سولماز نظافت؛ مهدی محب الدینی؛ رسول آذرمی؛ اصغر عبادی سقرلو؛ رقیه فتحی
چکیده
گشنیز با نام علمی Coriandrum sativum L. گیاهی یکساله از خانواده چتریان میباشد. قسمت‌های مورد استفاده‌ی این گیاه، بذر و برگ آن میباشد. گشنیز علاوه بر مصرف خوراکی، کاهنده قند خـون، کاهنده چربی خـون، پـایین ...
بیشتر
گشنیز با نام علمی Coriandrum sativum L. گیاهی یکساله از خانواده چتریان میباشد. قسمت‌های مورد استفاده‌ی این گیاه، بذر و برگ آن میباشد. گشنیز علاوه بر مصرف خوراکی، کاهنده قند خـون، کاهنده چربی خـون، پـایین آورنـده فشار خون، خواب آور، آرام بخش، آنتی‌اکسیدان و ضـد اضطراب میباشد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی برخی از تودههای بومی گشنیز ایران براساس صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، 26 توده از مناطق مختلف کشور جمع آوری و آزمایشی بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعهای دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس دادهها تفاوت معنیداری بین صفات مورد بررسی نشان داد که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بین تودههای گشنیز بود. نتایج حاصل نشان داد که بین تودهها از لحاظ صفات ارتفاع کل گیاه، طول ساقه، طول ریشه، فاصله میانگره، تعداد گره تا اولین گل، تعداد میانگره، تعداد برگ، تعداد برگچه، قطر ساقه، وزن خشک گیاه، وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه، وزن تر برگ، وزن تر گل و فنول تفاوت معنیداری با یکدیگر وجود داشت و بین درصد اسانس بذر و میزان آنتوسیانین تفاوت معنیداری وجود نداشت. در مجموع مقایسه میانگین صفات نشان داد که تودههای سیاهکل و کاشمر به ترتیب از نظر قطر ساقه (74/1 و 63/1 میلیمتر)، وزن تر برگ (57/0 و 50/0 گرم)، تعداد برگ (66/11 و 7/15) و میزان آنتوسیانین (27/0 و 37/0 میلیگرم بر گرم ماده تر) نسبت به سایر تودهها برتری داشتند. بنابرین میتوان از توده سیاهکل در برنامههای اصلاحی به منظور تولید ارقام پرمحصول استفاده کرد. بر اساس تجزیه خوشهای تودههای مورد مطالعه در سه گروه قرار گرفتند.
