مریم ذوالفقاری؛ وحیده ناظری؛ فاطمه سفید کن؛ فرهاد رجالی
دوره 37، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 47-56
چکیده
به منظور بررسی تاثیر قارچهای آربسکولار مایکوریزا به عنوان کود بیولوژیک بر ویژگیهای رشدی و میزان اسانس تولیدی گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر قارچهای آربسکولار مایکوریزا به عنوان کود بیولوژیک بر ویژگیهای رشدی و میزان اسانس تولیدی گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار انجام شد. رﯾﺤﺎن ﯾﮑﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﻬﻢ ﺗﯿﺮه ﻧﻌﻨﺎئیان اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮔﯿﺎه داروﯾﯽ، ادوﯾﻪای ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. قارچهای مایکوریزا از انواع کودهای زیستی بوده که از طریق همزیستی با گیاه میزبان و با افزایش جذب عناصر غذایی، تحریک و افزایش تولید هورمونهای گیاهی، کاهش تاثیر منفی تنشهای محیطی و افزایش مقاومت در برابر عوامل بیماریزا، سبب بهبود در رشد و عملکرد گیاهان میزبان میشوند. دراین آزمایش سه گونه قارچ مایکوریزا با تیمار شاهد(بدون مایکوریزا) مقایسه شدند. گیاهان ریحان در گلخانه و گلدان کشت و پس از مرحلهی گلدهی کامل برداشت شدند و شاخصهای رشدی و میزان اسانس آنها اندازهگیری و در تیمارهای مختلف مقایسه شدند. نتایج آزمایشها نشان داد که شاخصهای رویشی مثل وزن و ارتفاع گیاه، تعداد برگ و انشعابات گیاه، وزن ریشه و میزان اسانس در تمام تیمارهای مایکوریزایی به طور معنیداری بیشتر از تیمار شاهد بود. در بین گونههای مختلف مایکوریزا، گونه Glomus mosseae و گونه G. intraradices به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را بر روی افزایش شاخصهای رویشی و میزان اسانس داشته است. قارچهای آربسکولار مایکوریزا با ایجاد همزیستی بر روی ریشه گیاهان میزبان، سطح تماس ریشه با خاک را افزایش داده و با افزایش امکان جذب عناصر خصوصا عناصر غیر قابل دسترس برای ریشه، رشد رویشی گیاه افزایش مییابد. از طرفی قارچهای مایکوریزا متابولیسم ثانویه گیاه را نیز تحت تاثیر قرار میدهند و باعث تغییر در میزان اسانس و عملکرد آن در گیاه میزبان میشوند.