H: باغبانی
مریم بروجردنیا؛ احمد مستعان؛ عزیز تراهی؛ حجت دیالمی
چکیده
عناصر غذایی بور و پتاسیم در میوه‌نشینی و نمو میوه نقش مهمی ایفا می‌کنند و باعث افزایش عملکرد و بهبود کیفیت میوه می-شوند. این پژوهش به‌منظور بررسی اثرات محلول‌پاشی عناصر بور و پتاسیم بر بهبود میوه‌نشینی نخل‌های خرمای کشت بافتی رقم برحی در نخلستان ستاد پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری در شهرستان اهواز انجام شد. آزمایش در قالب طرح ...
بیشتر
عناصر غذایی بور و پتاسیم در میوه‌نشینی و نمو میوه نقش مهمی ایفا می‌کنند و باعث افزایش عملکرد و بهبود کیفیت میوه می-شوند. این پژوهش به‌منظور بررسی اثرات محلول‌پاشی عناصر بور و پتاسیم بر بهبود میوه‌نشینی نخل‌های خرمای کشت بافتی رقم برحی در نخلستان ستاد پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری در شهرستان اهواز انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 9 تیمار محلول‌پاشی با عناصر غذایی و 3 تکرار برای مدت دو سال (1398-1397) صورت گرفت و هر درخت به عنوان یک واحد آزمایشی در نظر گرفته شد. تیمارهای آزمایش عبارتند از: محلول‌پاشی با اسید بوریک در غلظت‌های 5/0 و 1 درصد، سولفات پتاسیم در غلظت‌های 2 و 3 درصد، تیمارهای ترکیبی اسید بوریک و سولفات پتاسیم با غلظت‌های فوق الذکر و شاهد (آب مقطر). محلول‌پاشی خوشه‌ها با هریک از تیمارها در سه نوبت (نوبت اول 2 ساعت قبل از گرده‌افشانی، نوبت دوم 2 روز و نوبت سوم 5 روز پس از گرده‌افشانی) انجام شد. هفته پنجم پس از گرده‌افشانی، درصد میوه-نشینی، درصد میوه‌های پارتنوکارپ و درصد ریزش گل و میوه ثبت گردید. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی خوشه با اسید بوریک و سولفات پتاسیم به طور معنی‌داری میوه‌نشینی، عملکرد و خصوصیات فیزیکی میوه از قبیل وزن، حجم، طول و قطر میوه و درصد مواد جامد محلول را افزایش داد. در بین تیمارهای مختلف، محلول پاشی سولفات پتاسیم 2 درصد بیشتر از سایر تیمارها در بهبود میوه‌نشینی و کاهش میوه‌های پارتنوکارپ (بی بذر) مؤثر بود.
H: باغبانی
عزیز تراهی؛ کاظم ارزانی
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی اثرات تیمارهای ترکیبی ریزگرد، بارندگی و گرده‌افشانی بر درصد میوه‌نشینی، درصد پارتنوکارپی و ریزش میوه درختان رقم استعمران (سایر) در محیط نخلستان و نحوه فرونشست ریزگردها بر ساختار گل و کلاله در محیط شبیه‌سازی شده در آزمایشگاه در دو سال متوالی 1393 و 1394 به اجرا درآمد. پس از اعمال تیمارها، درصد میوه‌نشینی، درصد ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی اثرات تیمارهای ترکیبی ریزگرد، بارندگی و گرده‌افشانی بر درصد میوه‌نشینی، درصد پارتنوکارپی و ریزش میوه درختان رقم استعمران (سایر) در محیط نخلستان و نحوه فرونشست ریزگردها بر ساختار گل و کلاله در محیط شبیه‌سازی شده در آزمایشگاه در دو سال متوالی 1393 و 1394 به اجرا درآمد. پس از اعمال تیمارها، درصد میوه‌نشینی، درصد پارتنوکارپی، درصد ریزش و نحوه فرونشست غبار و گرده بر گل و کلاله مطالعه گردید. نتایج نشان داد که تیمارها اثرات بسیار معنی‌دار بر صفات مطالعه شده داشته است. بیشترین درصد میوه‌نشینی در تیمار گرده‌افشانی و کمترین آن در تیمار عدم گرده‌افشانی به دست آمده است. در سایر تیمارها علی‌رغم وجود گرده‌افشانی، وجود یک یا دو فاکتور دیگر و ترتیب اعمال آنها تاثیرات متفاوتی بر تشکیل میوه داشته است. تیمارهای ترکیبی که شامل ریزگردها بوده‌اند باعث کاهش معنی‌دار میوه‌نشینی و افزایش ریزش گشته‌اند. بیشترین درصد تشکیل میوه‌های پارتنوکارپ در تیمار عدم گرده‌افشانی با اختلاف معنی‌دار نسبت به سایر تیمارها و کمترین آن در تیمار غبار+بارندگی+گرده‌افشانی حاصل شده است. بیشترین میزان ریزش در تیمار غبار+بارندگی+گرده‌افشانی و کمترین آن در تیمار گرده‌افشانی به دست آمده است. نتایج شبیه‌سازی عملیات در محیط آزمایشگاه نیز با مشاهدات نخلستان مطابقت داشت و تشکیل لایه عایق توسط ریزگردها بر سطح کلاله و ممانعت از دستیابی بسیاری از گرده‌ها به سطح کلاله کاملا مشهود بود. نتایج این پژوهش، اثرات نامطلوب ریزگردها بر کاهش درصد میوه‌نشینی و لزوم تکرار گرده‌افشانی در صورت وزش ریزگردها در فصل گرده‌افشانی را نشان داد.
H: باغبانی
منصور جلالی؛ نوراله معلمی؛ سید محمدحسن مرتضوی؛ عزیز تراهی
دوره 37، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 105-114
چکیده
به‌منظور مطالعه اثر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر صفات کمی و کیفی خرمای رقم استعمران (سایر)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام گردید. عوامل آزمایشی شامل 2 زمان محلول‌پاشی (20 و 40 روز بعد از گرده‌افشانی) در کرت‌های اصلی و 9 ترکیب هورمونی: شاهد (آب مقطر)،50 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین(BA)، ...
بیشتر
به‌منظور مطالعه اثر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر صفات کمی و کیفی خرمای رقم استعمران (سایر)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام گردید. عوامل آزمایشی شامل 2 زمان محلول‌پاشی (20 و 40 روز بعد از گرده‌افشانی) در کرت‌های اصلی و 9 ترکیب هورمونی: شاهد (آب مقطر)،50 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین(BA)، 100 میلیگرم در لیتر BA،100 میلیگرم در لیتر اسید جیبرلیک (GA3)، 200 میلیگرم در لیتر GA3، 100 میلیگرم در لیتر GA3+50 میلیگرم در لیتر BA، 100 میلیگرم در لیتر GA3+100 میلیگرم در لیتر BA، 200 میلیگرم در لیتر GA3+50 میلیگرم در لیتر BA و 200 میلیگرم در لیتر GA3+100 میلیگرم در لیتر BA، در کرت‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده زمان هورمون‌پاشی و ترکیب هورمونی در صفات سفتی میوه، عملکرد، تعداد میوه در هر خوشه، قند احیاء، غیر احیاء، کل تاثیر معنی‌داری داشتند. زمان اول هورمون‌پاشی تاثیر معنی‌داری بر صفات قطر، نسبت طول به قطر، سفتی، وزن خشک، عملکرد، تعداد میوه در هر خوشه، قنداحیاء، قند غیر احیاء، قندکل، و درصد آب میوه و وزن بذر داشت. همچنین زمان دوم هورمون‌پاشی در صفات وزن و قطر بذر، عملکرد، تعداد میوه در هر خوشه، قنداحیاء، قند غیر احیاء، قندکل، معنی‌دار بود. مقایسات میانگین‌ها نشان داد که ترکیب هورمونی 200 میلیگرم در لیتر GA3+100 میلیگرم در لیتر BA، بهترین تاثیر را بر صفات وزن تر، سفتی، درصد آب، نسبت گوشت به بذر میوه، درصد قند احیاء، تعداد میوه در خوشه و عملکرد در هر خوشه، خرمای رقم استعمران داشته و قابل توصیه است.
عزیز تراهی؛ مجید علی‌حوری
دوره 34، شماره 2 ، بهمن 1390، ، صفحه 81-86
چکیده
درخت کُنار از جملـه درختان میـوه مناطق گرمسیـری و نیمه گرمسیـری است که در کشورهای مختلفی از اروپا، امریکا، افریقا، استرالیا و آسیا از جمله ایران گسترش یافتهاست. کُنار از جمله مقاومترین درختان میوه به شرایط سخت محیطی به ویژه شرایط خشکی و کمآبی، شوری و درجه حرارت های بالا به شمار می رود. کُنار درختی است که علاوه بر مصرف میوه آن ...
بیشتر
درخت کُنار از جملـه درختان میـوه مناطق گرمسیـری و نیمه گرمسیـری است که در کشورهای مختلفی از اروپا، امریکا، افریقا، استرالیا و آسیا از جمله ایران گسترش یافتهاست. کُنار از جمله مقاومترین درختان میوه به شرایط سخت محیطی به ویژه شرایط خشکی و کمآبی، شوری و درجه حرارت های بالا به شمار می رود. کُنار درختی است که علاوه بر مصرف میوه آن به صورت تازه خوری دارای کاربردهای متعدد نیز می باشد. با وجود ویژگی های مطلوب این درخت، کشت و کار آن در کشور هنوز به صورت تجاری متداول نشده است. از جمله مهم ترین دلایل عدم توسعه ی کشت باغ‌های تجاری آن، کمبود نهال پیوندی و نبود اطلاعات کافی در مورد پیوند این گیاه است. لذا به منظور بررسی تکثیر به روش پیوند، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه فاکتور زمان پیوند (خرداد و شهریور)، روش پیوند {تی (T)، تی معکوس (┴) و لوله ای} و نوع اکوتیپ (پیوندک درختان اکوتیپ A، اکوتیپ B و اکوتیپ C) از سال 1382 به مدت دو سال به مرحله ی اجرا گذاشته شد. بر اساس نتایج به دست آمده، در استان خوزستان پیوند در شهریورماه با 26/80 درصد گیرایی مناسب تر از خرداد ماه و روش پیوند پیوند تیمعکوس (┴) با 15/86 درصد گیرایی مناسب تر از روش‌های پیوند تی و لوله‌ای است. اکوتیپ اثر معنی داری بر میزان گیرایی پیوند نداشته است که می تواند نشان دهنده ی میزان سازگاری بالای نهال‌های بذری با پیوندک‌های مورد آزمون باشد.
سید محمدحسن مرتضوی؛ عزیز تراهی؛ لیلا برمه
دوره 33، شماره 2 ، اسفند 1389، ، صفحه 97-109
چکیده
با توجه به تنوع واریته‌های نر خرمای موجود در استان خوزستان که از گرده آنها برای گرده‌افشانی ارقام ماده استفاده می‌شود، نقش مهمی که گرده‌ها در باروری و خصوصیات کمی و کیفی (زنیا و متازنیا) میوه بازی می‌کنند و نیز اهمیت بررسی تفاوت‌های موجود در بین آنها به منظور اهداف به‌نژادی، در این پژوهش ریخت‌شناسی گرده‌های 15 پایه خرمای نر این ...
بیشتر
با توجه به تنوع واریته‌های نر خرمای موجود در استان خوزستان که از گرده آنها برای گرده‌افشانی ارقام ماده استفاده می‌شود، نقش مهمی که گرده‌ها در باروری و خصوصیات کمی و کیفی (زنیا و متازنیا) میوه بازی می‌کنند و نیز اهمیت بررسی تفاوت‌های موجود در بین آنها به منظور اهداف به‌نژادی، در این پژوهش ریخت‌شناسی گرده‌های 15 پایه خرمای نر این استان با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره (SEM) مورد بررسی قرارگرفت. بدین منظور پس از آماده سازی مقدماتی گرده‌ها، تصاویر با بزرگ‌نمایی‌های 500، 1000، 5000، 10000 و 20000 برابر و در زوایای مختلف تهیه و پارامترهایی نظیر میانگین طول و عرض، شکل، مقدار عناصر معدنی و آراستارهای سطح اگزین و شیار آنها بررسی گردید. نتایج نشان داد که دانة گردة خرما بیضی یا قایقی‌شکل (در منظر استوایی) و آراستارهای سطح آن از نوع مشبک و دارای روزن‌بندی تک شیاره می‌باشد. گرده پایه‌های نر مختلف مورد بررسی از نظر طول و عرض با هم تفاوت معنی‌داری نشان دادند. بزرگ‌ترین وکوچک‌ترین طول به ترتیب به گرده واریته‌های غنامی سبز (کد 7) و غنامی شادگان (کد 8)، همچنین بزرگ‌ترین و کوچک‌ترین عرض بترتیب به گرده واریته‌های سمسماوی (کد 1) و غنامی شادگان (کد 8) تعلق داشتند. مقایسه اسپکترم‌های آنالیز ترکیب عناصر غذایی نشان داد که عمده عناصر تشکیل دهنده دانه‌های گرده کربن، اکسیژن، فسفر و کلر می‌باشند.
