مسعود احمدی؛ حسن حمیدی؛ جمشید سلطانی ایدلیکی؛ جواد رضایی؛ مژده کاکوئی نژاد
چکیده
بیماری ویروسی ریزومانیا از عوامل محدودکننده زراعت چغندرقند بوده و عملکرد آن را به شدت کاهش میدهد. مهمترین راهکار مقابله با این بیماری استفاده از ارقام مقاوم است. به منظور بررسی همبستگی عملکرد و ...
بیشتر
بیماری ویروسی ریزومانیا از عوامل محدودکننده زراعت چغندرقند بوده و عملکرد آن را به شدت کاهش میدهد. مهمترین راهکار مقابله با این بیماری استفاده از ارقام مقاوم است. به منظور بررسی همبستگی عملکرد و صفات کیفی ارقام چغندرقند با شاخصهای بیماری ریزومانیا، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با استفاده از 12 رقم مختلف چغندرقند در چهار تکرار در مزرعه با آلودگی طبیعی به بیماری ریزومانیا در منطقه تربت جام طی سالهای 1396 و 1397 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپهای مختلف چغندرقند از نظر کلیه صفات مورد مطالعه به استثنای میزان سدیم تفاوت معنیداری وجود داشت. تجزیه خوشهای عملکرد، کیفیت محصول و همچنین شاخص آلودگی به بیماری ریزومانیا، ارقام مختلف چغندرقند را به سه گروه مقاوم، نیمه مقاوم و حساس دستهبندی نمودند. همبستگی بین صفات در شرایط آلودگی طبیعی مزرعه و استفاده از ارقام با مقاومت متفاوت به بیماری ریزومانیا، روند متفاوتی داشت. در ارزیابی کلیه ارقام با سطوح مختلف مقاومت، همبستگی بسیار معنیداری بین عملکرد قند خالص با صفات نمره رشد برگ (**88/0=r)، نمره رشد ریشه (**85/0=r)، شدت وقوع بیماری (**84/0-=r) و شاخص آزمون الایزا (**67/0-=r) مشاهده شد. لذا صفات مزبور شاخصهای مناسبی برای ارزیابی مقاومت ارقام نسبت به بیماری ریزومانیا میباشند. علاوه بر این همبستگی بین شاخص آزمون الایزا با شدت وقوع بیماری (**83/0=r)، نمره رشد برگ (**61/0-=r) و نمره رشد ریشه (**67/0-=r) بسیار معنیدار بود.