امین باجی؛ ادریس شعبانی؛ ناصر عالم زاده انصاری؛ محمد الباجی
چکیده
یکی از مشکلات کشور ما کمبود آب شیرین جهت پرورش گیاهان بهخصوص سبزیها میباشد. هماکنون تعداد نسبتاً زیادی استخر پرورش ماهی در کشور وجود دارد که آبهای آن پس از چند روز استفاده در استخر از زهکشها ...
بیشتر
یکی از مشکلات کشور ما کمبود آب شیرین جهت پرورش گیاهان بهخصوص سبزیها میباشد. هماکنون تعداد نسبتاً زیادی استخر پرورش ماهی در کشور وجود دارد که آبهای آن پس از چند روز استفاده در استخر از زهکشها رها میشوند. استفاده مجدد از پساب ماهی در کشاورزی یکی از ابعاد مهم برنامه ریزی منابع آب میباشد. بازیافت آب زهکشی از مزارع آبزی پروری یکی از ضرورتها است زیرا سرشار از موادی است که استفاده از آن در کشاورزی میتواند مفید واقع گردد. این ترکیبات حاصلخیزی خاک را افزایش داده و تولید محصول را بهبود میبخشد و علاوه بر آن با مصرف کمتر کود سبب کاهش هزینههای تولید خواهد شد. کمبود آب و رشد سریع جمعیت سبب گردید تا امکان استفاده از آبهای غیرمتعارف بررسی گردد. بدین منظور آزمایشی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا گردید. این پژوهش در فصل پاییز و زمستان سال 1400 در دانشگاه شهید چمران اهواز انجام پذیرفت. تیمارها شامل محلول رش، آب استخر ماهی و آب استخر ماهی اصلاحشده و سه لاین امیدبخش گوجه فرنگی با نامهای V4، AZ4 و AZ5 بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که رقم V4 و AZ4 دارای بیشترین وزنتر ساقه و برگ در مقایسه با رقم AZ5 بود. همچنین نتایج نشان داد که محلول رش و آب استخر اصلاحشده دارای بیشترین وزن خشک ریشه (به ترتیب 58 و 56 گرم) در مقایسه با تیمار آب استخر ماهی (47 گرم) بود. یافتههای این پژوهش نشان داد که استفاده از محلولغذایی رش و آب استخر اصلاح شده در قیاس با تیمار آب استخر ماهی به ترتیب سبب افزایش 88/23% و 69/18% تعداد برگ گیاهان گوجهفرنگی گردید. بیشترین مقدار کلروفیل کل در محلول رش و آب استخر اصلاحشده به ترتیب با غلظتهای 3/2 و 2/2 میلیگرم بر گرم مشاهده گردید. بالاترین میزان عملکرد کل در رقم V4 و در تیمارهای محلولغذایی رش و آب استخر اصلاح شده مشاهده گردید. نتایج نشان داد که آب استخر اصلاحشده دارای بیشترین هدایت الکتریکی عصاره گوجهفرنگی بود (dS/m 9/1). همچنین نتایج اثرمتقابل رقم و محلولغذایی نشان داد که بیشترین سفتی میوه در محلول رش و در رقمهای V4 و AZ4 مشاهد شد که اختلاف معنیداری با تیمار آب استخر اصلاحشده نداشت. به نظر میرسد با توجه به نتایج فوق امکان استفاده از آب استخر با تراکم بالای ماهی در پرورش گوجهفرنگی گلخانهای وجود دارد. از بین رقمهای مورد آزمایش نیز میتوان لاین امیدبخش V4 را جهت کشت در گلخانه برای استفاده از آب استخر ماهی اصلاحشده توصیه نمود.
