افراسیاب راهنما؛ کاظم پوستینی؛ رضا توکل افشاری
دوره 36، شماره 3 ، آذر 1392، ، صفحه 93-105
چکیده
شوری رشد گیاه را از طریق تنش اسمزی ناشی از وجود نمک در محیط اطراف ریشه و سمیّت یونی ناشی از تجمع نمک در برگها تحت تأثیر قرار میدهد. به منظور بررسی اثرات تنش شوری بر هدایت روزنهای و سرعت رشد وارتباط ...
بیشتر
شوری رشد گیاه را از طریق تنش اسمزی ناشی از وجود نمک در محیط اطراف ریشه و سمیّت یونی ناشی از تجمع نمک در برگها تحت تأثیر قرار میدهد. به منظور بررسی اثرات تنش شوری بر هدایت روزنهای و سرعت رشد وارتباط بین این دو ویژگی، شش رقم گندم با تحمل متفاوت نسبت به شوری (روشن، کویر، بم، گاسپارد، شیراز و قدس) در یک آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایهی کاملاً تصادفی در سه تکرار با سه سطح شوری (صفر، 100 و 200 میلی مولار کلرید سدیم) مورد ارزیابی قرار گرفتند. در فواصل زمانی 1، 10 و 20 روز پس از اعمال تنش شوری، هدایت روزنهای و در فواصل زمانی 10 و 20 روز سرعت رشد نسبی ارقام کاهش یافت، ولی این کاهش در ارقام حساس شدیدتر بود. هدایت روزنهای بلافاصله پس از اعمال تنش کاهش یافت و بیشترین کاهش سرعت رشد نسبی نیز در مرحلهی اسمزی تنش (10-1 روز پس از آغاز شوری) رخ داد. ارقام دارای هدایت روزنهای بالا در شرایط تنش دارای سرعت رشد نسبی بالاتری بودند و هدایت روزنهای بالا طی دورههای زمانی کوتاه پس از آغاز شوری با سرعت رشد نسبی بالا طی مدت زمانهای طولانی مرتبط بود. ارتباط مثبت و معنیدار بین این دو ویژگی در شرایط شوری مؤید این نکته است که هدایت روزنهای میتواند به عنوان شاخصی مطمئن برای تعیین میزان فتوسنتز و در نهایت سرعت رشد در مرحلهی رشد رویشی گندم محسوب شود و از این جهت به عنوان شاخصی مطمئن جهت تعیین تحمل به تنش اسمزی و سایر تنشهای غیر زیستی مد نظر قرار گیرد.