7 درصد)، محتوای فنل کل (96/5 درصد)، محتوای فلاونوئیدهای کل (91/34 درصد) و میزان پتاسیم برگ (055/4 درصد) در شرایط تنش شوری گردید. همچنین در این تیمار، کم‌ترین میزان سدیم برگ (162/0 درصد)، نشت یونی (44/25 درصد) و مالون‌دی‌آلدئید (56/21 درصد) یادداشت شد. نتایج حاضر نشان داد کاربرد نانوذرات نقره در بهبود تحمل به شوری در گیاه جعفری فرانسوی مفید بود و کاربرد غلظت‌های 10 و 50 میلی‌گرم در لیتر این ماده می‌تواند اثرات تنش شوری را کاهش دهد، در حالی‎‎که در غلظت‌های بالاتر (100میلی‌گرم در لیتر) احتمالا به دلیل سمیت یون نانوذرات برای بهبود رشد و گلدهی این گیاه در مناطق شور پیشنهاد نمی‌شود.

تأثیر پاکلوبوترازول بر مشخصات رشدی دو گیاه چمنی فستوکا بلند (Festuca arundinaceae Scherb.) و پوآ (Poa pratensis L.)

مصطفی فاضلی؛ منصور مطلوبی؛ فریبرز زارع نهندی

دوره 47، شماره 2 ، شهریور 1403، ، صفحه 293-308

https://doi.org/10.22055/ppd.2024.44964.2124

چکیده

پاکلوبوترازول (Paclobutrazol) تنظیم ‌کننده رشدی است که برای کنترل رشد و کاهش تعداد دفعات چمن‌ زنی در انواع گیاهان چمنی به کار می‌رود. این ماده همچنین ارتفاع و کیفیت گونه‌های مختلف چمن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ... بیشتر پاکلوبوترازول (Paclobutrazol) تنظیم ‌کننده رشدی است که برای کنترل رشد و کاهش تعداد دفعات چمن‌ زنی در انواع گیاهان چمنی به کار می‌رود. این ماده همچنین ارتفاع و کیفیت گونه‌های مختلف چمن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برای تعیین تأثیر پاکلوبوترازول در ارتفاع و دیگر ویژگی‌های ظاهری چمن مانند تراکم گیاه، زیست توده (وزن تر)، شاخص سبزینگی برگ، طول و عرض پهنک برگ، دو گیاه چمنی پوآ (Poa pratensis L.) و فستوکا بلند (Festuca arundinaceae Scherb.) با ماده پاکلوبوترازول در غلظت‌های مختلف تیمار شدند. گیاهان چمنی با غلظت‌های صفر (شاهد)، 15، 30 و 45 میلی‌گرم در لیتر پاکلوبوترازول به صورت اسپری برگی در 4 تکرار از هر تیمار، مورد آزمایش قرار گرفتند. این پژوهش در سال 1391 به صورت کرت-های خرده شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه اجرا گردید، به‌طوری‌که نوع چمن به عنوان فاکتور اصلی در 2 سطح و پاکلوبوترازول به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. آزمایش در طول فصل بهار انجام شد. بذرکاری در هفته آخر فروردین ماه و محلول پاشی بعد از دو ماه از زمان شروع آزمایش اجرا شد. نتایج نشان داد که صفات ارتفاع، زیست توده، طول و عرض پهنک برگ، پس از تیمار پاکلوبوترازول کاهش و صفات تراکم گیاه و شاخص سبزینگی برگ در هر دو چمن پوآ و فستوکا بلند افزایش یافتند. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که مؤثرترین و اقتصادی‌ترین غلظت پاکلوبوترازول 30 میلی‌گرم در لیتر می‌باشد. به طورکلی، تیمار پاکلوبوترازول باعث ایجاد برگ‌های باریک‌تر و کوتاه‌تر شد. در مورد عملکرد نیز بهترین تأثیر با غلظت 30 میلی‌گرم در لیتر پاکلوبوترازول مشاهده شد. بیشترین تراکم در چمن فستوکا بلند، در 40 روز پس از اعمال تیمار در غلظت 45 میلی‌گرم در لیتر پاکلوترازول دیده شد. تیمار 45 میلی‌گرم در لیتر پاکلوبوترازول در تمام تیمارها به جز در فستوکا بلند و اندازه‌گیری اول (10 روز پس از تیمار) تراکم یکسانی را ایجاد نمود. به طورکلی با تیمار غلظت‌های مختلف پاکلوبوترازول، تعداد شاخه‌های هوایی تولید شده در فستوکا بلند بیشتر از پوآ بود. از آنجایی که پاکلوبوترازول ماده بازدارنده رشد بوده و از طریق جلوگیری از سنتز هورمون جیبرلین سبب جلوگیری از طویل شدن گیاهان می‌شود، می‌توان از این ماده برای کنترل رشد گیاهان چمنی استفاده کرد. این کنترل رشد موجب کاهش تعداد دفعات چمن‌زنی، کاهش مصرف کود، افزایش کارایی استفاده از آب و در نهایت صرفه‌جویی در هزینه نگهداری گیاهان چمنی می‌شود. از آنجایی که پاکلوبوترازول در ریشه‌ها تجمع می‌یابد و به مرور باعث ایجاد شاخه‌های جدید می‌شود، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که اثر پاکلوبوترازول روی تراکم فستوکا بلند بیشتر از پوآ باشد.

اثر سطوح مختلف IBA و محل گرفتن قلمه بر ریشه‌زایی قلمه رز شاخه‌بریده رقم Cherry Brandy

محمدرضا طالبی؛ منصور مطلوبی؛ سعدالله علیزاده؛ مینا امانی

دوره 46، شماره 4 ، اسفند 1402، ، صفحه 599-610

https://doi.org/10.22055/ppd.2024.44756.2121

چکیده

این پژوهش بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف ایندول بوتیریک اسید (Indole - 3 - butyric acid) (IBA) (صفر، 1000، 1500 و 2000 میلی‌گرم در لیتر) و موقعیت قلمه‌گیری (تحتانی، میانی و بالایی)، بر ریشهزایی قلمه رز بریدنی رقم ... بیشتر این پژوهش بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف ایندول بوتیریک اسید (Indole - 3 - butyric acid) (IBA) (صفر، 1000، 1500 و 2000 میلی‌گرم در لیتر) و موقعیت قلمه‌گیری (تحتانی، میانی و بالایی)، بر ریشهزایی قلمه رز بریدنی رقم چری برندی (Cherry Brandy) در دانشگاه تبریز در سال 95 انجام شد. برای انجام آزمایش، قلمه‌های برگدار رز به طول حدود 10 تا 12 سانتی‌متر و به قطر حدود 5 میلی متر تهیه گردیدند. پس از حذف برگ‌های پایینی، حداقل دو برگ انتهایی روی قلمه ها باقی گذاشته شد. این آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار (ده قلمه در هر تکرار) اجرا شد. صفات اندازهگیری شده در این آزمایش شامل درصد ریشهزایی، وزن تر ریشه، تعداد ریشه، طول ریشه، محتوای نسبی آب برگ و نسبت فلورسانس متغیر به حداکثر بودند. نتایج مقایسه میانگین دادهها نشان داد که بیشترین درصد ریشه‌زایی قلمهها و وزن تر ریشه در تیمار 1500 میلیگرم در لیتر IBA و بهترتیب در قلمههای قسمت بالایی و پایینی و کمترین درصد ریشه‌زایی قلمهها و وزن تر ریشه نیز در قلمههای گرفته شده از انتهای شاخه و بدون کاربرد تنظیمکننده رشد مشاهده گردید. قلمههای گرفته شده از قسمت تحتانی شاخهها در غلظت 1500 میلیگرم در لیتر IBA بالاترین تعداد ریشه را داشتند ولی تفاوت معنی داری بین قلمه های بخش پایینی و بخش میانی از این لحاظ مشاهده نشد. همچنین مشخص شد تاثیر تنظیم کننده رشد در غلظت 2000 میل گرم در لیتر در تعداد ریشه های تولیدی قلمه های گرفته شده از انتهای شاخه به اندازه تاثیر آن در غلظت 1500 میلی گرم در لیتر بر قلمه های گرفته شده از بخش پایینی شاخه بود . قلمههای گرفته شده از قسمت تحتانی شاخه در غلظت 1500 میلیگرم در لیتر و قسمت میانی در غلظت 2000 میلیگرم در لیتر تنظیمکننده رشد بهترتیب بیشترین (84 درصد) و کمترین محتوای نسبی آب برگ (9/75 درصد) را داشتند. بیشترین فلورسانس کلروفیل متغیر به حداکثر در قلمههای گرفته شده از قسمت تحتانی شاخه (82/0) و تیمار 1500 میلیگرم در لیتر IBA (843/0) مشاهده شد. در بالاترین غلظت IBA (2000 میلی‌گرم در لیتر) در بیشتر موارد افزایش در خصوصیات ریشهزایی قلمه رز نسبت به غلظت 1500 میلیگرم در لیتر مشاهده نشد؛ بنابراین، باتوجه به این که غلظت 1500 میلیگرم در لیتر و قلمههای تحتانی بالاترین میزان درصد ریشهزایی، طول ریشه، وزن‌تر ریشه، محتوای نسبی آب برگ و فلورسانس کلروفیل متغیر به حداکثر را داشتند، بهنظر میرسد بهترین نوع قلمه و غلظت تنظیمکننده رشد برای ریشهزایی قلمه رز باشد.

کاربرد اسید فولیک و بیوچار در تنش خشکی چمن اسپورت

فاطمه فیروزی؛ موسی سلگی؛ علیرضا خالقی؛ حسین باقری

دوره 46، شماره 1 ، خرداد 1402، ، صفحه 39-50

https://doi.org/10.22055/ppd.2023.41511.2053

چکیده

هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر اسید فولیک و ترکیب بیوچار بر چمن اسپورت تحت شرایط تنش خشکی بود. بههمین منظور از دو ماده اسید فولیک (صفر، 250 و500 میلیگرم بر لیتر) و بیوچار (صفر، 20 و 40 گرم بر کیلوگرم خاک) ... بیشتر هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر اسید فولیک و ترکیب بیوچار بر چمن اسپورت تحت شرایط تنش خشکی بود. بههمین منظور از دو ماده اسید فولیک (صفر، 250 و500 میلیگرم بر لیتر) و بیوچار (صفر، 20 و 40 گرم بر کیلوگرم خاک) پس از تنش خشکی در دو سطح 100 درصد (آبیاری کامل) و 50 درصد (تنش خشکی) ظرفیت زراعی استفاده شد. پس از اعمال تنش خشکی صفاتی مانند کیفیت ظاهری (تراکم، رنگ، بافت و پوشش) کلروفیل، پرولین و میزان عناصر نیتروژن، پتاسیم،کلسیم و فسفر اندازهگیری شدند. این تحقیق بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1397 و در گروه علوم و مهندسی باغبانی دانشگاه اراک اجرا شد. کاربرد بیوچار بهمیزان 20 گرم بر کیلوگرم سبب افزایش میزان پوشش در چمن اسپورت شد. همچنین مشخص شد که تنش خشکی سبب کاهش ویژگیهای کیفی رنگ، تراکم، بافت و پوشش چمن شده، ولی سبب افزایش میزان نیتروژن در چمن اسپورت گردید. در این تحقیق کاهش پتاسیم بافت برگها با کاربرد بیوچار تحت تنش خشکی مشاهده شد. در حالیکه افزایش محتوای پتاسیم با افزایش اسید فولیک در شرایط تنش خشکی مشاهده شد. بیوچار بهتنهایی در غلظت 20 گرم بر کیلوگرم سبب افزایش میزان پوشش چمن نسبت به شاهد شد. اما کاربرد بیوچار در شرایط تنش خشکی اثر مثبتی بر صفات مورد مطالعه نداشت و حتی سبب کاهش میزان پتاسیم تحت تنش 50 درصد مشاهده شد. در این آزمایش تنش خشکی باعث کاهش رنگ، تراکم، بافت و پوشش چمن اسپورت شد. کاربرد اسید فولیک تحت شرایط تنش خشکی سبب افزایش میزان نیتروژن و پتاسیم در گونه چمنی مورد مطالعه شد. با اینحال بدون کاربرد اسید فولیک و در ترکیب با 40 گرم بیوچار بر کیلوگرم خاک سبب افزایش میزان کلسیم نسبت به شاهد شد. کاربرد همزمان دو ماده بیوچار و اسید فولیک تحت شرایط تنش خشکی باعث افزایش میزان فسفر نسبت به شاهد شد. گرچه بیوچار اثر مثبت بر صفت کیفی پوشش چمن اسپورت داشت، اما تاثیر چندانی بر افزایش جذب عناصر تحت تنش خشکی نشد. بنابراین میزان 20 گرم بیوچار بر کیلوگرم خاک توصیه میشود. با اینحال اسید فولیک اثرات مثبتی بر صفت کیفی پوشش چمن اسپورت و افزایش جذب عناصر غذایی تحت تنش خشکی داشت. از اینرو غلظت 250 میلیگرم در لیتر اسید فولیک غلظت بهینه و اثرگذار میباشد که در این تحقیق پیشنهاد میشود.

تاثیر انواع بسترهای کشت بر برخی شاخص‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک بنفشه آفریقایی (Saintpaulia ionantha H. Wendl)

مسعود قاسمی قهساره؛ فروزان میلانی؛ سعید ریزی؛ مسعود فتاحی

دوره 45، شماره 4 ، بهمن 1401، ، صفحه 475-489

https://doi.org/10.22055/ppd.2022.41507.2054

چکیده

در این پژوهش امکان استفاده از کمپوست پسماند شیرین‌بیان به عنوان یکی از پسماندهای گیاهان دارویی، تاثیر بسترهای کشت پیت خزه، کوکوپیت و کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان و ترکیبات مختلف آن‌ها با یکدیگر، ... بیشتر در این پژوهش امکان استفاده از کمپوست پسماند شیرین‌بیان به عنوان یکی از پسماندهای گیاهان دارویی، تاثیر بسترهای کشت پیت خزه، کوکوپیت و کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان و ترکیبات مختلف آن‌ها با یکدیگر، بر برخی شاخص‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاه بنفشه آفریقایی (Saintpaulia ionantha H. Wendl) بررسی گردید. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با هفت تیمار، شامل %60 (حجمی) پیت خزه، %60 کوکوپیت، %60 کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان، %30 پیت + %30 کوکوپیت، %30 پیت خزه + %30 کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان، %30 کوکوپیت + %30 کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان و %60 کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان + پلیمر ابرجاذب (همه تیمارها دارای % 40 پرلایت بودند) و پنج تکرار در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال 98-97، اجرا شد. نتایج نشان داد که در شاخصهای وزن تر اندام هوایی، تعداد برگ، وزن تر ریشه، سطح برگ و محتوای نسبی آب برگ تیمار %30 پیت + %30 کوکوپیت و در وزن خشک اندام هوایی، حجم ریشه، تعداد گل و کلروفیل a تیمار %30 پیت + %30 کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان بهترین بستر بودند. بیشترین میزان کلروفیل b و کل در تیمار %60 کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان + پلیمر ابرجاذب، بیشترین مقدار کاروتنوئیدها در تیمار %60 پیت و بیشترین وزن خشک ریشه و پرولین در تیمار %60 کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان مشاهده شد. به‌طورکلی با توجه به نتایج به دست آمده با استفاده از کمپوست پسماند ریشه شیرین‌بیان همراه با پیت خزه می‌توان به نتایج مطلوب رشد دست یافت و از آن تا 50 درصد ماده آلی مورد نیاز در بستر بنفشه آفریقایی استفاده کرد.

اثر ماده جهش‌زای اتیل متان سولفونات (EMS) بر رز ایرانی (Rosa persica Michx) جهت ایجاد تنوع مورفولوژیک

محمد مهدی مهرابی؛ مینا تقی زاده؛ موسی سلگی

دوره 45، شماره 3 ، آذر 1401، ، صفحه 335-346

https://doi.org/10.22055/ppd.2022.40690.2031

چکیده

افزایش تنوع ژنتیکی از اهداف اساسی در بهنژادی گیاهان میباشد. با توجه به مقاومت رز ایرانی در برابر خشکی، این گونه بومی میتواند منبع ژنتیکی مفیدی جهت برنامههای اصلاحی بهویژه اصلاح از طریق جهش ... بیشتر افزایش تنوع ژنتیکی از اهداف اساسی در بهنژادی گیاهان میباشد. با توجه به مقاومت رز ایرانی در برابر خشکی، این گونه بومی میتواند منبع ژنتیکی مفیدی جهت برنامههای اصلاحی بهویژه اصلاح از طریق جهش میباشد. هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر ماده جهشزای اتیل متان سولفونات (EMS) بر ویژگیهای جوانهزنی بذر و ویژگیهای دانهال در رُز ایرانی بود که در طی دو آزمایش جداگانه در دانشگاه اراک در سال 1398 اجرا شد. در آزمایش اول تأثیر غلظتهای صفر، 2/0 و 3/0 درصد EMS در زمانهای 4، 8 و 12 ساعت بر ویژگیهای جوانهزنی بذر و در آزمایش دوم غلظتهای صفر، 2/0 و 3/0 درصد EMS در زمانهای 4 و 8 ساعت بر ویژگیهای جوانههای زایشی مورد بررسی قرار گرفت. ویژگیهای جوانهزنی بذر شامل درصد و سرعت جوانهزنی، شاخص بنیه بذر، شاخص میزان جوانهزنی، طول گیاهچه، تعداد و طول برگ، طول ساقه و ریشه و قطر جوانه گل، میزان بازشدگی گلها، تعداد جوانههای نکروز شده و تعداد بذر تشکیل شده در هر هیپ ارزیابی شد. نتایج نشان داد افزایش غلظت EMS و زمان تیمار، سبب کاهش بیشتر شاخصهای جوانهزنی بذر شد. در تیمار 3/0 درصد EMS بهمدت هشت ساعت بر بذر، درصد و سرعت جوانه‌زنی، شاخص میزان جوانهزنی و جوانهزنی روزانه به صفر رسید. نتایج آزمایش دوم نشان داد، در غلظت 2/0 و 3/0 درصد EMS و در زمان چهار ساعت، طول برگ و طول گیاهچه بلندتر بود. با افزایش غلظت و زمان اعمال EMS، کاهش تعداد بذر در هر هیپ و افزایش تعداد جوانههای نکروز مشاهده شد. بهمنظور موفقیت در یک برنامه بهنژادی به کمک روش‌های جهشزا باید ابتدا غلظت و زمان مناسب مشخص شود. برای تعیین بهترین غلظت مواد جهشزا، میزان غلظت نباید بهحدی زیاد باشد که گیاهان را از بین ببرد و غلظت کاربردی باید به میزانی انتخاب شود که فراوانی وقوع جهش بهاندازه کافی رخ دهد. به این دلیل که تیمار بذرها با 3/0 درصد EMS بهمدت چهار ساعت دارای شاخص‌های جوانهزنی بهتری نسبت به سایر تیمارها نشان داد، از اینرو جهت ایجاد جهش در بذر این تیمار انتخاب شد. همچنین کاربرد غلظت 2/0 درصد EMS بهمدت چهار ساعت بر جوانههای زایشی دارای اثرات سوء کمتری بر رشد و باز شدن جوانههای زایشی نسبت به سایر تیمارها داشت و بنابراین جهت القای جهش و ایجاد تنوع در رُز ایرانی این تیمار مناسب میباشد.

ارزیابی سطوح مختلف آبیاری و بستر کشت بر شاخص‌های رشد گل رز شاخه بریده (Rosa hybrida cv. Samurai) در شرایط کشت بدون خاک

مهین آلبوغبیش؛ علی تهرانی فر؛ مجید زرگریان؛ علی دولتخواهی

دوره 44، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 601-612

https://doi.org/10.22055/ppd.2021.32029.1858

چکیده

چکیدهبه منظور ارزیابی سطوح مختلف آبیاری و بستر کشت بر شاخص‌های رشد گل رز شاخه بریده رقم سامورایی در شرایط کشت بدون خاک، این پژوهش به‌صورت آزمایش کرتهای خرد شده بر پایه‌ی طرح بلوک کامل تصادفی با چهار ... بیشتر چکیدهبه منظور ارزیابی سطوح مختلف آبیاری و بستر کشت بر شاخص‌های رشد گل رز شاخه بریده رقم سامورایی در شرایط کشت بدون خاک، این پژوهش به‌صورت آزمایش کرتهای خرد شده بر پایه‌ی طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1397 انجام شد. تیمارها در این پژوهش شامل چهار سطح رژیم آبی (60، 80، 100 و 120درصد نیاز آبیاری) به‌عنوان کرت اصلی و سه بستر کشت (پرلیت، پرلیت-کوکوپیت با نسبت حجمی 3:1 و پرلیت-ورمی‌کولیت با نسبت حجمی 3:1) به‌عنوان کرت فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که، گیاهان واقع در رژیم‌ آبیاری 100 درصد (شاهد) و 120 درصد به دلیل فراهم شدن میزان بهینه آب مصرفی و عناصر غذایی کافی، عملکرد بهتری از نظر طول شاخه گل، وزن‌ تر و خشک شاخه گل، قطر ساقه و قطر غنچه گل، تعداد شاخه گل برداشت شده، محتوای نسبی آب برگ و محتوای کلروفیل a نسبت به گیاهان واقع در شرایط تنش آبی دارا بودند؛ این در حالی است که تنش آبی بر صفت طول غنچه گل متاثر نشد. هم‌چنین اثر بستر کشت بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده به استثنای طول شاخه معنی‌دار نشد. علاوه بر این بر همکنش تیمار رژیم آبی در بستر کشت بر هیچ یک از صفات اندازه‌گیری شده به جز قطر غنچه گل، اثر معنی‌داری نداشت. به‌طور‌کلی تأمین بهینه آب مصرفی منجر به بهبود صفات رویشی و فیزیولوژیکی در گیاه شد؛ بنابراین در شرایط کشت بدون خاک گل رز رقم سامورایی، تیمار 100 درصد (شاهد) و 120 درصد نیاز آبیاری به‌عنوان مناسب‌ترین سطوح رژیم آبی در شرایط اقلیمی مشهد پیشنهاد می‌شوند.

اثر نورهای مصنوعی (LEDs) و طبیعی بر کمیت و کیفیت نشای اطلسی، شمعدانی و حسن یوسف

پریا دهخدایی؛ سعید ریزی؛ مسعود قاسمی قهساره

دوره 44، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 369-381

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.32166.1865

چکیده

چکیدهگیاهان تحت سطوح گوناگون روشنایی رفتارهای متفاوتی نشان می‌دهند. به منظور مقایسه تأثیر شدّت نورهای 5±60 و 5±120 میکرومول بر متر‌مربع بر ثانیه ال‌ای‌دی (نور مصنوعی) در اتاقک رشد داخل اتاقی در ... بیشتر چکیدهگیاهان تحت سطوح گوناگون روشنایی رفتارهای متفاوتی نشان می‌دهند. به منظور مقایسه تأثیر شدّت نورهای 5±60 و 5±120 میکرومول بر متر‌مربع بر ثانیه ال‌ای‌دی (نور مصنوعی) در اتاقک رشد داخل اتاقی در گلخانه (ترکیبی از رنگ‌های سفید+آبی+قرمز به نسبت مساوی) با نور خورشید (نور طبیعی) طی کشت زمستانه و بهاره به‌ترتیب با انتگرال نور روزانه 5±6/9 و 5±14 میکرومول بر متر‌مربع بر روز، آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی با 10 تکرار روی صفات مورفوفیزیولوژی نشاءهای شمعدانی (Pelargonium hortorum‘Maverik Star’)، حسن یوسف (Solenostemon escutellarioides ‘Wizard Scarlet’) و اطلسی (Petunia ×hybrida ‘Scarlet Eye’) صورت گرفت. پس از 8 هفته سطح برگ، طول ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، تعداد برگ، دمای سطح برگ، میزان کلروفیل، کاروتنوئید و کارایی فتوسنتز در تیمارها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد صفات سطح برگ، تعداد برگ، طول میانگره، قطر ساقه، کارایی فتوسنتز، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه در شمعدانی و حسن یوسف و میزان کلروفیل و تعداد برگ در اطلسی، در شدّت نور 5±60 میکرومول بر متر‌مربع بر ثانیه با اختلاف معنی‌داری نسبت به سایر تیمارها افزایش یافته است. دمای سطح برگ هر سه نشاء در دو تیمار کشت بهاره و زمستانه (5±6/9 و 5±14 میکرومول بر متر‌مربع بر روز) نسبت به تیمارهای لامپ‌های ال‌ای‌دی بیشتر بود. شدّت‌های مختلف نور بر طول ریشه هر سه نشاء تأثیرگذار نبود. با توجه به نتایج بدست آمده کاربرد نور جایگزین با شدت نور 5±60 میکرومول بر متر‌مربع بر ثانیه تولید نشاءهای مورد آزمایش سودمند است. استفاده از آن به‌ویژه در کشت زمستانه (5±6/9 میکرومول بر متر‌مربع بر روز) جهت تولید نشاء مطلوب ارقام شمعدانی، حسن یوسف و اطلسی توصیه می‌شود.

تنوع مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی چند جمعیت گل‌راعی (Hypericum perforatum L.) در ایران

آرزو شقاقی؛ محمد امیدی قلعه‌محمدی؛ محمدمهدی جوکار

دوره 44، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 407-420

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.31182.1829

چکیده

چکیدهگل‌راعی با نام علمی (Hypericum perforatum L) یکی از مهم‌ترین گونه‌های جنس Hypericumمی‌باشد. این گیاه با دارا بودن مواد مؤثره بیشمار همچون هیپریسین و هیپرفورین و داشتن اثرات شناخته شدة دارویی در درمان افسردگی، ... بیشتر چکیدهگل‌راعی با نام علمی (Hypericum perforatum L) یکی از مهم‌ترین گونه‌های جنس Hypericumمی‌باشد. این گیاه با دارا بودن مواد مؤثره بیشمار همچون هیپریسین و هیپرفورین و داشتن اثرات شناخته شدة دارویی در درمان افسردگی، یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی در سطح جهان به‌شمار می‌رود. باتوجه به پراکندگی زیاد گل‌راعی در ایران، این آزمایش به‌منظور ارزیابی مورفولوژیکی و بیوشیمیایی 15 جمعیت این گیاه در مناطق مختلف ایران در طی سال 1397 انجام و آنالیزهای بیوشیمیایی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه صورت پذیرفت. خصوصیات بیوشیمیایی مختلف منجمله ظرفیت آنتی‌اکسیدانی درکنار میزان متابولیت‌های ثانویة هیپریسین و هیپرفورین در دو اندام برگ و گلبرگ جمعیت‌های مختلف این گیاه مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد بین جمعیت‌های مختلف مورد مطالعه، از نظر مورفولوژیکی و بیوشیمیایی تفاوت معنی‌داری وجود دارد. درخصوص صفات بیوشیمیایی، بین اندام‌های مختلف نیز اختلاف معنی‌داری مشاهده گردید. بازده عصاره‌گیری نیز در بین اندام‌ها و جمعیت‌های مورد مطالعه متغییر و متفاوت بود. تفاوت بیوشیمیایی جمعیت‌های گل‌راعی در ایران تنها به فعالیت آنتی‌اکسیدانی آن‌ها در مهار رادیکال آزاد DPPH محدود نگردید، بلکه شامل مکانیزم‌های غیرآنزیمی دفاع آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات دخیل در شکار رادیکال‌های آزاد همچون فنول‌ها و فلاونوئیدها نیز گردید. محتوای فنل‌کل و فلاونوئید نیز نه تنها در بین جمعیت‌ها بلکه بین اندام‌های برگ و گل نیز تفاوت معنی‌داری داشت. در میزان متابولیت‌های ثانویة نیز بین اندام‌ها و جمعیت‌های مختلف مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری وجود داشت، به‌نحوی که گلبرگ‌ها در مقایسه با برگ‌ها میزان هیپریسین و هیپرفورین بیشتری داشتند. میزان هیپرفورین در مقایسه با میزان هیپریسین در هر دو اندام و کلیة جمعیت‌ها به‌طور معنی‌داری بیشتر بود. به‌طور‌کلی تنوع موفولوژیکی و بیوشیمیایی بالایی بین جمعیت‌های مختلف مورد بررسی وجود داشت. از این تنوع علاوه بر شناسایی جمعیت‌های با عملکرد و میزان مواد مؤثره بیشتر جهت برنامه‌های اصلاحی، می‌توان در ایجاد ارقام مقاوم به تنش‌های غیرزیستی نیز استفاده نمود.

بررسی اثر اندازه غده و تیمار GA3 بر رشد و تحریک گلدهی شیپوری گلدانی رقم پیکاسو (Zantedeschia pentlandii cv. Picasso)

محمدحسین عظیمی؛ بهزاد ادریسی؛ مبینا هادی

دوره 44، شماره 3 ، آذر 1400، ، صفحه 447-458

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.30436.1794

چکیده

چکیدهاین تحقیق در سال‌های (97-96) در پژوهشکده گل و گیاهان زینتی در گلخانه نیمه به منظور بررسی اثر غلظت‌های مختلف GA3 و وزن ریزغده بر رشد و گل‌دهی در گل شیپوری گلدانی رقم پیکاسو (Zantedeschiapentlandii cv. Picasso) انجام ... بیشتر چکیدهاین تحقیق در سال‌های (97-96) در پژوهشکده گل و گیاهان زینتی در گلخانه نیمه به منظور بررسی اثر غلظت‌های مختلف GA3 و وزن ریزغده بر رشد و گل‌دهی در گل شیپوری گلدانی رقم پیکاسو (Zantedeschiapentlandii cv. Picasso) انجام شد. ریزغده‌ها با میانگین وزنی درشت (20/ 6 گرمS1=)، متوسط(20/3 گرمS2=) و ریز(20/1 گرمS3=) در محلول اسیدجیبرلیک با چهار غلظت صفر، 250، 500 و 750 پی‌پی‌ام به روش غوطه‌وری تیمار شدند. آزمایش در قالب فاکتوریل با طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه کشت شدند. نتایج نشان داد که بیشترین طول برگ (100درصد بیش از (S3.GA0، طول ساقه گل‌دهنده، قطر و طول گل (اسپات) در غده‌های درشت تیمار‌شده با جیبرلین 500 پی‌پی‌ام (S1.GA500)و کمترین طول برگ مربوط به غده‌های ریز (S3.GA0) بدون جیبرلین بود که گلدهی نیز در آن‌ها مشاهده نشد. سریع‌ترین جوانه‌زنی مربوط به غده‌های درشت با تیمار 750 پی‌پی‌ام S1.GA750) 36 درصد زودتر از S3.GA0) و زودترین گلدهی پس از جوانه‌زنی در غده‌هایS2 با تیمار 500 پی‌پی‌ام جیبرلین (S2.GA500) بود که 28 درصد سریع‌تر ازگلدهی در غده‌های ریز با تیمار هورمونی 250 پی‌پی‌ام (S1.GA250) اتفاق افتاد ولی غده‌های فاقد تیمارهورمونی در هر سه اندازه قادر به گلدهی نبودند. بیشترین وزن و قطر غده تولیدی مربوط به غده‌های S1 با تیمار هورمونی 500 پی‌پی‌ام جیبرلین و کمترین وزن در غده‌های S3 بدون تیمار هورمونی مشاهده گردید. در مجموع بر اساس نتایج این بررسی، بهترین شاخص‌های رشد و گلدهی مربوط به غده‌های S1 با تیمار هورمونی 500 پی‌پی‌ام جیبرلین بود. در بررسی اثرات ساده نیز غده‌های درشت (S1) و تیمار GA500 تقریباً در تمام صفات نسبت به سایر تیمارها برتری داشتند. نتایج نشان داد که روش غوطه‌وری غده‌های شیپوری با هورمون GA3، می‌تواند در برنامه‌ریزی تولید، افزایش زودبازدهی و انتخاب جمعیت‌های برتر در برنامه‌های اصلاحی استفاده شود.

ارزیابی صفات مهم هیبریدهای زنبق آلمانی به‌منظور شناسایی هیبرید برتر

محمدحسین عظیمی

دوره 43، شماره 3 ، آبان 1399، ، صفحه 455-466

https://doi.org/10.22055/ppd.2020.28610.1723

چکیده

چکیدهبه‌منظور بررسی میزان تنوع ژنتیکی و قابلیت توارث برخی از صفات مرفولوژیک، 18 ژنوتیپ (سه والد به همراه 15 هیبرید‌) زنبق آلمانی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات در قالب طرح ... بیشتر چکیدهبه‌منظور بررسی میزان تنوع ژنتیکی و قابلیت توارث برخی از صفات مرفولوژیک، 18 ژنوتیپ (سه والد به همراه 15 هیبرید‌) زنبق آلمانی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های 1393 تا 1395 انجام شد. در این مطالعه پارامترهای آماری شامل ضرایب تنوع ژنتیکی و فنوتیپی، وراثت‌پذیری‌عمومی، ضرایب همبستگی ساده و مقایسه میانگین صفات محاسبه شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، اختلاف هیبرید‌ها و والدین مورد نظر برای اکثر صفات مورد مطالعه (به‌جز قطر گل) در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار(P≤0.01) بودند که بیانگر وجود تنوع گسترده برای همه صفات می‌باشد. ضریب تنوع ژنتیکی در صفات قطر دمگل، قطر شاخه گل‌دهنده و عرض برگ بیشترین و صفت طول دمگل کمترین بود. بیشترین میزان قابلیت توارث‌عمومی در صفات عرض آویز، طول درفش و ارتفاع بوته به‌ترتیب برابر 28/96، 66/93 و 40/93 درصد و کمترین آن مربوط به طول دمگل با 58/42 درصد برآورد شد. ضرایب همبستگی صفات نشان داد که بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار مربوط به قطر طوقه با قطر شاخه گلدهنده، قطر شاخه گل‌دهنده با طول دمگل و قطر شاخه گل‌دهنده با طول درفش می‌باشد. اکثر هیبرید‌ها در ارتباط با صفات مورد بررسی نسبت به والدین برتر بودند. در صفات متعلق به ساختار گل (طول درفش، عرض درفش و عرض آویز)، هیبرید‌های NIOP5 و NIOP8 نسبت به والدین برتر بودند.

اثر عصاره گیاه اسپند بر جمعیت باکتریایی محلول نگهدارنده و عمرگلجایی ارقام ‘Stanza’ و ‘Pink Elegance’ گل شاخه بریده ژربرا

میثم محمدی؛ میترا اعلائی؛ مهدی صیدی

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 171-184

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27785.1680

چکیده

چکیدهتیمار محلول‌های نگهدارنده گل‌هایبریده با مواد باکتری‌کش یکی از راه‌های کاهش انسداد آوندی و افزایش عمرگلجایی می‌باشد. در این پژوهش عصاره آبی-الکلی گیاه اسپند در غلظت‌های صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 درصد ... بیشتر چکیدهتیمار محلول‌های نگهدارنده گل‌هایبریده با مواد باکتری‌کش یکی از راه‌های کاهش انسداد آوندی و افزایش عمرگلجایی می‌باشد. در این پژوهش عصاره آبی-الکلی گیاه اسپند در غلظت‌های صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 درصد به مدت 3، 6 و 9 روز در دمای 1±22 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 70 درصد بر جمعیت باکتری‌های محلول نگهدارنده و برخی خصوصیات کیفی رقم‌های ‘Stanza’ و ‘Pink Elegance’ گل بریده ژربرا به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بهار سال 1397 در دانشگاه ایلام مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر بازدارندگی عصاره‌ها بر رشد باکتری‌های گرم مثبت بیشتر از باکتری‌های گرم منفی بود و با افزایش غلظت عصاره اسپند، اثر بازدارندگی نیز افزایش یافت. همچنین تحت تأثیر تیمارها، رقم ‘Stanza’ نسبت به رقم‘Pink Elegance’از کیفیت بهتر و عمر گلجایی بیشتری برخوردار بود. با افزایش مدت زمان نگهداری گل‌ها، کیفیت آن‌ها کاهش یافت، ولی در مرتبه اول غلظت 25/0 و سپس 5/0 درصد عصاره اسپند علاوه بر کاهش جمعیت باکتری‌ها در محلول گلجایی و انتهای ساقه، باعث کاهش نشت یونی ساقه و گلبرگ، حفظ کیفیت (تغییر رنگ محلول گلجایی، ساقه و گلبرگ)، وزن تر نسبی، قطر ساقه، مواد جامد محلول و حفظ آنزیم‌های کاتالاز و فنیل آلانین آمونیالیاز نسبت به نمونه‌های شاهد شدند و عمر گلجایی گل‌های ژربرا را افزایش دادند. غلظت‌های 75/0 و یک درصد اگرچه جمعیت میکروبی محلول گلجایی و انتهای ساقه را کاهش دادند ولی در حفظ کیفیت و عمر گلجایی گل‌های ژربرا اثر قابل توجهی نداشتند که می‌تواند به دلیل افزایش غلظت مواد آللوپاتیک در آن‌ها باشد.

مقایسه محلول‌پاشی نانوکلات سیلیسیم و ایمیداکلوپراید بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک گل شاخه بریده ژربرا و کنترل سفید بالک (Trialeurodes vaporariorum) در شرایط گلخانه

پریسا رنجبر؛ محمد جواد نظری دلجو؛ عباس حسین زاده

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 295-308

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27344.1662

چکیده

چکیدهبا توجه به خطرات زیست‌محیطی متعدد ناشی از استفاده از آفت‌کش‌ها به‌ویژه در شرایط گلخانه‌ای، این مطالعه به‌منظور مقایسه اثر آفت‌کش ایمیداکلوپراید و نانوکلات سیلیسیم به‌عنوان یک عنصر شبه ... بیشتر چکیدهبا توجه به خطرات زیست‌محیطی متعدد ناشی از استفاده از آفت‌کش‌ها به‌ویژه در شرایط گلخانه‌ای، این مطالعه به‌منظور مقایسه اثر آفت‌کش ایمیداکلوپراید و نانوکلات سیلیسیم به‌عنوان یک عنصر شبه ضروری بر کنترل آفت مهم گلخانه‌ای سفید بالک و تغییرات رشدو نموی و کیفی گل تحت تأثیر تیمارها، در سال 1392 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد انجام شد. بر همین اساس محلول‌پاشی برگی نانوکلات سیلیسیم (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر) و ایمیداکلوپراید بر شاخص‌های رشدی، عملکرد و کیفیت گل شاخه بریده ژربرا رقم "استانزا" و همچنین درصد آلودگی به سفید بالک (تخم‌، پوره، شفیره و حشره بالغ) در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه هیدروپونیک انجام شد.بر اساس نتایج، محلول‌پاشی نانوکلات سیلیسیم در مقایسه با ایمیداکلوپراید منجر به افزایش معنی‌دار کیفیت گل شامل قطر گل، طول ساقه گل‌دهنده و عمر گلجایی گردید. همچنین محتوای فنل کل و محتوای کلسیم و سیلیسیم برگ تحت تأثیر نانوکلات سیلیسیم افزایش یافت. درصد جمعیت سفید بالک گل‌های تیمار‌شده با نانوکلات سیلیسیم و ایمیداکلوپراید به‌طور معنی‌داری در مقایسه با شاهد (بدون تیمار محلول‌پاشی) کاهش یافت. اما تیمار ایمیداکلوپراید با وجود کنترل سفید بالک منجر به کاهش قطر گل و محتوای فنل کل گردید. همچنین، ایمیداکلوپراید به‌طور قابل ملاحظه‌ای، موجب افزایش ارتفاع ساقه گل‌دهنده و عدم کنترل پوره در مقایسه با نانوکلات سیلیسیم شد. با توجه به کنترل مثبت و قابل‌توجه سفید بالک تحت تأثیر نانوکلات سیلیسیم و همچنین بهبود کیفیت گل در مقایسه با تیمار ایمیداکلوپراید، استفاده از محلول‌پاشی نانوکلات سیلیسیم قابل توصیه است.

تأثیر نانو کلات کلسیم بر ویژگی‌های رشدی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عمرگلجای سه رقم گل ژربرا (Gerbera jamesonii L.) تحت سیستم هیدروپونیک

ثریا معلای مزرعی؛ مهرانگیز چهرازی؛ اسمعیل خالقی

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 53-66

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.25085.1574

چکیده

چکیدهژربرا یکی از مهم‌ترین گل‌های بریدنی جهان است که تولید آن رو به افزایش می‌باشد. یکی از مشکلات عمده در پرورش گل ژربرا، خمیدگی گردن و عمر پس از برداشت آن می‌باشد. با توسعه روزافزون صنعت گلکاری و لزوم ... بیشتر چکیدهژربرا یکی از مهم‌ترین گل‌های بریدنی جهان است که تولید آن رو به افزایش می‌باشد. یکی از مشکلات عمده در پرورش گل ژربرا، خمیدگی گردن و عمر پس از برداشت آن می‌باشد. با توسعه روزافزون صنعت گلکاری و لزوم افزایش کمیت و کیفیت گل، لازم است از عناصر سودمند در تولید گل‌ها استفاده شود. کلسیم، یکی از عناصر پرمصرف مهم می‌باشد.با استفاده از نانو ذرات می‌توان کاربرد کودهارا کنترل شده‌تر و آزادسازی عناصر را با تأخیر زمانی مطلوبی فراهمنمود. پژوهش حاضر به‌صورت کشت گلدانی از پاییز سال 1395 تا بهار سال 1396 در مجتمع گلخانه‌های دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز و به منظور بررسی اثرات غلظت‌های مختلف نانو کلات کلسیم بر خصوصیات رشدی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و عمر پس از برداشت گل ژربرا صورت گرفت. این پژوهش با استفاده از محلول‌پاشی سه غلظت نانوکلات کلسیم (صفر، 2 و 3 گرم در لیتر) روی سه رقم گل ژربرا به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و به اجرا درآمد و در پایان صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و ماندگاری این ارقام بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نانو کلات کلسیم صفات مورفولوژیکی مرتبط با گل به‌طور معنی‌داری بهبود یافت. کاربرد نانو کلات کلسیم باعث افزایش میزان کلروفیل و کلسیم بافت ساقه گل‌دهنده و همچنین باعث کاهش نشت‌یونی گردید. افزایش غلظت نانو کلات کلسیم در ماندگاری و جذب آب گل‌آذین ژربرا مؤثر بود. پاسخ ارقام به نانو کلات کلسیم بر اساس صفات اندازه‌گیری‌شده متفاوت بود. در بین تیمارهای به کاررفته، غلظت 3 گرم در لیتر با افزایش ماندگاری گل و بهبود صفات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل به‌عنوان بهترین تیمار شناخته شد. کلیدواژه‌ها: کشت هیدروپونیک، ماندگاری، نانو ذرات کلسیم

اثر عصاره پوست انار، اسانس رزماری و درمنه بر عمر گلجایی گل شاخه بریده داودی (Chrysanthemum morifolium R.)

معصومه ابراهیمی پور بافقی؛ مریم دهستانی اردکانی؛ جلال غلام نژاد

دوره 43، شماره 1 ، خرداد 1399، ، صفحه 129-143

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.25748.1596

چکیده

چکیدهداودی (Chrysanthemum morifolium R.) یکی از پرطرفدارترین گل‌های تولیدی در دنیا است. این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره پوست سه رقم انار (شهوار دانه سفید، رباب دانه قرمز و ملس پوست سیاه یزد) هر کدام در چهار غلظت صفر، ... بیشتر چکیدهداودی (Chrysanthemum morifolium R.) یکی از پرطرفدارترین گل‌های تولیدی در دنیا است. این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره پوست سه رقم انار (شهوار دانه سفید، رباب دانه قرمز و ملس پوست سیاه یزد) هر کدام در چهار غلظت صفر، 15، 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر و اسانس‌های رزماری و درمنه با چهار غلظت صفر، 25، 50 و 75 میلی‌گرم در لیتر روی عمر گلجایی گل شاخه بریده داودی رقم ‘Ramat’ در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکراردر سال 98-1397 در دانشگاه اردکان، انجام شد. تمام تیمارها حاوی سه درصد ساکارز بودند. بر اساس نتایج گل‌هایی که با 15 میلی‌گرم در لیتر عصاره پوست انار رقم "شهوار دانه سفید" تیمار شدند، بیشترین عمر گلجایی (66/14 روز) را نشان دادند که 10/34 درصد نسبت به شاهد بیشتر بود. کمترین تعداد باکتری در انتهای ساقه گل‌های بریده تیمار‌شده با 25 میلی‌گرم در لیتر اسانس رزماری حاصل شد که 14/70 درصد نسبت به شاهد کمتر بود. با افزایش غلظت عصاره و اسانس، جمعیت باکتری در انتهای ساقه بریده شده به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. بیشترین محتوای آب گلبرگ (66/75 درصد) در تیمار 75 میلی‌گرم در لیتر اسانس رزماری حاصل شد. به‌طورکلی همه تیمارهای مورد بررسی نسبت به شاهد قادر به افزایش عمر گلجایی و کاهش وزن تر و بار میکروبی انتهای گل شاخه بریده داودی بودند. همچنین در میان سه عصاره پوست انار، عصاره "شهوار دانه سفید" بیشترین اثر را در افزایش عمر گلجایی، کاهش وزن تر، نشت یونی و بار میکروبی انتهای ساقه نشان داد.

اثر محلول‌پاشی پتاسیم و نانوپتاسیم بر برخی خصوصیت‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی لیلیوم رقم Tresor

فرشته عباسی؛ علیرضا خالقی؛ علی خدیوی

دوره 42، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 253-264

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24505.1553

چکیده

چکیدهکودهای نانو با قابلیت رهاسازی مناسب و افزایش راندمان مصرف عناصر غذایی گامی مؤثر در جهت دستیابی به کشاورزی پایدار می‌باشند. در این تحقیق، اثر محلول‌پاشی برگی غلظت‌های مختلف پتاسیم (صفر، 1، 2 و 4 ... بیشتر چکیدهکودهای نانو با قابلیت رهاسازی مناسب و افزایش راندمان مصرف عناصر غذایی گامی مؤثر در جهت دستیابی به کشاورزی پایدار می‌باشند. در این تحقیق، اثر محلول‌پاشی برگی غلظت‌های مختلف پتاسیم (صفر، 1، 2 و 4 میلی‌مولار) و نانوپتاسیم (صفر، 5/0، 1 و 2 میلی‌مولار) در چهار مرحله قبل از برداشت بر صفات کمی و کیفی گل شاخه بریده لیلیومرقمTresorدر مهر‌ماه سال 1394 در دانشگاه اراک مورد بررسی قرار گرفت. صفات مورد اندازه‌گیری شامل تعداد غنچه، تعداد برگ، طول غنچه، قطر غنچه، طول ساقه، قطر ساقه، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک ساقه و برگ، درصد ماده خشک ساقه و برگ، نشت یونی، شاخص کلروفیل، عمر گلجایی، طول و قطر دمگل، محتوای آنتوسیانین، فلاونوئید،کارتنوئید و کلروفیلa، bو کل بودند. بالاترین وزن تر ساقه در تیمار 5/0 میلی‌مولار نانوپتاسیم مشاهده شد، در‌حالی‌که، بیشترین تعداد غنچه، بالاترین پایداری سلول‌ها و کمترین نشت یونی در تیمار چهار میلی‌مولار پتاسیم به‌دست آمد. همچنین تیمار چهار میلی‌مولار پتاسیم و دو میلی‌مولار نانوپتاسیم نیز بیشترین عمر گلجایی را باعث شدند. در صفات محتوای کلروفیل a، b، کل، کاروتنوئید، آنتوسیانین و فلاونوئید اثر معنی‌داری مشاهده نشد.با توجه به نتایج به‌دست آمده به‌ویژه در صفات مهمی همچون عمر گلجایی، تیمار دو میلی‌مولار نانو پتاسیم به‌عنوان بهترین تیمار برای محلول‌پاشی جهت تغذیه پتاسیم توصیه می‌شود.

ارزیابی برخی ارقام گل داوودی باغچه‌ای (Chrysanthemum) با استفاده از صفات مورفولوژیک در شرایط بیرانشهر استان لرستان

شیرین تقی پور؛ عبداله احتشام نیا؛ حامد خدایاری؛ حسن مومیوند

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 47-62

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.22802.1496

چکیده

گل داوودی از مهم‌ترین گیاهان زینتی است که علاوه بر گل بریدنی، به‌عنوان گیاه باغچه‌ای، گلدانی و دارویی در عرصه جهانی به‌شمار می‌رود. کاربردهای متعدد این گل در زندگی امروزی نیاز به یک برنامه اصلاحی ... بیشتر گل داوودی از مهم‌ترین گیاهان زینتی است که علاوه بر گل بریدنی، به‌عنوان گیاه باغچه‌ای، گلدانی و دارویی در عرصه جهانی به‌شمار می‌رود. کاربردهای متعدد این گل در زندگی امروزی نیاز به یک برنامه اصلاحی برای افزایش تولید را سبب شده است. تنوع ژنتیکی 15 رقم داوودی باغچه‌ای در سال 1395 بر اساس صفات ریخت‌شناختی و انتخاب ارقام مناسب جهت کاشت در زیبایی فضایسبز،میادینوپارک‌هادر قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در بیرانشهر، استان لرستان ارزیابی گردید. بر اساس تجزیه واریانس داده‌ها اکثر صفات مورد بررسی در ارقام دارای تفاوت معنی‌دار (01/0 (p≤ بودند. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین سطح برگ با عرض برگ، قطر دمبرگ و تعداد برگ همبستگی مثبت و معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار (99/0r=) بین تعداد گل در بوته و تعداد گلچه‌های زبانه‌ای وجود داشت. نتایج تجزیه به عامل‌ها توانست هفت عامل را شناسایی کند که 89 درصد تغییرات میان صفات را توجیه نموند. تجزیه خوشه‌ای ارقام در فاصله اقلیدسی 68/26، به دو گروه اصلی تقسیم‌بندی شدند. بر اساس نتایج در بین صفات مورد مطالعه اندازه برگ، تعداد گلچه‌زبانه، ارتفاع شاخه، تعداد انشعاب و تعداد گل در بوته مهم‌ترین صفات برای تشخیص تنوع ارقام داوودی بودند. با بکارگیری برخی از ارقام متعلق به کلاستر اول با ارتفاع کمتر و ارقام موجود در کلاستر دوم با تعداد برگ و گل بیشتر به‌عنوان والد می‌توان چرخه جدیدی از به‌نژادی گل داوودی را آغاز نمود.

اثر بسترهای مختلف کشت بر برخی صفات فیزیکوشیمیایی گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش شوری

مرضیه کلهر؛ مریم دهستانی اردکانی؛ مصطفی شیرمردی؛ جلال غلام نژاد

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 89-102

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.23906.1531

چکیده

شوری یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد گیاه و تولیدات کشاورزی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر سطوح مختلف شوری و اصلاح‌کننده‌های آلی بر برخی شاخص‌های رشدی در گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis ... بیشتر شوری یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد گیاه و تولیدات کشاورزی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر سطوح مختلف شوری و اصلاح‌کننده‌های آلی بر برخی شاخص‌های رشدی در گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل پنج سطح از مواد آلی (شاهد (خاک زراعی)، نیم و یک گرم در لیتر عصاره جلبک ‌دریایی،80 درصد خاک زراعی + 20 درصد حجمی گلدان کود گاوی کاملاً پوسیده و 80 درصد خاک زراعی + 20 درصد حجمی گلدان کود ورمی‌کمپوست) و سه سطح شوری (5/3، 5/7 و 5/10 دسی‌زیمنس بر متر) با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه اردکان در سال 1396 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری،شاخص‌های رشدی و میزان جذب عناصر به‌طور معنی‌داری کاهش یافت، در‌ حالی‌که فعالیت آنزیم پراکسیداز افزایش یافت. بیشترین قطر تاج، تعداد برگ، وزن‌ تر و خشک گل و جذب عناصر در تیمار کود گاویو با هدایت الکتریکی 5/3 دسی‌زیمنس بر متر به‌دست آمد.بیش‌ترین قطر گل در تیمار نیم گرم در لیتر جلبک دریایی و با هدایت الکتریکی 5/3 دسی‌زیمنس بر مترمشاهده شد. با توجه به نتایج به‌دست آمده مشخص شد که اگرچه آستانه تحمل به شوری همیشه‌بهار 5/7 دسی‌زیمنس بر مترمی‌باشد، استفاده از بستر کشت مناسب، تحمل گیاه را تا 5/10 دسی‌زیمنس بر مترافزایش خواهد داد. همچنین مشخص شد که کود گاویبهتر از بقیه تیمارها توانست تحمل گیاه را در برابر شوری افزایش دهد و موجب بهبود خصوصیات کمی و کیفی آن گردد.

آزمون نتاج حاصل از تلاقی بین ارقام مختلف گلایول

محمدحسین عظیمی

دوره 41، شماره 4 ، اسفند 1397، ، صفحه 29-44

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.21501.1460

چکیده

گلایول متعلق به تیره زنبق از مهم‌ترین گل‌های شاخه بریده و پیازی جهان است. این پژوهش با هدف تولید هیبریدهای جدید گلایول از طریق دورگ‌گیری در بین ارقام آمستردام، وایت پراس پرتی، ادونس رد و رزسوپریم انجام ... بیشتر گلایول متعلق به تیره زنبق از مهم‌ترین گل‌های شاخه بریده و پیازی جهان است. این پژوهش با هدف تولید هیبریدهای جدید گلایول از طریق دورگ‌گیری در بین ارقام آمستردام، وایت پراس پرتی، ادونس رد و رزسوپریم انجام شد. این تحقیق در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در پژوهشکده گل و گیاهان زینتی در سال 95-94 انجام شد. ارزیابی صفات تعداد روز تا جوانه‌زنی بذر، طول برگ، عرض برگ، قطر طوقه، تعداد برگ، وزن کورمچه، قطر کورمچه و تعداد کورمچه انجام شد تجزیه‌های آماری شامل محاسبه آماره‌های توصیفی، ضرایب همبستگی ساده، تجزیه واریانس، مقایسات میانگین با استفاده از آزمون چند دامنه‌ای دانکن،واریانس ژنتیکی و فنوتیپی، برآورد وراثت‌پذیری و ضریب تنوع بود. نتایج تجزیه واریانس صفات بین نتاج (هیبریدها) نشان داد که اختلاف نتاج مورد نظر برای تمام صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار(p≤0.01) بود، که بیانگر وجود تنوع گسترده برای همه صفات در نتاج مشاهده می‌شود. نتاج NIOP9 در صفات طول برگ، عرض برگ، قطر طوقه، تعداد برگ، تعداد روز تا جوانه‌زنی وزن کورمچه و قطر کورمچه نسبت به سایر نتاج دارای برتری بودند، همچنین نتاج NIOP4 با تولید 49/2 کورمچه در بذر دارای برتری بود. ضرایب همبستگی صفات بین نتاج‌های مختلف نشان می‌دهد که بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار مربوط به تعداد برگ با قطر طوقه (93/0+=r) و کمترین میزان همبستگی هم بین تعداد روز تا جوانه‌زنی با تعداد کورمچه (17/0=r) بود. بیشترین ضریب تنوع فنوتیپی در صفت تعداد کورمچه به میزان 17/57 و کمترین در صفت تعداد روز تا جوانه‌زنی بذر به میزان 15/11 درصد به‌دست آمد. بیشترین قابلیت توارث عمومی صفات تعداد کورمچه و قطر کورمچه به‌ترتیب برابر با 46/98 و 46/95 درصد و کمترین آن برای صفت قطر طوقه به میزان 90/12 درصد برآورد شد.

ارزیابی تیمارهای مختلف بر بهبود جوانه‌زنی بذر زنبق نمکزار

مسلم صالحی؛ محمود شور؛ علی تهرانی فر؛ لیلا سمیعی

دوره 41، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 105-117

https://doi.org/10.22055/ppd.2018.21219.1449

چکیده

زنبق نمکزار (Iris spuria subsp. Musulmanica) گیاهی است بومی، که به‌‌عنوان گیاه زینتی ارزشمند، که می‌تواند به‌ صورت گل شاخه بریده و در فضای سبز مورد استفاده قرار گیرد. بذر زنبق نمکزار در شرایط طبیعی دارای جوانه‌زنی ... بیشتر زنبق نمکزار (Iris spuria subsp. Musulmanica) گیاهی است بومی، که به‌‌عنوان گیاه زینتی ارزشمند، که می‌تواند به‌ صورت گل شاخه بریده و در فضای سبز مورد استفاده قرار گیرد. بذر زنبق نمکزار در شرایط طبیعی دارای جوانه‌زنی پایینی است، به همین دلیل آزمایشی در جهت بهبود جوانه‌زنی آن انجام گردید. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تیمار، چهار تکرار (هر تکرار شامل 25 بذر) در سال 1395 و از رویشگاه طبیعی زنبق نمکزار واقع در شهرستان بجنورد اجرا گردید. تیمارها شامل: هیدروکسید سدیم 20 مولار به مدت 10 دقیقه، هیدروکسید سدیم 15 مولار به مدت 20 دقیقه، آب 100 درجه سانتی‌گراد به مدت 10 دقیقه، آب 80 درجه سانتی‌گراد به مدت 15 دقیقه، اسید سولفوریک 98 درصد به مدت 10 دقیقه، اسید سولفوریک 98 درصد به مدت 15 دقیقه، چینه سرمایی به مدت 30 روز، چینه سرمایی به مدت 60 روز، چینه سرمایی به مدت 90 روز و تیمار شاهد بودند. تأثیر تیمارهای منتخب بر همه پارامترهای جوانه‌زنی معنی‌دار بود (05/0>p). پیش تیمار بذرها در محلول هیدروکسید سدیم با غلظت 20 مولار به مدت 10 دقیقه نسبت به بقیه تیمارها، منجر به افزایش بیشتر در پارامترهایی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذور، طول ساقه‌چه و ریشه‌چه، وزن ‌تر و خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه گردید. در سه سطح چینه سرمایی جوانه‌زنی کمتری نسبت به شاهد بدون تیمار مشاهده شد. هم‌چنین تیمار اسید سولفوریک 10 دقیقه به‌طور نسبی موجب بهبود در جوانه‌زنی و سایر پارامترهای جوانه‌زنی نسبت به شاهد بدون تیمار گردید. هیدروکسید سدیم به واسطه فعالیت قلیایی و حل ترکیبات چربی دوست موجود در پوشش‌های بیرونی و درونی بذر زنبق نمکزار به‌طور مؤثرتری موجب بهبود جوانه‌زنی گردید. احتمالاً در این گونه زنبق نیز به مانند بسیاری از گونه‌‌های زنبق خواب مورفوفیزیولوژیکی وجود دارد.

بررسی روش کشت و محلول‌پاشی نانو ذرات کلسیم برکیفیت و کمیت گل گلایول رقم ماگما (Gladiolus hybrida cv. Magma)

مهرانگیز چهرازی؛ داریوش پورقاسمی؛ مهرانگیز خوشبخت

دوره 41، شماره 2 ، شهریور 1397، ، صفحه 55-66

https://doi.org/10.22055/ppd.2017.20176.1418

چکیده

به منظور معرفی بهترین روش کشت و محلول‌پاشی نانو ذرات کلسیم بر کیفیت و عملکرد گل گلایول، تحقیقی در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 1394 انجام شد.نانو کودها به دلیل وجود نانو ... بیشتر به منظور معرفی بهترین روش کشت و محلول‌پاشی نانو ذرات کلسیم بر کیفیت و عملکرد گل گلایول، تحقیقی در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 1394 انجام شد.نانو کودها به دلیل وجود نانو غشاها، عناصر غذایی را به‌صورت آهسته و پیوسته آزاد می‌کنند و از این‌رو، قادر به تنظیم سرعت رهاسازی عناصر غذایی از کپسول حاوی کود هستند که این مسأله کارایی استفاده از کود را بهبود می‌بخشد. لذا با توجه به اهمیت روش کشت و کارایی نانو کود کلسیم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار صورت پذیرفت.پداژه‌ها به دو روش "کرتی" و "جوی و پشته" با تراکم 24 عدد در مترمربع کاشته شدند. در مرحله ظهور برگ هشتم، هر هفته یکبار با محلول نانو ذرات کلسیم در سه سطح (صفر، یک میلی‌گرم در لیتر و دو میلی‌گرم در لیتر) گیاهان محلول‌پاشی شدند. پس از برداشت، ویژگی‌های گل شامل وزن و طول گل‌آذین، شاخص وزن گل بریده، طول و قطر ساقه، قطر، طول و تعداد گلچه‌ها، تعداد و وزن پداژک‌های تشکیل‌شده، میزان کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ و عمرگلجای اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد وزن گل‌آذین در روش کشت کرتی در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار شد و صفات طول گل‌آذین، طول شاخه گل‌بریده، طول ساقه، تعداد گلچه، عمر‌گلجای و تعداد پداژک در روش کشت جوی و پشته، در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شدند. تیمارهای نانو ذرات کلسیم بر عمرگلجای مؤثر بودند. بالاترین عمر‌گلجای در تیمار دو در هزار مشاهده شد. تعداد پداژک‌های تشکیل‌شده در روش جوی و پشته با اختلاف معنی‌داری بیشتر از روش کرتی به‌دست آمد. با توجه به نتایج، کیفیت، عملکرد و عمر‌گلجای در کشت جوی و پشته به مراتب بهتر از کشت کرتی نشان داده شد.

اثر نیترات نقره، تیمول، نانوذرات نقره سبز و کیتوزان بر عمر گلجایی گل شاخه بریدنی میخک رقم ’White Liberty‘

موسی سلگی؛ مینا تقی زاده

دوره 40، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 1-12

https://doi.org/10.22055/ppd.2017.13112

چکیده

میخک یکی از مهم‌ترین و پر مصرف‌ترین گل‌های شاخه بریدنی جهان می‌باشد. در این پژوهشاثر کیتوزان، نانوذرات نقره سبز و اسانس تیمول در سه سطح 25 ، 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر در مقایسه با ترکیب متداول نیترات نقره ... بیشتر

ارزیابی اثر بسترهای کشت حاوی ورمی‌کمپوست، کمپوست و کود دامی تحت شرایط تنش خشکی در گیاه اطلسی ایرانی (.Petunia spp)

مرتضی گلدانی؛ مریم کمالی

دوره 39، شماره 3 ، آذر 1395، ، صفحه 91-100

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12335

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی بر جبران خسارت ناشی از تنش خشکی بر صفات موروفولوژیک و فیزیولوژیک توده اطلسی ایرانی آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد ... بیشتر به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی بر جبران خسارت ناشی از تنش خشکی بر صفات موروفولوژیک و فیزیولوژیک توده اطلسی ایرانی آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری، (آبیاری بر اساس 100 درصد ظرفیت زراعی به میزان 360 سی‌سی (D1)، 50 درصد ظرفیت زراعی به میزان 180 سی‌سی (D2) و 25 درصد ظرفیت زراعی به میزان 90 سی‌سی (D3)) و 4 تیمار بستر کاشت (شاهد، کمپوست، ورمی‌کمپوست و دامی) بود. نتایج نشان داد اثر ساده استفاده از تیمارهای کودی بر صفات وزن‌ تر گل، طول، قطر و تعداد گل، محتوای رطوبت نسبی و شاخص پایداری غشاء معنی‌دار است. برهمکنش دو عامل مورد بررسی نیز بر صفات وزن تر ساقه و گل، تعداد و طول گل، سطح برگ، حداکثر عملکرد کوانتومی فتوسیستم II، محتوای رطوبت نسبی و شاخص پایداری غشا معنی‌دار شد. تیمار دامی در شرایط آبیاری با 25 درصد ظرفیت زراعی (D3) طول گل را نسبت به شاهد 14 درصد افزایش داد و در 50 درصد ظرفیت زراعی (D2) میزان پایداری غشاء در بستر دارای کود ورمی‌کمپوست 62 درصد بود که نسبت به شاهد تیمارهای کودی در همین سطح از آبیاری، 67 درصد افزایش داشت. به ‌نظر می‌رسد اسفاده از کودهای دامی و ورمی‌کمپوست در بهبود اثرات سوء ناشی از کم آبیاری مؤثر باشند.

دوره 48 (1404)

دوره 47 (1403)

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

موضوعات = H: گیاهان زینتی

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده

چکیده