تولیدات گیاهی

اثر کمپوست بقایای نیشکر بر رشد و عملکرد دانه تریتیکاله تحت تنش خشکی

سیدناصر صافی؛ علی مشتطی؛ محمد حسین قرینه؛ آیدین خدایی جوقان

دوره 45، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 253-266

https://doi.org/10.22055/ppd.2021.36017.1961

چکیده

به منظور بررسی اثر کمپوست بقایای نیشکر بر رشد و عملکرد تریتیکاله در شرایط تنش خشکی، آزمایشی مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1398-1397 ... بیشتر به منظور بررسی اثر کمپوست بقایای نیشکر بر رشد و عملکرد تریتیکاله در شرایط تنش خشکی، آزمایشی مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خرد‌شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1398-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل چهار سطح تنش خشکی (آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله ظهور سنبله، قطع آبیاری از مرحله گرده‌افشانی و قطع آبیاری از مرحله شیری- خمیری دانه) در کرت‌های اصلی و پنج مقدار کمپوست بقایای نیشکر (صفر، 10، 20، 30 و 40 تن در هکتار) در کرت‌های فرعی بودند. تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش خشکی، کمپوست بقایای نیشکر بر صفات شاخص سطح برگ، ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، طول دوره پر شدن دانه و شاخص برداشت معنی دار بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که حداکثر مقدار صفات گیاهی فوق در تیمار آبیاری کامل حاصل شد و کمترین میزان آن‌ها در تنش خشکی از ظهور سنبله تا رسیدگی کامل مشاهده شد. هم‌چنین با افزایش مصرف کمپوست بقایای نیشکر، میزان صفات گیاهی مذکور افزایش یافت و در سطح 40 تن در هکتار به حداکثر رسید. مقایسه میانگین صفت عملکرد دانه تحت اثر متقابل تنش خشکی و کمپوست بقایای نیشکر نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (4288 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری کامل و مصرف 40 تن در هکتار کمپوست بقایای نیشکر و کمترین عملکرد دانه (1134 کیلوگرم در هکتار) در شرایط تنش خشکی از مرحله ظهور سنبله و عدم مصرف کمپوست بقایای نیشکر حاصل شد. به‌طور‌کلی افزایش مصرف کود کمپوست نیشکر توانست اثر منفی ناشی از تنش خشکی بر صفات گیاهی اندازه گیری شده تریتیکاله را کاهش دهد.

تأثیر کود سبز تحت شرایط مختلف خاک‌ورزی بر خصوصیات علف‌های‌هرز و عملکرد ذرت (Zea mays L.)

محمد سرخه؛ فائزه زعفریان؛ محمد حسین قرینه

دوره 43، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 281-294

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.27385.1665

چکیده

چکیدهبه ‌منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف کود سبز و انواع سامانه‌های خاک‌ورزی در راستای نیل به اهداف کشاورزی پایدار، آزمایشی شامل تیمارهای مختلف خاک‌ورزی (خاک‌ورزی رایج و کم‌خاک‌ورزی) به‌عنوان ... بیشتر چکیدهبه ‌منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف کود سبز و انواع سامانه‌های خاک‌ورزی در راستای نیل به اهداف کشاورزی پایدار، آزمایشی شامل تیمارهای مختلف خاک‌ورزی (خاک‌ورزی رایج و کم‌خاک‌ورزی) به‌عنوان عامل اصلی و منابع مختلف کود سبز (کود سبز ماش، لوبیا چشم‌بلبلی و بقایای گندم) به‌همراه تیمار شاهد به‌عنوان عامل فرعی اجرا شد. این آزمایش در شهرستان شوش از توابع استان خوزستان در سال زراعی 94-1393 به‌صورت استریپ‌پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج حاصل از آنالیز داده‌ها نشان داد که بیشترین میزان عملکرد ذرت تحت تأثیر تیمار بقایای گندم (27/10399کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد، که با تیمار کود سبز لوبیا چشم‌بلبلی (48/10013 کیلوگرم در هکتار) تفاوت معنی‌داری نداشت. همچنین کمترین میزان عملکرد در تیمار عدم مصرف کود سبز (شاهد) (01/7382 کیلوگرم در هکتار) رؤیت گردید. بیشترین میزان عملکرد زیستی ذرت با اعمال کم‌خاک‌ورزی (16139 کیلوگرم در هکتار) و همچنین با کاربرد بقایای گندم و کود سبز لوبیا چشم‌بلبلی (به‌ترتیب 89/17170 و 37/16790 کیلوگرم در هکتار) به‌دست‌آمد. همچنین بهترین تیمار از نظر تأثیرگذاری روی تراکم، تنوع و وزن خشک علف‌های‌هرز، تیمار کود سبز ماش در حالت کم‌خاک‌ورزی بود. بر اساس نتایج حاصل در مرحله 4 تا 6 برگی، با انجام خاک‌ورزی رایج، علف‌‌هرز عروسک پشت‌پرده و در حالت کم‌خاک‌ورزی، علف‌‌هرز خرفه به‌عنوان علف‌هرز غالب مزرعه شناسایی شد. در مرحله رسیدگی ذرت نیز هم در حالت خاک‌ورزی رایج و هم در حالت کم‌خاک‌ورزی، علف‌‌هرز غالب مزرعه عروسک پشت‌پرده بود که در هر دو مرحله بیشترین وزن خشک علف‌های‌هرز را نیز به خود اختصاص دادند. لذا کاربرد بقایای گندم و کود سبز لوبیا چشم‌بلبلی همراه باکم‌خاک‌ورزی می‌تواند راهکاری مناسب در جهت افزایش عملکرد ذرت و کاهش تنوع و زیست‌توده علف‌های‌هرز در کشاورزی پایدار بشمار آید.

کنترل شیمیایی کاتوس (Cynanchum acutum) در مزارع پلنت نیشکر

ایمان احمدی؛ محمد حسین قرینه

دوره 42، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 103-114

https://doi.org/10.22055/ppd.2019.24376.1545

چکیده

چکیدهعلف‌ هرزکاتوس از مهم‌ترین عوامل محدود‌کننده کشت نیشکر می‌باشد. به منظور تعیین کارایی علف‌کش ایندازیفلم در مقایسه با سایر علف‌کش‌های مورد کاربرد در نیشکر بر مهار علف ‌هرزکاتوس، آزمایشی در ... بیشتر چکیدهعلف‌ هرزکاتوس از مهم‌ترین عوامل محدود‌کننده کشت نیشکر می‌باشد. به منظور تعیین کارایی علف‌کش ایندازیفلم در مقایسه با سایر علف‌کش‌های مورد کاربرد در نیشکر بر مهار علف ‌هرزکاتوس، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 7 تیمار و چهار تکرار در یکی از مزارع پلنت منطقه شعیبیه شوشتر درسال96-1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی در این مطالعه شامل کاربرد علف‌کش ایندازیفلم به مقادیر50 و 75 گرم ماده مؤثره در هکتار به‌صورت پیش‌رویشی؛ تری‌فلوکسی‌سولفورون + آمترین به میزان 1875 گرم ماده خالص در هکتار به‌صورت پس‌رویشی؛ تو، فور-دی + ام‌سی‌پی‌آ به میزان 5/1687 گرم ماده خالص در هکتار؛ گلیفوزیت 6 لیتر در هکتار + سولفات آمونیوم 8 لیتر در هکتار؛ شاهد عاری از علف ‌هرز (وجین‌شده) و شاهد آلوده به علف ‌هرز (بدون تیمار علف‌کش). نتایج نشان داد که ایندازیفلم به میزان 75 و 50 گرم ماده مؤثر در هکتار ماده تجارتی بیشترین تأثیر را در مهارکاتوس، هم از نظر درصد کاهش تراکم به مقدار (09/85، 18/66 درصد) و هم از نظر درصد کاهش وزن خشک کاتوس به میزان (2/82، 90/60 درصد) نشان داد. بهترین تیمار از نظر وزن تک ساقه (72/0 کیلوگرم)،قطر میانگره وسط (85/1 سانتی‌متر)، تعداد میانگره (2/18) و عملکرد نی (92/117 تن در هکتار) نیشکر متعلق به تیمار ایندازیفلم به‌میزان 75 گرم ماده مؤثر در هکتار بود. بیشترین درصد بریکس، درصد قند اینورت، شکر استحصالی و کمترین میزان الیاف به‌ترتیب با مقادیر 48/21، 533/0؛ 26/11و 61/12 (تن در هکتار) متعلق به تیمار ایندازیفلم به‌ میزان 75 گرم ماده مؤثر در هکتار بود.

تأثیر همزیستی میکوریزایی بر رشد و میزان پرولین در تره فرنگی (.Allium porrum L) و دو توده تره ایرانی L.) Allium ampeloprasum ssp. persicum) تحت تنش خشکی

نسترن قاسم جوکار؛ حبیب اله نادیان؛ بیژن خلیل مقدم؛ مختار حیدری؛ محمد حسین قرینه

دوره 38، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 15-26

https://doi.org/10.22055/ppd.2015.11115

چکیده

در سال‌های اخیر استفاده از روش‌های زیستی نظیر همزیستی میکوریزایی جهت مقابله با تنش خشکی مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس در یک آزمایش گلدانی در سال 1389 و در گلخانه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین ... بیشتر در سال‌های اخیر استفاده از روش‌های زیستی نظیر همزیستی میکوریزایی جهت مقابله با تنش خشکی مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس در یک آزمایش گلدانی در سال 1389 و در گلخانه دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان واکنش سه توده تره شامل تره فرنگی و دو توده تره ایرانی به سطوح خشکی و قارچ آربسکولار- میکوریزا مورد مقایسه قرار گرفت. این آزمایش با سه سطح رطوبتی خاک (آبیاری در زمانی که 40، 60 و 80 درصد آب قابل استفاده گیاه در خاک تخلیه گردید)، دو سطح میکوریزا (وجود و عدم وجود قارچ گلوموس اینترارادیسس) و سه توده تره (شادگان، اصفهان وکارنتان 2) به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش شاخص‌های رشد نظیرارتفاع گیاه، وزن ماده خشک برگ و ریشه و طول ریشه گیاهان گردید. با این وجود، کلونیزاسیون میکوریزایی در تمام سطوح تنش خشکی باعث افزایش این شاخص ها گردید. طول ریشه کلونی‌شده و درصد کلونیزاسیون ریشه توسط تنش خشکی کاهش یافت، اما درصد پاسخ رشد میکوریزایی در شرایط تنش خشکی افزایش یافت. در بین توده‌ها، تره شادگان با داشتن ریشه‌های کم‌انشعاب و کوتاه بهکلونیزاسیون میکوریزایی بیشتر از دو توده دیگر وابسته بود. با افزایش شدت تنش خشکی، میزان پرولین برگ افزایش یافت، ولی میزان پرولین در گیاهان میکوریزایی کمتر بود که می‌تواند به دلیل کاهش تنش توسط قارچ میکوریزا در گیاه باشد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که تره شادگان با سیستم ریشه‌ای ضعیف‌تر در تمام سطوح تنش خشکی دارای وابستگی میکوریزایی بیشتری در مقایسه با دو توده دیگر بود.

تاثیر مقدار و تقسیط کود اوره بر عملکرد کمی و کیفی نیشکر بازرویی

احمد کوچک زاده؛ قدرت اله فتحی؛ محمد حسین قرینه؛ سید عطاء اله سیادت؛ سیروس جعفری؛ خلیل عالمی سعید

دوره 36، شماره 3 ، آذر 1392، ، صفحه 119-129

چکیده

اثر مقادیر مختلف نیتروژن (N) و تقسیط آن (AP) بر خصوصیات کمی و کیفی بازرویی اول نیشکر(Saccharum officinarum L.) واریته CP48-103 بررسی شد. این مطالعه در سال 1386 در مرکز تحقیقات نیشکر واقع در 30 کیلومتری جنوب اهواز انجام گردید. ... بیشتر

مطالعه‌ی اثر تنش خشکی انتهایی (پایان فصل رشد) بر روی عملکرد دانه، اجزای عملکرد، درصد روغن، درصد پروتئین و خصوصیات رشد ریشه‌ی کلزا (Brassica napus) در شرایط آب و هوایی اهواز

عبدالرضا سید احمدی؛ محمد حسین قرینه؛ عبدالمهدی بخشنده؛ قدرت الله فتحی؛ احمد نادری

دوره 34، شماره 2 ، بهمن 1390، ، صفحه 53-66

چکیده

این تحقیق به منظور مطالعه‌ی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد، درصد روغن، درصد پروتئین و صفات وابسته به ریشه به مدت دو سال 1387و 1388 در شرایط گل دانی درگلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان ... بیشتر این تحقیق به منظور مطالعه‌ی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد، درصد روغن، درصد پروتئین و صفات وابسته به ریشه به مدت دو سال 1387و 1388 در شرایط گل دانی درگلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا گردید. تیمارها شامل سطوح خشکی 50،60 و70 درصد تخلیه ی رطوبت خاک که از مرحله ی شروع گل دهی تا زمان برداشت اعمال گردیدو سه رقم کلزا بهاره به نام های هایولا401، شیرالی و آر.جی.اس بوده که به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. اندازه گیری ها شامل عملکرد دانه، اجزای عملکرد دانه، درصد پروتئین، درصد روغن، طول، قطر، حجم و ماده ی خشک ریشه بودند. نتایج نشان داد تنش خشکی سبب کاهش معنی دار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت شد و میانگین کاهش دو ساله به ترتیب 3/21 ، 3/29 و 1/32 درصد بود. در بین اجزا عملکرد دانه وزن دانه و تعداد غلاف در بوته در اثر تنش خشکی به ترتیب 3/28 و 4/49 درصد کاهش یافتند. تنش خشکی درصد روغن را 1/9 درصد کاهش ومیزان پروتئین دانه را 6/16 درصد افزایش داد. تنش خشکی سبب کاهش طول ریشه، ماده ی خشک ریشه و افزایش قطر ریشه شد. میانگین طول ریشه و ماده ی خشک ریشه به ترتیب 55 و 9/36 درصدکاهش یافتند و قطر ریشه 03/58 درصد افزایش نشان داد. یافته های به دست آمده نشان داد در شرایط آب و هوایی استان خوزستان تنش خشکی انتهایی فصل از طریق تاثیر بر مؤلفه های ریشه و همچنین با کاهش عملکرد دانه و اجزای عملکرد دانه وکاهش درصد روغن تولید کلزا را کاهش داده است.

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 45 (1401)

دوره 44 (1400)

دوره 43 (1399)

دوره 42 (1398)

دوره 41 (1397)

دوره 40 (1396)

دوره 39 (1395)

دوره 38 (1394)

دوره 37 (1393)

دوره 36 (1392)

دوره 35 (1391)

دوره 34 (1390)

دوره 33 (1389)

دوره 32 (1388)

نویسنده = محمد حسین قرینه

اثر کمپوست بقایای نیشکر بر رشد و عملکرد دانه تریتیکاله تحت تنش خشکی

چکیده

تأثیر کود سبز تحت شرایط مختلف خاک‌ورزی بر خصوصیات علف‌های‌هرز و عملکرد ذرت (Zea mays L.)

چکیده

کنترل شیمیایی کاتوس (Cynanchum acutum) در مزارع پلنت نیشکر

چکیده

تأثیر همزیستی میکوریزایی بر رشد و میزان پرولین در تره فرنگی (.Allium porrum L) و دو توده تره ایرانی L.) Allium ampeloprasum ssp. persicum) تحت تنش خشکی

چکیده

تاثیر مقدار و تقسیط کود اوره بر عملکرد کمی و کیفی نیشکر بازرویی

چکیده

مطالعه‌ی اثر تنش خشکی انتهایی (پایان فصل رشد) بر روی عملکرد دانه، اجزای عملکرد، درصد روغن، درصد پروتئین و خصوصیات رشد ریشه‌ی کلزا (Brassica napus) در شرایط آب و هوایی اهواز

چکیده