تولیدات گیاهی

تأثیر کاربرد مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی شوید (Anethum graveolens L.) در شرایط تنش کم‌آبی

حامد جوادی؛ سید غلامرضا موسوی؛ محمد جواد ثقه الاسلامی؛ فرشته کرمانی

دوره 44، شماره 2 ، شهریور 1400، ، صفحه 283-294

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.30621.1806

چکیده

چکیدهبه منظور ارزیابی تأثیر کاربرد مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر عملکرد و درصد اسانس شوید در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شهرستان بیرجند به‌صورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح بلوک‌های ... بیشتر چکیدهبه منظور ارزیابی تأثیر کاربرد مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر عملکرد و درصد اسانس شوید در شرایط تنش کم‌آبی، آزمایشی در سال زراعی 96-1395 در شهرستان بیرجند به‌صورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش کم‌آبی به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح (آبیاری پس از 60، 120 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی در چهار سطح شامل سوپرجاذب، ورمی‌کمپوست، زئولیت و متانول به‌عنوان عامل فرعی بودند. صفات مورد مطالعه در این تحقیق شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی، شاخص برداشت، درصد و عملکرد اسانس بودند. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی موجب کاهش معنی‌دار تمامی صفات مورد مطالعه به‌جز شاخص برداشت و درصد اسانس شد. هم‌چنین، مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و عملکرد اسانس تأثیر مثبت و معنی‌داری داشتند. برهمکنش تنش کم‌آبی و مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. با افزایش شدت تنش کم‌آبی استفاده از مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی عملکرد دانه و اسانس را افزایش داد. به‌طوری‌که در شرایط تنش شدید مصرف سوپر‌جاذب موجب افزایش عملکرد دانه و اسانس به میزان به‌ترتیب 43/34 و 27/37 درصد و محلول‌پاشی با متانول موجب افزایش عملکرد دانه و اسانس به میزان به‌ترتیب 71/34 و 85/42 درصد نسبت به شاهد شدند. بر اساس نتایج این تحقیق، مصرف 100 کیلوگرم در هکتار سوپر‌جاذب و محلول‌پاشی با 20 درصد حجمی متانول در شرایط تنش شدید جهت افزایش کمیت و کیفیت عملکرد شوید در منطقه بیرجند پیشنهاد می‌شود.

ارزیابی اثر تغذیه تلفیقی بر عملکرد کمی و درصد اسانس گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis)

محمدرضا میرزاجانی؛ مجید مجیدیان؛ غلامرضا محسن آبادی

دوره 42، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 469-482

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.25695.1594

چکیده

چکیدهیکــی از نیازهــای مهــم در برنامه‌ریزی زراعی به‌منظور حصول عملکرد بالا و کیفیت مطلوب به‌ویژه در گیاهان دارویی ارزیابی سیســتم‌های مختلف تغذیه گیاه اســت. با روش صحیح افزایش حاصلخیزی خاک و تغذیه ... بیشتر چکیدهیکــی از نیازهــای مهــم در برنامه‌ریزی زراعی به‌منظور حصول عملکرد بالا و کیفیت مطلوب به‌ویژه در گیاهان دارویی ارزیابی سیســتم‌های مختلف تغذیه گیاه اســت. با روش صحیح افزایش حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه می‌توان ضمن حفظ محیط‌زیســت، کاهش فرســایش و حفظ تنوع‌زیستی، کارآیی نهاده‌ها را افزایش داد. این پژوهش با هدف ارتقای عملکرد کمی و کیفی گیاه بادرنجبویه با مصرف کودهای زیستی نظیر قارچ میکوریزا، کود فسفاته زیستی و ورمی‌کمپوست مورد بررسی قرار گرفت.آزمایش در بهار و تابستان 1395 در مزرعه تحت پوشش سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان واقع در بخش خشک‌بیجار از توابع شهرستان رشت اجرا شد. در این تحقیق آزمایش به‌صورت فاکتوریل سه عاملی شامل قارچ میکوریزا (M) در دو سطح (عدم تلقیح = M1 و تلقیح = M2)، عامل کود فسفات زیستی (p ) در سه سطح (صفر =p 1، 50 = p 2 و 100 = p 3 کیلوگرم در هکتار) و ورمی‌کمپوست (V) در سه سطح (صفر =V1 ، 5= V2 و 10 =V3 تن در هکتار) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با هجده تیمار و در سه تکرار انجام شد. همچنین، یک کرت به‌عنوان شاهد کود شیمیایی (مصرف کود شیمیایی اوره 90 کیلوگرم در هکتار، سوپر‌فسفات‌تریپل 90 کیلوگرم در هکتار و سولفات‌پتاسیم 90 کیلوگرم در هکتار) در هر تکرار قرار داده شد و مقایسه آن با تیمارهای میکوریزا، کود فسفات زیستی و ورمی‌کمپوست نیز در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در نظرگرفته شد. بر اساس نتایج این آزمایش، بیشترین، عملکرد برگ، درصد اسانس، عملکرد زیستی، کلروفیل کل و کاروتنوئید در تلقیح با میکوریزا حاصل شد. کود فسفات زیستی در تیمار 100 کیلوگرم در هکتار در کل صفات اندازه‌گیری شده بهترین نتیجه را داشت. همچنین، بهترین نتیجه در استفاده از 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار در عملکرد بیولوژیک (2/4808 کیلوگرم در هکتار)، درصد اسانس (13/0) و کلروفیل کل (54/1 میلی‌گرم در گرم برگ تازه) به‌دست آمد. اثرات متقابل هم افزایی مثبت نیز روی برخی صفات مذکور مشاهده گردید که می‌توان به اثر متقابل بین تلقیح میکوریزا و فسفات زیستی بر عملکرد برگ، همچنین هم‌افزایی میکوریزا و ورمی‌کمپوست در شاخص عملکرد زیستی اشاره کرد. طبق نتایج حاصل از این پژوهش، تیمار تلقیح با میکوریزا، مصرف 100 کیلوگرم فسفات زیستی و 10 تن ورمی‌کمپوست درهکتار، می‌تواند شرایط مناسبی را جهت دستیابی به بیشترین عملکرد کمی (5290 کیلوگرم در هکتار) و کیفی (26/0 درصد اسانس) در گیاه بادرنجبویه در یک سیستم زراعی پایدار فراهم آورد.

اثر بسترهای مختلف کشت بر برخی صفات فیزیکوشیمیایی گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش شوری

مرضیه کلهر؛ مریم دهستانی اردکانی؛ مصطفی شیرمردی؛ جلال غلام نژاد

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 89-102

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.23906.1531

چکیده

شوری یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد گیاه و تولیدات کشاورزی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر سطوح مختلف شوری و اصلاح‌کننده‌های آلی بر برخی شاخص‌های رشدی در گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis ... بیشتر شوری یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد گیاه و تولیدات کشاورزی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر سطوح مختلف شوری و اصلاح‌کننده‌های آلی بر برخی شاخص‌های رشدی در گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل پنج سطح از مواد آلی (شاهد (خاک زراعی)، نیم و یک گرم در لیتر عصاره جلبک ‌دریایی،80 درصد خاک زراعی + 20 درصد حجمی گلدان کود گاوی کاملاً پوسیده و 80 درصد خاک زراعی + 20 درصد حجمی گلدان کود ورمی‌کمپوست) و سه سطح شوری (5/3، 5/7 و 5/10 دسی‌زیمنس بر متر) با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه اردکان در سال 1396 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری،شاخص‌های رشدی و میزان جذب عناصر به‌طور معنی‌داری کاهش یافت، در‌ حالی‌که فعالیت آنزیم پراکسیداز افزایش یافت. بیشترین قطر تاج، تعداد برگ، وزن‌ تر و خشک گل و جذب عناصر در تیمار کود گاویو با هدایت الکتریکی 5/3 دسی‌زیمنس بر متر به‌دست آمد.بیش‌ترین قطر گل در تیمار نیم گرم در لیتر جلبک دریایی و با هدایت الکتریکی 5/3 دسی‌زیمنس بر مترمشاهده شد. با توجه به نتایج به‌دست آمده مشخص شد که اگرچه آستانه تحمل به شوری همیشه‌بهار 5/7 دسی‌زیمنس بر مترمی‌باشد، استفاده از بستر کشت مناسب، تحمل گیاه را تا 5/10 دسی‌زیمنس بر مترافزایش خواهد داد. همچنین مشخص شد که کود گاویبهتر از بقیه تیمارها توانست تحمل گیاه را در برابر شوری افزایش دهد و موجب بهبود خصوصیات کمی و کیفی آن گردد.

بررسی برخی شاخص‌های رشدی و کیفی توتون (.Nicotiana tabacum L) تحت تأثیر کودهای شیمیایی و آلی

زینب رئیسی؛ محمود رضا تدین؛ سیف اله فلاح

دوره 40، شماره 1 ، خرداد 1396، ، صفحه 15-28

https://doi.org/10.22055/ppd.2016.12451

چکیده

این آزمایش به‌منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و آلی بر شاخص‌های رشدی و کیفی توتون رقم بارلی، در سال زراعی 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار ... بیشتر این آزمایش به‌منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و آلی بر شاخص‌های رشدی و کیفی توتون رقم بارلی، در سال زراعی 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای کودی شامل کمپوست، ورمی‌کمپوست و کود شیمیایی بر اساس نیاز گیاه، 50 درصد کمپوست + 50 درصد کود شیمیایی، 50 درصد ورمی‌کمپوست + 50 درصد کود شیمیایی و تیمار شاهد (بدون کود) بودند. نتایج نشان داد کاربرد تمامی کودهای شیمیایی و آلی، شاخص سطح برگ، سرعت جذب خالص، سرعت رشد محصول و وزن خشک کمربرگ توتون را افزایش دادند. بیشترین میزان شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت جذب خالص و وزن خشک کمربرگ (2833 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کود شیمیایی به‌دست آمد. پس از تیمار کود شیمیایی بیشترین مقادیر پارامترهای ذکر شده به تیمار حاوی کمپوست اختصاص داشت که نسبت به شاهد تفاوت معنی‌داری نشان داد.بیشترین میزان نیکوتین و کمترین میزان خاکستر برگ در تیمار ورمی‌کمپوست مشاهده شد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان‌دهنده تأثیر بیشتر کودهای شیمیایی و پس از آن کمپوست بر شاخص‌های رشدی و وزن خشک کمربرگ بود اما صفات کیفی توتون متأثر از ورمی‌کمپوست بوده و افزایش معنی‌داری نسبت به این تیمارها نشان داد.لذا جهت حصول کیفیت بالا استفاده از ورمی‌کمپوست و جهت تولید ماده خشک بیشتر، استفاده از کود شیمیایی یا کمپوست قابل توصیه می‌باشد.

مطالعه اثر کاربرد هیومیک اسید و ورمی‎کمپوست بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گندم نواحی گرمسیری

شهرزاد شهبازی؛ اسفندیار فاتح؛ امیر آینه بند

دوره 38، شماره 2 ، شهریور 1394، ، صفحه 99-110

https://doi.org/10.22055/ppd.2015.11323

چکیده

به منظور مطالعه اثرات کاربرد هیومیک اسید و ورمی‌کمپوست بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گندم نواحی گرمسیری پژوهشی در سال زراعی 1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. طرح آزمایشی به ... بیشتر به منظور مطالعه اثرات کاربرد هیومیک اسید و ورمی‌کمپوست بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گندم نواحی گرمسیری پژوهشی در سال زراعی 1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی و در 3 تکرار بود. عوامل آزمایش شامل ورمی‌کمپوست در سه سطح (عدم کاربرد، کاربرد 5 تن در هکتار و 10 تن در هکتار)، هیومیک اسید در دو سطح (عدم محلول پاشی و محلول پاشی با غلظت 5/1 لیتر در هکتار) و ارقام گندم در سه سطح شامل چمران، ویریناک و گندم دوروم بهرنگ بود. کاربرد خاکی ورمی‌کمپوست بین 5 تا 15 درصد و افشانه برگی هیومیک اسید بین 6 تا 11 درصد صفات اندازه گیری شده را بهبود دادند. البته، کاربرد توأم، منجر به افزایش اثرات کاربرد این کودهای آلی شد، اما بیشترین وزن هزاردانه (73/51 گرم)، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به ترتیب (74/8817 و 2/19487 گرم در متر مربع) و بیشترین تعداد روز تا سنبله دهی (00/92 روز) و وزن هکتولیتری (24/837 گرم در لیتر) از تیمار محلول پاشی گندم چمران با هیومیک اسید و کاربرد ورمی‌کمپوست (10 تن در هکتار) و بیشترین محتوای پروتئین دانه (97/13 درصد) نیز در تیمار کاربرد ورمی‌کمپوست (10 تن در هکتار) و هیومیک اسید در گندم بهرنگ بدست آمد، بنابراین می‎توان توصیه کرد تغذیه ارقام گندم با کودهای آلی همچون هیومیک اسید و ورمی‌کمپوست احتمالاً جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی میبه منظور مطالعه اثرات کاربرد هیومیک اسید و ورمی‌کمپوست بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گندم نواحی گرمسیری پژوهشی در سال زراعی 1392-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی و در 3 تکرار بود. عوامل آزمایش شامل ورمی‌کمپوست در سه سطح (عدم کاربرد، کاربرد 5 تن در هکتار و 10 تن در هکتار)، هیومیک اسید در دو سطح (عدم محلول پاشی و محلول پاشی با غلظت 5/1 لیتر در هکتار) و ارقام گندم در سه سطح شامل چمران، ویریناک و گندم دوروم بهرنگ بود. کاربرد خاکی ورمی‌کمپوست بین 5 تا 15 درصد و افشانه برگی هیومیک اسید بین 6 تا 11 درصد صفات اندازه گیری شده را بهبود دادند. البته، کاربرد توأم، منجر به افزایش اثرات کاربرد این کودهای آلی شد، اما بیشترین وزن هزاردانه (73/51 گرم)، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به ترتیب (74/8817 و 2/19487 گرم در متر مربع) و بیشترین تعداد روز تا سنبله دهی (00/92 روز) و وزن هکتولیتری (24/837 گرم در لیتر) از تیمار محلول پاشی گندم چمران با هیومیک اسید و کاربرد ورمی‌کمپوست (10 تن در هکتار) و بیشترین محتوای پروتئین دانه (97/13 درصد) نیز در تیمار کاربرد ورمی‌کمپوست (10 تن در هکتار) و هیومیک اسید در گندم بهرنگ بدست آمد، بنابراین می‎توان توصیه کرد تغذیه ارقام گندم با کودهای آلی همچون هیومیک اسید و ورمی‌کمپوست احتمالاً جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی می باشد.‎باشد. ‎باشد.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 46 (1402)

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

کلیدواژه‌ها = ورمی‌کمپوست

تأثیر کاربرد مواد بهبود‌دهنده آلی و شیمیایی بر عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی شوید (Anethum graveolens L.) در شرایط تنش کم‌آبی

چکیده

ارزیابی اثر تغذیه تلفیقی بر عملکرد کمی و درصد اسانس گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis)

چکیده

اثر بسترهای مختلف کشت بر برخی صفات فیزیکوشیمیایی گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش شوری

چکیده

بررسی برخی شاخص‌های رشدی و کیفی توتون (.Nicotiana tabacum L) تحت تأثیر کودهای شیمیایی و آلی

چکیده

مطالعه اثر کاربرد هیومیک اسید و ورمی‎کمپوست بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گندم نواحی گرمسیری

چکیده