مارال دیناروندی؛ موسی مسکرباشی؛ حبیب اله روشنفکر؛ جواد سلطانی کاظمی
چکیده
یکی از مهمترین راهکارها جهت بهبود عملکرد و اجزای عملکرد غده در تاریخ کشت زمستانه کاربرد محلولپاشی سالیسیلیکاسید میباشد، زیرا یکی از مشکلات کشت پاییزه سیب‌زمینی در شرایط خوزستان، رشد ناکافی ...
بیشتر
یکی از مهمترین راهکارها جهت بهبود عملکرد و اجزای عملکرد غده در تاریخ کشت زمستانه کاربرد محلولپاشی سالیسیلیکاسید میباشد، زیرا یکی از مشکلات کشت پاییزه سیب‌زمینی در شرایط خوزستان، رشد ناکافی غدهها به دلیل مواجهه با دمای بالای انتهای فصل رشد است. این پژوهش بهصورت کرتهای دوبار خردشده (اسپیلیتاسپیلیت پلات) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز طی سال زراعی 1400-1399 انجام گردید. فاکتورهای آزمایشی در این پژوهش شامل تاریخ کشت بهعنوان فاکتور اصلی در سه سطح (5 آذر، 19 آذر و 6 دی)، محلولپاشی سالیسیلیکاسید بهعنوان فاکتور فرعی در دو سطح (5/0 میلیمولار و عدم محلولپاشی) و ارقام بهعنوان فاکتور فرعی‌فرعی در سه سطح (شامل ارقام زودرس و جدید سیفرا، چلنجر و کولمبا) مورد بررسی قرار گرفتند. توجه به نتایج، برهمکنش سهجانبه فاکتورهای مورد بررسی بر صفات عملکرد غده، تعداد غدههای بالای 100 گرم، غدههای بین 100-50 گرم و غدههای کمتر از 50 گرم معنیدار بود. برهمکنش تاریخ کشت × محلولپاشی سالیسیلیکاسید و تاریخ کشت × رقم بر صفت ارتفاع بوته معنیدار شد، همچنین برهمکنش محلولپاشی × رقم برای صفت درصد نشاسته و اثر ساده تاریخ کشت و رقم بر صفت میزان غلظت کلروفیل (عدد SPAD) معنیدار بود. نتایج مقایسه میانگینها حاکی از آن بود که بیشترین تعداد غدههای بالای 100 گرم در رقم سیفرا تحت محلولپاشی 5/0 میلیمولار سالسیلیکاسید در تاریخ کشت 19 آذرماه (با میانگین 33/4 غده در یک کیلوگرم)، بیشترین تعداد غدههای بین 100- 50 گرم مربوط به رقم چلنجر با محلولپاشی 5/0 میلیمولار سالسیلیکاسید تحت تاریخهای کشت 19 آذر و 6 دیماه (هر دو با میانگین 33/8 غده در یک کیلوگرم بدون اختلاف معنیدار نسبت به هم) و بیشترین تعداد غدههای کمتر از 50 گرم مربوط به رقم چلنجر تحت تیمار توام بدون محلولپاشی و تاریخ کشت 6 دیماه (با میانگین 33/33 غده در یک کیلوگرم) حاصل شد. بیشترین عملکرد غده نیز در رقم سیفرا تحت تاریخ کشت 19 آذرماه و محلولپاشی 5/0 میلیمولار سالیسیلیکاسید (با میانگین 368/2 کیلوگرم در متر مربع) مشاهده گردید. از نظر غلظت کلروفیل (عدد SPAD) مشخص گردید که بیشترین میزان این صفت متعلق به تاریخ کشت 5 آذرماه با میانگین 61/42 بود. بالاترین میزان درصد نشاسته غده نیز در رقم سیفرا تحت محلولپاشی 5/0 میلیمولار سالسیلیکاسید (با میانگین 16/46 درصد) به دست آمد. حال با توجه به کمبود این محصول در اواخر زمستان خصوصاً در نواحی جنوبی کشور، کشت ارقام زودرس و سازگار با منطقه همچون رقم سیفرا در تاریخ کشت 19 آذرماه به منظور دستیابی به عملکرد مطلوب و همچنین کاربرد سالیسیلیک اسید بهصورت محلولپاشی در شرایط مشابه با این پژوهش پیشنهاد میشود.
