بنفشه جمشیدی؛ مرضیه قنبری جهرمی؛ امیر موسوی
چکیده
تحقیق حاضر به منظور بررسی کارایی ریزغدهزایی سه رقم سیبزمینی (Solanum tuberosum L.) تحت تنش اسمزی در شرایط درونشیشه صورت گرفت. این آزمایش در سال 1397 در قالب طرح کامل تصادفی بهصورت فاکتوریل (دو فاکتور رقم و ...
بیشتر
تحقیق حاضر به منظور بررسی کارایی ریزغدهزایی سه رقم سیبزمینی (Solanum tuberosum L.) تحت تنش اسمزی در شرایط درونشیشه صورت گرفت. این آزمایش در سال 1397 در قالب طرح کامل تصادفی بهصورت فاکتوریل (دو فاکتور رقم و مواد اسمتیک) با سه تکرار در مجتمع آزمایشگاهی زکریای رازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران انجام شد. بذر سه رقم سیبزمینی (آگریا، ساوالان، HPS-II/67) در محیط MS کشت شدند که پس از پرآوری گیاهچهها به محیطهای حاوی نه تیمار ایجادکننده تنش اسمتیک شامل پلیاتیلنگلیکول در چهار غلظت (003/0، 006/0، 009/0 و 012/0 مولار) و سوربیتول در چهار غلظت (1/0، 2/0، 3/0 و 4/0 مولار) و یک محیط بدون عامل اسمتیک (شاهد) منتقل شدند. بر اساس نتایج بهدستآمده گیاهچههای رشد یافته در شرایط غیرتنش (شاهد) نسبت به گیاهچههای تحت تیمار تنش از نظر صفات تعداد برگ، طول نوشاخه و ضریب پرآوری از مقادیر بالاتری برخوردار بودند. رقم آگریا نسبت به بقیه ارقام در شرایط تنش ویژگیهای رشدی بهتری نشان داد. بالاترین درصد خشکیدگی بهترتیب در تیمار 012/0 مولار پلیاتیلنگلیکول در رقم ساوالان و تیمار 4/0 مولار سوربیتول در هر سه رقم مشاهده شد. درصد ریزغدهزایی در هر سه رقم با ایجاد تنش جزیی (003/0 مولار پلیاتیلنگلیکول) نسبت به شاهد تا حدودی افزایش و در سطوح بالاتر تنش این صفت کاهش پیدا کرد. بیشترین درصد ریزغدهزایی (66/58) در رقم آگریا و غلظت 003/0 مولار پلیاتیلنگلیکول بهدستآمد. میزان تولید پرولین، آنزیم کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز (SOD) با ایجاد تنش نسبت به شاهد افزایش یافت. همچنین، میزان کلروفیل کل با ایجاد تنش نسبت به شاهد کاهش پیدا کرد. بهطورکلی بر اساس نتایج بهدستآمده بیشترین میزان ریزغدهزایی بهترتیب در ارقام آگریا (66/58 درصد) و HPS-II/67 (66/53 درصد) و بیشترین وزن ریزغده (96/0 گرم) در رقم HPS-II/67 مشاهده شد. بر اساس نتایج، تنش اسمزی ملایم در افزایش ریزغدهزایی در گیاه سیبزمینی موثر واقع شد، بنابراین پلیاتیلن گلیکول در غلظت 003/0 مولار میتواند در تکثیر تجاری این گیاه مورد استفاده قرار گیرد.