فریبا محمدی فرد؛ محمد مقدم
چکیده
فلزات سنگین باعث کاهش رشد گیاهان میشوند و بر پتانسیل عملکردی آنها تأثیر میگذارند. کادمیوم (Cd) یکی از فلزات سنگین است که باعث ایجاد تنش در گیاهان میشود. قارچهای مایکوریزا میتوانند گیاهان را در ...
بیشتر
فلزات سنگین باعث کاهش رشد گیاهان میشوند و بر پتانسیل عملکردی آنها تأثیر میگذارند. کادمیوم (Cd) یکی از فلزات سنگین است که باعث ایجاد تنش در گیاهان میشود. قارچهای مایکوریزا میتوانند گیاهان را در برابر تنشهای محیطی محافظت کنند. بهمنظور بررسی تأثیر قارچهای مایکوریزا بر زیستتوده خشک اندام هوایی و خصوصیات بیوشیمیایی گشنیز تحت تنش کادمیوم آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور و در 3 تکرار در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1397 اجرا شد. فاکتور اول نیترات کادمیوم در 4 سطح صفر، 20، 40، 80 میلیگرم در کیلوگرم خاک و فاکتور دوم قارچ مایکوریزا در 3 سطح بدون کاربرد قارچ، قارچهایGlomus mosseae وGlomus intraradices بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت کادمیوم مقادیر نشت الکترولیت،کربوهیدرات محلول، فعالیت آنتیاکسیدانی، فنول کل، فلاونوئید کل و پرولین برگ گشنیز افزایش پیدا کردند؛ ولی مقدار زیستتوده خشک اندام هوایی،کلروفیل a، b، کل و کارتنوئید کاهش یافتند. بهطوریکه با افزایش غلظت کادمیوم مقدار وزن خشک اندام هوایی گشنیز 40 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش پیدا کرد. بر اساس نتایج این پژوهش کاربرد قارچهای مایکوریزا در شرایط تنش فلز سنگین کادمیوم باعث کاهش اثر تنش شد. بهطوریکه بیشترین مقدار زیستتوده خشک اندام هوایی در گیاهان میکوریزی و عدم کاربرد کادمیوم و کمترین مقدار در گیاهان غیرمیکوریزی رشد یافته در خاک آلوده به کادمیوم در بالاترین غلظت آن مشاهده شد. بهطورکلی نتایج این پژوهش نشان داد کاربرد قارچGlomus mossea تأثیر بهتری بر صفات مورد بررسی داشت و کاربرد آن توصیه میشود.