کیمیا مومنی شیجانی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ علی حیدرزاده؛ امیر محمد عابدی
چکیده
با توجه به بحران آب و نیاز روزافزون مصرفکنندگان به روغن، لزوم مطالعات به جهت بهبود تولید دانههای روغنی و در راستای بهبود تغذیه و سلامت جامعه مشهود است بدین منظور این پژوهش با هدف بررسی عملکرد و ترکیبات ...
بیشتر
با توجه به بحران آب و نیاز روزافزون مصرفکنندگان به روغن، لزوم مطالعات به جهت بهبود تولید دانههای روغنی و در راستای بهبود تغذیه و سلامت جامعه مشهود است بدین منظور این پژوهش با هدف بررسی عملکرد و ترکیبات روغن کاملینا تحت تاثیر محلولپاشی اوره و رژیمهای آبیاری به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس اجرا شد. در این پژوهش عوامل بررسی شده شامل رژیمهای مختلف آبیاری در زمان گلدهی گیاه در چهار سطح به عنوان عامل اصلی تعریف شد. این سطوح شامل آبیاری مطلوب (بدون تنش)، کمآبی ملایم، کمآبی متوسط و کمآبی شدید بود. که به ترتیب آبیاری تا زمانی ادامه یافت که رطوبت قابل استفاده گیاه در منطقه ریشه به 20، 40، 60 و 80 درصد برسد و سپس ادامه آبیاری تا حد ظرفیت زراعی مزرعه و عامل فرعی شامل کاربرد کود نیتروژن از منبع اوره به صورت محلولپاشی برگی در شش سطح (1%، 2%، 3%، 4% و محلولپاشی آب مقطر و عدم محلولپاشی) بود. با توجه به نتایج این پژوهش مشاهده شد که در شرایط آبیاری مطلوب، عملکرد دانه و مقدار روغن بیشترین مقدار را نشان دادند. عملکرد دانه در شرایط کمآبی ملایم نسبت به شاهد (آبیاری مطلوب) 83/12 درصد کاهش داشت و محلولپاشی اوره 1، 2، 3 و 4 درصد نیتروژن نسبت به شاهد (عدم محلولپاشی) به ترتیب 23/18، 95/27، 30/16 و 74/11 درصد عملکرد دانه را افزایش داد. استفاده از محلولپاشی کود اوره با غلظت 3% نیتروژن منجر به افزایش بیشتری در عملکرد دانه و مقدار روغن نسبت به سایر غلظتها شد. عملکرد روغن در شرایط کمآبیاری ملایم و متوسط نسبت به شاهد (آبیاری مطلوب) به ترتیب 42/4 و 23/21 درصد کاهش داشت. همچنین محلولپاشی اوره 1، 2 و 3 درصد نیتروژن نسبت به شاهد (عدم محلولپاشی) به ترتیب 85/23، 37/35 و 81/23 درصد عملکرد روغن را افزایش داد. تیمار کمآبی ملایم و محلولپاشی اوره 4 درصد نیتروژن بیشترین مقادیر اسید چرب پالمیتیک، استئاریک، اولئیک و لینولئیک را ایجاد کرد. از سوی دیگر، بیشترین مقدار اروسیکاسید از تیمار آبیاری مطلوب و محلولپاشی اوره 1 درصد نیتروژن به دست آمد.