فرزاد مریوانی؛ ناصر قادری؛ تیمور جوادی
چکیده
چکیدهدر سالهای اخیر پدیده گردوغبار یکی از چالشهای مهم در غرب و جنوب غربی ایران بوده که سالیانه خسارات فراوانی بر محیطزیست و محصولات کشاورزی به جا میگذارد. بر همین اساس، آزمایشی برای بررسی اثر گردوغبار ...
بیشتر
چکیدهدر سالهای اخیر پدیده گردوغبار یکی از چالشهای مهم در غرب و جنوب غربی ایران بوده که سالیانه خسارات فراوانی بر محیطزیست و محصولات کشاورزی به جا میگذارد. بر همین اساس، آزمایشی برای بررسی اثر گردوغبار و تنش خشکی روی برخی خصوصیات فیزیولوژیکی دو رقم توتفرنگی (پاروس و کوئینالیزا) در طی سالهای 1392-1393 در شرایط گلخانه طراحی و اجرا گردید. آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار (شاهد، تنش خشکی (2/1- مگاپاسکال)، گردوغبار، گردوغبار + تنش خشکی) و 3 تکرار انجام شد. در این آزمایش وزن خشک اندام هوایی و ریشه، محتوای نسبی آب برگ (RWC)، شاخص پایداری غشاء سلولی (MSI)، پرولین، کربوهیدراتهای محلول کل، پراکسیداسیون لیپیدی، پراکسیدهیدروژن و فعالیت آنزیم پراکسیداز اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که RWC و MSI در واکنش به گردوغبار و تنش خشکی در هر دو رقم کاهش یافتند. افزایش میزان پرولین، کربوهیدراتهای محلول کل، مالون دیآلدئید، پراکسیدهیدروژن و فعالیت آنزیم پراکسیداز در اثر تیمارهای گردوغبار و تنش خشکی مشاهده شد، بهطوریکه بیشترین افزایش در پرولین، کربوهیدراتهای محلول کل، مالون دی آلدئید، پراکسیدهیدروژن و فعالیت آنزیمهای ضداکسایشی در تیمار تنش خشکی + گردوغبار بهدست آمد. تیمارهای گردوغبار و تنش خشکی سبب کاهش تولید ماده خشک در هر دو سال گردیدند. بر اساس این نتایج گردوغبار اثر منفی بر خصوصیات فیزیولوژیکی دو رقم توتفرنگی داشته و در شرایطی که تیمار گردوغبار همراه با تنش خشکی اعمال گردید آثار منفی بیشتری بر توتفرنگی داشت. به همین دلیل میتوان عنوان کرد که گردوغبار تأثیر منفی روی صفات ارزیابیشده داشته و تنش خشکی این اثرات را تشدید نموده است.