سید سعید موسوی؛ محمدرضا عبداللهی؛ فریبرز قنبری؛ همایون کانونی
چکیده
پژوهش حاضر بهمنظور شناسایی مهمترین صفات مؤثر بر عملکرد دانه 18 لاین امیدبخش نخود به همراه دو رقم شاهد تحت شرایط اکولوژیکی سنندج انجام شد. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ...
بیشتر
پژوهش حاضر بهمنظور شناسایی مهمترین صفات مؤثر بر عملکرد دانه 18 لاین امیدبخش نخود به همراه دو رقم شاهد تحت شرایط اکولوژیکی سنندج انجام شد. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1391-1390 اجرا گردید. نتایج نشان داد که بهترتیب صفات تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد شاخههای اصلی در بوته، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت و زیستتوده دارای بیشترین همبستگی مثبت و معنیدار و صفت روز تا 50 درصد گلدهی دارای بیشترین همبستگی منفی و معنیدار با عملکرد دانه بودند. نتایج تجزیه رگرسیون گامبهگام نیز بیانگر این بود که مهمترین صفات تأثیرگذار بر میانگین عملکرد دانه به ترتیب شامل صفات تعداد شاخه فرعی، زیستتوده (بیوماس)، شاخص برداشت و روز تا 50 درصد گلدهی (با ضریب رگرسیونی منفی) بودند که در مجموع 98/97 درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند. طبق نتایج تجزیه علیت هم، بهترتیب دو صفت تعداد شاخه فرعی و زیستتوده دارای بیشترین اثر مستقیم مثبت بر عملکرد دانه بودند. همچنین بیشترین اثر غیرمستقیم مثبت مربوط به صفات شاخص برداشت و زیستتوده (هر دو از طریق افزایش تعداد شاخههای فرعی) بود. بیشترین و کمترین وراثتپذیری بهترتیب مربوط به صفات وزن صد دانه و ارتفاع بوته بود. همچنین بالاترین ضرایب تغییرات ژنوتیپی را صفات وزن صد دانه، تعداد شاخههای اصلی و فرعی به خود اختصاص دادند. بهعنوان نتیجهنهایی، افزایش صفت تعداد شاخه فرعی در بوته و کاهش صفت روز تا 50 درصد گلدهی یک استراتژی مفید برای افزایش عملکرد تحت شرایط این آزمایش پیشنهاد میگردد.